جدیدترین مطالب
تحلیلی بر تقابل نظامی ایران و رژیم صهیونیستی
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل غرب آسیا گفت: جمهوری اسلامی ایران در واپسین ساعات 26 فروردین، حملهای موشکی و پهپادی را علیه سرزمینهای اشغالی آغاز کرد که تا صبح روز بعد ادامه داشت. این در حالی بود که علی رغم اطلاعرسانی قبلی ایران به برخی کشورهای منطقهای و فرامنطقهای درباره قطعی بودن پاسخ و اقدام نظامی کشورمان، آمریکا و رژیم اسرائیل نتوانستند مانع از انجام این حمله شوند.
چالشهای پیشروی مودی در انتخابات سراسری هند
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل شرق آسیا گفت: علیرغم شانس پیروزی، لیکن احتمالا تعداد کرسیهایی که نارندار مودی، نخست وزیر هند در پارلمان آینده این کشور در اختیار خواهد داشت، کمتر باشد، چون به نظر میرسد مسلمانان و دیگر اقوام هند در انتخابات سراسری به سمت احزاب مخالف حزب حاکم حرکت کنند.
پیچیدگیها و ضرورت مقابله با داعش خراسان
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: با قدرتگیری طالبان در افغانستان موضوع داعش خراسان و درگیری این دو گروه و گسترش دامنه تهدیدات امنیتی آن در منطقه بیشتر از گذشته اهمیت پیدا کرده است، زیرا فعالیتهای تروریستی این گروه تروریستی، اختلال در امنیت منطقه را به همراه دارد. علاوه بر این، حمایت از فعالیتهای انتحاری و افراد مسلح در منطقه، امنیت ایران را نیز به خطر انداخته است. از این رو، داعش خراسان بهعنوان یک تهدید مهم برای امنیت شرقی کشورمان شناخته میشود.
أحدث المقالات
جنگ اوکراین؛ رویکرد قدرتهای جهانی و سیاست ایران
هر چند دولتمردان اروپایی و آمریکایی از طریق رسانههای خود میکوشند درد و رنج مردم اوکراین و ویرانیهایی را که تهاجم روسیه برای شهرها و تأسیسات زیربنایی این کشور شرق اروپا به بار آورده، بزرگنمایی و افکار عمومی جهانی را علیه کرملین تحریک کنند، اما موضع گیریها و مشی عملی آنها نشان میدهد که استراتژی آنها پایان سریع این جنگ نیست و قصد دارند با نگهداشتن روسیه در این باتلاق، آن را بیش از پیش تضعیف نموده، اعتبارش را زیر سوال ببرند.
البته اتخاذ چنین رویکردی، با توجه به تبعات اقتصادی و سیاسی جنگ اوکراین اندکی قابل تأمل است؛ روسیه و اوکراین تأمین کننده حدود ۳۰ درصد گندم و غلات جهان هستند و روسیه در پنج سال اخیر بزرگترین صادرکننده غلات در جهان بوده است. از سوی دیگر روسیه در صادرات نفت و گاز جایگاه ویژهای دارد. صادرات روزانه نفت روسیه حدود ۵ میلیون بشکه اعلام شده که تا پیش از جنگ اوکراین، نیمی از آن روانه کشورهای اروپایی میشد. از سوی دیگر روسیه حدود ۴۰ درصد گاز مورد نیاز اروپا را نیز تامین میکرد. بنابراین جایگاه ویژه روسیه در چرخه تأمین کالاهای استراتژیک سبب میشود نتایج تداوم این بحران به دو طرف جنگ محدود نشود و تبعات جدی منطقهای و بینالمللی نیز به دنبال داشته باشد.
هر چند تبعات اقتصادی این جنگ میتواند به نارضایتیهای داخلی و تحولات سیاسی در کشورهای اروپایی دامن بزند، اما دولتمردان اروپایی تلاش کردهاند از طریق پیدا کردن منابع انرژی جایگزین، افزایش حمایتهای دولتی از اقشار آسیب پذیر و تعریف برخی سیاستهای ریاضت اقتصادی در سیستم داخلی خود، تاب آوری کشورهایشان را در برابر این جنگ و تحریمهای متقابل روسیه افزایش دهند، اما نه تنها در برابر این کشور کوتاه نیایند، بلکه با افزایش حمایت نظامی از اوکراین، به ایستادگی در مقابل آن بپردازند. اما چرا؟ دلیل این سرسختی پرهزینه چیست؟
پاسخ این سؤال شاید در گفت و گوی امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه با روزنامه فرانسوی «لو ژورنال دو دیمانش» بعد از حضور در کنفرانس امنیتی مونیخ 2023، نهفته باشد. وی در این مصاحبه گفت: «روسیه باید شکست بخورد، اما نباید نابود شود». چنین اظهاراتی نشان میدهد اروپا هنوز خاطره جنگهای جهانی را از یاد نبرده و میکوشد از درسهایی که این دو جنگ خانمانسوز داشتند، بیاموزد و اشتباهاتش را تکرار نکند. کشورهای اروپایی در مقطع کنونی به روسیه به چشم آلمان گستاخ سال 1914 مینگرند؛ کشور متجاوزی که نمیتوان و نباید در برابر توسعه طلبیهای سرزمینی آن سکوت کرد و البته نباید همچون آلمان سال 1919، با توافقات تحقیرآمیز درهم کوبیده شود، بلکه لازم است مثل آلمان 1945، شکست و گوشمالی داده شود و سپس عادیسازی روابط و مناسبات اقتصادی با آن از سر گرفته شود.
