جدیدترین مطالب
تحلیلی بر سفر نخست وزیر عراق به انگلیس
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل بینالملل، سفر نخستوزیر عراق به انگلیس و توافقهای حاصله در این سفر را برای آینده عراق در غرب آسیا حائز اهمیت دانست و گفت: عراق در مسیر عبور از یک دولت “نابسامان” به لحاظ سیاسی، اقتصادی و امنیتی به سمت یک دولت با ثبات اقتصادی، سیاسی و امنیتی در منطقه است.
أحدث المقالات
پیامدهای همدستی منافقین با سعودی
سید رضی عمادی در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی اظهار داشت: بعد از تحولات 2003 خاورمیانه، سعودیها به این حقیقت رسیدند که در منطقه خاورمیانه، موازنه قدرت به نفع جمهوری اسلامی ایران تغییریافته است. بنابراین در سالهای اخیر عربستان تلاش زیادی انجام داده تا مانع تقویت بیشتر موازنه قدرت به نفع جمهوری اسلامی شود. گروه جدیدی که قدرت را در عربستان در اختیار گرفته، به این مسئله کاملاً آگاه است که توان رویارویی و مقابله مستقیم با جمهوری اسلامی ایران در داخل خاک ایران را ندارد و برای بر هم زدن موازنه قدرت در خاورمیانه، حوزه نفوذ منطقهای جمهوری اسلامی ایران را هدف قرار داده و تلاش میکند با اعمال فشار بر لبنان، سوریه و اخیراً قطر از قدرت منطقهای ایران بکاهد. سعودیها برای رسیدن به هدف خود، به صرافت افتادهاند تا از گروه منافقین که سابقه چهل سال دشمنی با جمهوری اسلامی رادارند، کمک بگیرند تا امنیت داخلی ایران را با چالش مواجه کنند.
آنچه در ادامه میخوانید متن کامل این گفتگوست.
پرسش: حمایت علنی و دوباره عربستان از منافقین با توجه به دومین حضور ترکی فیصل در اجلاس سالانه این گروهک، چه پیامهایی دارد؟
عربستان سعودی از ژانویه 2015 به بعد که ملک سلمان به قدرت رسید و پسر وی محمد بن سلمان به نفوذ بالایی در ساختار حاکمیت عربستان دست پیدا کرد، رویکرد جدیدی در قبال جمهوری اسلامی ایران در پیش گرفت. در زمان ملک عبدالله ماهیت روابط میان جمهوری اسلامی و عربستان، مبتنی بر عنصر رقابت منطقهای بود، اما در زمان ملک سلمان این عنصر تغییر کرده و عربستان سعودی از فاز رقابت با جمهوری اسلامی ایران خارجشده و وارد فاز خصومت و دشمنی شده است. با توجه به تغییر آشکاری که در سیاست خارجی عربستان در قبال جمهوری اسلامی ایران به وجود آمده، عربستان سعودی سعی میکند تا از عواملی که میتواند علیه جمهوری اسلامی ایران به کاربرد، استفاده کند. یکی از این عوامل، منافقین هستند. منافقین طی چهار دهه گذشته همواره تلاش کردهاند تا علیه جمهوری اسلامی ایران فعالیت کنند و این تلاشها همگی علنی بوده است. عربستان هم از این نگاه خصومتآمیزی که منافقین نسبت به جمهوری اسلامی ایران دارد، آگاه بوده و تلاش کرده تا از این نوع نگاه منافقین استفاده لازم را ببرد. با توجه به اینکه عربستان سعودی دلارهای نفتی هنگفتی دارد و منافقین هم نیازهای مالی دارند، رابطه تنگاتنگی میان منافقین و حکومت سعودی به وجود آمده و درواقع منافقین مجری سیاستهای سعودی در قبال جمهوری اسلامی خواهند شد. نکته بعدی پیامدهایی است که این مسئله میتواند همراه داشته باشد. در خصوص این پیامدها میتوان به چند مورد اشاره کرد. یکی از مهمترین پیامدها که میتوان بر روی آن مانور داد، پیوند نزدیکی است که میان آل سعود و منافقین بهعنوان یک گروه تروریستی به وجود آمده و آل سعود نهتنها از گروههای تروریستی عربی در سوریه، یمن، لیبی و عراق حمایت میکند، بلکه از یک سازمان تروریستی شناختهشدهای مثل منافقین که یک سازمان تروریستی است حمایت میکند. جمهوری اسلامی باید بر روی این مسئله مانور سیاسی بدهد و حتی علیه عربستان سعودی در نهادهای بینالمللی شکایت کند. موضوع دیگری که میتوان مطرح کرد، این است که عربستان تلاش میکند تا ناامنیها را به داخل جمهوری اسلامی ایران هدایت کند. همانطور که محمد بن سلمان طی ماه گذشته عنوان کرده بود که باید جنگ و ناامنی را به داخل جمهوری اسلامی منتقل کنیم. یکی از بهترین گروههایی که میتواند این کار را انجام دهد و درگذشته سابقه این کار را داشته و بارها عملیات تروریستی را یا از جانب خودش یا از جانب رژیم صهیونیستی در خاک جمهوری اسلامی انجام داده، منافقین هستند و عربستان سعودی هم تلاش میکند تا از منافقین در این راستا استفاده کند. البته توانمندی اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی مهمترین مانع در این مسیر محسوب میشود و میتواند زمینه رسوایی عربستان سعودی را فراهم کند.
