دکتر سعدالله زارعی در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی به ارزیابی آینده بحران قطر و تاثیر آن بر شورای همکاری خلیج فارس پرداخت و گفت، این اختلافات تنها مربوط به یک سال گذشته نیست، بلکه از ابتدای تشکیل این کشورها اختلافات و ادعاهایی میان آنها مطرح بوده است.
آنچه در ادامه می‌خوانید، متن کامل این گفتگوست که از نظرتان می‌گذرد:
پرسش: بحران قطر چه تاثیری بر ظهور و بروز اختلافات در میان کشورهای شورای همکاری خلیج فارس داشته است؟
در ابتدا باید توجه داشت که اختلاف میان کشورهای شورای همکاری خلیج فارس تازگی ندارد و مربوط به یک سال اخیر نمی‌شود؛ چنانکه اختلافات میان عربستان و عمان، اختلافات سرزمینی بین عربستان و قطر، اختلافات میان قطر و کویت و اختلافات عربستان با کویت و امارات، همه این اختلافات میان کشورهای عربی، اختلافاتی کهنه و قدیمی هستند و مبنای آن این است که در مدت زمان مدیدی منطقه جنوب خلیج فارس در حکم یک سرزمین بود؛ آن هم سرزمینی که دولت مرکزی نداشت و خانواده‌ها و قبایل در آن تعیین کننده بودند. لذا عملا کشوری وجود نداشت بلکه یک سرزمین بود که مدت‌های طولانی تحت سیطره امپراتوری عثمانی قرار داشته است.
بعدتر و در دوره انگلیس‌ها سیاست بر این می‌شود که این منطقه از عثمانی منتزع و هر کدام تبدیل به یک کشور شوند؛ در همین اثنا یعنی از اوایل قرن بیستم بحث نفت در منطقه به میان می‌آید. در این مقطع انگلیسی‌ها که به کل منطقه جنوب سیطره داشتند کشورهایی را پدید می‌آورند که در متن خود واجد اختلافات مهم سرزمینی باشد. یعنی نقطه‌های مبهم را در تقسیمات باقی می‌گذارند و به هر دو طرف نیز محرمانه اعلام می‌کنند که این مناطق متعلق به آنها است، لذا بدین صورت نطفه یک فتنه طولانی میان کشورهای عربی بسته می‌شود.
در وضعیت جدید سعودی‌ها خیز برداشته‌اند تا به عنوان محور عربی، اسلامی در منطقه و با استفاده از پشتیبانی‌هایی که کشورهای غربی به خصوص آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها انجام می‌دهند بتوانند تبدیل به یک قدرت اساسی شوند. به همین خاطر به تعبیر خودشان شروع به پاکسازی محیط اطراف کرده‌اند و یکی از حوزه‌های پاکسازی‌شان نیز قطر است. زیرا عربستان بر سر جزایری که در قسمت شرق شبه جزیره قطر واقع شده ادعاهایی دارد. درواقع این حوزه یک حوزه گازی بسیار بزرگ را شامل می‌شود که سعودی‌ها از گذشته نسبت به آن چشم طمع داشته‌اند. درنتیجه آنها برای یکپارچه‌سازی منطقه به زعم خودشان فشار را روی ضعیف‌ترین حلقه که قطر است، قرار دادند.
پرسش: در حال حاضر وضعیت اختلافات در شورا به چه صورت است؟
این اختلافات تا کنون ادامه داشته و حل و فصل نشده است. البته اخیرا آمریکا بر عربستان فشارهایی وارد آورده تا اختلافات با قطر را به نوعی حل و فصل کند و نشانه‌هایی نیز از این روند دیده می‌شود. دلیل فشار آمریکایی‌ها این است که آنها نمی‌خواهند جبهه مقابل ایران دچار تشتت و ضعف باشد، لذا فشار مداومی را بر سعودی‌ها باهدف حل مسائل‌شان با قطر وارد می‌کنند.
پرسش: آثار این شکاف و اختلافات برای عربستان چه بوده است؟
این مسائل بدبینی را نسبت به سیاست‌های عربستان افزایش داده و منجر به فاصله برخی کشورها همچون کویت با این کشور شده است. درواقع ریاض را محدود به %B
0 Comments