جدیدترین مطالب

چشم‌انداز رقابت ژئوپلیتیکی قدرت‌های بزرگ در قفقاز

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل قفقاز گفت: اگر روند واگرایی کشورهای منطقه به‌ویژه جمهوری‌های ارمنستان و آذربایجان از روسیه با سرعت اتفاق بیفتد، ممکن است روس‌ها واکنش جدی‌تری نسبت به آن نشان داده و حتی با استفاده از قدرت سخت از تغییر نظم سنتی منطقه جلوگیری کنند.

تحلیلی بر تقابل نظامی ایران و رژیم صهیونیستی

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل غرب آسیا گفت: جمهوری اسلامی ایران در واپسین ساعات 26 فروردین، حمله‌ای موشکی و پهپادی را علیه سرزمین‌های اشغالی آغاز کرد که تا صبح روز بعد ادامه داشت. این در حالی بود که علی رغم اطلاع‌رسانی قبلی ایران به برخی کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای درباره قطعی بودن پاسخ و اقدام نظامی کشورمان، آمریکا و رژیم اسرائیل نتوانستند مانع از انجام این حمله شوند.

چالش‌های پیش‌روی مودی در انتخابات سراسری هند

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل شرق آسیا گفت: علیرغم شانس پیروزی، لیکن احتمالا تعداد کرسی‌هایی که نارندار مودی، نخست وزیر هند در پارلمان آینده این کشور در اختیار خواهد داشت، کمتر باشد، چون به نظر می‌رسد مسلمانان و دیگر اقوام هند در انتخابات سراسری به سمت احزاب مخالف حزب حاکم حرکت کنند.

پیچیدگی‌ها و ضرورت مقابله با داعش خراسان

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: با قدرت‌گیری طالبان در افغانستان موضوع داعش خراسان و درگیری این دو گروه و گسترش دامنه تهدیدات امنیتی آن در منطقه بیشتر از گذشته اهمیت پیدا کرده است، زیرا فعالیت‌های تروریستی این گروه تروریستی، اختلال در امنیت منطقه را به همراه دارد. علاوه بر این، حمایت از فعالیت‌های انتحاری و افراد مسلح در منطقه، امنیت ایران را نیز به خطر انداخته است. از این رو، داعش خراسان به‌عنوان یک تهدید مهم برای امنیت شرقی کشورمان شناخته می‌شود.

برخورد تبعیض آمیز دبیرکل سازمان ملل در قبال تنش ایران و رژیم صهیونیستی

شورای راهبردی آنلاین – تحلیل و گفتگو: حقوقدانان بین‌المللی معتقدند اگر آمریکا و کشورهای غربی اقدام ایران را به‌عنوان یک اقدام دفاعی به رسمیت می‌شناختند، حمله احتمالی مجدد رژیم اسرائیل به ایران یک اقدام تهاجمی محسوب می‌شد و نتانیاهو نمی‌توانست در صحنه بین‌المللی توجیهی برای آن داشته باشد.

همکاری در حوزه انرژی؛ مانع بروز شکاف در روابط آذربایجان – اتحادیه اروپا؟

شورای راهبردی آنلاین-رصد: پرچم جمهوری آذربایجان در سال 2001 در شورای اروپا برافراشته شد، اما عضویتش در مجمع پارلمانی این شورا 23 سال بعد، به دلیل سوابق ضعیف حقوق بشری به حالت تعلیق درآمد. این مساله نشان دهنده تنش‌هایی رو به رشد میان باکو و برخی کشورهای غربی است.

چشم‌انداز روابط اقلیم کردستان با بغداد

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل عراق گفت: با نزدیک شدن ترکیه به دولت مرکزی عراق، اقلیم کردستان در آینده از بسیاری از ادعاهایی که درباره خودمختاری این منطقه داشته است، فاصله خواهد گرفت و بیشتر به دولت مرکزی وابسته می‌شود.

Loading

أحدث المقالات

بیمارستان شفاء، حافظه جنایات رژیم صهیونیستی

با گذشت بیش از 200 روز از تهاجم وحشیانه رژیم صهیونیستی به نوار غزه، بیمارستان‌ها و مراکز درمانی در زمره مهم‌ترین اهداف حملات ارتش اسرائیل در خلال این نبرد بوده‌اند. بیمارستان شفا در خلال این نبرد شاهد سه مرحله از جنایات نظامیان صهیونیست بوده‌اند.

