جدیدترین مطالب
تغییرات ژئوپلیتیک در حال ظهور در شاخ آفریقا
شورای راهبردی آنلاین-رصد: منطقه شاخ آفریقا اخیرا در پی امضای دو توافقنامه، شاهد شکل گیری طوفانی دیپلماتیک بوده است که باعث شد دو مساله منطقهای اهمیت بیشتری پیدا کند: تمایل دیرینه اتیوپی برای دسترسی به دریا و وضعیت نامشخص سومالی لند. پرداختن همزمان به این مسائل به دلیل تنشهای منطقهای و ژئوپلیتیک نظیر درگیری اتیوپی-تیگری، جنگ داخلی سودان و ادامه تنشها بر سر ساخت سد بزرگ رنسانس توسط اتیوپی بر روی رود نیل کاری دشوار است.
تحلیلی بر تلاش آمریکا و چین برای تقویت توانمندیهای نظامی متقابل
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل راهبردی گفت: نیروی دریایی آمریکا پروژهای را با هدف تبدیل سکوهای نفتی مازاد به پایگاههای دفاع موشکی متحرک در اقیانوس آرام و برای مواجه با تهدیدات چین در دستور کار قرار داده است. این سکوها قرار است در پاسخ به تهدیدات موشکی فزاینده چین در منطقه اقیانوس آرام مستقر شوند. انتظار میرود سکوهای تبدیل شده به پایگاه دفاع موشکی، نقش مهمی در افزایش قابلیتهای دفاع هوایی ایالات متحده و کمک به ماموریتهای ضربتی این کشور ایفا کنند.
عقبنشینی نیروهای روسیه از قفقاز جنوبی؛ راهبرد یا تاکتیک؟
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل قفقاز گفت: به دنبال انتشار خبری مبنی بر آنکه کرملین به طور ضمنی تأیید کرد که صلحبانان روس از منطقه قرهباغ عقب میکشند و سلاحها و تجهیزات خود را به همراه میبرند، این پرسش به طور جدی مطرح است که آیا روسیه میخواهد منطقه قفقاز جنوبی را به غرب واگذار کند؟
اهمیت راهبردی کریدور اقتصادی هند – خاورمیانه – اروپا
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل شبه قاره گفت: هند و امارات متحده عربی کار بر روی اولین مرحله از ایجاد کریدور اقتصادی هند – خاورمیانه – اروپا معروف به کریدور آیمک (عربمِد) که به عنوان مسیری جایگزین برای تنگه هرمز و طرح جاده ابریشم چین معرفی شده بود را آغاز کردهاند. اگرچه برخی گمانهزنیها مطرح است که با ادامه جنگ در غزه و التهاب در خاورمیانه، ممکن است کار بر روی این کریدور به حاشیه رانده شود.
أحدث المقالات
تغییرات ژئوپلیتیک در حال ظهور در شاخ آفریقا
شورای راهبردی آنلاین-رصد: منطقه شاخ آفریقا اخیرا در پی امضای دو توافقنامه، شاهد شکل گیری طوفانی دیپلماتیک بوده است که باعث شد دو مساله منطقهای اهمیت بیشتری پیدا کند: تمایل دیرینه اتیوپی برای دسترسی به دریا و وضعیت نامشخص سومالی لند. پرداختن همزمان به این مسائل به دلیل تنشهای منطقهای و ژئوپلیتیک نظیر درگیری اتیوپی-تیگری، جنگ داخلی سودان و ادامه تنشها بر سر ساخت سد بزرگ رنسانس توسط اتیوپی بر روی رود نیل کاری دشوار است.
تحلیلی بر تلاش آمریکا و چین برای تقویت توانمندیهای نظامی متقابل
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل راهبردی گفت: نیروی دریایی آمریکا پروژهای را با هدف تبدیل سکوهای نفتی مازاد به پایگاههای دفاع موشکی متحرک در اقیانوس آرام و برای مواجه با تهدیدات چین در دستور کار قرار داده است. این سکوها قرار است در پاسخ به تهدیدات موشکی فزاینده چین در منطقه اقیانوس آرام مستقر شوند. انتظار میرود سکوهای تبدیل شده به پایگاه دفاع موشکی، نقش مهمی در افزایش قابلیتهای دفاع هوایی ایالات متحده و کمک به ماموریتهای ضربتی این کشور ایفا کنند.
