اهداف و پیامدهای سیاست جمعیتی جدید چین
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: چین به‌تازگی تصمیم گرفته است از زوج‌هایی که مایلند تا سه فرزند داشته باشند، حمایت کند؛ اهداف و پیامدهای این سیاست چیست؟
رضا مجیدزاده – پژوهشگر اقتصاد سیاسی توسعه
دسته: اقتصادی
روند نزولی سیطره دلار بر اقتصاد جهان و نقش‌آفرینی چین
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: پس از جنگ جهانی دوم غلبه نظام مالی جهانی دلار محور، نقشی تعیینکننده در برتری اقتصادی آمریکا در نظام بین‌الملل ایفا کرده است. در عین حال، این ابزار اقتصادی در پیشبرد دستور کارهای سیاسی و ژئوپلیتیکی واشنگتن نیز بسیار مؤثر واقع شده است، اما این روند با ظهور قطب‌های جدید قدرت در نظام بین‌الملل که خود را در معرض این ابزار می‌بینند و همچنین با افزایش یکجانبه‌گرایی آمریکا، به ویژه در قالب اعمال تحریم اقتصادی، با موج گسترده‌ای از نارضایتی‌ها مواجه شده است.
محمد جواد قهرمانی- دکتری روابط بین‌الملل دانشگاه تهران
روسیه و سوئیفت
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، به تازگی اعلام کرده است که روسیه برای حذف و کنار گذاشته‌شدن از سوئیفت آماده می‌شود. این سخن وی واکنشی در قبال صدور قطعنامه پارلمان اروپا برای قطع ارتباط روسیه از سوئیفت در صورت ادامه تجاوز روسیه به اوکراین بوده است. اکنون سوال این است که این اقدام روسیه چقدر شدنی است؟ چه آثاری برای سوئیفت و تجارت بین‌المللی دارد؟ ریشه‌های این تصمیم چیست و چقدر ممکن است کشورهای درگیر با سوئیفت سراغ گزینه تحریم و ترک سوئیفت بروند؟
رضا مجیدزاده – پژوهشگر اقتصاد سیاسی توسعه
برزیل و چین؛ از شراکت تجاری تا اتحاد راهبردی
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: با توجه به اینکه سند همکاری راهبردی ایران و چین چندی است که تیتر بسیاری از روزنامه‌ها و خبرگزاری‌های داخلی و بین‌المللی را به خود اختصاص داده است، مطالعه تطبیقی این نوع همکاری‌ها می‌تواند به افکار عمومی نسبت به این سند آگاهی بیشتری ببخشد.
امیرمحمد رئیسیان – پژوهشگر میز آمریکای لاتین دفتر مطالعات دیپلماسی اقتصادی دانشگاه امام صادق (ع)
دلایل مخالفت و موافقت با خط لوله نورد استریم 2
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: ساخت خط لوله نورد استریم 2 که در بستر دریای سیاه از روسیه تا ساحل آلمان امتداد دارد، موجب ایجاد نوعی زلزله ژئوپلیتیکی و نگرانی در ایالات‌متحده و برخی دیگر از کشورهای اروپایی شده است. این موضوع مطرح است که نورد استریم 2 می‌تواند به کرملین اهرم فشار جدیدی در قبال آلمان و سایر اعضای ناتو بدهد. این خط لوله که در سال 2019 متوقف شده بود، بار دیگر در دسامبر 2020 از سر گرفته شد. هرچند ممکن است که تحریمهای ایالات‌متحده بار دیگر این پروژه را با وقفه مواجه کند.
علیرضا ثمودی – کارشناس مسائل اروپا
فرصت توسعه فناورانه در همکاری‌های راهبردی ایران و چین
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: امروز هیچ‌کس نمی‌تواند منکر شود که جهان به عصر دیجیتال واردشده است و تولید و بازاریابی جهانی نیز به شرایط و موج‌های جدیدی وارد شده‌اند. در عرصه تولید محصولات، کارشناسان از موج چهارم انقلاب صنعتی صحبت می‌کنند. رباتیک شدن ماشین‌آلات و استفاده گسترده از هوش مصنوعی (AI)، پردازش زبان‌های طبیعی (NLP)، اینترنت اشیا (IOT) و زنجیره بلوکی (Blockchain)، هزینه‌ها را بسیار کاهش خواهد داد و سرعت تولید، توزیع و تأمین کالاها به شکل ناباورانه‌ای افزایش خواهد یافت. این اتفاقات، به‌سرعت کارخانه‌های موج سوم را که حتی با فرض استفاده از بهترین و بروزترین روش‌ها و متدهای تولید، بازهم بهره‌وری پایینی خواهند داشت را از مدار خارج می‌کند.
