استیصال اروپا در برابر پیامدهای رقابت ترکیه – امارات
شورای راهبردی آنلاین-رصد: ترکیه و امارات درگیر یک دهه دشمنی هستند که در حال تغییر دادن نظم ژئوپلیتیک در خاورمیانه و شمال آفریقا است.
برچسب: شمال آفریقا
از جنگ لفظی بایدن و پوتین تا نگرانی اروپا از نزدیکی روسیه و چین
شورای راهبردی آنلاین – رصد: تغییر مهم در رویکرد عمومی آمریکا در قبال چین، گرایش انگلیس به ایندوپاسیفیک، قواعد فضای سایبر، نگرانی اروپا از مشاهده نزدیکی روسیه و چین، روابط ترکیه-مصر و روابط ژاپن-روسیه در دوران پسا-آبه ازجمله برجسته‌ترین موضوعات مورد توجه اندیشکده‌های خارجی در هفته گذشته بودند.
صلح ناپایدار در لیبی؛ ابهام در نتیجه‌بخش بودن مذاکرات مراکش
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: بسیار خوش‌بینانه است که تصور کنیم مذاکرات مراکش، هرچند که جدی و با حمایت‌های سازمان ملل و دیگر سازمان‌های بین‌المللی برگزار شود، نتیجه مطلوب خواهد داشت، اما اگر پس از انتخابات 24 دسامبر 2021، رهبران داخلی لیبی به نتایج آن احترام بگذارند، می‌توان گفت این کشور یک مرحله دیگر به صلح پایدار نزدیک‌تر شده است.
دکتر حسین ابراهیم نیا – استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل بین‌الملل
اهداف تحرک جدید در روابط ترکیه و لبنان
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل ترکیه گفت: گرم شدن روابط ترکیه و لبنان در صحنه‌های دوجانبه سیاسی، اقتصادی و … راه را برای نقش‌آفرینی‌های هرچند محدود این کشور در روند سیاسی لبنان نیز باز خواهد کرد یا دست کم رجب طیب اردوغان به دنبال چنین نقش‌آفرینی‌ای است.
مخاطرات عادی‌سازی روابط مراکش با اسرائیل
شورای راهبردی آنلاین – رصد: دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، 10 دسامبر طی توییتی اعلام کرد که آمریکا حاکمیت مراکش بر سرزمین‌های مورد مناقشه «صحرای غربی» را به رسمیت می‌شناسد، در «الداخله» کنسولگری باز می‌کند و واسطه عادی‌سازی مناسب روابط مراکش و اسرائیل بوده است. این توافق که توسط وزارت امور خارجه و کابینه سلطنتی مراکش نیز تائید شده است، پیامدهای داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی زیادی خواهد داشت.
راهبردهای نظامی ناموفق آمریکا در خاورمیانه و شمال آفریقا
شورای راهبردی آنلاین – رصد: تلاش‌های اخیر ترامپ برای خارج کردن نیروهای آمریکا از افغانستان، عراق، سومالی و دیگر کشورهایی که حضور نظامی آمریکا با جنگ همراه بوده است، یکی از مهم‌ترین مسائل پیش روی دولت جو بایدن خواهد بود. این در حالی است که دولت ترامپ به‌وضوح تلاش می‌کند تا نیروهای آمریکا را به سطحی برساند که دیگر برای کشورهای میزبان کارایی نداشته باشند. کاهش تعداد نیروهای آمریکا، مأموریت واقعی آن‌ها، تأسیسات و پایگاه‌های تحت اختیار آن‌ها و سطح واقعی هزینه‌های مربوطه کلاً نامشخص بوده و معلوم نیست که دولت ترامپ چه هدفی را دنبال می‌کند.
احساس متقابل ترکیه و اتحادیه اروپا؛ هم خیلی نزدیک، هم خیلی دور
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اروپا نوعی رفتار «کج‌دار و مریز» را نسبت به ترکیه دنبال می‌کند و بر اساس آن نه بی‌اعتنا بوده و نه به‌سختی واکنش نشان می‌دهد.
