پایگاه خبری – تحلیلی اشراف:

دولت چین نخستین سند رسمی سیاست خارجی چین در تعامل با کشورهای عربی را منتشر و اعلام کرد که جهان عرب، شریک مهمی برای گسترش همکاری‌های دوجانبه است. نخستین سند سیاست های چین در قبال کشورهای عربی با نشان دادن سیاست ها و تدابیر جامع چین در قبال کشورهای عرب، برای ایجاد روابط همکاری راهبردی مبنی بر اصول «همکاری همه جانبه و توسعه مشترک» چندی پیش منتشر شد.

در این سند راه همکاری دو طرف در زمینه های سیاسی، اقتصادی، تجاری، اجتماعی، فرهنگی و امنیتی مشخص شده که برای ایجاد روابط همکاری راهبردی دو طرف مبنی بر اصول «همکاری همه جانبه و توسعه مشترک» اهمیت زیادی دارد. سیاست چین در قبال اعراب در این سند اینگونه تاکید شده است: چین به رویکرد درست خود در زمینه‌ عدالت و منافع، ارتقای صلح، ثبات و توسعه‌ کشورهای عربی وفادار خواهد ماند و همزمان برای دستیابی به یک همکاری برد – برد و آینده‌ بهتر روابط مشترک و استراتژیک چین و اعراب، به دنبال توسعه‌ هرچه بهتر خود است. چین از پنج اصل هم‌زیستی مسالمت‌آمیز شامل احترام متقابل برای حاکمیت و تمامیت عرضی؛ عدم تعرض به یکدیگر، عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر، برابری و منافع یکسان و همزیستی مسالمت‌آمیز حمایت می‌کند. چین از روند صلح خاورمیانه و تشکیل کشور مستقل فلسطین بر اساس مرزهای تعیین‌شده تا پیش از سال ۱۹۶۷ و بیت المقدس شرقی به عنوان پایتخت آن حمایت می‌کند چین از اتحادیه عرب و تلاش اعضای آن برای رسیدن به این هدف حمایت می‌کند. چین خواستار راه‌حل سیاسی برای اختلافات حساس منطقه است.

یک اندیشکده آمریکایی به بررسی توافقنامه‌های نفتی عربستان سعودی و روسیه جهت کاهش تولید نفت و چالش ایران در این میان پرداخت.

بنیاد دفاع از دموکراسی در گزارشی به قلم دکتر دیوید اندرو واینبرگ نوشت: عربستان سعودی و روسیه بزرگ‌ترین صادرکنندگان نفت جهان بر سر افزایش بهای نفت به توافق رسیدند و به همراه قطر و ونزوئلا متعهد شدند میزان تولید را تثبیت کنند. اما توافق قدرت‌های نفتی ممکن است هرگز رنگ روز را نبیند، زیرا مشروط به آن است که سایر تولیدکنندگان عمده محدودیت‌های مشابهی را بپذیرند. ریاض و مسکو به جای تعیین کاهش میزان تولید به سطحی پایین‌تر از سطح کنونی، پیشنهاد دادند سطح تولید کم‌وبیش ثابت بماند و این حقیقت را نادیده گرفتند – و یا شاید علت این بود- که هر یک از آنان به میزان تقریباً بی‌سابقه‌ای در حال استخراج نفت هستند.

این اندیشکده افزوده است: ممکن است ایران توافق را بر هم بزند زیرا مدعی پس‌گیری سهم خود از رقیب همسایه عربستان سعودی است. سعودی‌ها چندین سال پیش به ناگهان تولید را افزایش دادند تا تحریم‌های دشوارتر علیه برنامه هسته‌ای غیرقانونی تهران را تسهیل نمایند. اکنون ایرانیان می‌خواهند سهم خود از بازار را پس بگیرند.

اندیشکده بروکینگز در یادداشتی به قلم بروس ریدل مدیر پروژه اطلاعات این مؤسسه طی مقاله‌ای به بررسی رفتارها و واکنش‌های خارجی ولیعهد عربستان و افراد نزدیک به او و نیز علت غیبت چندماهه محمد بن نایف ولیعهد عربستان سعودی پرداخته است. اندیشکده امریکن انترپرایز نیز نوشت: محمد بن نایف ولیعهد عربستان سعودی به مدت 10 ماه پس از رسیدن به جایگاه شماره دو در عربستان سعودی به نحو قابل توجهی از انظار عموم دور شده بود. این غیبت چه معنایی می‌تواند داشته باشد؟

