شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک پژوهشگر مسائل عربستان گفت: آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اخیرا طی یک سفر منطقه‌ای وارد ریاض شد و رایزنی‌هایی با مقامات این کشور داشت. به نظر می‌رسد یکی از دستورکارهای بین عربستان و آمریکا علاوه بر بحث جنگ غزه، روند عادی‌سازی روابط رژیم اسرائیل و این کشور عربی است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماه‌های اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایت‌گرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتی‌های عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده داده‌اند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: یک کارشناس مسائل منطقه گفت: مقامات قطر به طور حتم در برابر فشار غربی‌ها برای اخراج رهبران حماس از خاک خود مقاومت می‌کنند و احتمالا آمریکا هم در این رابطه به سمت معادله صفر و صد حرکت نخواهد کرد، چراکه ماندن رهبران حماس در قطر که متحد آمریکا است، بهتر از این است که حماس در کشوری خارج از قدرت اعمال فشار آمریکا قرار گیرد.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: دکتر سیدکمال خرازی تصریح کرد: در صورتی که رژیم صهیونیستی جسارت کند و به تاسیسات هسته ای ایران لطمه بزند، سطح بازدارندگی ما متفاوت خواهد شد. ما تصمیمی برای تولید بمب هسته‌ای نداریم. اما اگر موجودیت ایران تهدید شود، ناچاریم دکترین هسته‌ای خود را تغییر دهیم. اخیرا مقامات نظامی هم اعلام کردند که اگر اسراییل بخواهد به تاسیسات هسته ای حمله کند تجدید نظر در دکترین و سیاست‌های هسته‌ای ایران و عدول از ملاحظات اعلامی گذشته محتمل و قابل تصور می‌باشد.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اعتراضات دانشجویی در آمریکا هر روز ابعاد جدیدی به خود می‌گیرد. اعتراضات کنونی به این دلیل که دانشگاه در مقایسه با سایر نهادهای مدنی و اجتماعی از اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی بالاتر و در نتیجه اثرگذاری بیشتری برخوردار است، دولت آمریکا را عملاً در «وضعیت دشواری» قرار داده که در اظهارنظر مقامات کنونی و سابق آمریکایی به‌وضوح مشخص است.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک پژوهشگر مسائل عربستان گفت: آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اخیرا طی یک سفر منطقه‌ای وارد ریاض شد و رایزنی‌هایی با مقامات این کشور داشت. به نظر می‌رسد یکی از دستورکارهای بین عربستان و آمریکا علاوه بر بحث جنگ غزه، روند عادی‌سازی روابط رژیم اسرائیل و این کشور عربی است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماه‌های اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایت‌گرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتی‌های عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده داده‌اند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: یک کارشناس مسائل منطقه گفت: مقامات قطر به طور حتم در برابر فشار غربی‌ها برای اخراج رهبران حماس از خاک خود مقاومت می‌کنند و احتمالا آمریکا هم در این رابطه به سمت معادله صفر و صد حرکت نخواهد کرد، چراکه ماندن رهبران حماس در قطر که متحد آمریکا است، بهتر از این است که حماس در کشوری خارج از قدرت اعمال فشار آمریکا قرار گیرد.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: دکتر سیدکمال خرازی تصریح کرد: در صورتی که رژیم صهیونیستی جسارت کند و به تاسیسات هسته ای ایران لطمه بزند، سطح بازدارندگی ما متفاوت خواهد شد. ما تصمیمی برای تولید بمب هسته‌ای نداریم. اما اگر موجودیت ایران تهدید شود، ناچاریم دکترین هسته‌ای خود را تغییر دهیم. اخیرا مقامات نظامی هم اعلام کردند که اگر اسراییل بخواهد به تاسیسات هسته ای حمله کند تجدید نظر در دکترین و سیاست‌های هسته‌ای ایران و عدول از ملاحظات اعلامی گذشته محتمل و قابل تصور می‌باشد.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اعتراضات دانشجویی در آمریکا هر روز ابعاد جدیدی به خود می‌گیرد. اعتراضات کنونی به این دلیل که دانشگاه در مقایسه با سایر نهادهای مدنی و اجتماعی از اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی بالاتر و در نتیجه اثرگذاری بیشتری برخوردار است، دولت آمریکا را عملاً در «وضعیت دشواری» قرار داده که در اظهارنظر مقامات کنونی و سابق آمریکایی به‌وضوح مشخص است.
