جدیدترین مطالب

عقب‌نشینی نیروهای روسیه از قفقاز جنوبی؛ راهبرد یا تاکتیک؟

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل قفقاز گفت: به دنبال انتشار خبری مبنی بر آنکه کرملین به طور ضمنی تأیید کرد که صلح‌بانان روس از منطقه قره‌باغ عقب می‌کشند و سلاح‌ها و تجهیزات خود را به همراه می‌برند، این پرسش به طور جدی مطرح است که آیا روسیه می‌خواهد منطقه قفقاز جنوبی را به غرب واگذار کند؟

اهمیت راهبردی کریدور اقتصادی هند – خاورمیانه – اروپا

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل شبه قاره گفت: هند و امارات متحده عربی کار بر روی اولین مرحله از ایجاد کریدور اقتصادی هند – خاورمیانه – اروپا معروف به کریدور آی‌مک (عرب‌مِد) که به عنوان مسیری جایگزین برای تنگه هرمز و طرح جاده ابریشم چین معرفی شده بود را آغاز کرده‌اند. اگرچه برخی گمانه‌زنی‌ها مطرح است که با ادامه جنگ در غزه و التهاب در خاورمیانه، ممکن است کار بر روی این کریدور به حاشیه رانده شود.

تحلیلی بر سفر اردوغان به عراق

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: آنکارا تحت تاثیر فشار غرب و آمریکا، که بعد از جنگ اوکراین تشدید شده، تلاش دارد سیاست تنش صفر با همسایگان از جمله عراق را پیش ببرد.

تلاش‌های کابینه جنگ نتانیاهو برای انحراف افکار عمومی از جنگ غزه

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: رژیم صهیونیستی درصدد «بهره‌برداری روانی» از مسائل اخیر منطقه، برای انحراف افکار عمومی جهانی از جنایات این رژیم در غزه است. بررسی فضای حاکم بر محافل سیاسی و رسانه‌ای رژیم صهیونیستی و مراکز همسو با آن در سطح منطقه و بین‌الملل نشان می‌دهد که این رژیم، به‌دنبال «برجسته و غالب‌سازی» تنش‌های اخیر با جمهوری اسلامی ایران است تا فشار سنگینی که را که در افکار عمومی داخلی، منطقه‌ای، بین‌المللی و حتی دولت‌های اروپایی علیه‌ جنگ غزه ایجاد شده است، را کاهش دهد.

پیامدهای تنش نظامی ایران و رژیم صهیونیستی بر جنگ غزه

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل منطقه گفت: یکی از ابعاد راهبردی و بلندمدت پاسخ سخت موشکی – پهپادی ایران به سرزمین‌های اشغالی، عقب‌‌ نشینی بیش‌از‌پیش رژیم صهیونیستی از مواضع خود در جنگ غزه خواهد بود.

چشم‌انداز رقابت ژئوپلیتیکی قدرت‌های بزرگ در قفقاز

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل قفقاز گفت: اگر روند واگرایی کشورهای منطقه به‌ویژه جمهوری‌های ارمنستان و آذربایجان از روسیه با سرعت اتفاق بیفتد، ممکن است روس‌ها واکنش جدی‌تری نسبت به آن نشان داده و حتی با استفاده از قدرت سخت از تغییر نظم سنتی منطقه جلوگیری کنند.

تحلیلی بر تقابل نظامی ایران و رژیم صهیونیستی

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل غرب آسیا گفت: جمهوری اسلامی ایران در واپسین ساعات 26 فروردین، حمله‌ای موشکی و پهپادی را علیه سرزمین‌های اشغالی آغاز کرد که تا صبح روز بعد ادامه داشت. این در حالی بود که علی رغم اطلاع‌رسانی قبلی ایران به برخی کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای درباره قطعی بودن پاسخ و اقدام نظامی کشورمان، آمریکا و رژیم اسرائیل نتوانستند مانع از انجام این حمله شوند.

