جدیدترین مطالب

اهداف سفر اخیر بلینکن به عربستان

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک پژوهشگر مسائل عربستان گفت: آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اخیرا طی یک سفر منطقه‌ای وارد ریاض شد و رایزنی‌هایی با مقامات این کشور داشت. به نظر می‌رسد یکی از دستورکارهای بین عربستان و آمریکا علاوه بر بحث جنگ غزه، روند عادی‌سازی روابط رژیم اسرائیل و این کشور عربی است.

به میزبانی شورای راهبردی روابط خارجی در تهران برگزار می شود
سومین همایش گفت‌وگوهای ایرانی – عربی با عنوان «برای همکاری و تعامل»

شورای راهبردی آنلاین: سومین همایش گفت‌وگوهای ایرانی – عربی با عنوان «برای همکاری و تعامل» به میزبانی شورای راهبردی روابط خارجی روز 23 اردیبهشت در تهران افتتاح می‌شود.

آشفتگی اروپا در تامین امنیت تنگه باب المندب و دریای سرخ

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماه‌های اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایت‌گرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتی‌های عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده داده‌اند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.

چشم‌انداز خروج احتمالی دفتر سیاسی حماس از قطر

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: یک کارشناس مسائل منطقه گفت: مقامات قطر به‌ طور حتم در برابر فشار غربی‌ها برای اخراج رهبران حماس از خاک خود مقاومت می‌کنند و احتمالا آمریکا هم در این رابطه به سمت معادله صفر و صد حرکت نخواهد کرد، چراکه ماندن رهبران حماس در قطر که متحد آمریکا است، بهتر از این است که حماس در کشوری خارج از قدرت اعمال فشار آمریکا قرار گیرد.

دکتر خرازی در مصاحبه با الجزیره مباشر:
اگر موجودیت ایران تهدید شود، ناچاریم دکترین هسته‌ای خود را تغییر دهیم/ سیاست آمریکا در خصوص فلسطین همان سیاست رژیم اسرائیل است

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: دکتر سیدکمال خرازی تصریح کرد: در صورتی که رژیم صهیونیستی جسارت کند و به تاسیسات هسته ای ایران لطمه بزند، سطح بازدارندگی ما متفاوت خواهد شد. ما تصمیمی برای تولید بمب هسته‌ای نداریم. اما اگر موجودیت ایران تهدید شود، ناچاریم دکترین هسته‌ای خود را تغییر دهیم. اخیرا مقامات نظامی هم اعلام کردند که اگر اسراییل بخواهد به تاسیسات هسته ای حمله کند تجدید نظر در دکترین و سیاست‌های هسته‌ای ایران و عدول از ملاحظات اعلامی گذشته محتمل و قابل تصور می‌باشد.

پیام‌ها و پیامدهای اعتراضات دانشجویی در آمریکا

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اعتراضات دانشجویی در آمریکا هر روز ابعاد جدیدی به خود می‌گیرد. اعتراضات کنونی به این دلیل که دانشگاه در مقایسه با سایر نهادهای مدنی و اجتماعی از اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی بالاتر و در نتیجه اثرگذاری بیشتری برخوردار است، دولت آمریکا را عملاً در «وضعیت دشواری» قرار داده که در اظهارنظر مقامات کنونی و سابق آمریکایی به‌وضوح مشخص است.

Loading

أحدث المقالات

اهداف سفر اخیر بلینکن به عربستان

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک پژوهشگر مسائل عربستان گفت: آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اخیرا طی یک سفر منطقه‌ای وارد ریاض شد و رایزنی‌هایی با مقامات این کشور داشت. به نظر می‌رسد یکی از دستورکارهای بین عربستان و آمریکا علاوه بر بحث جنگ غزه، روند عادی‌سازی روابط رژیم اسرائیل و این کشور عربی است.

به میزبانی شورای راهبردی روابط خارجی در تهران برگزار می شود
سومین همایش گفت‌وگوهای ایرانی – عربی با عنوان «برای همکاری و تعامل»

شورای راهبردی آنلاین: سومین همایش گفت‌وگوهای ایرانی – عربی با عنوان «برای همکاری و تعامل» به میزبانی شورای راهبردی روابط خارجی روز 23 اردیبهشت در تهران افتتاح می‌شود.

آشفتگی اروپا در تامین امنیت تنگه باب المندب و دریای سرخ

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماه‌های اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایت‌گرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتی‌های عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده داده‌اند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.