آمریکا از درگیری با ایران در شرق سوریه اجتناب کند
در هفتههای اخیر جبهه جدیدی از نبرد در سوریه پدیدار شده است. صحرای شرقی سوریه در مرز با عراق و شهر دیرالزور که تحت کنترل دولت اسلامی (داعش ) است مدت طولانی مورد توجه طرفهای درگیر در جنگ سوریه بهویژه آمریکا نبود، چراکه طرفهای درگیر در جنگ بر مناطق غربی متمرکز بودند. اکنون، یک جبهه راهبردی گسترده در این منطقه در حال شکلگیری است. آمریکا و گروههای تحت حمایتش را به رقابت با دولت اسد و کشورهای حامی آن کشاندهاست. در هفتههای اخیر در سه نوبت برخوردهای مستقیم در این منطقه صورت گرفتهاست. برخی در واشنگتن امیدوارند دولت ترامپ بطور فزایندهای بر عقب راندن ایران و جلوگیری از نفوذ این کشور در سوریه بهویژه در مناطق مختلف نبرد متمرکز شود. این افراد بر این نظرند که استقرار نیروهای ضددولت سوریه در شرق این کشور میتواند مانع از نفوذ ایران در سوریه شود.
ناگفته نماند که ارتش سوریه و متحدانش پیرامون پایگاه نظامی آمریکا در مرز سوریه با اردن در منطقه التنف حقلهای ایجاد کردهاند تا به سمت شمال و مرز عراق و سوریه دسترسی داشته باشند. اگر آمریکا قصد دارد سرمایهگذاری مؤثری در سوریه انجام دهد، باید در مناطق جنوب و شمال سوریه که دولت اسد در آنجا حضور ندارد متمرکز شود و اجازه ندهد بلندپروازیهای ژئوپلتیکی واشنگتن را به سمت شرق سوریه سوق دهد. با چنین وضعیتی، دولتهای اروپایی باید به ترامپ و مجموعه دولتش فشار وارد سازند تا منابع خود را در مناطق دیگر سوریه متمرکز کند. جنگ علیه دولت سوریه یا حامیان آن و علیه گروههای مورد حمایت روسیه و ایران در سوریه به احتمال زیاد محتوم به شکست است و توجهات را از مناطق مهم در سوریه منحرف خواهد ساخت. بعلاوه، تمرکز آمریکا بر مناطق شرقی سوریه خطر تقابل آمریکا و ایران را افزایش خواهد داد. مضافاً اینکه چنین تقابلی مانع از هرگونه تلاش برای شکست دولت اسلامی عراق و شامات خواهد شد و چشمانداز برقراری صلح و امنیت را نه تنها در سوریه بلکه در کشور همسایه آن یعنی عراق نیز تیره و تار خواهد ساخت. در چنین شرایطی لازم است آمریکا و تیم مشورتی دولت ترامپ نگاهی واقعبینانه و به دور از احساسات به تحولات سوریه داشته باشند. طرح هر برنامه یا راهبردی که به دور از واقعیات میدانی سوریه و بدون توجه به شرایط موجود این کشور باشد قطعاً راه به جایی نخواهد برد و وضعیت را بیش از پیش به وخامت خواهد کشاند. مضافاً اینکه ما را از هدف اصلی یعنی به شکست کشاندن دولت اسلامی عراق و شامات و ریشهکنسازی این گروه دور خواهد کرد.
باعنایت به تحکیم و تقویت کنترل دولت اسد بر مناطق مسکونی سوریه در ماههای اخیر، بویژه پایان یافتن جنگ برای کنترل بر دمشق و حلب، این دولت به سرعت توجه خود را به مناطق شرقی معطوف ساختهاست. برای دولت اسد تسلط بر مناطق شرقی که از حیث اقتصادی بسیار مهم هستند به معنای جلوگیری از کنترل مستمر شورشیان بر مناطقی در امتداد نوار شمال و جنوب خواهد بود و این به نوبه خود موجب تضعیف بیشتر تهدید راهبردی بلندمدت علیه دولت سوریه خواهد شد. تمرکز آمریکا بر مناطق شرقی سوریه با توجه به موضع سختگیرانه و ضدایرانی دولت ترامپ نمایانتر و واضحتر شدهاست. در حال حاضر نگرانیهایی در خصوص طرح و برنامههای آمریکا برای شرق سوریه وجود دارد. پیشبرد و اجرای این برنامهها از طریق حرکت ترکیبی نیروهای دمکراتیک سوریه به رهبری کردها به سمت جنوب و پیشروی شورشیان عرب از مرز اردن و سوریه به سمت شمال مد نظر است.
