عفیفه عابدی در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به اخبار منتشر شده درخصوص ابراز نگرانی‌های چین نسبت به افتتاح دفتر ناتو در ژاپن اظهار داشت: بررسی نشست‌های ناتو از سال 2014 نشان می‌دهد ناتو ضمن اینکه روسیه را فوری‌ترین و مستقیم‌ترین تهدید خود معرفی می‌کند، چین را نیز به عنوان «چالشی سریع» برای خود درنظر گرفته که پتانسیل تبدیل شدن به تهدید را دارد. در شرایطی که ادبیات و تحرکات ضد چینی آمریکا علیه چین افزایش یافته، پکن هر نوع تحرک ناتو در شرق آسیا را علیه خود ارزیابی می‌کند.

وی با بیان اینکه پکن ایجاد دفتر ناتو در شرق آسیا را در راستای پروژه «مهار چین» و خلاف امنیت خود، تحلیل می‌کند، افزود: در سال‌های گذشته، ایده «ناتوی آسیایی» در برخی محافل مطرح شده و این سازمان نیز از برخی کشورهای آسیای شرقی مانند ژاپن برای شرکت در اجلاس‌های ناتو دعوت می‌کند. در حالی که ناتو سازمانی نظامی و امنیتی است که توسط آمریکا رهبری می‌شود، ایده ناتوی آسیایی نیز برای چین تهدیدی جدی محسوب می‌شود.

این پژوهشگر پژوهشکده مجمع تشخیص مصلحت ضمن اشاره به تاکیدات ژاپن درخصوص اینکه علیرغم افتتاح دفتر هماهنگی ناتو، قصد عضویت در این پیمان نظامی را ندارد، یادآور شد: آمریکا دربرابر هر اقدامی در راستای تحول در نظم جهانی مقاومت می‌کند. علاوه بر آن مقابله با افزایش قدرت و دامنه نفوذ چین و تعهد امنیتی ایالات متحده به متحدان آسیایی واشنگتن از جمله راهبردهایی است که آمریکا در نظر دارد. آمریکا تلاش می‌کند نظم منطقه‌ای را که چین در شرق آسیا مدنظر دارد، بر هم بزند و نظم جدیدی در این منطقه ایجاد کند.

وی با بیان اینکه آمریکا پیگیر انتقال تهدید به اطراف چین است، تاکید کرد: واشنگتن معتقد است پکن در صدد سلطه منطقه‌ای به ویژه در آب‌های شرق آسیا است. هرچند بسیاری از ناظران بین المللی چین را به عنوان قدرت اقتصادی و بازیگری با تاکید برهمکاری اقتصادی و تجاری می‌شناسند؛ اما آنچه برای واشنگتن اهمیت دارد این است که رشد نظامی چین درحال تطبیق با رشد اقتصادی آن است. ضمن اینکه پیش‌بینی می‌شود رشد فناوری نظامی چین، این کشور را به طور فزاینده‌ای قادر به قدرت افکنی فرامنطقه‌ای نماید.

عابدی با یادآوری اینکه بیشتر تجارت کشورهای غربی با شرکای شرقی‌شان، از طریق آب‌های مورد مناقشه با چین انجام می‌شود، گفت: قدرت نظامی چین، این نگرانی را برای کشورهای شرق آسیا ایجاد کرده که ممکن است این قدرت، منافع اقتصادی آنها را نیز تحت تاثیر قراردهد. ایجاد نمایندگی ناتو در شرق آسیا، همکاری جدی اطلاعاتی و مدیریتی را در این منطقه ایجاد می‌کند و این پیام را می‌رساند که نظارت جدی اطلاعاتی در روندهای منطقه‌ای از سوی ناتو صورت می‌گیرد و برنامه های بلندمدتی برای شرق آسیا درحال شکل‌گیری است.

وی ضمن اشاره به تلاش آمریکا برای ایجاد اتحادهایی علیه چین در منطقه و ایجاد محدودیت‌های فناورانه، تجاری و اقتصادی، اضافه کرد: با این حال، سیاست اعلامی چین همچنان تاکید بر همکاری اقتصادی و پرهیز از امنیتی سازی شرق آسیا است. اما تلاش آمریکا برای ایجاد نظم منطقه‌ای جدید درشرق آسیا را باید یک فشار ساختاری در نظرگرفت که می‌تواند رویکرد چین به تحرکات آمریکا و ناتو در شرق آسیا و همراهی برخی کشورهای منطقه را تغییر دهد.