مرکز رصد راهبردی اشراف افزوده است محمد بن نایف نیز در برخی رخدادهای حساس به طرز چشمگیری ساکت بوده است. به عنوان مثال پادشاه و معاون ولیعهد در پی حمله تروریستی شدید در آنکارا مراتب تسلیت خود را به ترکیه اعلام و از آن اعلام حمایت کردند و به ویژه به موقعیت مذهبی خود به عنوان حافظ مساجد مقدس اشاره کردند. نام محمد بن نایف با وجود آنکه پست او مقابله با تروریسم است در فهرست پیام نیامده بود. محمد بن سلمان با موج مصاحبه‌ها در مورد اصلاحات آتی در سلطنت روبرو شده است و به ندرت به پسرعموی خود اشاره می‌کند. او سیمای یک اقتصاددان را ترسیم کرده است، نه شخص دوم کشور.

مرکز پژوهشی راهبردی آریا:

یک اندیشکده آمریکایی بر این باور است که علی‌رغم حمایت دیپلماتیک طولانی‌مدت روسیه از ایران، این احتمال می‌رود که ایران با ورود به بازار انرژی جهان در نهایت بیش از اینکه فرصتی برای روسیه باشد، چالش‌هایی را پیش روی این کشور بگذارد.

مرکز نشنال اینترست در یادداشتی به قلم «پل جی. ساندرز» مدیر اجرایی این اندیشکده آمریکایی و مشاور ارشد سابق وزارت امور خارجه در دولت «جورج بوش» نوشت: با گسترش جنگ در عراق و اوکراین، «محمد جواد ظریف»، وزیر امور خارجه ایران سفری به مسکو داشت و با «سرگی لاوروف»، همتای روسی خود دیدار کرد. علی‌رغم فقدان آشکار موافقت‌نامه‌های جدید، این دو دیپلمات ارشد بر پیوند نزدیک دیدگاه‍ های خود بر سر مسائل کلیدی از جمله مذاکرات در حال انجام بر سر برنامه هسته‌ای ایران، مخالفت آن‌ها با دولت اسلامی (دا) و حمایت از حل‌وفصل سیاسی جنگ داخلی دنباله‌دار در سوریه تأکید کردند. با این حال، برخی از اختلافات مهم به وضوح پای برجا هستند.

مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC:

مرکز بین المللی مطالعات صلح درباره موانع فراروی آتش بس در سوریه نوشته است: اولین چالش در بحث آتش بس این است که باید به این پرسش پاسخ داده شود که آتش بس بین کدام طرف هاست؟

این مرکز افزوده است: آتش بس بین یک جریانی تحت گروه مخالفان مسلح دولت سوریه و ارتش سوریه است. یعنی هر چند ارتش سوریه کاملا وضعیت مشخصی دارد، دارای آرم و مواضع کاملا روشنی است و یک طرف تعریف شده کاملا مشخصی است، اما از طرف مقابل تعریف روشنی ندارید. این اولین معضل و پیچیدگی است که از چه گروهی در حال صحبت هستیم. یعنی بیش از صد گروه تحت عنوان مخالفین سوریه، در سوریه در حال فعالیت هستند و با ارتش این کشور می جنگند. اولین معضل این است که آیا همه این گروه ها شناسایی شده اند؟ اگر شناسایی شده اند، کدام بخش از آن ها واقعا جز مخالفین سوریه بومی اند و کدام بخش از آن ها تروریست و جز داعش یا جبهه النصره یا حامیان آن ها هستند؟ این معضل دوم است که پس از شناسایی دقیق گروه های مخالف دولت سوریه مشخص شود که کدام بخش از آن ها تروریست هستند.

مرکز بین المللی مطالعات صلح تاکید کرده است : معضل سوم آن است که در زمان برقراری آتش بس چه گروهی ضمانت اجرای آتش بس را از طرف گروه های مخالف بدهد. چرا که ارتش سوریه یک طرف رسمی است؛ اما طرف مقابل به این دلیل که متولی رسمی ندارد، بنابراین هر آن و توسط هر گروهی این آتش بس میتواند نقض شود و هیچ طرفی هم در منطقه و در صحنه بین المللی ضمانت اجرای آتش بس را از طرف گروه های مخالف بر عهده نگرفته است.

مرکز پژوهش های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه:

حضور پناهندگان در اروپا علاوه بر پیامدهای امنیتی، اقتصادی، اجتماعی و تاثیرگذاری بر سیاست خارجی اتحادیه اروپا، پیامدهای غیر قابل کنترلی در فرهنگ بر جای خواهد گذاشت.