همچنین با درنظرگرفتن اینکه ترامپ در سطحی گسترده موضع ضدایرانی اتخاذ کرده، دولت وی هنوز درباره پیشبرد چنین راهبردی مردد است. در هفتههای اخیر ارتش آمریکا شبهنظامیان طرفدار دولت اسد را در نزدیکی منطقه التنف بمباران کرد، اما مقامات نظامی واشنگتن اعلام کردند این حملات برای حفاظت از نیروها است نه گشودن جبهه گسترده جدید. با توجه به شرایط موجود و واقعیات میدان نبرد سوریه، حرکت آمریکا و نیروهای موردحمایتش به سمت شرق سوریه به احتمال زیاد به شکست خواهد انجامید، چراکه دولت سوریه و حامیان آن مصمم به حفظ این منطقه هستند.
نیروهای آمریکایی در هفتههای اخیر تلاش کردهاند مانع از آن شوند که ارتش سوریه و شبهنظامیان طرفدار دولت سوریه در اطرافشان در منطقه التنف حلقه امنیتی– نظامی ایجاد کنند. گفته میشود نیروهای آمریکایی به آرامی به سمت شمال شرق التنف حرکت کردهاند. برخی گزارشها حاکی از حرکت آرام نیروهای آمریکایی به سمت شمال التنف و ایجاد یک پایگاه عملیاتی جدید توسط آنها در منطقه زکف است. اگرچه آمریکاییها سامانه راکتی جدید در این منطقه مستقر کردند، اما برای جلوگیری از پیشروی ارتش سوریه و شبهنظامیان طرفدار دولت اقدامی نکردهاند.
با توجه به عزم ارتش سوریه برای حفظ این منطقه و ایستادگی در برابر هرگونه پیشروی مخالفانش به سمت شرق، پیشروی نیروهای تحت حمایت آمریکا به سمت این منطقه سوریه محتوم به شکست است. نیروهای وابسته به غرب با هرگونه پیشروی در شرق سوریه نهایتاً خود را در محاصره شبهنظامیان طرفدار دولت اسد و گروههای مورد حمایت ایران خواهند دید. مضافاً اینکه نیروهای یادشده مصمم به شکست و اضمحلال گروههای شورشی و نیز گروههای تحت حمایت آمریکا و برخی کشورهای غربی هستند. از این روی، هرگونه پیشروی نیروهای تحت حمایت آمریکا و برخی کشورهای غربی نتیجهای جز تطویل درگیری و افزایش کشتار نخواهد داشت. از سوی دیگر بعید است که آمریکا منابع لازم را از جمله آموزش نیروهای محلی پایدار، برای موفقیت بلندمدت پیشرویها به سمت شرق سوریه اختصاص دهد.
در عمل تجویز نسخه پیشروی در شرق سوریه به معنای جنگ بیپایان در این منطقه خواهد بود و جرقه تقابل ژئوپلتیکی گسترده زده خواهد شد. بدین ترتیب آمریکا به سمت درگیری و تقابل مستقیم با ایران سوق داده میشود که نتیجه آن تسری و گسترش چنین تقابلی به عراق و ورود روسیه خواهد بود. مضافاً اینکه آمریکاییها باید بدانند چنین نبردی ما را از دستیابی به اهداف اصلی نیز منحرف خواهد ساخت. آمریکا و دولتهای اروپایی، بهجای سرمایهگذاری در یک درگیری نظامی در شرق سوریه، هماکنون باید بر اولویتبندی منابع جهت موفقیت و حفظ ثبات در مناطق خارج از کنترل دولت سوریه و ایجاد پستهای حیاتی ثباتسازی پساداعش در رقه متمرکز شوند. در چنین شرایطی، پایگاه التنف و معارضان مربوطه میتوانند برای تقویت نواحی در مرز اردن و اسرائیل مورد استفاده قرار گیرند.
در هر حال، مبارزه با داعش در دیرالزور حائز اهمیت بسیار است. اما با وجود 100 هزار نفر جمعیت در این شهر که تحت محاصره دولت اسلامی قرار دارند، کار بسیار دشوار و پیچیده است. ازاین روی، باید اجازه داد دولت اسد با حمایت روسیه مدیریت آزادسازی شهر رقه را در دست گیرد. پایگاه قوی دولت سوریه در این شهر و نبود مخالفان مسلح قوی و نیز ارتباطات گسترده دولت سوریه با شبکههای قبیلهای در آزادسازی این شهر مؤثر خواهد بود. نکته پایانی اینکه بیتوجهی به آنچه ذکر آن رفت رقابت سیاسی و نظامی را در سوریه پیچیدهتر خواهد کرد و به درگیری و تقابل مستقیم آمریکا با ایران خواهد انجامید. این امر به دولت اسلامی عراق و شامات فرصت میدهد تا مجدداً خود را تقویت سازد.
0 Comments