جدیدترین مطالب
آشفتگی اروپا در تامین امنیت تنگه باب المندب و دریای سرخ
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماههای اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایتگرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتیهای عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده دادهاند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.
چشمانداز خروج احتمالی دفتر سیاسی حماس از قطر
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: یک کارشناس مسائل منطقه گفت: مقامات قطر به طور حتم در برابر فشار غربیها برای اخراج رهبران حماس از خاک خود مقاومت میکنند و احتمالا آمریکا هم در این رابطه به سمت معادله صفر و صد حرکت نخواهد کرد، چراکه ماندن رهبران حماس در قطر که متحد آمریکا است، بهتر از این است که حماس در کشوری خارج از قدرت اعمال فشار آمریکا قرار گیرد.
دکتر خرازی در مصاحبه با الجزیره مباشر:
اگر موجودیت ایران تهدید شود، ناچاریم دکترین هستهای خود را تغییر دهیم/ سیاست آمریکا در خصوص فلسطین همان سیاست رژیم اسرائیل است
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: دکتر سیدکمال خرازی تصریح کرد: در صورتی که رژیم صهیونیستی جسارت کند و به تاسیسات هسته ای ایران لطمه بزند، سطح بازدارندگی ما متفاوت خواهد شد. ما تصمیمی برای تولید بمب هستهای نداریم. اما اگر موجودیت ایران تهدید شود، ناچاریم دکترین هستهای خود را تغییر دهیم. اخیرا مقامات نظامی هم اعلام کردند که اگر اسراییل بخواهد به تاسیسات هسته ای حمله کند تجدید نظر در دکترین و سیاستهای هستهای ایران و عدول از ملاحظات اعلامی گذشته محتمل و قابل تصور میباشد.
پیامها و پیامدهای اعتراضات دانشجویی در آمریکا
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اعتراضات دانشجویی در آمریکا هر روز ابعاد جدیدی به خود میگیرد. اعتراضات کنونی به این دلیل که دانشگاه در مقایسه با سایر نهادهای مدنی و اجتماعی از اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی بالاتر و در نتیجه اثرگذاری بیشتری برخوردار است، دولت آمریکا را عملاً در «وضعیت دشواری» قرار داده که در اظهارنظر مقامات کنونی و سابق آمریکایی بهوضوح مشخص است.
تغییرات ژئوپلیتیک در حال ظهور در شاخ آفریقا
شورای راهبردی آنلاین-رصد: منطقه شاخ آفریقا اخیرا در پی امضای دو توافقنامه، شاهد شکل گیری طوفانی دیپلماتیک بوده است که باعث شد دو مساله منطقهای اهمیت بیشتری پیدا کند: تمایل دیرینه اتیوپی برای دسترسی به دریا و وضعیت نامشخص سومالی لند. پرداختن همزمان به این مسائل به دلیل تنشهای منطقهای و ژئوپلیتیک نظیر درگیری اتیوپی-تیگری، جنگ داخلی سودان و ادامه تنشها بر سر ساخت سد بزرگ رنسانس توسط اتیوپی بر روی رود نیل کاری دشوار است.
أحدث المقالات
آشفتگی اروپا در تامین امنیت تنگه باب المندب و دریای سرخ
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماههای اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایتگرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتیهای عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده دادهاند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.
چشمانداز خروج احتمالی دفتر سیاسی حماس از قطر
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: یک کارشناس مسائل منطقه گفت: مقامات قطر به طور حتم در برابر فشار غربیها برای اخراج رهبران حماس از خاک خود مقاومت میکنند و احتمالا آمریکا هم در این رابطه به سمت معادله صفر و صد حرکت نخواهد کرد، چراکه ماندن رهبران حماس در قطر که متحد آمریکا است، بهتر از این است که حماس در کشوری خارج از قدرت اعمال فشار آمریکا قرار گیرد.
دکتر خرازی در مصاحبه با الجزیره مباشر:
اگر موجودیت ایران تهدید شود، ناچاریم دکترین هستهای خود را تغییر دهیم/ سیاست آمریکا در خصوص فلسطین همان سیاست رژیم اسرائیل است
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: دکتر سیدکمال خرازی تصریح کرد: در صورتی که رژیم صهیونیستی جسارت کند و به تاسیسات هسته ای ایران لطمه بزند، سطح بازدارندگی ما متفاوت خواهد شد. ما تصمیمی برای تولید بمب هستهای نداریم. اما اگر موجودیت ایران تهدید شود، ناچاریم دکترین هستهای خود را تغییر دهیم. اخیرا مقامات نظامی هم اعلام کردند که اگر اسراییل بخواهد به تاسیسات هسته ای حمله کند تجدید نظر در دکترین و سیاستهای هستهای ایران و عدول از ملاحظات اعلامی گذشته محتمل و قابل تصور میباشد.
