شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: مدیر گروه ترکیه‌شناسی دانشنامه اسلام معاصر درباره تصمیم آنکارا مبنی بر عقب‌نشینی از پرونده جمال خاشقچی گفت که اساسا ترکیه خود را درگیر منازعات طولانی‌مدت نمی‌کند و معمولا از منازعات بهره‌‌مندی‌های کوتاه مدت منفعت‌گرایانه خود را پیگیری و آن موضوع و تنش را رها می‌کند.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: رئیس‌جمهور ترکیه طی یک بیانیه خطاب به اتحادیه اروپا که خود ترک‌ها آن را در تاریخ سیاست خارجی ترکیه ماندگار می‌دانند، از اروپا می‌خواهد: «حساسیتی را که نسبت به عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا نشان دادید، برای ترکیه هم نشان دهید. اگر کشوری علیه ترکیه اعلام جنگ و حمله کند، آیا ترکیه را در دستور کار قرار خواهید داد؟»
محمود فاضلی – تحلیلگر مسائل بین‌الملل
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: یکی از «پارادوکس‌های مشهودی» که سالهاست در سیاست خارجی دولت ترکیه دیده می‌شود، ادعای حمایت این کشور از آرمان ملت فلسطین به موازات تلاش برای گسترش روابط با رژیم‌صهیونیستی است. این مسئله نه‌تنها موجب «رنجش و آزردگی ملت فلسطین» از دولت ترکیه شده است، بلکه در افکار عمومی منطقه و جهان اسلام نیز در مقابل رویکردهای حمایت‌گرایانه آنکارا از فلسطین ایجاد سوال کرده است!
حمید خوش‌آیند – پژوهشگر مسائل منطقه
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به کاهش اهمیت ترکیه برای آمریکا و اهمیت استراتژیک این کشور برای خاورمیانه گفت: با در نظر گرفتن جمیع شرایط، تلاش‌های آمریکا برای تغییر در سیاست‌های ترکیه، حذف اردوغان و تاثیر بر انتخابات موفق نخواهد شد.
شورای راهبردی آنلاین- گفتگو: یک کارشناس مسائل خاورمیانه درباره تحرکات اخیر میان تل‌آویو و آنکارا گفت که رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه تلاش می‌کند روابط با رژیم صهیونیستی را گسترش دهد و با در پیش گرفتن چنین سیاستی، امت اسلامی به‌ویژه فلسطینیان واکنش منفی به آن نشان خواهند داد.
شورای راهبردی آنلاین – رسانه ها: واکنش‌های بین‌المللی به حمله حوثی‌ها به امارات متحده عربی، واکنش عربستان به حمله یمن به فرودگاه ابوظبی، درخواست اتحادیه اروپا از روسیه برای آزاد کردن ناوالنی، واکنش لاوروف به وجود «۱۸ سناریوی آمریکایی» در مورد اوکراین، تحویل سلاح‌های ضد تانک انگلیسی به اوکراین، تعهدآلمان به «تضمین امنیت اوکراین» در برابر تهدیدهای روسیه، پیام ناتو به روسیه در خصوص اوکراین، واکنش بلاروس به حضور بیش از 30 هزار نظامی در مرز‌های غربی این کشور، توافقات جدید روسیه و سوریه، پاسخ قاطعانه حزب الله به پیشنهاد آمریکا، آزمایش سامانه ضد موشکی «پیکان 3» توسط رژیم صهیونیستی و آمریکا، تایید آزمایش موشک های هدایت شونده تاکتیکی کره شمالی، آغاز ماموریت ناوگان چهلم نیروی دریایی چین در خلیج عدن و آب‌های سومالی، تاکید نخست وزیر هند بر مقابله جهانی با ارزهای دیجیتالی، سخنرانی شی جین پینگ در مجمع جهانی اقتصاد و استعفای صدها عضو حزب اردوغان از مهم‌ترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک استاد دانشگاه تهران تحول در روابط ترکیه و آفریقا را نشان از توجه چند بعدی و پویایی آنکارا در سیاست خارجی خود در قبال آفریقا و چشم‌انداز حضور امیدوارانه و بلند مدت در این قاره دانست و گفت: آنکارا در پی روابط راهبردی بلندمدت و اثربخشی در کل قاره آفریقا است.
