جدیدترین مطالب
عقبنشینی اتحادیه اروپا از مصادره کامل داراییهای روسیه
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا گفت: براساس گزارش گاردین، اتحادیه اروپا به توافقی در مورد برداشت سود از داراییهای مسدود شده روسیه برای خرید تسلیحات و کمک به اوکراین دست یافته است. از آنجایی که اتحادیه اروپا از عواقب قانونی مصادره کامل داراییهای روسیه نگران است و با توجه به اینکه مسکو حق قانونی برای برداشت این وجوه نداشت، تصمیم گرفت فقط سود حاصل از داراییها را برای کمک به اوکراین استفاده کند.
پاسخ دکتر خرازی به موضع جدید آمریکا در قبال برنامه هستهای ایران:
آمریکا بود که از دیپلماسی هستهای فرار کرد/ ایران هم دیپلماسی را بهترین راه میداند
شورای راهبردی آنلاین: رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بعد از مصاحبه اینجانب با الجزیره موضعگیری و حرف های گذشته را تکرار کرد که نمی گذارند ایران سلاح هسته ای تولید کند، ولی نهایتا گفت بهترین راه دیپلماسی است. بله ما هم براساس فتوای رهبری دنبال تولید سلاح نیستیم، بلکه مدافع دیپلماسی و تحقق طرح منطقه عاری از سلاح هسته ای هستیم، ولی اگر رژیم اسراییل ما را تهدید هسته ای کند، نمی توانیم دست روی دست بگذاریم و منتظر اجازه دیگران باشیم.
اهداف سفر اخیر بلینکن به عربستان
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک پژوهشگر مسائل عربستان گفت: آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اخیرا طی یک سفر منطقهای وارد ریاض شد و رایزنیهایی با مقامات این کشور داشت. به نظر میرسد یکی از دستورکارهای بین عربستان و آمریکا علاوه بر بحث جنگ غزه، روند عادیسازی روابط رژیم اسرائیل و این کشور عربی است.
آشفتگی اروپا در تامین امنیت تنگه باب المندب و دریای سرخ
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماههای اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایتگرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتیهای عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده دادهاند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.
أحدث المقالات
عقبنشینی اتحادیه اروپا از مصادره کامل داراییهای روسیه
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا گفت: براساس گزارش گاردین، اتحادیه اروپا به توافقی در مورد برداشت سود از داراییهای مسدود شده روسیه برای خرید تسلیحات و کمک به اوکراین دست یافته است. از آنجایی که اتحادیه اروپا از عواقب قانونی مصادره کامل داراییهای روسیه نگران است و با توجه به اینکه مسکو حق قانونی برای برداشت این وجوه نداشت، تصمیم گرفت فقط سود حاصل از داراییها را برای کمک به اوکراین استفاده کند.
پاسخ دکتر خرازی به موضع جدید آمریکا در قبال برنامه هستهای ایران:
آمریکا بود که از دیپلماسی هستهای فرار کرد/ ایران هم دیپلماسی را بهترین راه میداند
شورای راهبردی آنلاین: رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بعد از مصاحبه اینجانب با الجزیره موضعگیری و حرف های گذشته را تکرار کرد که نمی گذارند ایران سلاح هسته ای تولید کند، ولی نهایتا گفت بهترین راه دیپلماسی است. بله ما هم براساس فتوای رهبری دنبال تولید سلاح نیستیم، بلکه مدافع دیپلماسی و تحقق طرح منطقه عاری از سلاح هسته ای هستیم، ولی اگر رژیم اسراییل ما را تهدید هسته ای کند، نمی توانیم دست روی دست بگذاریم و منتظر اجازه دیگران باشیم.
اهداف سفر اخیر بلینکن به عربستان
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک پژوهشگر مسائل عربستان گفت: آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اخیرا طی یک سفر منطقهای وارد ریاض شد و رایزنیهایی با مقامات این کشور داشت. به نظر میرسد یکی از دستورکارهای بین عربستان و آمریکا علاوه بر بحث جنگ غزه، روند عادیسازی روابط رژیم اسرائیل و این کشور عربی است.