چشم‌انداز خروج احتمالی دفتر سیاسی حماس از قطر

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: یک کارشناس مسائل منطقه گفت: مقامات قطر به‌ طور حتم در برابر فشار غربی‌ها برای اخراج رهبران حماس از خاک خود مقاومت می‌کنند و احتمالا آمریکا هم در این رابطه به سمت معادله صفر و صد حرکت نخواهد کرد، چراکه ماندن رهبران حماس در قطر که متحد آمریکا است، بهتر از این است که حماس در کشوری خارج از قدرت اعمال فشار آمریکا قرار گیرد.

دکتر خرازی در مصاحبه با الجزیره مباشر:
اگر موجودیت ایران تهدید شود، ناچاریم دکترین هسته‌ای خود را تغییر دهیم/ سیاست آمریکا در خصوص فلسطین همان سیاست رژیم اسرائیل است

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: دکتر سیدکمال خرازی تصریح کرد: در صورتی که رژیم صهیونیستی جسارت کند و به تاسیسات هسته ای ایران لطمه بزند، سطح بازدارندگی ما متفاوت خواهد شد. ما تصمیمی برای تولید بمب هسته‌ای نداریم. اما اگر موجودیت ایران تهدید شود، ناچاریم دکترین هسته‌ای خود را تغییر دهیم. اخیرا مقامات نظامی هم اعلام کردند که اگر اسراییل بخواهد به تاسیسات هسته ای حمله کند تجدید نظر در دکترین و سیاست‌های هسته‌ای ایران و عدول از ملاحظات اعلامی گذشته محتمل و قابل تصور می‌باشد.

پیام‌ها و پیامدهای اعتراضات دانشجویی در آمریکا

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اعتراضات دانشجویی در آمریکا هر روز ابعاد جدیدی به خود می‌گیرد. اعتراضات کنونی به این دلیل که دانشگاه در مقایسه با سایر نهادهای مدنی و اجتماعی از اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی بالاتر و در نتیجه اثرگذاری بیشتری برخوردار است، دولت آمریکا را عملاً در «وضعیت دشواری» قرار داده که در اظهارنظر مقامات کنونی و سابق آمریکایی به‌وضوح مشخص است.

Loading

چالش‌های توافق صلح در افغانستان و سیاست پاکستان

شورای راهبردی آنلاین – رصد: در حالی که جهان درگیر مبارزه با کرونا است، روند صلح افغانستان با توجه کافی از سوی جامعه بین المللی مواجه نیست. طالبان درخواست دولت افغانستان برای آتش‌بس در طول ماه رمضان را نپذیرفت و آن را «غیرعاقلانه» خواند.

شالینی چاولا در یادداشتی برای موسسه مطالعات صلح و مناقشات نوشت: توافق آمریکا-طالبان که در 29 فوریه 2020 امضا شد، با چالش‌های مهمی روبرو است:

  • طالبان حمله به نیروهای افغان را ادامه داده است،
  • طالبان و دولت افغانستان درباره آزادی زندانیان مشاجره دارند (طالبان آن را پیش‌شرط آغاز گفت‌وگوی بین افغانی می‌داند). آزادی 5000 زندانی طالبان که بخشی از توافق آمریکا-طالبان است جنجالی‌ترین مسئله میان طالبان و دولت افغانستان است،
  • مشاجره درباره نتیجه انتخابات جنجالی ریاست جمهوری افغانستان در سال 2019 که به رقابت غنی-عبدالله منجر شد، ادامه دار شد،
  • اعلام کاهش کمک به نیروهای امنیتی افغانستان از سوی آمریکا به تضعیف بیشتر جایگاه دولت افغانستان در مذاکرات منجر و مانعی در توانایی‌اش برای مبارزه با طالبان شد،
  • همه‌گیری کووید-19 چالش بیشتری را برای دولت افغانستان ایجاد کرده است.

طالبان در بیش از 60 درصد سرزمین افغانستان حضور دارد، در مذاکراتش با آمریکا جایگاهی قوی را حفظ کرد و در برابر حضور دولت افغانستان در این روند مقاومت کرد. با وجودی که عوامل متعددی وجود دارد که به قوت طالبان در این روند منجر شده، اما در این رابطه دو عامل بسیار مهم بوده است: 1) حمایت پاکستان از طالبان و 2) ناامیدی آمریکا از ترک افغانستان.

توافق آمریکا-طالبان برای طالبان، گروه‌های جهادی و راهبرد طولانی مدت و بی‌ثمر پاکستان برای دستیابی به عمق راهبردی در افغانستان ضرورتا یک پیروزی محسوب می‌شود. به این توافق در راوالپیندی به عنوان یک پیروزی چشمگیر نگاه می‌شود و پاکستان احساس می‌کند توانسته توافقی مطلوب را مدیریت کند که ظاهرا مطابق با اهداف راهبردی این کشور در کابل است.

