شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: مصر و ترکیه روابط رو به پیشرفتی را طی میکنند. در 7 ماه گذشته، شاهد دو «تحول مهم» در مناسبات ترکیه و مصر بودهایم؛ نخست سفر اردوغان به مصر (۱۴ فوریه ۲۰۲۴ / ۲۵ بهمن ۱۴۰۲) که برای نخستین بار بعد از حوادث سال 2013 مصر و برکنار مرسی از قدرت انجام شد. دوم، سفر اخیر سیسی، رئیس جمهور مصر به ترکیه (14 شهریور 1403) که بعد از 12 سال انجام شد و میتوان آن را بسیار مهم و آغاز مرحله جدیدی در روابط مصر و ترکیه عنوان کرد.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: در بحبوحه جنایات رژیم صهیونیستی در نوار غزه، کرانه باختری نیز «اوضاع ناپایداری» را تجربه میکند، بهطوریکه در ماههای اخیر و به موازت تشدید حملات صهیونیستی علیه غزه، تنشها در این منطقه حساس، روند تصاعدی یافته و «تهدیدهای امنیتی» علیه رژیم صهیونیستی چنان اوج گرفته که محافل امنیتی و اطلاعاتی آن را بهشدت نگران کرده است.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا گفت: اخیرا، وزارت بازرگانی چین نسبت به اعمال تعرفههای اضافی از سوی اتحادیه اروپا بر خودروهای برقی چینی به سازمان تجارت جهانی (WTO) شکایت کرد. به گفته وزارت بازرگانی چین، این اقدام اروپا، قوانین سازمان تجارت جهانی (WTO) را به شدت نقض کرده و همکاریهای جهانی در زمینه تغییرات اقلیمی را به چالش میکشد. پکن از اتحادیه اروپا خواسته تا به سرعت اقدامات غلط خود را اصلاح و با همکاری یکدیگر هم از ثبات همکاریهای اقتصادی و تجاری چین – اتحادیه اروپا و هم از زنجیره صنعتی و تامین خودروهای برقی محافظت کنند.
شورای راهبردی آنلاین-رصد: دونالد ترامپ در طول دوران ریاست جمهوری خود در سال های 2016-2020 از مهار فزاینده چین حمایت کرد. لفاظیهای ضد چینی ترامپ با اقداماتی محدودکننده علیه پکن همراه شد. در واقع اقدام علیه پکن هم توسط قوه مجریه و هم توسط کنگره انجام شد. در دوران ریاست جمهوری جو بایدن، سیاست ضد چین معتدلتر شد اما دامنه آن همچنان گسترش یافت. نتیجه انتخابات ریاست جمهوری پیش رو در آمریکا بر ماهیت سیاست ایالات متحده در قبال چین تأثیری نخواهد داشت. با این حال، پیروزی ترامپ میتواند وخامت روابط دوجانبه را تسریع کند.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: مصر و ترکیه روابط رو به پیشرفتی را طی میکنند. در 7 ماه گذشته، شاهد دو «تحول مهم» در مناسبات ترکیه و مصر بودهایم؛ نخست سفر اردوغان به مصر (۱۴ فوریه ۲۰۲۴ / ۲۵ بهمن ۱۴۰۲) که برای نخستین بار بعد از حوادث سال 2013 مصر و برکنار مرسی از قدرت انجام شد. دوم، سفر اخیر سیسی، رئیس جمهور مصر به ترکیه (14 شهریور 1403) که بعد از 12 سال انجام شد و میتوان آن را بسیار مهم و آغاز مرحله جدیدی در روابط مصر و ترکیه عنوان کرد.
مرتضی مکی، کارشناس مسائل بینالملل در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی درباره رویکرد دولت جدید بایدن در قبال برجام گفت: «جمهوری اسلامی ایران طی سه سال گذشته با مقاومت در برابر سیاست فشار حداکثری آمریکا نشان داد که بههیچوجه حاضر به پذیرفتن سیاستهای مستبدانه آمریکا نیست و دموکراتها نیز اگر واقعاً به دنبال بازگشت به برجام و احیای این توافقنامه هستند، باید مسیر منطقی و درست آن را که لغو تحریمها در گام نخست و سپس بازگشت به برجام است طی کنند و بعدازآن منتظر بازگشت ایران به تعهدات هستهای خود باشند.»
مکی با اشاره به اینکه آژانس بینالمللی انرژی اتمی طی 16 گزارش به پایبندی ایران بر تعهدات هستهای خود پیش از خروج ترامپ از برجام تأکید کرده بود، افزود: «این مسئله، نکته و مصداق مهمی برای آمریکا و دیگر طرفهای برجام محسوب میشود، مبنی بر اینکه ایران به تعهدات خود در برجام پایبند است، به شرطی که دیگر طرفها نیز به تعهدات خود عمل کنند.»
