جدیدترین مطالب
آشفتگی اروپا در تامین امنیت تنگه باب المندب و دریای سرخ
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماههای اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایتگرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتیهای عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده دادهاند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.
چشمانداز خروج احتمالی دفتر سیاسی حماس از قطر
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: یک کارشناس مسائل منطقه گفت: مقامات قطر به طور حتم در برابر فشار غربیها برای اخراج رهبران حماس از خاک خود مقاومت میکنند و احتمالا آمریکا هم در این رابطه به سمت معادله صفر و صد حرکت نخواهد کرد، چراکه ماندن رهبران حماس در قطر که متحد آمریکا است، بهتر از این است که حماس در کشوری خارج از قدرت اعمال فشار آمریکا قرار گیرد.
دکتر خرازی در مصاحبه با الجزیره مباشر:
اگر موجودیت ایران تهدید شود، ناچاریم دکترین هستهای خود را تغییر دهیم/ سیاست آمریکا در خصوص فلسطین همان سیاست رژیم اسرائیل است
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: دکتر سیدکمال خرازی تصریح کرد: در صورتی که رژیم صهیونیستی جسارت کند و به تاسیسات هسته ای ایران لطمه بزند، سطح بازدارندگی ما متفاوت خواهد شد. ما تصمیمی برای تولید بمب هستهای نداریم. اما اگر موجودیت ایران تهدید شود، ناچاریم دکترین هستهای خود را تغییر دهیم. اخیرا مقامات نظامی هم اعلام کردند که اگر اسراییل بخواهد به تاسیسات هسته ای حمله کند تجدید نظر در دکترین و سیاستهای هستهای ایران و عدول از ملاحظات اعلامی گذشته محتمل و قابل تصور میباشد.
پیامها و پیامدهای اعتراضات دانشجویی در آمریکا
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اعتراضات دانشجویی در آمریکا هر روز ابعاد جدیدی به خود میگیرد. اعتراضات کنونی به این دلیل که دانشگاه در مقایسه با سایر نهادهای مدنی و اجتماعی از اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی بالاتر و در نتیجه اثرگذاری بیشتری برخوردار است، دولت آمریکا را عملاً در «وضعیت دشواری» قرار داده که در اظهارنظر مقامات کنونی و سابق آمریکایی بهوضوح مشخص است.
أحدث المقالات
آشفتگی اروپا در تامین امنیت تنگه باب المندب و دریای سرخ
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماههای اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایتگرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتیهای عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده دادهاند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.
چشمانداز خروج احتمالی دفتر سیاسی حماس از قطر
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: یک کارشناس مسائل منطقه گفت: مقامات قطر به طور حتم در برابر فشار غربیها برای اخراج رهبران حماس از خاک خود مقاومت میکنند و احتمالا آمریکا هم در این رابطه به سمت معادله صفر و صد حرکت نخواهد کرد، چراکه ماندن رهبران حماس در قطر که متحد آمریکا است، بهتر از این است که حماس در کشوری خارج از قدرت اعمال فشار آمریکا قرار گیرد.
دکتر خرازی در مصاحبه با الجزیره مباشر:
اگر موجودیت ایران تهدید شود، ناچاریم دکترین هستهای خود را تغییر دهیم/ سیاست آمریکا در خصوص فلسطین همان سیاست رژیم اسرائیل است
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: دکتر سیدکمال خرازی تصریح کرد: در صورتی که رژیم صهیونیستی جسارت کند و به تاسیسات هسته ای ایران لطمه بزند، سطح بازدارندگی ما متفاوت خواهد شد. ما تصمیمی برای تولید بمب هستهای نداریم. اما اگر موجودیت ایران تهدید شود، ناچاریم دکترین هستهای خود را تغییر دهیم. اخیرا مقامات نظامی هم اعلام کردند که اگر اسراییل بخواهد به تاسیسات هسته ای حمله کند تجدید نظر در دکترین و سیاستهای هستهای ایران و عدول از ملاحظات اعلامی گذشته محتمل و قابل تصور میباشد.
پیامها و پیامدهای اعتراضات دانشجویی در آمریکا
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اعتراضات دانشجویی در آمریکا هر روز ابعاد جدیدی به خود میگیرد. اعتراضات کنونی به این دلیل که دانشگاه در مقایسه با سایر نهادهای مدنی و اجتماعی از اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی بالاتر و در نتیجه اثرگذاری بیشتری برخوردار است، دولت آمریکا را عملاً در «وضعیت دشواری» قرار داده که در اظهارنظر مقامات کنونی و سابق آمریکایی بهوضوح مشخص است.
نگاه ترکیه به کشورهای جنوبی خلیج فارس
در نگاهی به روابط تاریخی ترکیه با کشورهای عربی باید گفت که ترکیه در دهههای گذشته یکی از کشورهای تاثیرگذار در حوزه روابط با کشورهای عربی به ویژه کشورهای حوزه جنوب خلیج فارس بوده است. البته این روابط بیشتر بر حوزههای اقتصادی، سیاسی و تجاری متمرکز بوده است. اما از سال 2011 به بعد و پس از بهار عربی، روابط آنکارا با کشورهای حاشیه خلیج فارس بهویژه عربستان و امارات دچار دگردیسیهای عمیقتری شده است.