در چنین زمینه‌ای ارزشمند است به بررسی اهداف پاکستان در افغانستان  که هدایتگر اقدامات و حمایت مستمرش از گروه‌ها و بازیگران غیردولتی تروریستی بوده است، بپردازیم. بدون شک پاکستان در آرزوی دستیابی به عمق راهبردی در افغانستان بوده است. نیروی نظامی پاکستان و آژانس اطلاعاتی آن (ISI) سیاست عمق راهبردی را از اواخر دهه 1980 تا 1990 که به حمایت از طالبان روی آورد، تدوین و اجرا کردند.

سیاست دستیابی به عمق راهبردی در هیچ مرحله‌ای برای پاکستان منطقی یا ارزشمند و مفید نبود. تصویب دکترین عمق راهبردی و در عوض، تلاش برای کنترل بر افغانستان به عنوان یک اشتباه بزرگ راهبردی در نظر گرفته می‌شود که انحراف پاکستان به افراطی‌گرایی را تسهیل و آن را از گزینه تغییر محاسبات راهبردی محروم کرد.

طبق استنباط پاکستان، سیاست عمق راهبردی به این کشور اجازه داده است توازنی متعارف را در برابر هند حفظ کند، اما از سوی دیگر این سیاست  منجر به نتایج معکوسی در قالب جنگ‌طلبی شدید و افراطی‌گرایی در پاکستان شده است. در فرهنگ اصطلاحات مربوط به سیاست پاکستان در افغانستان تغییری ایجاد شده است و اگرچه دیگر از عبارت «عمق راهبردی» استفاده نمی‌شود، اما رئوس کلی آن همچنان بدون تغییر باقی مانده است.

توجیه پاکستان درباره خواسته‌اش برای کنترل و نفوذ در افغانستان از انگیزه‌های مختلفی ناشی می‌شود که بعید است تغییر کنند. این انگیزه شامل این موارد هستند:

  1. مسئله مرز افغانستان-پاکستان بر مبنای اختلاف در خصوص مرز دیورند که ناحیه قبیله‌ای خیبر پختونخوای پاکستان را از افغانستان جدا می‌کند. هیچ دولتی در افغانستان از جمله دولت برهان الدین ربانی در نیمه دهه 1990 هرگز مشروعیت مرزی را که بریتانیا در سال 1983 ترسیم کرد و به خط دیورند موسوم است، نپذیرفته است.
  2. پاکستان با مسئله ملی‌گرایی پشتون‌ها روبرو بوده است که از دهه 1940 تا کنون به دنبال یک پشتونستان مستقل بوده‌اند. کنترل و نفوذ بر افغانستان توسط دولتی تحت سلطه پشتون‌ها (ضرورتا طالبان) درخواست در داخل پاکستان برای پشتونستان مستقل را کاهش خواهد داد.
  3. پاکستان از قلمرو افغانستان به عنوان پناهگاهی امن برای آموزش گروه‌های تروریستی مانند حرکت المجاهدین، جیش المحمد و لشکر طیبه استفاده کرده است.
  4. پاکستان معتقد است که یک دولت حامی پاکستان در افغانستان برای تضعیف نفوذ هند در افغانستان ضروری است.

در حال حاضر توافق آمریکا- طالبان سود دیپلماتیک، مالی و راهبردی برای پاکستان همراه آورده است. این کشور از تجدید حمایت آمریکا و پذیرش نقش این کشور به عنوان تسهیل‌گر معامله استقبال می‌کند. پاکستان مطمئنا طالبان را در مقایسه با رهبری سیاسی افغانستان (که رابطه خوبی با هند دارد)، شریکی قابل اعتماد در نظر می‌گیرد. زلمای خلیل زاد، نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان و مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا یادداشت‌هایی را با وزیر امور خارجه هند در خصوص اوضاع افغانستان، با تمرکز بر تعامل هند در امور منطقه‌ای برای صلح پایدار در افغانستان، رد و بدل کرده‌اند.

در هر صورت این واقعیت پابرجا است که جایگاه دهلی برای ایفای نقش در افغانستان با توجه به وابستگی طالبان به پاکستان، محدود خواهد شد. نیازی نیست بگوییم که بعید است سیاست اسلام‌آباد در برابر افغانستان از نقش هند در افغانستان استقبال کند. بنابراین اگرچه دهلی به تداوم نقش توسعه‌ای در افغانستان متعهد است اما مواضع آتی هند را روند وقایع در افغانستان مشخص خواهد کرد.

0 Comments

یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *