أحدث المقالات
چگونگی نگاه دستگاه دفاعی چین به امنیت چین
مایکل دی سواین عضو ارشد برنامه آسیا در موسسه کارنگی در گزارشی که بر روی وبسایت این موسسه منتشر شد، نوشت: کتاب سفید دفاعی 2019 چین دوباره بر رویکرد بلندمدت چین بر مبنای «صلح و توسعه» تأکید و نظرات مثبتتری درباره بسیاری از تحولات آسیا ارائه میکند، اما درعینحال به ویژگیهای منفیتری از محیط امنیتی جهانی نیز توجه دارد. این امر نشانگر تناقض داخلی حلنشدهای در دیدگاههای امنیتی و سیاست چین است.
این سند از یکسو به تداوم راهبرد نظامیِ دفاعِ فعال و سیاست خارجی مستقل چین برای صلح اشاره دارد و ارزیابی کلی از یک منطقه باثباتتر را در آسیا اقیانوسیه (بهاستثنای تایوان) ارائه میدهد و بهتفصیل به دیگران اطمینان میبخشد که چین به لحاظ نظامی از بسیاری جهات از کشورهای پیشرفته عقبتر است و هرگز به دنبال هژمونی نیست؛ از سوی دیگر بر سطحی تشدید شده از رقابت امنیتی در عرصه جهانی و منطقهای اشاره دارد که شامل فنآوریها و سامانههای تسلیحاتی جدید است.
کتاب سفید دفاعی چین بهطور خاص به چالشهای امنیتی «عصر جدید» اشاره میکند که نهتنها شامل تغییرات فنآوری و افزایش احتمالی بیثباتی داخلی است، بلکه اختلالات بزرگتر در نظم جهانی را نیز شامل میشود که ناشی از آمریکا و تا حدودی درنتیجه تلاش آمریکا برای رسیدن به برتری نظامی قاطع است.
این توصیف از آمریکای اخلالگر، در لفاظیهای چین در چند سال اخیر موضوع جدیدی نیست؛ اما این واقعیت که این موضوع به شکلی مستقیم و گسترده مطرحشده و مغایر با رفتار ظاهراً صلحجویانه چین است، بر تمایل واضح پکن به معرفی خود به جهان بهعنوان سنگر ثبات و همکاری و نه بهعنوان یک حامی رویارویی و رقابت منسوخشده بر سر قدرت بزرگ تأکید دارد. این امر همچنین واکنشی است به آنچه آن را اقدامات متزلزل کننده دولت ترامپ در رابطه با امنیت میداند که در راهبرد امنیت ملی و راهبرد دفاع ملی آمریکا با رویکردی خصمانهتر در قبال چین منعکسشده است.
کتاب سفید دفاعی 2019 چین، رقابت راهبردی را تا حد زیادی بر دسیسه دولتهایی بهغیراز چین متمرکز میداند که در پی قدرت حداکثری هستند. در اینجا پکن خارج از این نزاع تصویر شده و گفته میشود تلاش میکند تا به یک محیط امنیتی مشارکتی برسد و درعینحال دیگران را بر حذر دارد و حقوق خود را تقویت کند. در این بافت، توسعه و استقرار تسلیحات پیشرفته چین در دریای چین جنوبی اقدامی ثباتبخش و نه تحریککننده تصویر شده است.
درنهایت کتاب سفید دفاعی در ارزیابی تعهد چین به خودداری از رقابت راهبردی بهدفعات به تمایل شی جین پینگ برای «ایجاد اجتماعی با آینده مشترک برای بشریت» تأکید میکند و تأکیدی بیسابقه بر دیدگاهها و سیاست رهبر چین در تعیین رویکرد ارتش آزادیبخش خلق در قبال مدرنیزهسازی و راهبرد دفاعی دارد.
درمجموع کتاب سفید دفاعی نمایانگر پاسخ نظامی کلی چین به آنچه است که آن را یک محیط چالشیتر و از برخی جهات تهدیدکنندهتر میداند. این پاسخ، بر موضع شی جینپینگ مبنی بر لزوم ساختن چین قوی و آماده همکاری با دیگران متمرکز است و باوجود نقش اصلی آمریکا در برهم زدن نظم جهان در تقریباً همهجا، درصدد جلوگیری از رویارویی مستقیم با آمریکا است؛ بنابراین پکن بهعنوانمثال نقضِ واشنگتن بیپروا و غیرقابلپیشبینی و کشوری قوی و قاطع در دفاع از حقوق و منافعش ترسیم میشود که درعینحال برای حفظ روند صلح و توسعه با دیگر کشورها همکاری میکند.
این موضع با توجه به نیاز مستمر چین به تعمیق و بهره بردن از روابط اقتصادی با دیگر کشورها و حفظ دیدگاه شی جینپینگ در خصوص اتحاد و اشتراک و درعینحال تقویت نیروی نظامی این کشور قابل درک است.
ارتش آزادیبخش چین تحت فرماندهی شی جین پینگ اینطور ترسیم شده که برای تحقق «اجتماع مشترک برای بشریت» مورد نظر شی جینپینگ با دیگر کشورها همکاری و قابلیتهای بازدارندگی خود را تقویت میکند.
درهرصورت این تلقی تبلیغاتی و سادهانگارانه در رابطه با جهان بر شک و تردیدهای بسیاری در غرب در رابطه با اهداف «واقعی» چین تأکید میکند. بسیاری از ناظران تمایل دارند واژگان چین را اینطور تعبیر کنند که صرفاً برای خنثی کردن دستور کار بیشازپیش تهاجمی چین در آسیا و فراتر از آن طراحی شده است.
پکن باید یک دورنمای عملگرایانهتر از قدرت سخت را به جایگاه امنیت عمومی وارد و تلاش کند بر آن مبنا با واشنگتن وارد تعامل شود تا سطوح معناداری از ثبات مبتنی بر هماهنگی متقابل محقق شود، اما تا فرا رسیدن چنین زمانی محیط امنیتی جهانی به نزاع ادامه خواهد داد.
0 Comments