مرکز مطلعات راهبردی المستقبل در گزارشی به قلم حمود ناصر القدمی نوشت: احتمال می رود مرگ صالح منجر به اخلال در معادلات داخلی یمن و مسلط شدن انصار الله بر قدرت در مناطق تحت تسلط خود شود. در این باره رهبران حزب کنگره یمن وابسته به صالح تلاش خواهند کرد بار دیگر در مواضع خود تجدید نظر کنند. در این باره برخی ازاعضای حزب تلاش خواهند کرد طرفداران خود را علیه انصار الله بسیج نمایند و از تجربه رهبران حزب در حکومت و اداره نهادهای دولت به مدت بیش از 33 سال استفاده کنند.

باید یاد آوری نمود که عربستان با مرگ صالح یکی از مهمترین عناصر ائتلاف خود را از دست داد و اکنون تنها در برابر یک گزینه قرار دارد و آن این است که بپذیرد حوثی ها بخش جنوبی آن را محاصره کرده اند و این امر به مثابه بمبی است که به زودی منفجر خواهد شد.

سناریوهای احتمالی

در مرحله پس از صالح 2 سناریو وجود دارد که بر اساس زیر می باشد:

الف: سناریوی افزایش شدت تنش ها و درگیری های نظامی

در این روند شدت درگیری های مسلحانه افزایش خواهد یافت و انصارالله و طرفداران صالح به سمت درگیری های بیشتر در رویارویی های نظامی پیش خواهند رفت. از نشانه های این مسأله اعلام آغاز عملیات نظامی موسوم به صعناء العروبه برای آزاد سازی صنعا از سوی مخالفان انصار الله است. در این روند نیروهای طرفدار عبدالله صالح با حمایت نیروهای ائتلاف عربی اقدام به افزایش حملات مسلحانه علیه حوثی ها با هدف محاصره آنها در صنعا در دو جبهه شرقی و جنوبی خواهند کرد و فشار های نظامی بر مرکز اصلی حوثی ها در صعده را افزایش خواهند داد و جبهه های دیگری را در بندرگاه حدیده برای رویایی نظامی با حوثی ها باز خواهند کرد.

هم زمان با افزایش فشار بر حوثی ها در صنعا درگیریهای مسلحانه میان شبه نظامیان حوثی و عناصر وابسته به عبدالله صالح افزایش خواهد یافت و نیز شدت درگیری های نظامی در جبهه های دیگر از جمله جبهه تعز افزایش خواهد یافت. و این احتمال وجود دارد که درگیری های نظامی در مرزهای یمن و عربستان افزایش یابد و حوثی ها سرزمین های عربستان  را با موشک های بالستیک هدف قرار دهند.

ب: سناریوی حل و فصل سیاسی

در این سناریو امکان آرامش و توافق میان طرف های درگیری برای گفت و گو و احیای مذاکرات برای توقف جنگ وجود دارد. حرکت به سوی این روند در نتیجه درک طرف های درگیر درباره ضرورت حل و فصل مسالمت امیز درگیری ها برای پرهیز از عواقب سیاسی، امنیتی ، اقتصادی و اجتماعی ناشی از ادامه آن است. در این باره طرف های درگیر باید قانع شوند که تحقق قطعیت پیروزی یکی از طرف ها در کوتاه مدت غیر ممکن است و ادامه جنگ و ادامه خون ریزی و تخریب بی فایده است. در این باره طرف های منطقه ای و بین المللی باید به این نتیجه برسند که وضع حد معینی برای درگیری برای دوری از عواقب امنیتی  و بشری مصیبت بار ضروری است.

در این باره چه بسا گروه انصار الله و مخالفان وارد یک مذاکرات جدی شوند و درباره ابزارهای اجرای قطعنامه شماره 2216 شورای امنیت و تعیین جدول زمانی برای اجرای آن به توافق برسند. و ضمانت های بین المللی و منطقه ای برای برون رفت از بحران کنونی تا تشکیل یک دولت نجات ملی و برگزاری انتخابات در مرحله بعدی فراهم شود و اصول اولیه تشکیل یک نظام متعادل که دربردارنده تمامی تشکل ها باشد، وضع شود.

در این جا باید اشاره کرد که حتی در صورتی که هر طرح در آینده منجر به توقف درگیری های مسلحانه شود، روند حل و فصل فراگیر و همیشگی در یمن بسیار دشوار خواهد بود، چرا که در این باره درگیری ها، شدت اختلافات و تنش های سیاسی، طایفه ای و قبیله ای را افزایش داده است و مقدرات اقتصادی یمن را با بحران روبرو کرده است، مساله ای که نیازمند تلاش های زیاد و توافق نامه های سیاسی جدی و کارآمد برای پشت سر گذاشتن این اوضاع وخامت بار و پیچیده است. 

در پایان می توان گفت مرگ علی عبدالله صالح مقدمه ای برای ایجاد یک واقعیت سیاسی و امنیتی جدید در داخل یمن و منطقه است و منجر به تغییرات بنیادین در شکل ائتلاف های تاریخی در داخل یمن و معادلات قدرت  خواهد شد.