این پژوهشگر مسائل بین الملل با بیان اینکه به نظر می‌رسد رویکرد امنیتی و بازدارنده چین در شرق آسیا، افزایش قدرت نظامی این کشور است، خاطرنشان کرد: درواقع در موضوع نظامی و امنیتی، چین بیش از آنکه پیگیر اتحاد و ائتلاف باشد، قدرت نظامی و تسلیحاتی خود را افزایش می‌دهد. در حالیکه چین از طریق ابتکارهای اقتصادی تلاش می‌کند کشورهای دیگر را به دوستان خود تبدیل کند، درهمین حال درصدد همتراز ساختن قدرت نظامی خود با قدرت اقتصادی‌اش است.

عابدی درباره چشم انداز تحرکات ناتو در شرق آسیا، تصریح کرد: همچنان که این پیمان نظامی در آسیای مرکزی توافق‌های دو جانبه و چند جانبه و یا مانورهای محدودی را در دستور کار قرارداده است، در شرق آسیا نیز شاهد چنین اقداماتی خواهیم بود. اما به نظر می‌رسد دامنه این اقدامات متفاوت خواهند بود. کشورهای شرق آسیا از هرگونه اقدام تحریک آمیز علیه چین نگرانی‌هایی دارند؛ چرا که در این منطقه شکاف معناداری به لحاظ قدرت میان چین و سایرهمسایگان وجود دارد. همچنین در درون ناتو نیز میان ایالات متحده و متحدان اروپایی دیدگاه های مختلفی در مورد ماهیت تهدید آمیز چین وجود دارد.

این پژوهشگر پژوهشکده مجمع تشخیص ضمن تشریح رقابت تسلیحاتی ایجاد شده در منطقه شرق آسیا و توافقات گسترده برخی کشورهای منطقه برای خرید انواع سلاح های غربی، اضافه کرد: رقابت تسلیحاتی و موازنه تهدید غرب با چین درشرق آسیا شاید منطقه را تا آستانه تنش نظامی پیش ببرد، اما به نظر می‌رسد به دلیل اینکه کشورهای این منطقه اغلب رویکردهای اقتصادی را در اولویت دارند خواستار استقبال از بحران نظامی در شرق آسیا نباشند. همچنانکه درخصوص بحران کره شمالی ، حدود سه دهه است که مناقشه اتمی کره شمالی، شبه جزیره کره را تا آستانه یک جنگ تمام عیار پیش برده، اما این جنگ رخ نداده است.

وی با این توضیح که بسیاری از کشورهای اروپایی به شدت به تجارت با چین و سرمایه گذاری چینی متکی هستند، افزود: بیش از نیمی از متحدان ناتو توافقنامه هایی با چین، مرتبط با ابتکار کمربند – جاده، دارند. این وابستگی‌ها می‌توانند بر تصمیم‌گیری اروپا درباره افزایش چالش با چین تأثیر بگذارند. نباید فراموش کرد که بیشتر تجارت اروپا با آسیا از طریق گذرگاه های دریایی‌ای انجام می‌شود که مورد مناقشه چین است؛ اما ایالات متحده همواره به دنبال تعریف چین به عنوان تهدید مشترک غرب است.

به گفته عابدی، تقویت روابط اقتصادی و امنیتی چین با روسیه، به ایالات متحده کمک می‌کند ملاحظات اروپا را به ملاحظات خود نزدیک سازد. با اینکه ملاحظات اروپا نسبت به ملاحظات واشنگتن نسبت به پکن، بسیار پیچیده تر است،اما اگر واشنگتن بتواند درجه بالاتری از انسجام فراآتلانتیکی با متحدان شرقی خود درباره ماهیت چالش برانگیز چین ایجاد کند، تحقق ایده ناتوی آسیایی ممکن تر خواهد شد؛ اما در شرایط فعلی، احتمال تحقق این طرح قابل اعتنا نیست.