شورای راهبردی آنلاین- گفتگو: یک کارشناس مسائل ترکیه درباره تصمیم شورای وزیران اتحادیه اروپا مبنی بر مسدود نگه داشتن مذاکرات مربوط به عضویت ترکیه در این اتحادیه گفت: «ترکیه از سال‌ها قبل‌تر راه خود را از اروپا جدا کرده بود و چندان امیدی نیز به فرجام مذاکرات پیوستن به این اتحادیه نداشته و ندارد. شاید به همین دلیل اکنون این اقدام اتحادیه اروپا چندان تغییری در ماهیت روابط خارجی آنکارا با غرب نداشته باشد.»
شورای راهبردی آنلاین – رصد: وصف حال وضعیت فعلی ترکیه، رو به زوال بودن ساختار حاکمیت قانون و پیگیری سیاست خارجی قاطعانه است؛ اما آینده این کشور در دست شهروندان این کشور است که در سال 2023 برای انتخابات ریاست جمهوری و مجلس به پای صندوق‌های رای می‌روند.
شورای راهبردی آنلاین- گفتگو: یک کارشناس مسائل ترکیه درباره نشست شورای وزرای امور خارجه کشورهای ترک‌زبان به میزبانی ترکیه که روز جمعه 21 آبان ماه در شهر «استانبول» برپا شد، گفت: «تمایل بیشتر ترکیه به قوت بخشیدن به مفاهیمی چون جهان ترک یا دولت‌های ترک و شورای دولت‌های ترک تلاشی برای تقویت هویت‌طلبی فراملی در سیاست خارجی آنکارا قلمداد می‌شود که این مسئله بخش دیگری از برنامه‌های بلندپروازانه در منطقه اوراسیا به شمار می‌رود.»
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: تصمیم رجب طیب اردوغان برای اخراج بی‌سابقه 10 سفیر خارجی (کانادا، دانمارک، فرانسه، آلمان، هلند، نروژ، سوئد، فنلاند، نیوزیلند و آمریکا) از ترکیه به اتهام حمایت از آزادی عثمان کاوالا فعال مدنی بار دیگر اختلافات ترکیه با کشورهای غربی را آشکار ساخت.
حسن اشرفی – پژوهشگر مسایل ترکیه
شورای راهبردی آنلاین- گفتگو: یک کارشناس مسائل ترکیه درباره نقش جدید ترکیه در افغانستان بعد از تصرف کابل توسط طالبان گفت: «نگاه آنکارا به کابل، نگاهی راهبردی است و با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی افغانستان، ترکیه در راهبردی بلندمدت می‌کوشد که در این کشور به سمت همکاری گسترده نظامی پیش برود و در این میان رابطه خوب ترکیه با پاکستان نیز تقویت کننده این خواسته است.»
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: در دهه‌های اخیر موضوعاتی همچون آب‌های سرزمینی، نواحی اطلاعات پروازی، مناطق دریایی مورد مناقشه، مسلح کردن جزایر و نقض حقوق اقلیت تُرک در تراس (مناطق مسلمان‌نشین یونان) ازجمله مواردی است که غالباً موجب تنش بین آنکارا و آتن شده است. تمامی شواهد نشان می‌دهد که در آینده نزدیک هیچ چشم‌انداز روشنی برای کاهش تنش‌های بین دوکشور متصور نیست و علیرغم رایزنی‌ها و برخی توافقات انجام شده، این توافقات از ثبات لازم برخوردار نبوده و می‌توانند زیر سوال بروند.
محمود فاضلی – تحلیلگر مسائل بین‌الملل
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: دولت ترکیه در هفته‌های اخیر در سایه سکوت رسانه‌ای، در حال شکل‌دهی به چهارچوب‌های خاصی در روابط خارجی خود با برخی کشورها و بازیگران منطقه ازجمله امارات، عربستان سعودی، مصر و رژیم صهیونیستی است که می‌توان آن را با شاخص‌های «چرخش عمل‌گرایانه»، «توازن‌بخشی» و یا «اصلاح سیاست خارجی» مورد تحلیل و ارزیابی قرار داد؛ آنکارا تا پیش‌ازاین، کم‌وبیش با کشورها و بازیگران مذکور تنش داشته و حتی تا مرز درگیری‌های سیاسی و امنیتی نیز پیش رفته بود.