ایمان صمدی نیا – پژوهشگر دیپلماسی اقتصادی
تحولات قیمت نفت و پیامدهای آن برای اقتصاد ایران
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: جدیدترین توافق اوپک پلاس درباره افزایش تدریجی تولید نفت برای ماه‌های می، ژوئن و ژوئیه بود. ایران نیز مشمول این افزایش تولید شده و توافق بدین قرار است که مقدار افزایش در ماه می، روزانه 350 هزار بشکه، برای ماه ژوئن، 350 هزار بشکه و برای ماه ژوئیه، روزانه 450 بشکه باشد.
رضا مجیدزاده – پژوهشگر اقتصاد سیاسی توسعه
تشدید تنش‌ها بر سر نورد استریم 2؛ گزینه‌ای سخت پیش‌روی بایدن
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: موضوع تکمیل خط لوله نورد استریم 2 به یکی از بحران¬های جدید میان آمریکا و روسیه و البته روابط فراآتلانتیکی تبدیل شده است.
علیرضا ثمودی-کارشناس مسائل اروپا
سیاست بایدن در قبال خط لوله نورد استریم 2
شورای راهبردی آنلاین – رصد: در اوت 2016، جو بایدن، معاون رئیس‌جمهور وقت آمریکا، در استکهلم اعلام کرد که پروژه خط لوله نورداستریم-2 (پروژه مورد حمایت کرملین) «معامله بدی برای اروپاست». با این کار، بایدن مقابله با خط لوله پوتین را به ضرورتی برای سیاست و نقش خود به‌عنوان مهم‌ترین شخص دولت اوباما تبدیل کرده و از تلاش اوکراین برای مقابله با تجاوز روسیه حمایت کرد. پنج سال بعد، بایدن به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا در اجلاس امنیتی مونیخ اعلام کرد که «حمایت از استقلال و تمامیت ارضی اوکراین نگرانی اصلی اروپا و آمریکاست». تیم بایدن تصریح کرده است که موضع وی در مورد خط لوله نورد استریم-2 تغییری نکرده و تعهد بایدن برای متوقف کردن این خط لوله پابرجاست.
رفع زمینه‌های چین‌هراسی؛ لازمه توسعه همکاری‌ها با چین
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: انتشار پیش‌نویسی از قرارداد 25 ساله ایران و چین ازجمله موضوعات بسیار مهم در سال گذشته بود که هم در محافل داخلی و هم در محافل خارجی توجه زیادی را به خود جلب کرد. محقق شدن آنچه در پیش‌نویس این قرارداد آمده می‌تواند پیامدهای بسیار مثبتی حداقل در حوزه اقتصاد، نه‌تنها برای ایران که برای چین به همراه داشته باشد.
محمدجواد قهرمانی- کارشناس روابط بین‌الملل
پیامدهای حذف دلار از معاملات بورسی چین
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: چین و آمریکا که ظرف چهار سال اخیر، ابعاد جنگ تجاری بین خود را گسترش داده بودند وارد جنگ ارزی آشکاری شده‌اند، به‌طوری‌که چین، دلار را از معاملات بورسی خود نیز حذف کرد. به‌این‌ترتیب، یوآن جایگزین دلار در معاملات بورسی شد و اکنون این پرسش مطرح می‌شود که این اقدام چین، چه پیامدهایی دارد؟
رضا مجیدزاده – پژوهشگر اقتصاد سیاسی توسعه
تشدید رقابت اقتصادی آمریکا و چین در آسیا
شورای راهبردی آنلاین – رصد: با روی کار آمدن دولت جدید در واشنگتن، کشورهای آسیا از نزدیک نظاره‌گر آن هستند که آیا آمریکا می‌تواند نهادهای دموکراتیک داخلی خود را تثبیت، کووید-19 را مهار و تعاملات و رقابت خود درصحنه جهانی را ادامه دهد یا خیر؟
الزامات بهبود روابط اقتصادی با همسایگان
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: واحدهای پیشگام و عملیاتی ما در سیاست خارجی یعنی سفارتخانه‌های ایران در کشورهای منطقه، می‌بایست سیاست دیپلماسی اقتصادی را به صورت فعال دنبال کنند؛ این امر هم برای بازارگشایی صادراتی و هم برای جلب همکاری‌های بین کشوری و صدور خدمات فنی و مهندسی ضروری و مفید است.
