هلنا سانگلاند (Helena Sångeland) سفیر سوئد در تهران در نشست «اروپا و تحولات ژئوپلیتیکی غرب آسیا» که 19 دی به میزبانی شورا و با حضور جمعی از دیپلمات‌های مقیم تهران، دانشگاهیان، صاحب‌نظران و اصحاب رسانه برگزار شد، با بیان اینکه امنیت ما وابسته به امنیت دیگران است، به بررسی چالش‌های امروز اروپا و جهان پرداخت.

وی گفت: امنیت اروپا نه تنها به همه حوزه‌ها و مناطق از جمله غرب آسیا وابسته است، بلکه در خصوص تأثیرات مستقیم یا غیرمستقیم جهانی از قبیل خطرات محیط‌زیستی، افراط‌گرایی و تروریسم، مهاجرت بی‌حد و جرائم اینترنتی و سایبری بسیار شکننده است. ضمن آنکه مسئله آوارگان، برگزیت، چالش اوکراین و مشکلاتی که پس از ریاست جمهوری ترامپ ایجاد شد، در وضعیت کنونی جامعه جهانی و اروپا حائز اهمیت هستند.

ابعاد مختلف تهدیدهای جهانی

سونگلاند ادامه داد: در همین حال، اجماع جهانی درباره مسائلی مانند سوریه، اشغال اوکراین توسط روسیه و بحران کره شمالی نیز بسیار سخت‌تر شده است. قدرت‌های بین‌المللی نیز یکسری رقابت بین خود ایجاد کرده‌اند و شاهد انتقال قدرت سیاسی نظامی به سمت آسیای جنوب شرقی هستیم که می‌تواند اوضاع را وخیم‌تر نماید. خود اروپا هم در حال تجربه کردن یک سری از چندقطبی‌هایی است که می‌تواند دموکراسی اروپایی را تحت‌الشعاع قرار دهد.

وی افزود: نظام بین‌الملل که مبتنی بر حقوق بشر است به‌طور روزانه دچار چالش می‌شود. ما به دنبال راه حل برای بحران سوریه هستیم. امنیت اینترنت و سایبری برای سوئد حائز اهمیت است و تمام جامعه مدرن ما بر عملکرد فناوری اطلاعات مبتنی است به‌طوری که بیش از 75 درصد تراکنش‌های مالی ما در سوئد به‌صورت الکترونیکی انجام می‌شود. افراط‌گرایی و تروریسم تهدیدی است که ما با آن روبرو هستیم، اما تهدید در قرن بیست و یک ابعاد مختلفی پیدا کرده است.

ضرورت همکاری برای مقابله با چالش‌ها

سانگلاند در بخش دیگری از سخنانش به کمک‌های بشردوستانه کشورش به‌ویژه به سوریه پرداخت و گفت: در اروپا روابط کشورها ستون و پایه محکمی دارد که آن تضمین امنیت و ثبات است؛ بنابراین باید برای مقابله با چالش‌ها همکاری کرد و چشم‌انداز امنیت در اروپا را در یک دایره وسیع‌تر امنیت برای همه مشاهده کرد. در موضوع راهبردهای امنیتی به دنبال یافتن راه حل بلندمدت در سوریه هستیم و زنان باید بخشی از فرآیند صلح باشند، چرا که وقتی آنان بخشی از این فرآیند هستند، توافق‌ها پایدارتر است. ما همچنین توجه فراوانی به کمک‌های بشردوستانه و انسانی به سوریه داریم و پذیرای مهاجران بسیاری از این کشور هستیم و در همین حال، در شکل‌گیری جریان مهاجران از طریق شورای امنیت برای آتش‌بس و برگشت به صلح تلاش می‌کنیم.

نگاه سوئد به برجام

او درباره نگاه اروپا و سوئد به برجام نیز اظهار داشت: اروپا و سوئد به‌طور کامل و قدرتمند از اجرای برجام حمایت و همواره اعلام کرده‌اند که ایران به تعهدات خود در برجام پایبند بوده است. آمریکایی‌ها در صورت تمدید نکردن تعلیق تحریم‌های ایران، خطای بزرگی مرتکب می‌شوند. اگر آمریکایی‌ها تحریم‌های ایران را از سر بگیرند، خطای بزرگی مرتکب می‌شوند. البته در این صورت مکانیسم‌هایی مانند کمیسیون مشترک در برجام در نظر گرفته شده است. اگر آمریکا برجام را نقض کند، باید دید تهران در برابر این اقدام واشنگتن چگونه واکنش نشان خواهد داد.

