پیرمحمد ملازهی در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی ضمن اشاره به بیانیه مطبوعاتی کرملین درخصوص سفر رئیس جمهور روسیه به هند و رایزنی پوتین با مودی، نخست‌وزیر این کشور درباره توسعه بیشتر روابط و مشارکت راهبردی بین دو کشور، خاطرنشان کرد: با توجه به سیاست محاصره و فشاری که آمریکا علیه چین دنبال می‌کند و همچنین اختلاف ارضی 90 هزار کیلومتر مربعی هند و چین، آمریکا امیدوار است دهلی را در چارچوب پیمان «کواد»، که در آن هند، استرالیا، ژاپن و آمریکا حضور دارند، به طور کامل جذب خود نماید و بتواند برای محاصره چین از آن استفاده کند.

وی با بیان اینکه روسیه و هند از سال 2000 روابط خود را به روابطی استراتژیک ارتقا دادند و از سال 2010 این روابط به سطح روابطی «استراتژیک ویژه و ممتاز» رسید، افزود: اما هند به شکل سنتی نگاه متوازنی به منابع جهانی قدرت دارد؛ خودش اکنون به قدرتی تبدیل شده و اینگونه نیست که کشورهای دیگر بتوانند از آن به عنوان ابزاری در راستای منافع خود استفاده کنند؛ هند منافع ملی خود را پیگیری می‌کند و همچنان به اصول دورانی که عدم تعهد را رهبری می‌کرد، وفادار است و بر مبنای آن توانسته مناسبات متوازنی را با شرق و غرب ایجاد کند.

این کارشناس مسائل شبه قاره گفت: اکنون با وجود اینکه هند  به دلیل تضادهایش با چین و پاکستان به آمریکا نزدیک شده است، به معنای این نیست که هر چه آمریکا دیکته کند؛ هند بپذیرد؛ همان طور که آمریکا به شدت مخالف دریافت اس 300، اس 400 و یا اخیرا اس 500 از روسیه بود، اما هند وارد این مسیر شد.

ملازهی با بیان اینکه هند استقلال عمل خود را در رابطه با تنوع منابع تسلیحاتی‌اش حفظ می‌کند، ادامه داد: هند همچنان که از آمریکا، انگلیس، فرانسه و رژیم صهیونیستی سلاح می‌خرد، روسیه را هم به عنوان کشوری فروشنده سلاح مدنظر دارد و روابط سنتی‌اش را حفظ می‌کند، خصوصا اینکه روس‌ها بسیار مناسب‌تر، هم سلاح در اختیار هند قرار می‌دهند و هم تکنولوژی را منتقل می‌کنند، همانطور که شاهد مونتاژ هواپیماهای روسی توسط هند هستیم.

به گفته این تحلیلگر مسائل شبه قاره، اهمیت سفر پوتین به هند در این است که به حفظ موضع متوازن هند کمک کند، سلاح بفروشد و در خصوص مسائل مهم منطقه‌ای و بین‌المللی، خصوصا مسائل افغانستان، هم رایزنی کند.

منافع مشترک هند و روسیه

وی با بیان اینکه روسیه و هند نگرانی‌های مشترک امنیتی نسبت به جریان‌های رادیکال مذهبی دارند، به حضور این دو کشور در سازمان‌های شانگهای، گروه بریکس و گروه 20 و همکاری نزدیک آن‌ها اشاره کرد و افزود: روسیه و هند راهبرد مشترکی در خصوص شانگهای دارند و به تدریج آن را به عنوان نیرویی که در آینده شکل نظامی پیدا کند، مطرح می‌کنند. از این زاویه، سفر پوتین اهمیت بسیار زیادی دارد؛ چرا که هند و روسیه منافع مشترک زیادی دارند و از دید روس‌ها مهم‌ترین مسئله در خصوص هند این است که این کشور به طور کامل جذب آمریکا نشود.

شرق‌گرایی هند؟

ملازهی در عین حال اضافه کرد: با این حال نمی‌توان رویکرد شرق‌گرایی را برای هند متصور بود؛ چرا که این کشور خود اکنون به عنوان یک قدرت مطرح است. هند هم ایده قطب‌بندی قدرت جهانی و نظام چند قطبی را مدنظر دارد و هم خود را یکی از قطب‌های قدرت می‌بیند؛ اما چون نگرانی‌هایی از جانب چین احساس می‌کند و در این نگرانی آمریکا و اروپا را هم سهیم می‌بیند، خود را با آن‌ها همراه می‌کند.

وی به تصمیم دو کشور برای همکاری جدید راهبردی در منطقه شرق دور اشاره کرد و گفت: بر اساس گزارش رسانه‌ها، سفر پوتین به هند نه تنها مصادف با تحویل اولین سامانه‌های موشکی زمین به هوای اس -۴۰۰ است، بلکه در این سفر مذاکراتی درباره احتمال فروش سامانه‌های موشکی فوق پیشرفته اس-۵۰۰ و اس-۵۵۰ هم انجام خواهد شد. در واقع، اگر مذاکرات به نتیجه برسد، هند ممکن است اولین خریدار خارجی سامانه‌های دفاع هوایی اس-۵۰۰ و اس-۵۵۰ روسیه باشد.

تاثیرات رقابت‌های پشت پرده میان روسیه و چین

این کارشناس مسائل شبه قاره ادامه داد: در این چارچوب باید رقابت‌های پشت پرده میان روسیه و چین را هم در نظر گرفت. روس‌ها هم ضمن نگرانی از سرعت پیشرفت چین، در این اندیشه هستند که اگر هند را به لحاظ نظامی تجهیز کنند، توازن قدرتی میان هند و چین ایجاد خواهد شد که به سود روس‌ها خواهد بود. البته چین با مدنظر قراردادن این تحرکات و بررسی دقیق پیامدهای این روابط، خویشتن‌داری را در اولویت قرار می‌دهد.

ملازهی با یادآوری مناسبات عمیق نظامی هند و روسیه و همچنین همکاری‌ها در حوزه انرژی، ارتباطات و فضا میان دو کشور، تصریح کرد: هند از سال ۱۹۹۱ تاکنون ۷۰ میلیارد دلار تسلیحات از روسیه خریداری کرده و بین سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ نیز قراردادهای تسلیحاتی جدیدی به ارزش ۱۵ میلیارد دلار میان دو کشور امضا شد. علاوه‌براین، روسیه نیز برای فروش تسلیحات رقابتی با دیگر سازندگان سلاح دارد.

وی با بیان اینکه بخش دفاعی و هسته‌ای غیرنظامی هند توسط روسیه ساخته شده است، گفت: آمریکا در اندازه روسیه، حاضر نیست سلاح‌های پیشرفته به هند بفروشد. بنابراین هند نیز متوجه این مزیت‌های ارتباط راهبردی با روسیه است.