مرکز پژوهش های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه اعلام کرده است اگر جریان مهاجرت جمعیت در گذشته، به عنوان ابزاری برای تنظیم خود به خودی منابع انسانی مطرح بوده است اما در دهه‌های اخیر، جنبه‌های منفی آن نیز آشکار شده و اثرات اقتصادی – اجتماعی حاصل از این جریان در چارچوب توسعه اقتصادی و انسانی اهمیت پیدا کرده است. با افزایش شدید مهاجرت از عراق و افغانستان و سیل عظیم پناهندگان جنگ سوریه به اروپا، علاوه بر پیامدهای اقتصادی و دموگرافیک مثبت و منفی، به نظر می‌رسد پیامدهای فرهنگی عمیقی در اروپا در حال شکل گیری است، پیامدهایی که به احتمال زیاد پس از خاتمه جنگ همچنان ادامه خواهند یافت.

این مرکز پژوهشی افزوده است: حضور پناهندگان در اروپا علاوه بر پیامدهای امنیتی، اقتصادی، اجتماعی و تاثیرگذاری بر سیاست خارجی اتحادیه اروپا، پیامدهای غیر قابل کنترلی در فرهنگ بر جای خواهد گذاشت. با توجه به این نکته که طبق آمارهای سازمان ملل تا سال 2050 حدود 35 درصد جمعیت اروپا را مسلمانان تشکیل خواهند داد، به نظر می رسد علاوه بر تاثیرات دموگرافیک این حجم جمعیتی و اینکه پذیرش مهاجران به دلیل افزایش جمعیت کهنسال و نیاز به تزریق نیروی جوان برای کارهای کم درآمد و سطح پایین به عنوان امری اجتناب ناپذیر در اقتصاد بحران زده اروپا، ضروری به نظر می‌رسد اما حتی کسانی که این روش را به اروپا توصیه می‌کنند معتقدند که مهاجران و پناهندگان باید تابع ارزش های اروپایی باشند و این تا حد زیادی غیر عملی است، زیرا از نظر آنان بسیاری از ارزشهای جدید، حاصل گفتمان های مدرن و پست مدرن و در تقابل با ارزش های سنتی نهادینه شده در جوامع مسلمان است. به همین دلیل مهاجران و پناهندگان مسلمان به عنوان بزرگ ترین جامعه مهاجر در اروپا، روند کندی را در یکپارچگی با جامعه میزبان در پیش گرفته‌اند. محرومیت اجتماعی، بیکاری و قدرت گرفتن احزاب و گروههای راست افراطی، با به حاشیه راندن این پناهندگان، زمینه را برای جذب این گروه آسیب پذیر، توسط جریان های تروریستی و نژاد پرست آماده می کند.

مرکز مطالعات راهبردی خلیج فارس:

در حالی که تحویل سامانه دفاعی اس-300 روسی به ایران هنوز انجام نشده، روسیه و عربستان در حال گفتگو در زمینه همکاری نظامی و خرید و فروش سلاح‌های پیشرفته از جمله سامانه اس-400 هستند.

روسیه و عربستان در حال گفتگو در زمینه همکاری نظامی و فنی هستند و مشاور نظامی رییس جمهور روسیه نیز تاکید کرد که گفتگوها با عربستان برای فروش سلاح در جریان است. ولادمیر کوژین افزود: عربستان نیز مانند امارات اعلام کرد که به همکاری با ما اهتمام می ورزد و گفتگوها با این کشور همچنان ادامه دارد.

دستیار نظامی ـ فنی ولادمیر پوتین، روز چهارشنبه 24 فوریه، در گفتگو با “اینترفاکس” گفت: منتظر می مانیم تا ببینیم نتایج گفتگوها چه خواهد بود؛ با توجه به آنکه پیش از این نیز سخن از طرح های بزرگ به میان آمد، اما گفتگوها نتایجی به بار نیاورد؛ اما این بار سران عربستان می گویند که تصمیم شان جدی است.

یادآور می شود که سرگی چیمیزوف رییس شرکت “راس تیخ” روسیه در نوامبر گذشته از امضای توافقنامه فروش تولیدات دفاعی روسیه به عربستان به میزان 20 میلیارد دلار خبر داده بود، اما آن طرح ها به دلایل سیاسی به سرانجام نرسید. چیمیزوف گفت که اخیرا همکاری های نظامی ـ فنی میان دو کشور از سر گرفته شده است.

به گفته وی، عربستان قصد دارد سامانه “اس ـ 400” ساخت روسیه را خریداری کند و در صدد بحث و بررسی این مساله با مسکو است.