حمید خوش‌آیند – تحلیلگر مسائل بین‌الملل
شورای راهبردی آنلاین – رصد: اقدامات اولیه رهبر جدید لیبی در صحنه بین‌المللی این تصور را ایجاد می‌کند که لیبی آماده تجارت با همه کشورها است، اما این تصویر با برخی از هشدارها همراه است. عبدالحمید دبیبه، نخست وزیر موقت لیبی پس از ادای سوگند، با تعدادی از رهبران و بزرگان اروپا در لیبی در اواسط مارس ملاقات کرد و سپس چندین سفر به خارج از کشور از جمله کشورهای عربی حوزه خلیج (فارس)، ترکیه و روسیه انجام داد.
شورای راهبردی آنلاین- گفتگو: یک استاد دانشگاه با تأکید بر اینکه ترکیه هیچ‌گاه به سمت حذف اخوان‌المسلمین نخواهند رفت و روابطش را با آنها حفظ و در مواردی هم از کارت آنها برای امتیازگیری استفاده خواهد کرد، گفت: نگاه ترکیه به مسائل سیاست خارجی ایدئولوژیک نیست، بلکه مبتنی بر منافع است.
شورای راهبردی آنلاین – رسانه ها: هشدار بلینکن به روسیه،تاکید لندن بر مقابله با چین و روسیه در نشست گروه هفت، رایزنی هیأت ارشد آمریکایی با شاه اردن درباره احیای مذاکرات سازش، شکست سفر فرستادگان سازمان ملل و آمریکا در امور یمن به عمان، دیدار هیئت عربستانی با بشار اسد در سوریه،تلاش جمهوری‌خواهان برای مقابله با بازگشت بایدن به برجام، تاکید بورل برپیشبرد احیای برجام، ابراز نگرانی پنتاگون از فعالیت‌های نیروی دریایی ایران، تاکید مجدد وزیران خارجه گروه G7 بر غیرهسته ای سازی کره شمالی، رای منفی پارلمان ارمنستان به نخست وزیری پاشینیان، افزایش سقف پذیرش پناهجویان بادستور بایدن، خریداری ۳۰ جنگنده رافال توسط مصر،اتحاد سیاسی و راهبردی لیبی و مصر، انتقاد ترکیه از رویکرد یونان در مورد حل مسئله قبرس، سفر نماینده ویژه آمریکا به افغانستان، رایزنی مقامات نظامی آمریکا و کره جنوبی درباره وضعیت امنیتی منطقه،گزارش صندوق بین‌المللی پول درباره رشد مثبت بخش نفت اقتصاد ایران و هشدار محققان انگلیسی درباره احتمال «ناکامی واکسن کرونا» از مهم‌ترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: دو دولت ایران و ترکیه، در طول قرنها دو حاکمیت متوازن، پایدار و مهم منطقه بوده‌اند و این دو حاکمیت در بستر و گذر تاریخی همواره اصلی‌ترین کنشگران و بازیگران منطقه به شمار می‌رفته‌اند.
دکتر محسن اسلامی- عضو هیئت‌علمی دانشگاه تربیت مدرس
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اروپا نوعی رفتار «کج‌دار و مریز» را نسبت به ترکیه دنبال می‌کند و بر اساس آن نه بی‌اعتنا بوده و نه به‌سختی واکنش نشان می‌دهد.
افشین زرگر – دکترای روابط بین‌الملل، عضو هیئت‌علمی دانشگاه
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: ویژگی پاندولی سیاست خارجی ترکیه، ریسک‌پذیری بالایی دارد و در صورت بروز بن‌بست در اجرای سیاست‌ها، هزینه‌های زیادی به ساختار ترکیه تحمیل خواهد کرد.
علی سعادت‌آذر – کارشناس مسائل ترکیه