سید صباح زنگنه در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به استقبال برخی کشورهای منطقه از گفتگو میان ایران و عربستان و احتمال بهبود روابط، ضمن ابراز امیدواری نسبت به گفتگوی جدی میان دو کشور و ایجاد نتیجه‌ای ملموس و واقعی، خاطرنشان کرد: کشورهای منطقه که شاهد اعمال فشار گسترده از سوی عربستان برای قرار گرفتن در دوقطبی ایران – عربستان بودند از این گفتگوها و تغییر در سیاست‌های کلی عربستان استقبال می‌کنند. چراکه آن‌ها در حوزه‌های مختلف از اعمال فشار عربستان متأثر شده‌اند.
منافع سیاست‌های همگرایانه برای منطقه
وی با بیان اینکه ایران و عربستان دو کشور بزرگ و مهم در منطقه هستند، به آثار ثبات در منطقه بر اقتصاد و توسعه کشورها، خصوصاً صادرات انرژی، اشاره کرد و افزود: اگر سیاست‌های واگرایانه تبدیل به سیاست‌های همگرایانه شود، حتماً منافع این تغییر سیاست بر کل کشورهای منطقه اثرگذار خواهد بود و می‌توانیم شاهد نوعی ثبات در منطقه در ابعاد مختلف باشیم.
تأثیر بر سیاست‌های کشورهای منطقه نسبت به رژیم صهیونیستی
این کارشناس مسائل منطقه با بیان اینکه کشورهای منطقه از پیامدهای مثبت سیاسی و امنیتی گفتگو میان ایران و عربستان استقبال می‌کنند، گفت: اگر شرایط موجود در روابط میان این دو کشور اصلاح و روابط به‌صورت طبیعی برقرار شود؛ حتماً آثاری بر جریانی که به راه افتاده بود تا کشورهای منطقه را به دامن رژیم صهیونیستی بیندازد خواهد داشت و آن روند بسیار کند و یا متوقف خواهد شد.
زنگنه تأکید کرد: کشورهای منطقه کمبودی ندارند که بخواهند آن را از خارج از منطقه تامین کنند، هیچ‌گاه نه اسرائیل و نه آمریکا نتوانسته‌اند برای کشورهای دیگر امنیت ایجاد کنند. هدف دائمی آن‌ها ایجاد تنش، تفرقه و اختلاف‌افکنی بوده است، بنابراین آن‌ها که ذاتاً منبع تنش و اشغالگری و تجاوز هستند هرگز نمی‌توانند امنیت ایجاد کنند.
وی با اشاره به سرمایه‌گذاری هنگفتی که برخی کشورهای منطقه برای خرید تسلیحات از کشورهای غربی در دستور کار قرار داده‌اند، روند گفتگوهای منطقه‌ای را بر این رقابت تسلیحاتی اثرگذار دانست و افزود: قطعاً آن‌ها نیز تمایل دارند این سرمایه‌گذاری را در امور توسعه زیرساخت‌ها، رشد اقتصاد و افزایش سطوح بهداشتی و آموزشی صرف کنند.
این تحلیلگر مسائل غرب آسیا در تشریح پیامدهای گفتگوی مؤثر ایران و عربستان، به سیاست‌های آمریکا در این منطقه، خصوصاً تمایل به کاهش حضور مستقیم در خاورمیانه و تمرکز به شرق آسیا پرداخت و اضافه کرد: البته باید در کنار این مسائل، تمرکز آمریکا بر سیاست‌های ضد حقوق بشری عربستان را هم در نظر گرفت. مجموعه این مسائل آمریکا را ناگزیر می‌کند که بازنگری در سیاست کلی‌اش در منطقه خصوصاً در خلیج‌فارس و غرب آسیا ایجاد کند و کشورهای منطقه هم با درک این تغییر سیاست به دنبال انطباق خود با شرایط جدید هستند. از این زاویه آن‌ها نیز بر اهمیت روابط ایران و عربستان واقف هستند.
کشورهای منطقه ناگزیر از بازنگری در روابط دوجانبه
زنگنه به برخی چالش‌هایی که درنتیجه قطع روابط ایران و عربستان منطقه را درگیر کرده است اشاره کرد و گفت: این شرایط جدید قطعاً تغییراتی را در حوزه‌های سیاسی، امنیتی و اقتصادی ایجاد خواهد کرد و کشورها ناگزیر خواهند بود با کاهش نقش قدرت‌های فرا منطقه‌ای روابط دوجانبه خود با یکدیگر را موردبازنگری قرار دهند تا منطقه بیشتر دچار آسیب‌های ناشی از خلأ این تعاملات خصوصاً در رابطه با سوءاستفاده گروههای تروریستی و افراطی نشود.
ضرورت توجه به امنیت دسته‌جمعی و منطقه‌ای
وی با ابراز امیدواری نسبت به اینکه کشورهای منطقه به این درک برسند که در عمل از گروههای وابسته و نیابتی علیه یکدیگر استفاده نکنند و امنیت منطقه را دسته‌جمعی و در تعامل با یکدیگر ایجاد کنند، تصریح کرد: ما تاکنون تنها شاهد استقبال برخی کشورها از گفتگوی ایران و عربستان بوده‌ایم، اما این اظهارات تنها یک بیانیه است و باید دید آیا این بیانیه‌ها می‌تواند تبدیل به سیاست، برنامه و بعد البته طرح‌هایی اجرایی شود یا خیر.
ایجاد فضای همگرایانه در گرو گفتگوهای مؤثر میان کشورها
زنگنه با بیان اینکه ایجاد فضای همگرایانه و بهره‌برداری از نتایج آن، در گرو گفتگوهای مؤثر میان کشورها است، تأکید کرد: کشورهای منطقه باید در تعامل با یکدیگر تهدیدها و نگرانی‌ها را تعریف کنند و به اشتراک بگذارند. این نگرانی‌ها ممکن است در حوزه‌هایی مشترک باشد اما تفاوت‌ها و تعارضاتی هم دارد که باید در حوزه تهدیدها، نگرانی‌ها و اهداف و چشم‌انداز آینده موردگفتگو قرار گیرد. باید سازوکارهای خروج از وضع فعلی و رسیدن به وضع مطلوب تعریف شود و آن زمان می‌توان نسبت به ایجاد فضای همگرایی امیدوار بود.
این کارشناس مسائل غرب آسیا درعین‌حال گفت: البته اینکه این همگرایی چه زمانی منجر به همکاری شود و طرح‌های بزرگی مانند طرح امنیت جمعی در منطقه تعریف شود، زمان‌بر خواهد بود. البته درباره این اندیشه طرح‌هایی هم در سطح دنیا مطرح شده است؛ چین برای خود طرح‌هایی تعریف کرده که ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی و امنیتی را در خاورمیانه دربرمی‌گیرد. روسیه هم‌چنین اندیشه‌هایی را عنوان کرده است و آمریکایی‌ها هم در مراکز مطالعاتی‌شان به این مباحث پرداخته‌اند.
زنگنه گفت: کشورهای منطقه هم‌چنین طرح‌هایی در ذهن دارند که نیاز است با رایزنی و گفتگو با یکدیگر به طرح مورد توافقی تبدیل شود.
0 Comments