پیامها و پیامدهای اعتراضات دانشجویی در آمریکا
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اعتراضات دانشجویی در آمریکا هر روز ابعاد جدیدی به خود میگیرد. اعتراضات کنونی به این دلیل که دانشگاه در مقایسه با سایر نهادهای مدنی و اجتماعی از اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی بالاتر و در نتیجه اثرگذاری بیشتری برخوردار است، دولت آمریکا را عملاً در «وضعیت دشواری» قرار داده که در اظهارنظر مقامات کنونی و سابق آمریکایی بهوضوح مشخص است.
تغییرات ژئوپلیتیک در حال ظهور در شاخ آفریقا
شورای راهبردی آنلاین-رصد: منطقه شاخ آفریقا اخیرا در پی امضای دو توافقنامه، شاهد شکل گیری طوفانی دیپلماتیک بوده است که باعث شد دو مساله منطقهای اهمیت بیشتری پیدا کند: تمایل دیرینه اتیوپی برای دسترسی به دریا و وضعیت نامشخص سومالی لند. پرداختن همزمان به این مسائل به دلیل تنشهای منطقهای و ژئوپلیتیک نظیر درگیری اتیوپی-تیگری، جنگ داخلی سودان و ادامه تنشها بر سر ساخت سد بزرگ رنسانس توسط اتیوپی بر روی رود نیل کاری دشوار است.
پیامدهای ژئوپلیتیکی تنش در شمال سوریه
با تضعیف داعش و تسلط کردهای سوریه بر مناطق شمالی و شمال شرقی این کشور و سپس آموزش و تسلیح آنها توسط ایالات متحده امریکا، نگرانی ترکیه و عضوی مهم از ناتو روز بروز افزون میگشت. کردها نه تنها بر مناطق کردی تسلط یافتند بلکه با کمک نیروی هوایی امریکا توانستند شهر مهم رقه و پایتخت دولت خود خوانده داعش را در اختیار خود بگیرند. با این موفقیت آنها توانستند بیش از 25 درصد از خاک سوریه را در اختیار داشته باشند. نکته قابل توجه اینکه در بسیاری از مناطق تصرفی جمعیت کردی بین 30 الی 35 درصد جمعیت و اکثریت را عربها و بویژه عشایر عرب سوریه شامل میشوند.
عربهای شمالی و شرقی سوریه با اینکه در اکثریت هستند ولی تحت نظر فرماندهان کرد به فعالیتهای نظامی میپردازند. شاید بتوان گفت نیازمندیهای مالی و دریافت حقوق و کاهش قابل توجه کمک متحد خود یعنی عربستان سعودی به عشایر عرب منطقه عامل اصلی این هم پیمانی است. قابل ذکر است که تا همین اواخر عشایر عرب این منطقه کمکهایی را از دولت سعودی دریافت میکردند ولی با اغاز حکومت بن سلمان در عربستان این کمک ها به حداقل رسید. زیرا عشایر عرب این منطقه پیوندهایی را با خاندان عبدالله پادشاه سابق عربستان برقرار کرده و حتی بین جوانان دو طرف پیوندهای زناشویی نیز برقرار شده بود.
با توجه به خصومت خاندان ملک سلمان با خاندان ملک عبدالله و برخورد با پسران و شاهزادگان نزدیک به آنها طبیعتا نزدیکان سوری آنها نیز مورد غضب قرار گرفتند. با توجه به مسائل مورد اشاره، این نکته که دشمنی اقای اردوغان با کردهای سوریه با این استدلال که آنها تداوم پ ک ک هستند بر کسی پوشیده نیست ولی همگرایی عشایر عرب منطقه با کردها که منجر به تقویت قدرت نظامی کردها در بخش و سیعی از شمال سرزمین سوریه شده برای ترکیه غیر قابل هضم است. ترکها احساس میکنند که تداوم این روند و خودمختاری منطقه شمالی سوریه میتواند پشتوانهای برای پ ک ک در داخل ترکیه باشد که به شدت به بی ثباتی سیاسی و اقتصادی و امنیتی داخل ترکیه صدمه خواهد زد بویژه آنکه در مرزها و درون ترکیه میتواند بر صندوقهای انتخابات آتی به ضرر اقای اردوغان و حزب حاکم تاثیر گذارد.
در سالهای اخیر آقای اردوغان تلاش نمود به هم پیمانان ناتویی خود تفهیم کند که تقویت جریانات کردی در شمال سوریه نه تنها به امنیت یک عضو مهم ناتو صدمه میزند بلکه ناتو را با شکافی روبرو میکند که ترمیم آن به سرعت و راحتی صورت نخواهد گرفت. بی توجهی به خواسته آقای اردوغان وی را در رابطه با مسائل سوریه به مسکو نزدیک نمود بطوریکه همکاریهای نظامی و فروش موشک اس 400 را بین یک عضو ناتو و روسیه سبب گردید. از طرفی روندی که ترکیه در مذاکرات آستانه طی میکرد آن چیزی نبود که بتواند مورد پذیرش امریکا باشد.