آشفتگی اروپا در تامین امنیت تنگه باب المندب و دریای سرخ
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماههای اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایتگرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتیهای عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده دادهاند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.
راهبرد آمریکا در قبال جنوب آسیا از سال 2018
در افغانستان از سال 2018 شاهد روند جدیدی از صلح با طالبان هستیم؛ چنانکه زلمی خلیلزاد از سپتامبر 2018، بهعنوان نماینده ویژه ایالاتمتحده آمریکا برای صلح در افغانستان منصوبشده و دور جدیدی از مذاکرات با طالبان به مرکزیت قطر آغاز شد.
اگرچه از زمان حمله آمریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱، تلاشهای پراکندهای برای گفتگو با طالبان صورت گرفته بود، اما مذاکرات و جنبش صلح با قوت بیشتری در سال ۲۰۱۸ با حضور طالبان انجام گرفت که به امضای توافقنامه میان آمریکا و طالبان در سال 2020 منجر شد. اگرچه مفاد این توافقنامه هنوز اجرایی نشده و اختلافات پابرجاست، اما پیگیری مستمر برای حضور همه کشورهای مدعی در این خصوص و ازجمله نقش فعال پاکستان در این دور از مذاکرات قابلتوجه است.
بدیهی است که موضوع طالبان نهتنها جزو منافع حیاتی افغانستان، بلکه در زمره منافع بنیادین پاکستان نیز قرار دارد؛ هرچند منافع دو کشور در این موضوع واحد، متعارض است. آمریکا بعد از انتصاب زلمی خلیل زاد، خواهان حضور پاکستان و کمک به پیشبرد مذاکرات صلح طالبان شد؛ جایگاهی که همواره پاکستان در پی آن بوده و امتیاز مهمی برای این کشور قلمداد میشود، چراکه مدینه فاضله پاکستان، روی کار آمدن دولتی از طالبان تحت اراده این کشور در افغانستان است تا عمق راهبردی پاکستان در شمال و غرب حفظ شود. در مقابل، دولت افغانستان نیز تمام تمرکز خود را بر روند صلحی که با خواست دولت کنونی در کابل هماهنگ نبوده، قرار داده و هنوز به حاکمیت پاکستان اعتماد ندارد.
موضوع دیگر به منطقه کشمیر بازمیگردد. اوت 2019 تاریخ مهمی برای منطقه کشمیر به شمار میآید، چراکه هند اقدام به لغو خودمختاری کشمیر نمود و باوجود اعتراض شدید پاکستان و تأکید بر لزوم پایبندی جامعه جهانی به قطعنامههای سازمان ملل درباره کشمیر، در عمل اقدام هند با واکنش جدی روبرو نشد. لغو خودمختاری بعد از ملاقات عمران خان، نخستوزیر پاکستان و ترامپ در ژوئیه 2019 و طرح موضوع میانجیگری میان هند و پاکستان از سوی ترامپ رخ داد. تردیدی نیست مناقشه بر سر کشمیر یکی از علل اصلی دشمنی دیرینه دهلینو-اسلام آباد بوده و دست گذاشتن بر این موضوع از سوی آمریکا و سپس لغو خودمختاری را نمیتوان اتفاقی دانست، چراکه آمریکا به یک مسئله حیاتی دولتهای شبهقاره هند ورود کرده است.
علاوه بر این، اختلافات هند و پاکستان به کشمیر محدود نمانده و با غیرقانونی اعلام کردن ارتش آزادیبخش بلوچستان توسط آمریکا در ژوئیه 2019، جبهه دیگری از تنش میان هند و پاکستان ابعاد آشکار به خود گرفت و پاکستان اقدام به مستندسازی فعالیتهای هند در ایالت بلوچستان پاکستان و از خاک همسایگانش نموده است. در مقابل پاکستان در فوریه 2019 حزب جماعت الدعوه (جانشین لشکر طیبه بعد از غیرقانونی اعلام شدن) را ممنوع الفعالیت و ذکی الرحمن لکهوی رهبر لشکر طیبه را در ژانویه 2021 بازداشت کرد، چراکه هند این گروه را عامل حملات تروریستی در این کشور میداند. شایان ذکر است اقداماتی اینچنین، برخلاف خواست پاکستان و مطابق با اراده هند یا برعکس، نه در جهت همگرایی دو کشور بلکه جرقههایی هستند که تسهیلگر منازعات آتی خواهند بود.