Loading

أحدث المقالات

فعلا تنش ایران و اسرائیل پایان یافته اما دور بعدی معلوم نیست کی باشد

فعلا تنش ایران و اسرائیل پایان یافته اما دور بعدی معلوم نیست کی باشد

پاسخ سنجیده اسرائیل به حمله ۱۹ آوریل ایران، به دو طرف این امکان را داد که موقتا دور کنونی نزاعشان را ببندند. با این حال، کارزار پایدار میان دو طرف بعید است که پایان پذیرد و سابقه ای که مداخلات مستقیم نظامی شان برجای گذاشته، گزینه تازه ای را روی میزِ هماوردی قرار می دهد.

غزه عامل تعیین کننده بر انتخابات محلی انگلیس

درپی برگزاری انتخابات محلی در روز پنج شنبه این هفته، کایر استارمر، رهبر حزب کارگر اعتراف کرد جنگ اسرائیل – فلسطین، عامل مهمی در از دست رفتن اکثریت این حزب در شورای شهر اولدهام بوده است.

هشدار شدیداللحن ارتش یمن به اسرائیل درباره حمله به رفح

سخنگوی نیرو‌های مسلح یمن ضمن اعلام آغاز چهارمین مرحله عملیات‌های این کشور برای حمایت از مردم فلسطین، تأکید کرد که دامنه حملات یمن از دریای مدیترانه تا هر نقطه‌ای خواهد بود که دست این کشور به کشتی‌های عازم فلسطین اشغالی برسد.

Loading

روند نزولی سیطره دلار بر اقتصاد جهان و نقش‌آفرینی چین

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: پس از جنگ جهانی دوم غلبه نظام مالی جهانی دلار محور، نقشی تعیینكننده در برتری اقتصادی آمریکا در نظام بین‌الملل ایفا کرده است. در عین حال، این ابزار اقتصادی در پیشبرد دستور کارهای سیاسی و ژئوپلیتیکی واشنگتن نیز بسیار مؤثر واقع شده است، اما این روند با ظهور قطب‌های جدید قدرت در نظام بین‌الملل که خود را در معرض این ابزار می‌بینند و همچنین با افزایش یکجانبه‌گرایی آمریکا، به ویژه در قالب اعمال تحریم اقتصادی، با موج گسترده‌ای از نارضایتی‌ها مواجه شده است. محمد جواد قهرمانی- دکتری روابط بین‌الملل دانشگاه تهران

این نارضایتی‌ها سبب شده کنشگران مختلف در نظر و در عمل، خروج از این سلطه را هدفی محوری برای خود تعریف کنند. این امر به ویژه در میان کشورهایی که بیش از دیگران هدف تحریم‌های ایالات متحده قرار گرفته‌اند، نمایان است. کشورهای چون روسیه و چین همسو با افزایش تنش‌ها و رقابت‌های شرق و غرب، اراده خود را برای حذف دلار و یا کاهش نقش آن اعلام کرده‌اند. سرگئی  لاوروف، وزیر خارجه روسیه، پیش از سفر دو روزه خود به چین در ماه مارس بر لزوم کاهش اتکای دو کشور به دلار آمریکا و سیستم‌های پرداخت غربی را اعلام کرد. اگرچه این امر محدود به چین و روسیه نیست. به عنوان مثال، کشورهای بریکس نیز خواهان توسعه یک سیستم پرداخت جهانی جدید هستند که می‌تواند شبکه پرداخت بین‌المللی سوئیفت را به چالش بکشد.

در این اثنا، با نگاه به تحولات کلان نظام بین‌المللی می‌توان گفت چین بیش از همه پتانسیل به چالش کشیدن نظم مالی دلار محور را دارد. پکن در حال حاضر دومین اقتصاد بزرگ جهان است که پیش‌بینی می‌شود در دهه پیش‌رو به قدرت اقتصادی اول جهان تبدیل شود. ساختارهای نهادی نوین این کشور که می‌توانند قواعد و هنجارهای اقتصادی نوین در تضاد با هنجارهای ارائه شده در صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی ارائه کنند این امکان را برای این کشور فراهم می‌کند که قواعد و هنجارهای اقتصادی نوینی به وجود آورد که به طور کلی با آنچه در دهه‌های گذشته غالب بوده، متفاوت باشد.

