شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: انتخابات اخیر مجارستان همزمان با ادامه جنگ در اوکراین، حساسیتهای زیادی را در این کشور و در سطح اتحادیه اروپا برانگیخت. در این انتخابات ویکتور اوربان، رهبر حزب حاکم فیتز به رقابت با پیتر مارکی زی رهبر اپوزیسیون ائتلافی متشکل از شش حزب پرداخت. به نظر میرسید که تمامی احزاب ائتلافی اپوزیسیون شکست اوربان و حزب فیتز در انتخابات پارلمانی را هدف مشترک خود قلمداد میکردند. اتحادیه اروپا نیز با دقت خاصی این انتخابات را دنبال میکرد؛ اما علیرغم قابل پیشبینی بودن نتیجه این انتخابات، اندک امید تحول خواهان مجارستانی و همچنین رهبران بروکسل، نقش بر آب شد و حزب فیتز با کسب بیش از نیمی از آراء پیروز این انتخابات اعلام شد.
حسین سیاحی - پژوهشگر مسائل بینالملل
با پیروزی حزب فیتز در انتخابات، اروپا شاهد ابقای وی در مقام نخست وزیری برای چهارمین دوره پیاپی خواهد بود. نخست وزیری که متمایل به کرملین، منتقد و در تقابل با سیاستهای بروکسل و همچنین نماد ظهور مجدد ملیگرایی و تمامیت طلبی در اتحادیه اروپاست. این ویژگیها کافیست تا روشن کند که رهبران اتحادیه اروپا برای شکست وی لحظهشماری میکردند. اما با اعلام نتیجه، سخنرانی اوربان در واقع پاسخی به آنها بود. وی در سخنرانی پیروزی خود اعلام کرد که «ما یک پیروزی بزرگ به دست آوردیم که میتوانید آن را از ماه نیز ببینید و مطمئنا میتوانید آن را از بروکسل هم ببینید».
بهنظر میرسد این بخشی از اعلام مواضع احتمالی دولت وی در آینده است. کشمکش و پافشاری بر سیاستهایی که اتحادیه اروپا به هیچ عنوان قادر به پذیرش آنها نیست. اما نکته بسیار متفاوت در این دوره از نخست وزیری اوربان، بروز چالشهای قدیمی وی با اتحادیه اروپا، در یک فضای جدید است. به وضوح اروپای پس از جنگ اوکراین به مانند گذشته نخواهد بود و اوربان و بروکسل نیز این را میدانند.
سیاستهای اوربان در تقابل واضح با اتحادیه اروپا
در 12 سال گذشته چالشهای میان دولت اوربان و اتحادیه اروپا، طیف وسیعی از موارد را در برگرفته است. اوربان روابط نزدیکی با کرملین و رئیس جمهوری روسیه، ولادیمیر پوتین دارد. دو کشور روابط تجاری و اقتصادی گستردهای دارند؛ با توجه به وابستگی مجارستان به سوختهای فسیلی، روسیه تامین کننده بیش از 85 درصد از گاز و 64 درصد از نفت مورد نیاز این کشور است. در دهه اخیر نیز این روابط توسعه بیشتری پیدا کرده است. علاوه بر این، مواردی نظیر نزدیکی با دولتهایی نظیر آذربایجان و بلاروس نیز سبب بروز تنشهایی میان بوداپست و بروکسل شده است. از موارد چشمگیر دیگر که گویا فقط اوربان توانایی انجام آنها را به صورت انفرادی و در مرزهای اتحادیه اروپا دارد، میتوان از همکاری با چین و انتقاد از سیاستهای اتحادیه علیه پکن و امضای قرارداد با این کشور در رابطه با تکنولوژی جی 5 و شرکت تحریم شده هوآوی است.