بنابراین تلاش برای تداوم مذاکرات صلح طالبان و سفرهای مکرر و جداگانه هیئت طالبان و خلیلزاد به کشورهای مختلف از چین، هند و پاکستان تا ایران و روسیه از یکسو و تغییر در مسئله کشمیر بعد از بیش از 70 سال را باید درگیری کشورهای آسیای جنوبی در منافع حیاتیشان دانست که امروز آنها را دولتهای گرفتار اختلافات خود با یکدیگر مینامیم.
درعینحال مسائل و چالشهای این دولتها بهگونهای طراحیشده که ابزاری برای مهار یکدیگر باشد. طرح موضوع میانجیگری میان هند و پاکستان توسط آمریکا اگرچه مطابق میل و رؤیای پاکستان بود، خلاف سیاست راهبردی هند در کشمیر است. درعینحال لغو خودمختاری کشمیر که با واکنش جدی از سوی جامعه بینالملل مواجه نشد، منافع پاکستان در حفظ موضوع کشمیر بهعنوان شاهرگ حیاتی این کشور را متزلزل ساخت. غیرقانونی اعلام شدن ارتش آزادیبخش بلوچ بهعنوان خواسته دیرینه پاکستان در این مقطع زمانی به تحقق پیوست که برخلاف کشمیر امتیازی به پاکستان باشد. به صلح با طالبان برگردیم؛ روندی که موردعلاقه دولت افغانستان و هند نبوده، اما با جدیت و نقش فعالانه پاکستان دنبال میشود. جمع این تضادها در مقطع زمانی مشخص قابلتأمل است.
یکی از علل این تحولات که یادآور سیاست تفرقه بینداز و حکومت کن انگلیس طی سالهای استعمار در این منطقه است، مهار کشورها توسط یکدیگر است؛ چنانکه پاکستان در صورت عدم حضور فعال در مسائل منطقه، اقدام به عملیات تروریستی و تخریبی مینماید که گاهی منافع غرب و آمریکا را نیز تحتالشعاع قرار میدهد. ازاینرو نقش پاکستان درصحنه منطقه و بینالملل در ظاهر افزایش یافته است.
دادن جایگاه برجسته به پاکستان در مسائل منطقه چون افغانستان از یکسو و ایفای نقش میانجیگر درصحنه منطقه و بینالملل مانند میانجیگری میان ایران و عربستان و همچنین ایران و آمریکا و حتی اخیراً چین و آمریکا از این موارد است؛ اما اعطای این موقعیت به پاکستان درعینحال که موجب خشنودی این کشور است، با اهرمهایی چون لغو خودمختاری کشمیر، تقویت مناسبات هند-اسرائیل- خاورمیانه، نوسانات در روند صلح طالبان و قرار دادن پاکستان در فهرست خاکستری FATF از سال 2018 مهار میشود.
در نگاه کلی، مسائلی که دولتهای آسیای جنوبی را طی دو سه سال اخیر درگیر ساخته، موضوعات غیرقابلچشمپوشی است، ضمن آنکه منافع کشورها در مورد آنها در زمره منافع متعارض قرار دارد. هنوز هم کشمیر شاهرگ حیاتی پاکستان و طالبان چالش اصلی دولت افغانستان است. ازاینرو دولتها تمام هموغم خود را بر مدیریت این امور قرار دادهاند و بهشدت درگیر مسائل خود شدهاند. همانطور که انگلیس با برجا گذاشتن زخمهای کهنه بر شبهقاره هند و افغانستان، این منطقه را ترک نمود، آمریکا مسئولیت نمک پاشیدن بر این زخمها را برعهدهگرفته است، نه رفع آنها را؛ آمریکایی که هنوز مجری طراحیهای انگلیس و پول اعراب است، همانطور که بینظیر بوتو، نخستوزیر فقید پاکستان همین را در مورد طالبان بیان داشت.
0 Comments