در آنسوی آتلانتیک، اما نگرش و استراتژی امنیت ملی آمریکا که توسط دولت بایدن ارائه شده تا حدودی متفاوت است. در قالب این استراتژی، روسیه و چین دو قدرت اصلی هستند که هژمونی آمریکا را به چالش میکشند و از این رو مهار آنها، اولویت اساسی آمریکا در عرصه سیاست خارجی است. لذا میتوان گفت منافع ایالات متحده حکم میکند که رقبای اصلی خود را درگیر جنگهای فرسایشی کند و قدرت و اعتبار جهانی آنها را تا حد ممکن کاهش دهد. از این رو درگیر شدن روسیه در جنگ با اوکراین و تداوم این جنگ تا مرز تضعیف کامل روسیه، دقیقاً در راستای اهداف و منافع آمریکا است و از این رو مقامات این کشور میکوشند از طریق مکانیسمهایی همچون تحریک مقامات اوکراین به ایستادگی در برابر روسیه، تشویق کشورهای اروپایی به ادامه حمایت نظامی از اوکراین و به راه اندازی جنگ رسانهای علیه روسیه اهداف و منافع خود را در این جنگ پیش ببرند.
بر این اساس به نظر میرسد کشورهای اروپایی و آمریکا با وجود تفاوت دغدغههایشان پیرامون جنگ اوکراین، در یک مسئله اتفاق نظر دارند؛ اینکه لازم است جنگ اوکراین تا زمان تضعیف کامل روسیه تداوم یابد و از این رو پایان سریع جنگ اوکراین جزو اولویتهای راهبردی هیچ یک از آنها قرار ندارد. در چنین شرایطی، چنانکه مقامات کرملین نتوانند با درایت، خود را از این صحنه بازی خطرناک، بیرون بکشند، در سال جدید میلادی نیز از پایان جنگ خبری نخواهد بود.
اما نکته مهم دیگر در رابطه با جنگ اوکراین، موضع جمهوری اسلامی ایران در قبال این جنگ و تأثیرات آن بر کشورمان است. در رابطه با مورد نخست باید گفت هر چند موضع رسمی جمهوری اسلامی ایران بیطرفی و تأکید بر گفت و گوی طرفین و پایان سریع جنگ بوده است. اما ادعای استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی در جنگ علیه اوکراین با آثار ویرانگر و دور از انتظار آن، همزمان با ناآرامیهای داخلی کشور در چند ماه اخیر، قدرتهای اروپایی و آمریکا را مجاب به اعمال سختگیریهای بیشتر بر کشورمان ساخته و یک هجمه تبلیغاتی و سیاسی گسترده را علیه ایران شکل داده است؛ در نتیجه جنگ اوکراین به یک عامل منفی و آسیب زا در عرصه سیاست خارجی ایران تبدیل شده است.
از سوی دیگر، یکی از جدیترین تبعات سیاسی- اقتصادی این جنگ برای ایران، در حاشیه قرار گرفتن برجام و کند شدن تلاشها برای به سرانجام رسیدن این توافق بینالمللی و دور ماندن ایران از بازار تامینکنندگان انرژی جهان به خاطر تحریمهای بینالمللی که در راستای منافع روسیه هم می باشد، بوده است. این مسئله البته تنها جنبه سیاسی ندارد و به واسطه تداوم تحریمها و فشار بر اقتصاد و معیشت مردم ایران، دارای آثار عمیق اقتصادی و امنیتی نیز هست. کاهش صادرات مواد غذایی به ویژه گندم، دانههای روغنی و خوراک دام و طیور، از سوی روسیه و اوکراین نیز به بحران گرانی مواد غذایی و کاهش قدرت خرید مردم دامن زده است و تأثیرات آن در بازار ایران نیز به وضوح مشاهده میشود.
بر این اساس به نظر میرسد بر خلاف کشورهای اروپایی و آمریکا، منافع جمهوری اسلامی ایران در پایان جنگ اوکراین و خروج روسیه از این مهلکه است. در این راستا، در شرایط کنونی که جمهوری اسلامی ایران به دلیل شرایط داخلی و بینالمللی، بصورت مستقل از امکان میانجیگری برای پایان دادن به این جنگ برخوردار نیست، میتواند با جلب نظر مقامات کرملین و در همراهی با چین و احتمالا در همافزایی با طرح صلح این کشور، ابتکاری را برای پایان دادن به جنگ اوکراین طراحی نماید و کشورهای اروپایی و آمریکا را از تلاش برای تداوم این جنگ، که از هیچ زاویهای به نفع ایران نیست، بازدارد.
0 Comments