سانگلاند درباره‌ی تأثیرات برجام بر میزان فعالیت‌های تجاری با ایران اظهار کرد: برجام نه فقط از جنبه عدم اشاعه، بلکه از لحاظ موضوع تجارت قابل احترام است. چرا که کشورهای اروپایی بسیار به گسترش آن علاقه‌مند هستند. اروپایی‌ها علاقه‌مند به آغاز فعالیت‌های تجاری با ایران هستند که موضوع برجام می‌تواند به گسترش این تلاش‌ها و افزایش ارتباط بین تجار ایرانی و سوئدی کمک کند. باوجود تمام سختی‌های موجود، تجارت بین ایران و اتحادیه‌ی اروپا، امسال رشد را تجربه کرده است.

مواضع سوئد در قبال فلسطین

سفیر سوئد در تهران درباره تحولات اخیر فلسطین گفت: سوئد یکی از معدود کشورهای اروپایی است که فلسطین را به رسمیت شناخته و در قطعنامه‌ی اخیر شورای امنیت، مخالفت خود با شهرک سازی اسراییل را اعلام کرده است. با این حال، در سال ۲۰۱۷ شاهد ادامه اشغالگری فلسطین بودیم. امروز نیز مخالف تعیین پایتختی بیت‌المقدس برای اسراییل هستیم، چرا که این مسئله گفت‌وگوهای صلح را به مخاطره می‌اندازد.

سوئد و حقوق بشر

سانگلاند همچنین در پاسخ به سؤالی درباره چرایی سیاست‌های دوگانه‌ی حقوق بشری اروپایی‌ها در مورد کشورهای منطقه‌ی غرب آسیا اظهار کرد: سوئد همواره موضوع حقوق بشر و حکمرانی قانون را در تمام نشست‌ها و در سطح عالی‌رتبه کشورهای مختلف به‌ویژه در منطقه غرب آسیا مطرح می‌کند؛ با عربستان نیز در زمینه‌های مختلف و حقوق بشر همواره در حال گفت‌وگو هستیم.

سانگلاند با تأکید بر این موضوع که سوئد بدون تبعیض مذهبی از پذیرش مهاجر چه مسلمان و چه غیرمسلمان استقبال می‌کند، اظهار داشت: 150 هزار مهاجر در این کشور زندگی می‌کنند که جمعیت قابل ملاحظه‌ای از آن‌ها مسلمانان هستند. مهاجران در سوئد، نقش مثبت و مفیدی دارند، اما مهاجران و شهروندان سوئدی با چالش‌هایی مانند پیدا کردن کار و آموختن زبان سوئدی رو به رو هستند؛ به‌طور کلی بدون تبعیض مذهبی از پذیرش مهاجران از همه کشورها چه مسلمان و چه غیرمسلمان استقبال می‌کنیم.

او با بیان این که سوئد کشوری بسیار کوچک و علاقه‌مند به صلح و ثبات است، یافتن راه حلی پایدار برای مشکلات را بسیار مهم خواند و گفت: ۱۲ سال است با کشورهای آسیایی کار کرده‌ام. در آسیا مکانیسم‌های امنیتی ایجاد می‌شود، اما در غرب آسیا شاهد تعداد محدودی از این مکانیسم‌ها هستیم. کشورهای منطقه باید موضوع را در دست خود بگیرند و با تعامل با یکدیگر مسائل را حل و فصل کنند. در حقیقت یک رویکرد گسترده‌ی امنیتی در منطقه مورد نیاز است.

این دیپلمات سوئدی درباره حضور نظامی آمریکا در غرب آسیا اظهار داشت: من در این زمینه تخصص و صلاحیت اظهار نظر ندارم، اما می‌توانم بگویم سوئد هیچ نیروی نظامی خارج از کشور ندارد، اما در چارچوب توافق نامه‌های منطقی و اصولی روابط خود را با کشورهای منطقه غرب آسیا تنظیم می‌کند.