این کارشناس با بیان اینکه از قبل هم پیشبینی میشد که بازگشت آمریکا به برجام بهسادگی صورت نخواهد گرفت و موانع جدی وجود دارد، ادامه داد: «هرچند گفته میشد که اگر اراده جدی و عملی از سوی جو بایدن وجود داشته باشد، میتواند با چند فرمان اجرایی آمریکا را به برجام بازگرداند و تحریمها را لغو کند، اما بههرحال دموکراتها و تیم سیاست خارجی و امنیتی بایدن نیز ملاحظات سیاسی و امنیتی خود را دارند و میکوشند از حداکثر دستاوردهای سیاست فشار حداکثری ترامپ بر جمهوری اسلامی ایران در طول سه سال گذشته بیشترین استفاده را داشته باشند.»
وی با اشاره اینکه در منظومه فکری جمهوریخواهان و دموکراتها نسبت به ایران ملاحظات مشترک زیادی وجود دارد و فقط در روش و تاکتیک برخورد با ایران اختلاف وجود دارد، تأکید کرد: «جمهوریخواهان و شخص ترامپ و پمپئو تلاش داشتند با دنبال کردن سیاست فشار حداکثری و گذاشتن 12 شرط، نظام ایران را تغییر دهند.»
وی با اشاره به این سیاستهای جمهوریخواهان تأکید کرد: «دموکراتها نیز هدف غایی خود را که مهار ایران است، مدنظر قرار دادهاند و باراک اوباما، رئیسجمهور اسبق آمریکا به این نکته اذعان کرده بود که اگر توانش را داشت پیچ و مهره برنامههای هستهای ایران را نیز باز میکرد.»
مکی با اشاره به اینکه آمریکا چنین توانی ندارد، گفت که این کشور به همین دلیل راهحل دیپلماتیک را برای جلوگیری از توسعه و پیشرفت برنامههای هستهای ایران مدنظر قرار داده است.
کارشناس مسائل بین الملل در ادامه گفت: «مذاکراتی که از عمان شروع شد و به برجام در وین منتهی شد، نتیجه این دیدگاه و رویکرد دموکراتها در خصوص مقابله با ایران بود.»
مکی با تأکید بر اینکه تیم سیاسی و امنیتی که امروز در کاخ سفید مستقر شدهاند در حقیقت به دنبال ادامه همان راه دولت اوباما هستند، افزود: «منتها شرایط سیاسی و امنیتی منطقه در مقایسه با 5 سال گذشته تفاوتهای جدی کرده است و دولت بایدن تلاش میکند با توجه به این تغییر و تحولات و ملاحظاتی که آمریکا نسبت به متحدان منطقهای خود چون رژیم اسرائیل و عربستان سعودی دارد به برجام بازگردد. به همین دلیل آمریکاییها از موضع برتر به دنبال بازگشت به برجام هستند و خواهان بازگشت ایران به تعهداتش در توافق هستهای و سپس لغو تحریمها از سوی واشنگتن شدهاند.»
به گفته این کارشناس، این سیاستی است که از سوی دولت جمهوری اسلامی ایران بههیچعنوان موردپذیرش قرار نگرفته و از سوی تهران به این نکته تأکید شده است که این آمریکا است که از برجام خارجشده و ایران هنوز پشت میز برجام است؛ پس منطقی آن است که آمریکا باید ابتدا تحریمها را لغو کند و بعد منتظر واکنش ایران در بازگشت به تعهدات هستهای خود در برجام باشد.
مکی معتقد است: «این اختلافی نیست که قابلحل نباشد، زیرا بههرحال به نظر میرسد که طرفهای برجام و آژانس بینالمللی انرژی اتمی رایزنیهای جدی را باهدف چگونگی بازگشت آمریکا به برجام و سپس اجرای تعهدات ایران به کاهش برنامههای هستهای خود در برجام داشته باشند.»
وی در نهایت با اشاره به نگاه وزیر خارجه جدید آمریکا به ایران و برجام گفت: «از آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا بهعنوان دیپلمات دیپلماتها نام برده میشود و او در پی آن است که تمام موانع و مشکلات را از طریق دیپلماسی حل کند. بلینکن شخصیتی متفاوت از پمپئو دارد؛ برجام میدان آزمون مهمی است که بتوان این دیپلمات ارشد آمریکایی را در چگونگی بازگشت به برجام و احیای این توافقنامه موردسنجش قرار داد.»
0 Comments