افشین زرگر – دکترای روابط بین‌الملل، عضو هیئت‌علمی دانشگاه
از چرایی تعامل عربستان با عراق تا برندگان و بازندگان در قفقاز جنوبی
شورای راهبردی آنلاین – رصد: جو بایدن و کنترل تسلیحات، چرایی تعامل عربستان با عراق، پشت‌صحنه تردید عربستان در خصوص روابط با رژیم صهیونیستی، نفوذ رو به رشد چین در خاورمیانه و شمال آفریقا و گرایش چین به نوآوری در قرن 21 ازجمله برجسته‌ترین موضوعات موردتوجه اندیشکده‌های خارجی در هفته گذشته بودند.
ترکیه در آستانه ورود به پرونده یمن
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: ترکیه یکی از بازیگران مهم منطقه‌ای است که در سال‌های اخیر از یک «سیاست خارجی تهاجمی» برخوردار شده است؛ کشوری که روزی سیاست «تنش صفر» با همسایگان را سرلوحه سیاست خارجی خود قرار داده بود، با عبور از سیاست مذکور وارد سطوح متعددی از درگیری‌های سیاسی، امنیتی، نظامی و میدانی در منطقه غرب آسیا، قفقاز و شمال آفریقا شده است. کمتر نقطه بحرانی در منطقه می‌توان سراغ داشت که ترکیه در آن حضور فعال نداشته باشد.
حمید خوش‌آیند – تحلیلگر مسائل بین‌الملل
پیامدهای منطقه‌ای بهبود روابط ایران – عربستان
شورای راهبردی آنلاین – رصد: بزرگنمایی اختلافات سیاسی و تفاوت‌های مذهبی میان ایران و عربستان سعودی بیش از آنکه برای نشان دادن تضاد منافع این قدرت‌های منطقه‌ای باشد، اغراق‌آمیز بوده است. اظهارات تند مقامات دو کشور نیز باعث می‌شود تا عربستان و ایران به‌عنوان «دشمنان متخاصم» و «رقبای ژئوپلیتیک» در نظر گرفته شوند. بااین‌حال، مثال عراق نشان داده است که وقتی صحبت از منافع متقابل ژئوپلیتیک و اقتصادی بین دولت‌ها باشد، می‌توان اختلافات را کنار گذاشت. امروز هیچ دو کشوری در خاورمیانه را نمی‌توان یافت که پیوندهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آن‌ها قوی‌تری از ایران و عراق باشد. اگرچه شیعه‌مذهب بودن اکثریت مردم دو کشور یکی از عوامل مهم در این نزدیکی است اما دلیل اصلی آن تمایل دو کشور برای پایان دادن به حضور نظامی آمریکا در عراق است.
بایدن و سیاست آمریکا در خاورمیانه و شمال آفریقا
شورای راهبردی آنلاین – رصد: سیاست خارجی احتمالاً اولویت نخست دولت جو بایدن نباشد. حتی اگر بایدن چشم خود را به روی چالش‌های داخلی هم ببندد، مقابله با ظهور چین و معامله با روسیه از سرمایه‌گذاری منابع آمریکا در خاورمیانه و شمال آفریقا اهمیت بیشتری خواهند داشت.
نقش امارات در تنش میان مغرب و صحرای غربی
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل آفریقا در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی درباره عملیات مغرب (مراکش) علیه جبهه جدایی‌طلب پولیساریو در صحرای غربی گفت: «جبهه پولیساریو روز 22 آبان ماه با انتشار بیانیهای اعلام کرد که ارتش مغرب از سه‌نقطه به‌طور غیرقانونی وارد منطقه کرکرات در صحرای غربی شده است، بنابراین دولت صحرای غربی (که از سوی اتحادیه آفریقا به رسمیت شناخته‌شده و وابسته به جبهه پولیساریو است) این اقدام مغرب را مهر پایانی بر توافقنامه آتش‌بسی عنوان کرد که در سال 1991 میان دو طرف امضا شده است.»
نقش مثلث پاریس – آتن – آنکارا در ژئوپلیتیک شرق مدیترانه
شورای راهبردی آنلاین – رصد: دریای مدیترانه به یکی از مهم‌ترین مناطق حساس ژئوپلیتیک جهان تبدیل شده است. یونان باید به سیاست تهاجمی و تجدیدنظرطلبانه «ترکیه جدید» رجب طیب اردوغان واکنشی سریع نشان دهد. آنکارا با اتخاذ دکترین «وطن آبی» به دنبال گسترش نفوذ خود در گستره‌ی خاورمیانه (به‌ویژه عراق و سوریه) تا شرق مدیترانه و مدیترانه مرکزی است. رویکرد هژمونیک ترکیه در یک خلأ راهبردی نمود یافته است که از نگرش تردیدآمیز آمریکا در دوره ریاست جمهوری ترامپ و ناتوانی مداوم اتحادیه اروپا در ارائه یک سیاست راهبردی مستقل برای پیشبرد اهداف مشترک در امور خارجی و دفاعی سرچشمه گرفته است.