اسرای صهیونیست: حملات نظامی باعث کشته شدن ما خواهد شد/کابینه در مذاکرات نرمش نشان دهد

تهران- ایرنا- ۲ اسیر صهیونیست نزد گردان های شهید عزالدین القسام، امروز (شنبه) در یک فایل ویدیویی هشدار دادند که حملات نظامی اسرائیل به نوار غزه باعث آزادی ما نخواهد شد، بلکه جان ما را به خطر خواهد انداخت.

Loading

آیا بریکس هنوز هم اهمیت دارد؟

۱۳۹۴/۰۸/۲۳ | موضوعات

شورا آنلاین – ترجمه: در دهه اخیر، کمتر مفهومی به اندازه بریکس، تفکر راهبردی و آکادمیک درباره اقتصاد جهانی و سیاست بین‌الملل را آشفته کرده است. در سال‌های اخیر، بسیاری از تحلیلگران سیاست بین‌الملل معتقد بودند که رشد اقتصادی کشورهای عضو سازمان بریکس (برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) ممکن است تغییری عمده در قدرت جهانی را نوید دهد – پیامی مبنی بر اینکه دوره آمریکا به سر رسیده و دیگر قدرت در تنها واشنگتن متمرکز نخواهد بود. بدین ترتیب توازن جدیدی در جهان ظهور می‌یابد که برپایه هژمونی آمریکا نبوده و بلکه قدرت بین چند کشور مختلف توزیع می‌شود و بریکس هم جایگاه قدرت های بزرگ را در این قالب به خود اختصاص خواهد داد.

مشابهت‌ها و تفاوت‌ها در بریکس 

انتظار می‌رفت که کشورهای عضو بریکس از نظر اقتصادی معجز کنند و جهان را به طرف الگوی سیاسی و اقتصادی جدیدی رهنمون سازند. در واقع، بنای این گروه از قدرت‌های در حال ظهور، بر تعدادی ویژگی‌های مشترک استوار شده است. اولا، همه آنها از نظر وسعت و جمعیت، بزرگ بوده و دارای بازارهای داخلی بزرگ و در حال توسعه هستند. ثانیا، ارقام رشد آنها حداقل در دهه اخیر قابل توجه بوده و پتانسیل تولیدی زیادی دارند. و دیگر اینکه، همه آنها « دست به نوسازی نظامی با هدف حفظ منافع راهبردی خود زده‌اند».
با این حال، بریکس دارای ویژگی های مشترک منفی نیز هست. آنها، به عنوان کشورهای در حال توسعه، باید به سرعت بر مشکلات ساختاری که مسبب ضعف پتانسیل اقتصادی است، فائق آیند. به طور کلی، همه این کشورها کم و زیاد در معرض فساد اقتصادی، نرخ بالای بیسوادی، فقر، نابرابری اقتصادی، وابستگی به صادرات، وابستگی به سرمایه گذاری مستقیم خارجی، فقدان فضای باز اقتصادی و … هستند. هر چند که این ویژگی‌‌ها معرف صفات بریکس نبوده و معمولا این مشکلات از خصوصیت‌های بسیاری از کشورهای در حال توسعه است، اما این مسائل به همراه اولویت‌های متفاوت آنها در سیاست خارجی، به شدت احتمال اقدام جمعی آنها را محدود می‌سازد.
از دیدگاه اقتصادی، بریکس امروز دیگر آن نشاط و شادابی اولیه را نداشته و همانطور که از کاهش نرخ رشد تولید ناخالص داخلی آنها پیداست هیچ شاخص معتبری نشان نمی‌دهد که این گروه به موتور محرکه رشد اقتصاد جهانی در سال های آتی تبدیل شده و باقی بماند (جدول زیر).

جدول. درصد نرخ رشد ناخالص داخلی بریکس، 2013-2009

کشور 2009 2010 2011 2012 2013
برزیل 3/0- 5/7 7/2 9/0 3/2
روسیه 8/7- 5/4 ¾ 4/3 5/1
هند 5/8 5/10 3/6 2/6 4/4
چین 2/9 4/10 3/9 8/7 7/7
آفریقای جنوبی 5/1- 1/3 5/3 5/2 8/1

منبع: بانک جهانی

بسیاری از شاخص‌های اقتصادی نشان می‌دهد که رشد اقتصادی این گروه از کشورها چشمگیر نخواهد بود.