این ظرفیت این توان را در اختیار چین قرار داده که به طور جدی به چالش دلار در نظام مالی بین‌المللی بپردازد. تجلی بارز این امر را می‌توان در تلاش برای توسعه یوآن دیجیتال مشاهده کرد. بانک مرکزی چین در حال حاضر  نسبت به دیگر بانک‌های مرکزی بزرگ جهان در توسعه ارز دیجیتال بسیار پیشروتر است. پکن نه تنها به دنبال استفاده داخلی  بلکه به دنبال طراحی به منظور استفاده از آن در نظام مالی جهانی است که دلار نقش محوری در آن دارد. این اقدام در کنار توسعه به‌کارگیری ارز ملی در روابط با دیگر کشورها در نهایت می‌تواند نقشی تعیین کننده در به حاشیه رفتن دلار در تعاملات جهانی داشته باشد. نمود بارز این امر را می‌توان در روابط با مسکو به خوبی مشاهده کرد. به عنوان مثال، در سال 2015 حدود 90 درصد معاملات دوجانبه آن‌ها به دلار انجام می‌شد این در حالی است که در چهار ماهه نخست سال 2020 این امر تا 61 درصد کاهش پیدا کرد.

روسیه نیز به طور جدی به ویژه با افزایش تنش‌ها با غرب و مواجهه با تحریم‌های آمریکا و اروپا این رویکرد را سرلوحه تعاملات تجاری خود قرار داده است. بنابر اظهارات کریل دمیریف، رئیس صندوق سرمایه گذاری مستقیم روسیه، سهم دلار در پرداخت‌های تجارت خارجی روسیه از 92 درصد در سال‌های گذشته به 50 درصد رسیده است. در عین حال، معاملات بین‌المللی روبل از 3 درصد به 14 درصد افزایش یافته است.

اگر به این تحولات، آمار اخیر ارائه شده توسط صندوق بین‌المللی پول اضافه شود شگفت‌انگیزتر به نظر می‌رسد. طبق این آمار، سهم ذخایر دلاری آمریکا در بانک‌های مرکزی در سه ماهه چهارم سال 2020 به 59 درصد رسیده است که کمترین میزان طی 25 سال بوده است.

با این حال و با وجود این تغییرات نمی‌توان گفت که به زودی شاهد سقوط هژمونی دلار در معاملات جهانی خواهیم بود. با نگاه به تاریخ می‌توان این موضوع را دریافت؛ به عنوان مثال، درسال 1880 بریتانیا 22.9 درصد از تولید جهانی را در اختیار داشت و این آمار در سال 1913 به 13.6 درصد کاهش پیدا کرد.  اما سهم آمریکا از تولید جهانی در همین دوره زمانی از 14.7 درصد به 32 درصد ارتقاء پیدا کرد. همچنین در حالیکه سهم بریتانیا از تجارت جهانی در سال1880،  23.2 درصد بود، بین سال‌های 1911 تا 1913 به 14.1 درصد تنزل پیدا کرد. همچنین، همزمان با کاهش تولید صنعتی بریتانیا ، سهم آمریکا در تولید صنعتی جهان از 7.2 درصد در 1860 به 18.5 درصد در 1900 و 39.3 درصد در 1928 ارتقاء پیدا کرد. با وجود این، همچنان ارز بریتانیا به عنوان ارز اصلی جهان تا چند دهه بعد باقی ماند. این مقایسه تاریخی ما را به این نکته رهنمون می‌سازد که حداقل به دلیل دارا بودن سایر مولفه‌های قدرت توسط آمریکا، انتظار تغییر یک شبه در سرنوشت دلار وجود ندارد، اما نمی‌توان منکر کاهش نقش دلار و یا احتمال جایگزینی آن توسط ارزهای دیگر در آینده شد.

0 Comments

یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *