شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا گفت: براساس گزارش گاردین، اتحادیه اروپا به توافقی در مورد برداشت سود از دارایی‌های مسدود شده روسیه برای خرید تسلیحات و کمک به اوکراین دست یافته است. از آنجایی که اتحادیه اروپا از عواقب قانونی مصادره کامل دارایی‌های روسیه نگران است و با توجه به اینکه مسکو حق قانونی برای برداشت این وجوه نداشت، تصمیم گرفت فقط سود حاصل از دارایی‌ها را برای کمک به اوکراین استفاده کند.
شورای راهبردی آنلاین: رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بعد از مصاحبه اینجانب با الجزیره موضعگیری و حرف های گذشته را تکرار کرد که نمی گذارند ایران سلاح هسته ای تولید کند، ولی نهایتا گفت بهترین راه دیپلماسی است. بله ما هم براساس فتوای رهبری دنبال تولید سلاح نیستیم، بلکه مدافع دیپلماسی و تحقق طرح منطقه عاری از سلاح هسته ای هستیم، ولی اگر رژیم اسراییل ما را تهدید هسته ای کند، نمی توانیم دست روی دست بگذاریم و منتظر اجازه دیگران باشیم.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک پژوهشگر مسائل عربستان گفت: آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اخیرا طی یک سفر منطقه‌ای وارد ریاض شد و رایزنی‌هایی با مقامات این کشور داشت. به نظر می‌رسد یکی از دستورکارهای بین عربستان و آمریکا علاوه بر بحث جنگ غزه، روند عادی‌سازی روابط رژیم اسرائیل و این کشور عربی است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماه‌های اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایت‌گرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتی‌های عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده داده‌اند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: یک کارشناس مسائل منطقه گفت: مقامات قطر به طور حتم در برابر فشار غربی‌ها برای اخراج رهبران حماس از خاک خود مقاومت می‌کنند و احتمالا آمریکا هم در این رابطه به سمت معادله صفر و صد حرکت نخواهد کرد، چراکه ماندن رهبران حماس در قطر که متحد آمریکا است، بهتر از این است که حماس در کشوری خارج از قدرت اعمال فشار آمریکا قرار گیرد.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا گفت: براساس گزارش گاردین، اتحادیه اروپا به توافقی در مورد برداشت سود از دارایی‌های مسدود شده روسیه برای خرید تسلیحات و کمک به اوکراین دست یافته است. از آنجایی که اتحادیه اروپا از عواقب قانونی مصادره کامل دارایی‌های روسیه نگران است و با توجه به اینکه مسکو حق قانونی برای برداشت این وجوه نداشت، تصمیم گرفت فقط سود حاصل از دارایی‌ها را برای کمک به اوکراین استفاده کند.
شورای راهبردی آنلاین: رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بعد از مصاحبه اینجانب با الجزیره موضعگیری و حرف های گذشته را تکرار کرد که نمی گذارند ایران سلاح هسته ای تولید کند، ولی نهایتا گفت بهترین راه دیپلماسی است. بله ما هم براساس فتوای رهبری دنبال تولید سلاح نیستیم، بلکه مدافع دیپلماسی و تحقق طرح منطقه عاری از سلاح هسته ای هستیم، ولی اگر رژیم اسراییل ما را تهدید هسته ای کند، نمی توانیم دست روی دست بگذاریم و منتظر اجازه دیگران باشیم.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک پژوهشگر مسائل عربستان گفت: آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اخیرا طی یک سفر منطقه‌ای وارد ریاض شد و رایزنی‌هایی با مقامات این کشور داشت. به نظر می‌رسد یکی از دستورکارهای بین عربستان و آمریکا علاوه بر بحث جنگ غزه، روند عادی‌سازی روابط رژیم اسرائیل و این کشور عربی است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماه‌های اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایت‌گرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتی‌های عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده داده‌اند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: یک کارشناس مسائل منطقه گفت: مقامات قطر به طور حتم در برابر فشار غربی‌ها برای اخراج رهبران حماس از خاک خود مقاومت می‌کنند و احتمالا آمریکا هم در این رابطه به سمت معادله صفر و صد حرکت نخواهد کرد، چراکه ماندن رهبران حماس در قطر که متحد آمریکا است، بهتر از این است که حماس در کشوری خارج از قدرت اعمال فشار آمریکا قرار گیرد.
با آغاز بحران اوکراین در سال 2014 و به‌دنبال آن، الحاق کریمه به روسیه، تنش‌ها میان مسکو و غرب روندی صعودی را تجربه کرده است. از آن زمان، غرب با اعمال فشار به ویژه از طریق اعمال تحریم به اقدامات مسکو واکنش نشان داده است، اما اخیرا استقرار نیروهای نظامی روسیه در مرز اوکراین بیش از گذشته زنگ خطر مواجهه نظامی میان طرفین را به صدا در آورده است. این رویکرد نظامی که به باور مقامات غربی حاکی از آمادکی مسکو برای حمله نظامی است با تهدیدات جدی مقامات آمریکایی و اروپایی مواجه شده است.
در همین راستا، روز جمعه 26 آذر، روسیه دو پیش نویس توافقنامه امنیتی را منتشر و تقاضای دیدار فوری با مقامات واشنگتن را مطرح کرد. مسکو در قالب این دو پیش‌نویس خواهان این است که ناتو عضویت اوکراین و دیگر کشورهای حاضر در محدوده شوروی سابق را رد کند. مسکو همچنین خواستار ممنوعیت اعزام کشتی‌ها و هواپیماهای جنگی آمریکا و روسیه به مناطقی است که از آنجا می‌توانند به قلمرو یکدیگر حمله کنند. مضافاً، توقف رزمایش‌های نظامی ناتو در نزدیکی روسیه نیز از جمله مفاد این پیش نویسها به شمار میرود. اسناد توافقنامه مسکو همچنین ایالات متحده و سایر متحدان ناتو را از انجام هرگونه فعالیت نظامی در اوکراین، سایر کشورهای اروپای شرقی و جمهوری‌های شوروی سابق در قفقاز و آسیای مرکزی منع می‌کند.
این تقاضاها حساسیت و جدیتی که مسکو نسبت به مسئله گسترش ناتو و به ویژه در شرایط کنونی در ارتباط با موضوع اوکراین دارد را به نمایش می‌گذارد. روسیه تأکید دارد غرب با القای احساسات ضد روسی در اوکراین و ارائه تسلیحات به این بحران دامن زده است. سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، رویارویی در اوکراین را تهدیدی حیاتی برای امنیت روسیه معرفی کرده است.
با این وجود، مواضع اخیر روسیه و خواسته‌های این کشور برای اروپا و آمریکا قابل پذیرش نبوده و پافشاری بر آنها، اگرچه در نگاه اول راه را بر هر مذاکره‌ای می‌بندد اما می‌تواند ابتکاری از سوی روسیه برای حضور در میز مذاکره باشد؛ یعنی طرح خواسته‌های غیر قابل پذیرش اما در نهایت سازش با طرف مقابل با دستاوردهایی بالاتر.
علاوه بر این، این خواسته‌ها جدیت روسیه در موضوع اوکراین را به نمایش می‌گذارد. همانطور که مقامات روسیه نیز اذعان داشته‌اند رویکرد سخت روسیه سبب شنیده شدن نگرانی‌های این کشور می‌شود. روسیه بدین ترتیب خطوط قرمز خود را به طور شفاف به نمایش می‌گذارد. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در ماه نوامبر در دیدار با دیپلمات‌های روسی به این موضوع اشاره کرد که «هشدارهای اخیر ما به راستی شنیده شده و تأثیر مشخص دارند»
به نظر می‌رسد در این کنشگری روسیه ادراک مقامات مسکو از وضعیت کنونی نظام بین‌الملل تأثیر دارد که بر مبنای آن مسکو محکوم به اتخاذ رویکردی نوین در سیاست خارجی است. برخی کنش‌های سیاست خارجی این کشور نیز در همین راستا قابل تحلیل است. به عبارت دیگر، مسکو می‌خواهد در حد و اندازه یک قدرت بزرگ نقش‌آفرینی و این موقعیت از سوی دیگران نیز مورد تصدیق قرار گیرد. در کنار سیاست‌های این کشور در حوزه پیرامونی، مثالی دیگر که می‌توان بیان کرد حضور در سوریه است که سبب می‌شود مسکو در کنار واشنگتن و بیجینگ کنشگری موثر در خاورمیانه قلمداد شود. بنابراین، کرملین انگیزه‌ای جدی دارد که صرفاً به یکی از محورهای رقابت چین و آمریکا تبدیل نشود.
در سوی دیگر، ادراک از موقعیت روبه تنزل آمریکا و اولویت‌هایی که واشنگتن در حال حاضر برای خود تعریف می‌کند نیز در تشدید تنش روسیه با آمریکا تأثیرگذار است. به عنوان نمونه، خروج نابسامان آمریکا از افغانستان می‌تواند مسکو را به این نتیجه رسانده باشد که واشنگتن نمی‌تواند در چند جبهه فعال باشد. همچنین، تنش‌ها در دیگر مناطق همچون تایوان در تقابل با چین می‌تواند روسیه را تحمیل خواسته‌های خود به آمریکا تشویق کرده باشد.
با این حال، در صورت همراهی آمریکا با برخی خواسته‌های روسیه می‌توان انتظار کاهش تنش میان طرفین را داشت. با وجود شکاف‌ها، گفتگو میان طرفین شاید بتواند با کاهش تنش، دور کردن روسیه از چین به عنوان هدف بلندمدت واشنگتن را در پی داشته باشد.
با این توضیحات، به نظر می‌رسد روسیه از یکسو خواهان به رسمیت شناخته شدن دغدغه‌ها و نگرانی‌های امنیتی این کشور و از سوی دیگر، تثبیت موقعیت خود به عنوان یک قدرت بزرگ در جهانی است که از نگاه روسی در آستانه یک وضعیت نوین قرار گرفته است و می‌تواند به سمت سیستمی چند قطبی حرکت کند. به همین دلیل و در راستای همین جایگاه تنش در یک موقعیت لزوماً به برخورد نظامی که می‌تواند برای روسیه نیز پیامدهای منفی زیادی در پی داشته باشد منجر نخواهد شد و از سوی دیگر، به معنای ترک همکاری در سایر حوزه‌ها نیز نیست.
0 Comments