در واقع عربستان با توجه به نفوذ سیاسی و معنوی که در کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس داشته و دارد، تلاشش بر این است که با یک ائتلافسازی درون منطقهای با محور وهابیسم، این کشورها را به نوعی با سیاستهای منطقهای خود همراه و همگام سازد. از سوی دیگر ترکیه بعد از بهار عربی به عنوان نماینده اخوانیسم در منطقه، تلاش کرده که به زعم خود، الگوی جدیدی از اسلام میانهرو را در خاورمیانه و شمال آفریقا ارائه دهد.
بر این اساس، بحث تقابل در نمایندگی دو الگو (وهابیسم و اخوانیسم)، روابط ریاض و آنکارا را با چالشهای جدی مواجه ساخته است؛ بهطوریکه به رغم منافع همسوی دو کشور در بحث حمایت از مخالفان بشار اسد در سوریه، به مرور زمان شاهد آن هستیم که عربستان و ترکیه از ائتلاف خودساخته در سوریه علیه نظام بشار اسد فاصله گرفته و در تحولات منطقه نیز اختلافات میان دو کشور آشکارتر شده است.
نکتهای که این اختلافات را پررنگتر میکند این که طبق برآورد مقامات امنیتی ترکیه، دستگاههای امنیتی و برخی از مسئولان عربستان و امارات در کودتای نافرجام ترکیه دست داشتهاند. این مسئله بسترساز اختلافات آینده میان ترکیه و برخی از کشورهای حوزه حاشیه جنوبی خلیج فارس خواهد بود. از سوی دیگر بحث قتل روزنامهنگار منتقد عربستان سعودی در کنسولگری این کشور در ترکیه یعنی جمال خاشقجی، روابط آنکارا و ریاض را بیش از گذشته با چالشهای جدی مواجه ساخت و باعث شد که دو کشور در حوزه رسانهای، یکدیگر را به دخالت در امور کشورهای منطقه متهم سازند.
از دیگر مسائل مطرح در روابط ترکیه و عربستان میتوان به تلاشهای آنکارا برای متوازنسازی روابط با ایران و روسیه اشاره کرد. در حالی که عربستان همچنان بر طبل تنش با ایران میکوبد و هرگونه پیام مثبت برای آشتی و شروع دیپلماسی با هدف خارج شدن از بحرانهای منطقهای با ایران را رد میکند، ولی ترکیه در نشستهای سه جانبه با ایران و روسیه در آستانه قزاقستان همچنان مشارکت دارد.
از دیگر مواردی که میتواند بحران روابط میان ترکیه و عربستان و برخی از کشورهای همسو با ریاض را در آینده با پیچیدگیهای بیشتری مواجه سازد، بحث نوع روابط ترکیه با قطر است. ترکیه و قطر همچنان از اخوانیها در مصر و برخی از کشورهای منطقه حمایت میکنند. حتی آنکارا برای دفاع از قطر، چند پایگاه نظامی در دوحه قطر تاسیس کرد و به حمایت از امیر این کشور متعهد است. این مسئله نیز میتواند روابط میان عربستان و ترکیه را بیش از گذشته تحت تاثیر قرار داده و با بحران مواجه کند.
به نظر میرسد بهرغم تداوم برخی از همکاریهای اقتصادی میان ترکیه با عربستان و امارات، اما در حوزه سیاسی و امنیتی، چالشهای جدی در آینده پیشروی این کشورها قرار خواهد گرفت. نکته دیگر اینکه شاید به دلیل تهدید مشترکی که مقابل عربستان و امارات از خیزش مجدد الگوی اخوانیسم در منطقه شکل گرفته، ریاض و متحدان آن تمایل بیشتری به گسترش روابط در حوزههای نظامی و سیاسی با اسرائیل داشته باشند.
در نهایت اینکه برخی از کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس مانند بحرین، عربستان را به عنوان پدرخوانده در منطقه پذیرفتهاند؛ بحرین به دلیل حاکمیت اقلیت سنی و ترس از جایگاه شیعیان و خیزشهای انقلابی آنها، تمام سیاستهای داخلی و منطقهای خود از جمله در قبال آنکارا را با ریاض هماهنگ کرده است.
اما عمان نوعی استقلالطلبی را در سیاستهای منطقه و به خصوص در روابط با ترکیه و ایران برای خود حفظ کرده است. کویت نیز در قبال مسائل منطقه و بحرانهای ادامهدار بین ایران و ترکیه با عربستان تلاش دارد راهمیانهای را در پیش بگیرد و از تیرهتر شدن روابط با آنکارا و تهران و بحرانیتر شدن اوضاع منطقه جلوگیری کند.
گرچه کویت در برخی سیاستها بهویژه بحران یمن همسویی بیشتری با عربستان دارد، اما در مسائل دیگر بین قدرتهای منطقهای، سعی دارد راه میانه را در پیش بگیرد و از ورود جدی به این بحرانها خودداری کند.
0 Comments