بالاخره با این فراز و نشیبها و بعد از هفته ها تهدید، نیروهای نظامی ترکیه به قصد تصرف عفرین از مرزهای سوریه عبور کردند. علیرغم تهدیدات ترکیه کردها تصور نمیکردند که ترکیه تهدیدات خود را عملیاتی کند زیرا از یکسو کردهای این ناحیه از نظر سنتی و برخلاف کردهای شمال شرقی وابسته به روسیه هستند و از سوی دیگر با پشتوانهای که کردهای دیگر به امریکا دارند معتقد بودند که ترکیه بعنوان متحد امریکا بدون هماهنگی به درگیری مستقیم وارد نخواهد شد. به همین جهت ورود نیروهای ترکیه به سوریه باعث شد که که کردها اعلام کنند متحدین خود یعنی امریکا و روسیه به آنها خیانت کردهاند. لازم به ذکر است که قبل ورود نیروهای ترک به کردها پیشنهاد شده بود اجازه دهند نیروهای ارتش سوریه منطقه را در اختیار خود بگیرند تا حساسیتهای امنیتی ترکیه کاهش یابد ولی این درخواست مورد پذیزش قرار نگرفت.
در پایان میتوان اشاره نمود که تحولات ژئوپلیتیکی این روزهای شمال سوریه باعث شده که اخبار مناطق دیگر سوریه تحت شعاع خبرهای آن منطقه قرار گیرد و مشخص نیست این تحولات تا چه زمانی ادامه خواهد یافت. ولی میتوان به این نکته مهم نیز اشاره کرد که قرار نیست این تحولات نظامی و درگیریها به نحوی پیش رود که به شکست نیروهای ترک منجر شود. چنین رخدادی بسیار بعید است زیرا پیامدهای بسیار سنگینی را برای دولت اردوغان و ثبات در ترکیه خواهد داشت. عقب نشینی و شکست باعث میشود که بی ثباتی سیاسی و امنیتی بر ترکیه سایه افکند و انتخابات اآتی را به ضرر اردوغان رقم بزند. علاوه بر آن هیبت ارتش قدرتمند ترکیه و یکی از ارتش های اصلی ناتو از بین خواهد رفت. بنابراین با در نظر گرفتن این ملاحظات کردهای ناحیه غربی سوریه باید تصمیم گرفته و چاره جویی نمایند. بویژه انکه ترکیه اعلام کرده با تصرف عفرین به سمت شرق و شهرهای شرقی حرکت خواهند کرد.
شاید بتوان گفت که عاقلانهترین تصمیم برای کردها این است که با دخالت روسها در این منطقه نیروهای ارتش سوریه مستقر شوند. پیشنهادی که قبل از ورود نیروهای ترک به آنها ارائه گردید. در این صورت بهانه دولت ترکیه به جهت ملاحظات امنیتی گرفته خواهد شد. میتوان گفت در تحولات اخیر کردهای سوریه همان اشتباهی را انجام دادندکه آقای بارزانی در ارتباط با رفراندوم مرتکب شد. آنها نیز فکر میکردند با شکست داعش میتوانند بدون در نظر گرفتن ملاحظات ژئوپلیتیکی روند استقلال اقلیم را دنبال کنند.
انگار کردها عادت دارند که دستاوردهای نظامی خود را در دیپلماسی و انتخاب اشتباه از دست بدهند. تکیه بیش از حد کردها به قدرتهای جهانی آنها را در موقعیت ضعیف قرار میدهد. لازم است بجای خودمختاری و استقلال به داخل سوریه نظر افکنند و در چارچوب تغییرات قانون اساسی منافع مردم کرد را دنبال کنند.
مسئله دوم اینکه آیا ورود نیروهای ترکیه تاثیری بر تحولات سوریه خواهد داشت؟ بنظر میرسد که در کوتاه مدت دولت سوریه از این تحولات سود خواهد برد. احتمال دارد نهایتا کردها بپذیرند که در شمال غرب سوریه نیروهای ارتش سوریه مستقر شوند. شاید سکوت نسبی روسها بی ارتباط با این قضیه نباشد. در این حالت دولت سوریه بر مناطق آزاد شده خود میافزاید و از سویی نیز موضع کردها در مذاکرات آتی با دولت تضعیف میشود. ناتوانی کردها در حفظ یکی از نواحی کردی باعث میشود که عشایر عرب نیز بتدریج راه خود را از کردها جدا کرده و با دولت به مذاکره بپردازند. در واقع آنچه که در شمال سوریه میگذرد ممکن است به تضعیف کردها و موضع امریکا ختم شود و مواضع ترکیه، روسیه و دولت سوریه تقویت گردد.
منیع: ژئوپلیتیک ایرانی
0 Comments