مناسبات اروپا و چین تحت‌الشعاع روابط پکن – واشنگتن
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا معتقد است: اگر اتحادیه اروپا به‌صورت کامل به چین نزدیک می‌گردید در دوره بعد از ترامپ، این مسئله باعث ضرر آن‌ها و منجر به گسل بیشتر فراآتلانتیکی می‌شد. ازاین‌رو اروپا در قبال چین سیاست یک بام و دوهوا را در پیش گرفته است.
پیامدهای تحرکات نظامی ترکیه
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: در حال حاضر بخشی از تنش‌های ترکیه با کشورهای همسایه و مناطق پیرامونی‌اش ریشه در «مختصات و ویژگی‌های ژئوپلیتیکی» این کشور دارد.
عدم تضمین منافع اروپا در خاورمیانه در صورت همراهی با آمریکا
شورای راهبردی آنلاین – رصد: پیروزی بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تأثیر چشم‌گیری در خاورمیانه خواهد داشت و فضایی برای همکاری‌های سازنده فرا آتلانتیکی به‌ویژه در حمایت از روندهای دیپلماتیک برای کاهش تنش‌های منطقه‌ای و نجات توافق هسته‌ای با ایران ایجاد خواهد کرد. این دو موضوع برای منافع اروپا بسیار مهم است، چراکه بی‌ثباتی منطقه‌ای می‌تواند به اروپا نیز سرایت کند. در مقابل، پیروزی مجدد ترامپ، خطر تقابل با ایران را تشدید کرده و حرکت ایران به سمت دستیابی به توانایی تولید سلاح هسته‌ای را سرعت می‌بخشد.
تاثیر تحرکات خاورمیانه‌ای ترامپ بر نتایج انتخابات آمریکا
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: تحلیلگر مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری گفت: نمایش‌های اخیر عادی‌سازی روابط امارات و بحرین با رژیم صهیونیستی در واشنگتن می‌تواند دستکم در تبلیغات دولت ترامپ برای افرادی که به چنین موضوعاتی اهمیت می‌دهند، مهم باشد؛ اما نمی‌تواند تاثیر قابل توجهی در افزایش میزان محبوبیت و رأی ترامپ در پایگاه خودش در داخل آمریکا داشته باشد.
آثار منطقه‌ای سازش امارات با رژیم صهیونیستی
شورای راهبردی آنلاین – رصد: اعلامیه 13 اوت (23 مرداد) عادی‌سازی روابط امارات و رژیم صهیونیستی به‌عنوان بخشی از برنامه دولت ترامپ در ماه ژانویه محسوب می‌شود؛ حال سؤال اینجاست که چنین توافقی چه آثاری برای منطقه خواهد داشت؟
رقابت مصر و ترکیه در لیبی
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک استاد دانشگاه با بیان اینکه حوزه نفوذ و قلمروسازی ترکیه در لیبی در حال نزدیک شدن به عمق استراتژیک و نفوذ اول مصر است و در مواردی باهم تداخل دارند، گفت: در ابتدا احتمال بروز تعارضات و درگیری‌هایی میان مصر و ترکیه در میدان وجود دارد، اما بعد از مدتی که دو طرف به برابری و نقطه تعادلی در منافع رسیدند و جنگ فرسایشی شد، به سمت مذاکرات خواهند رفت.
چشم‌انداز روابط روسیه – اتحادیه اروپا و تاثیر بحران کرونا بر آن
شورای راهبردی آنلاین – رصد: پاشنه آشیل روسیه، یعنی رکود اقتصادی و مدل اقتصادی مبتنی بر منابع فسیلی، سهم روسیه در اقتصادی جهانی و درنتیجه، اهمیت این کشور به‌عنوان شریک اقتصادی اتحادیه اروپا را به‌تدریج کاهش داده است.