همکاری در سازمان بریکس
اعضای بریکس این سازمان را سکویی برای گفتگوها و همکاری ها هم در فضای اقتصادی، مالی و توسعه ای و هم در حورزه سیاسی قلمداد می کردند. تحلیلی بر برخی مسائل اصلی بیانگر همگرایی و واگرایی سیاسی و دیپلماتیک در بین آنهاست. ظاهرا نگرانی اصلی عبارتست از اینکه آنها با وجود تفاوت‌شان در راهبرد توسعه، اولویت سیاست خارجی، سبک مذاکره و منابع بتوانند برای ایجاد و اجرای راهبردی صریح در روابط‌شان با کشورهای صنعتی پیشرو به هماهنگ‌سازی اقدامات‌شان و منافع‌شان بپردازند.
منافع اعضای بریکس در بعضی مسائل مهم، مثل جنگ آمریکا در عراق و توسل آمریکا به قدرت نظامی در گوشه و کنار جهان، همگرایی داشته است. همچنین آنها تلاش کرده‌اند تا همکاری خود را در مسائل مبتنی بر منافع مشترک تحکیم بخشیده و هماهنگی‌های خود را افزایش دهند، به طوری که در دیدار روسای بریکس در سانیای چین که عمدتا بر ساختار حاکم بر نهادهای مالی چند جانبه تمرکز داشت، این کشورها یک «برنامه اقدام مشترک» ترتیب دادند که اساس همکاری های بریکس را تشکیل می داد. این برنامه نشان داد که کشورهای عضو برای تعمیق همکاری های چندجانبه بایستی همکاری نزدیکی باهم داشته باشند.
این ابتکار عمل ها تلاش روشنی برای نشان دادن هماهنگی در بین اعضاست تا آنها هم در حاکمیت اقتصاد جهانی حرفی برای گفتن داشته و به عنوان یک گروه، شایسته جایگاهی برتر در مسائل جهانی باشند. با این حال، اقدامات بریکس به ندرت از گزارش رسانه ای مشترک فراتر رفته، آن هم در حالی که رهبری جهان، مستلزم رفتار و عمل صریح بوده و چیزی فراتر از اظهار ناکامی ها در نظام بین المللی است.
در آستانه بحران مالی جهانی در سال 2008، ناهماهنگی در سیاست کلان اقتصادی بریکس مشهود بود و در همسان سازی سیاست های مالی، سرمایه‌گذاری و بازرگانی همصدا نبودند. تا حال حاضر، اعضای بریکس منابع ناچیزی به اقدامات جمعی چندجانبه اختصاص داده اند و دیدگاه آنها درباره تغییرات اقلیمی هم متفاوت است. علاوه بر این، گفتگوهای اولیه درباره ایجاد شورای دفاع بریکس که اساس ائتلاف نظامی در آینده محسوب می شد، بیانگر اختلافات این کشورها در مسائل دفاعی و امنیتی بود. این کشورها حتی قادر به اتخاذ راهبردی هماهنگ در سازمان تجارت جهانی نبوده و منافع‌شان در این سازمان عمدتا وضعیت واگرایی دارد. مهم‌تر از همه اینکه این کشورها وضعیت راهبردی، منابع و اراده لازم برای ایجاد نظم نوین جهانی از خود نشان نمی دهند.

نتیجه گیری
هر یک از کشورهای عضو بریکس بازیگر مهمی در عرصه جهانی محسوب می‌شوند، به طوری که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت. با این حال، اقدامات جسورانه آنها در تحکیم همکاری‌های چندجانبه برای اصلاح ساختار حاکمیت جهانی، فاقد انسجام، منابع، اولویت‌بندی و الگوی اقتصادی لازم است. البته این به معنای مخالفت با پتانسیل بریکس به عنوان یک شراکت سیاسی یا سودمندی آن به عنوان ابزاری دیپلماتیک نیست، بلکه منظور این است که نمی‌توان بریکس را به عنوان مرکز جامعه سیاسی آینده تصور کرد که تغییر واقعی در قدرت جهانی ایجاد کرده و جهان را از هژمونی آمریکا به جهانی با قدرت‌های چندجانبه در حال ظهور رهنمون سازد.

0 Comments

یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *