شورای راهبردی آنلاین - رصد: گروه بریکس ماه گذشته در ژوهانسبورگ تشکیل جلسه داد اما نتایج این نشست و اهمیت واقعی آن هنوز کاملا مشخص نیست زیرا متغییرهای زیادی در این خصوص مطرح هستند. با این حال میتوان به دور از احساسات آثار مستقیم و نتایج آن را ارزیابی کرد.
ویکتوریا پانووا در تحلیلی که در وب سایت اندیشکده شورای امور بین الملل روسیه منتشر شد، نوشت: گسترش تعداد اعضای بریکس به معنای افزایش اختیارات و برخورداری از جایگاه بالاتر برای این مجمع، تبدیل شدن آن به پایگاهی وسیع تر برای تعامل، در اختیار داشتن مالکیت ذخائر قابل توجه هیدروکربن و منابع ارزشمند و نیمه ارزشمند فلزات کمیاب و دیگر منابع معدنی، برخورداری از بیش از 45 درصد جمعیت زمین و بیش از یک سوم اراضی این سیاره، برخورداری از مراکز مالی جدید قابل توجه، و حدود نیمی از تولیدات جهانی غلات است. رهبری جهانی بریکس میتواند با تلاش بی وقفه اعضا برای رسیدن به اجماع و نتایج ملموس در پاسخ به چالشهای دشوار حاصل شود.
یکی از موضوعات مورد توجه در اجلاس بریکس، بررسی ارز مشترک بریکس بود. اما نگاه ناظران خارجی به این موضوع با گفتگوها و روایتهای درونی این نشست تا حدودی متفاوت بود. امروزه با توجه به وخامت اوضاع بینالمللی و غیرقابل اعتماد بودن نظامهای پرداختی غرب و استفاده از سوئیفت و دلار آمریکا به عنوان سلاح، لزوم توافق درباره اصولی برای حفظ ثبات و استقلال تجارت و سرمایهگذاری متقابل ضرورت پیدا کرده است. این امر به ابزارهای جایگزین برای پرداخت نیاز دارد. این وظیفهای است که برای سال آینده بر عهده مقامات مالی دولتهای عضو بریکس گذاشته شد.
بریکس فقط با این که سازمان ملل متحد، از جمله شورای امنیت، باید دموکراتیکتر، مؤثرتر، کارآمدتر و از لحاظ اعضا دارای تنوع بیشتر باشد موافق نیست، بلکه بر اهمیت افزایش عضویت کشورهای در حال توسعه در همه گروههای مربوط به این سازمان تأکید دارد و البته دراین رابطه تاکید ویژه ای بر برزیل، هند و آفریقای جنوبی دارد. مساله دیگری که در نشست بریکس به همین اندازه قابل توجه بود موضع بریکس در مورد «اقدامات غیرقانونی یکجانبه مانند تحریم ها» در چارچوب تجارت جهانی، به ویژه تجارت محصولات کشاورزی بود. این را می توان به عنوان حمایت غیرمستقیم از موضع روسیه در مورد توافق غلات تفسیر کرد. بخش دیگری از سند این نشست که باید به آن توجه کرد بخشی است که به ارزیابی مناقشات منطقهای میپردازد و دارای عبارات مبهمی در توصیف موقعیتهای پیچیدهای است که ممکن است در آنها منافع اعضای بریکس به خطر بیفتد.
بخش مربوط به انرژی نیز در این سند قابل توجه است. در واقع، بریکس در تلاش برای ایجاد فلسفه خود در رابطه با انتقال انرژی است که با گفتمان غربی تفاوت دارد. در چشم انداز بریکس، به امنیت، دسترسی و انتقال انرژی و ایجاد تعادل میان آنها توجه شده است. به همین دلیل است که این سند نه تنها منابع استاندارد انرژی تجدیدپذیر، بلکه انرژی هستهای و هیدروژن، انرژی آبی و سوختهای فسیلی را نیز در بر میگیرد.
موارد اشاره شده به ما کمک میکند تا خودآگاهی رو به رشد بریکس را به عنوان هسته نظم نوین جهانی مشاهده کنیم. از یک سو، هیچ کس در بریکس به این فکر نمی کند که این گروه را مقابل گروه هفت، کل غرب یا هر چیز دیگری قرار دهد. دستور کار بریکس همچنان سازنده است. از سوی دیگر، بریکس نظراتش را که گاهی در تضاد کامل با نظرات عموماً پذیرفته و تدوین شده بر اساس قالبهای غربی است، با اطمینان مطرح میکند.
افزایش تعداد اعضا، ایجاد تنوع بیشتر در مواضع و نظرات، مطمئناً عملیات بریکس را پیچیدهتر، جالبتر و فشرده تر خواهد کرد. با این حال، حفظ کارایی این مجمع و امکان گسترش مشارکت در آن ضرورتا به این معنی نیست که رشد و رضایت را به همراه داشته باشد. مذاکره و اجماعسازی در داخل این گروه مطمئناً نیازمند تلاش و زمان بیشتر است. اما در این میان، اراده سیاسی اعضا برای حل مشکلات، آگاهی آنها از جایگاه جدید جهانی این بلوک و داشتن مواضع جدیتر در مذاکره با شرکا و دشمنان خارج از چارچوب بریکس به آنها کمک خواهند کرد که ضمن حل این مشکل به راه حل مناسب دست یابند.
0 Comments