رضا مجیدزاده – پژوهشگر اقتصاد سیاسی توسعه
روند بحران بدهی جهانی و چشم‌انداز پیش‌رو
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: با فروکش کردن همه‌گیری کرونا، کارشناسان در حال بررسی میراث این بحران بر اقتصاد جهانی هستند.
ایمان صمدی نیا – پژوهشگر دفتر مطالعات دیپلماسی اقتصادی دانشگاه امام صادق (ع)
رقابت چین و فیس‌بوک بر سر عرضه ارزهای دیجیتال
شورای راهبردی آنلاین- رصد: انتظار می‌رود سال ۲۰۲۱، سال ارزهای دیجیتال باشد، زیرا هم دولت چین و هم فیس‌بوک در حال آماده‌سازی برای عرضه ارزهای دیجیتال خود هستند.
موانع توافق سرمایه‌گذاری اتحادیه اروپا و چین
شورای راهبردی آنلاین – رصد: اظهار نگرانی آمریکا از «توافق جامع سرمایه‌گذاری» اخیر بین بروکسل و پکن منطقی نیست. این توافق دقیقاً شبیه چیزی است که دولت ترامپ برای دست‌یابی به آن بایستی تلاش می‌کرد و واشنگتن تا حدی بدان حسادت می‌ورزد.
آینده سوئیفت‌های چینی و روسی
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: استاد گروه اقتصاد سیاسی و سیاست‌گذاری عمومی دانشگاه علامه طباطبایی با تشریح ویژگی‌های سوئیفت روسی و چینی گفت: آنچه می‌تواند تبدیل به نقطه قوت سوئیفت چینی و روسی شود، این است که اگر حجم، تعداد و حیطه تحریمهای آمریکا در جهان گسترش یابد؛ این‌ها می‌تواند به سوئیفت بلوک تحریم شده از سوی آمریکا تبدیل شود و قدرت مانور بسیاری در دنیای اقتصاد پیدا خواهند کرد.
آمریکایی‌سازی در برابر چینی‌سازی؛ نگاهی به استحاله جهانی‌شدن
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: نتیجه رقابت چینی‌سازی و آمریکایی‌سازی شاید به ظهور قدرت سومی بینجامد یا یکی از این دو را به بازیگر دارای بیشترین قدرت چانه‌زنی تبدیل کند.
رضا مجیدزاده – پژوهشگر اقتصاد سیاسی توسعه
تحریمهای ایالات‌متحده علیه ایران، ابزار یا راهبرد؟
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: دولت‌های ملی و نهادهای بین‌المللی مانند سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا به‌منظور اجبار، بازداری، مجازات یا رسواکردن موجودیت‌هایی که منافع آن‌ها را به خطر می‌اندازند یا به‌اصطلاح هنجارهای بین‌المللی را نقض می‌کنند، تحریمهای اقتصادی را وضع می‌کنند. در حقیقت نظر فلسفه وجودی، تحریم، ابزاری برای مجازات و درنتیجه وادار ساختن کشور هدف به‌منظور تغییر رفتار خود است. تحریم‌ها، عموماً به‌عنوان یک مسیر کم‌هزینه و کم ریسک شناخته می‌شوند و در حقیقت به‌عنوان مسیری مابین دیپلماسی و جنگ شناخته می‌شوند.
پیمان حسنی – پژوهشگر دفتر مطالعات دیپلماسی اقتصادی دانشگاه امام صادق (ع)
چرا باید بازارهای گاز اروپای شرقی ادغام شود؟
شورای راهبردی آنلاین – رصد: وقتی درباره بازارهای گاز اروپای شرقی و ترکیه بحث می‌شود اغلب از گفتن اینکه این منطقه فاقد زیرساخت لازم برای کمک به رهایی از واردات روسیه است، پرهیز می‌شود.
