آیا مقدمات صلح پایدار در قفقاز فراهم می شود؟
وبسایت اندیشکده بروکینگز آمریکا در یادداشتی نوشت: در این فضا، نارندرا مودی، نخستوزیر هند، به دنبال تقویت و حتی گسترش روابط با آمریکا خواهد بود که وی آن را شریکی «اجتنابناپذیر» خوانده است. دهلی تلاش خواهد کرد تا به اولویتهای دولت بایدن واکنش مثبت داشته باشد و امیدوار خواهد بود که واشنگتن همچنان برای منافع هند مفید واقع شود.
بنابراین، هند در کوتاهمدت احتمالاً به همکاری با آمریکا متمرکز خواهد شد تا حاکمیت نظم قانون محور و چندقطبی در منطقه هند – اقیانوسیه، در امنیت بهداشتی جهان و در تغییرات اقلیمی تضمین شود.
طی چند سال اخیر، تشدید نگرانی آمریکا و هند از چین باعث شده است که راه را برای روابط امنیتی و دفاعی هرچه عمیقتر و سازمانیافتهتر، مکانیسمهای جدید تعامل با همدیگر یا با شرکا و همکاری، مشورت و هماهنگی با کشورهای ثالث یا نهادهای جهانی و همچنین، مدیریت اختلافات بین این دو کشور در طیفی از مسائل، هموار شود.
ازاینرو، دولت مودی رویکرد دولت بایدن در هند-اقیانوسیه و بهویژه در قبال چین را از نزدیک نظاره خواهد کرد. هند امیدوار است که آمریکا مشکل ناشی از رفتار چین را درک کرده و برای حل چالشهای هند-اقیانوسیه و فراتر از آن، با متحدان و شرکای خود نظیر هند همکاری کند. این نگرانی هم وجود دارد که دولت بایدن بهجای تلقی چین بهعنوان یک رقیب راهبردی، به همکاری با این کشور در مسائل تغییرات اقلیمی و امنیت بهداشتی پرداخته و چین را در رفتار تهاجمی خود در منطقه گستاختر کرده و منافع هند را نادیده بگیرد.
از آنجائی که هر دو کشور هند و آمریکا دارای بیشترین موارد کرونا ویروس در جهان هستند، امنیت بهداشت جهانی احتمالاً دیگر حوزه مهم مورد تمرکز این دو کشور خواهد بود. با توجه به گرفتاری هر دو کشور با چالشهای توزیع واکسن، هند به دنبال پیشبرد نقش خود بهعنوان شریکی مسئول و معتبر، ازجمله بهعنوان تولیدکننده واکسن (و احتمالاً صادرکننده آن به تعدادی از سایر کشورها) خواهد بود.
چگونگی مقابله این دو کشور با پیامدهای اقتصادی همهگیری، میتواند تعامل اقتصادی آنها با همدیگر و با جهان را تحت تأثیر قرار دهد. درحالیکه این دو کشور به دنبال ریکاوری و بازسازی اقتصادی هستند، مسئله اصلی این است که آنها برای مقاومسازی اقتصادی به چه نوع ترکیب تنوع سازی و تقویت اقتصادی باور دارند. بازگشت آمریکا به همکاری در تغییرات اقلیمی نیز محتمل است، هرچند که عدم علاقه دولت ترامپ، باعث پیچیدگی این امر شده است. با توجه به اهداف هند در انرژی تجدیدپذیر، دهلی از بازگشت آمریکا به توافق اقلیمی پاریس استقبال خواهد کرد. بااینحال، نوع تعهدات مورد تمایل واشنگتن و واکنش دهلی با توجه به اولویتها و محدودیتهای خاص هند، چالش این حوزه محسوب میشود. دولت بایدن احتمالاً میخواهد که هند در هزینه همه این مسائل سهیم باشد. عقبنشینی هند ازلحاظ تمایل یا توانایی، یک چالش خواهد بود. اختلاف دیگر ممکن است به ارزشها مربوط بوده و به دو شیوه بروز خواهد کرد: نخست، در روابط دوجانبه با دولت بایدن در خصوص دغدغههای مربوطه یا در خصوص تحولات داخلی هند و دولت مودی؛ دوم، شرایط و ضوابطی که بر اساس آنها یک شریک همفکر انتخاب میشود. اگرچه بسیاری از کشورهای شریک هند دموکراتیک هستند اما دهلینو کشورهایی نظیر روسیه و ویتنام را نیز حائز اهمیت میداند. حال پرسش این است که هند و آمریکا چگونه میتوانند این رویکردهای واگرا را مدیریت کنند؟
البته زمینه برای همکاری این دو کشور در این حوزه، بهویژه در تضمین مقاومت دموکراتیک در منطقه هند-اقیانوسیه و مقاومت نظم بینالمللی قانون محور، وجود دارد. همچنین، برای ارتقای روابط متقابل مردم با مردم، از طریق مثلاً همکاری در آموزش عالی، پتانسیلهای قابلتوجهی وجود دارد.
گذشته از این مسائل، برخی نقاط عطف تصمیمگیری در سال 2021 نیز تأثیر گستردهای بر این روابط برجای خواهد گذاشت. این نقاط عطف عبارتاند از تشدید تنش در مرز هند-چین و تحویل سامانه دفاع موشکی اس-400 روسی به هند که ممکن است لغو یا عدم لغو تحریمهای مربوطه آمریکا را در پی داشته باشد. همچنین، در خصوص ساختار همکاریها (دوجانبه یا چندجانبه) نیز شک و تردیدهایی وجود دارد. هند امیدوار است که دولت بایدن مکانیسمهای مفید دوره ترامپ (نظیر 2+2، چهارجانبه و پلاس چهار) را کنار نگذارد. هند همچنین به دنبال گفتگوهای جدید یا احیای گفتگوهای قبلی درباره تغییرات اقلیمی، فناوری راهبردی، آموزش عالی یا روابط اقتصادی است.
علاوه بر این، هند از بازگشت آمریکا به چندجانبهگرایی استقبال کرده و همچنان به دنبال همکاری در ائتلافهای موضوع محور با آمریکا و سایر کشورها ازجمله در آسیا و اروپا خواهد بود. این امر بیانگر درک هند از این واقعیت است که سازمانهای چندجانبه موجود ممکن است ناکارآمد باشند و دهلی نمیتواند چالشها را بهتنهایی حلوفصل کند؛ بنابراین ائتلافهای موضوع محور با اولویتهای هند برای حفظ شرکای متنوع و ایجاد مصونیت در برابر بلاتکلیفیها سازگاری داشته و این غریزه هند بهواسطه بحران سیاسی اخیر در آمریکا و توافق جامع سرمایهگذاری اتحادیه اروپا با چین، تقویت شده است.
0 Comments