از دیدگاه بروکسل، عدم توجه دولت اوربان به حاکمیت قانون، کنترل بر رسانهها و نهادهای مستقل، کاهش ثبات اقتصادی و امنیتی به واسطه قراردادهای مبهم با کشورهایی نظیر چین و روسیه و همچنین بیتوجهی به استانداردها و قوانین اتحادیه نیز از موارد مورد اختلاف بروکسل و بوداپست است. اما از همه مهمتر آنچه اتحادیه اروپا را نگران میکند، ظهور دولتهای غیرلیبرال با سیاستهای واگرایانه و گاه ملی گرایانه افراطی است که فروپاشی را در قلب اتحادیه و از درون آن بوجود آورند.
اتحادیه اروپا و مجارستان در دوران جنگ اوکراین
تقابل جدید میان بوداپست و بروکسل با توجه به جنگ در اوکراین، میتواند شکل دیگری داشته باشد. در مجارستان، اوربان به خوبی میداند که اکثریت مردم همچنان از حضور این کشور در اتحادیه حمایت میکنند. مردم این کشور ضمن همدردی با مردم اوکراین، اقدامات روسیه را به شدت محکوم میکنند. از این رو علیرغم روابط نزدیک با روسیه، نخست وزیر مجارستان مجبور به انتخاب راهحلی میانی شده است. حمایت از تحریمهای اتحادیه اروپا علیه روسیه و همچنین همکاری جهت استقرار نیروهای ناتو به واسطه عضویت این کشور در این پیمان، بخشی از این اقدامات خوشایند برای غرب است. اگرچه همزمان، با عبور سلاحهای کشنده روسیه به مقصد اوکراین از خاک مجارستان و همچنین تحریم علیه بخش انرژی روسیه مخالفت کرده است. همچنین حساسیتهای حمله روسیه به اوکراین، سبب شده که میان مجارستان و لهستان به عنوان دوستان نزدیک، تنشهایی ایجاد گردد که این موضوع سبب میشود اوربان نیازمند یک تصمیم جدی در رابطه با سیاست گشایش در شرق باشد. سیاستی که هدفش، همکاری نزدیک با روسیه و چین به سبب بازسازی اقتصادی پس از کرونا و موازنه سازی در برابر فشارهای غرب است.
در مقابل بروکسل که امیدوار بود با پیروزی مخالفان در مجارستان، نقش سازنده این کشور در اتحادیه اروپا بار دیگر احیا شود، باید در رابطه با اقدامات احتمالی در برابر مجارستان تصمیمگیری کند. رهبران اروپایی که اکنون مهمترین هدف خود را دفع تهدید روسیه میدانند ممکن است در انتخابی مصلحتآمیز، سیاست مماشات با بوداپست را در پیش بگیرند و منتظر اقدامات متقابل مجارستان باشند.
احتمال بروز واگرایی بیشتر در اتحادیه اروپا
روزگاری اتحادیه اروپا به عنوان یکی از ابرقدرتهای بالقوه شناخته میشد. رشد بینظیر اقتصادی، تکنولوژی پیشرفته، رفاه اجتماعی، کیفیت آموزشی و همچنین نفوذ فرهنگی بخشی از مولفههای قدرت در این اتحادیه بود. به طوریکه همگرایی تا بخش قابل توجهی از بخش اقتصادی به موضوعات سیاسی تسری یافت و به تدریج، ایده جامعه امنیتی ادغام شده و ارتش اروپایی در اذهان برخی از رهبران اروپایی شکل گرفت. اما آنچه امروز با مشاهده چالشهایی به مانند نوع روابط میان اتحادیه اروپا با برخی اعضایش نظیر مجارستان برداشت میشود نه تنها پیشروی به سوی این ایدهها و تکمیل همگرایی نیست، بلکه میتوان آن را نوعی از واگرایی و روی برگرداندن از اصول اساسی تلقی نمود. نتیجه این انتخابات و چنین تجربهای، آن هم در قلب اتحادیه برای بروکسل بسیار تلخ است، اما سوال تلختر از رهبران اتحادیه اروپا آن است که چه تضمینی خواهد بود که پیروزیهای اینچنینی دیگری در برخی دیگر از کشورهای عضو اتحادیه اروپا تکرار نشود؟
0 Comments