پرسش: چهارچوب راهبردی عربستان و مدل این کشور برای تقابل با جمهوری اسلامی چیست؟
عربستان سعودی برای تقابل با جمهوری اسلامی ایران خودش را بازنده میداند. تحولاتی که از سال 2003 به بعد در منطقه خاورمیانه بهخصوص با سقوط حکومت صدام رخداده، از دید سعودیها تحولاتی هستند که موازنه قدرت را به نفع جمهوری اسلامی ایران تغییر داده. عربستان در سالهای اخیر تلاشهای زیادی انجام داده که مانع تقویت بیشتر موازنه قدرت به نفع جمهوری اسلامی شود. ازآنجاکه کشور سوریه از مهمترین کشورهای عربی است که پیوند نزدیکی با جمهوری اسلامی دارد و سعودیها هزینههای بسیار هنگفتی برای براندازی نظام اسد دادهاند، اما تلاشهای سعودی نتیجهبخش نبوده است. امروز در عربستان سعودی گروه جدید و با رویکرد جدید، ساختار قدرت عربستان را برعهدهگرفتهاند که محور آنها بر این نکته استوار است که باید با جمهوری اسلامی ایران مقابله کرد. تا به امروز مقابله با جمهوری اسلامی در حوزههای نفوذ در منطقه خاورمیانه بوده است، چنانچه عربستان حاضر نیست در بحران لبنان با جمهوری اسلامی ایران همکاری کند و صرفاً به این دلیل که عربستان سعودی میخواهد حرف خودش را بر کرسی بنشاند، ماهها زمان میبرد تا رئیسجمهور لبنان انتخاب شود یا در بحران سوریه تمام توان خود را بهکاربرده تا زمینه شکست جمهوری اسلامی در سوریه را رقم بزند یا بهعنوان نمونه دیگر، بحرانی که اخیراً در روابط قطر و عربستان به وجود آمده و فشارهای زیادی به قطر وارد کرده تا روابط خود را با جمهوری اسلامی قطع کند، بهعنوان مهمترین موضوع در تنش عربی-عربی در روابط سعودی و قطر مطرح است. همه اینها دلیلی بر این مدعاست که عربستان سعودی به مقابله با جمهوری اسلامی ایران در حوزههای نفوذ در منطقه خاورمیانه روی آورده است. راهبرد دیگری که اتخاذ کرده، چنانچه اشاره شد اظهارت محمد بن سلمان درباره انتقال ناامنی به داخل ایران است. عربستان سعودی از درگیری مستقیم با جمهوری اسلامی ایران در داخل خاک ایران یا در مناطق خارج از خاک ایران ممانعت میکند. به این دلیل که توان درگیری مستقیم با جمهوری اسلامی را ندارد، اما تلاش میکند تا با اجیر کردن نیروهای مزدور و بیگانه، آنها را به داخل ایران نفوذ دهد و امنیت ایران را به این شکل تحتالشعاع قرار دهد و به بخشی از اهداف خودش که تضعیف امنیت ایران است، دست پیدا کند.
پرسش: محاسبات اشتباه سعودی چه پیامدهایی خواهد داشت و چه راهبرد متقابلی باید در جمهوری اسلامی تنظیم شود؟
مهمترین پیامد این برآورد اشتباهی که حکومت سعودی انجام میدهد، این است که خاورمیانه را به سمت ناامنی بیشتر سوق میدهد، درحالیکه خاورمیانه واقعاً پتانسیل هرجومرج و ناامنی بیشتر را ندارد. منطقه خاورمیانه دوران بینظیری را طی میکند. در طول تاریخ خاورمیانه هیچگاه تنش، بینظمی و ناامنی در حد فعلی نبوده است، اما سیاستهای سعودی حاکی از این است که این کشور همچنان خاستگاه تقویت و افزایش تنش و بحران در خاورمیانه است. چون ولیعهد جوان برای اینکه به کرسی پادشاهی برسد، تلاش میکند خود را بهعنوان یک قهرمان جلوه بدهد. یکی از راههای قهرمان جلوه دادن این است که بحران ایجاد کند و بعد ادعا کند که ما در کنترل بحران، نقشآفرینی میکنیم، یا قدرت اول هستیم؛ حرف ما باید بر کرسی بنشیند. این مسئله مشابهت تاریخی هم دارد. صدام هم همین رویه را در پیشگرفته بود و ما شاهد سرنوشت صدام درگذشته بودهایم. ولیعهد جوان سعودی به این سمتوسو حرکت میکند و این مسیر را پیشگرفته است. به نظر من دولت جمهوری اسلامی ایران هم تا به امروز رویکرد خوبی در برابر این سیاست تهاجمی عربستان سعودی اتخاذ کرده که با عقلانیت و تدبیر عجین شده و امیدوار بوده که این عقلانیت و تدبیر نتیجه بدهد. امروزه ما شاهد هستیم که روابط جمهوری اسلامی ایران با کشورهای غربی در حال تقویت شدن است. نگاه جمهوری اسلامی، نگاه تغییریافتهای است و درعینحال شاهد هستیم نگاهی که به عربستان سعودی در جوامع غربی وجود دارد، تغییر پیداکرده و به عربستان بهعنوان یک بازیگر هرجومرج آفرین و حامی تروریست نگریسته میشود، اما درعینحال جمهوری اسلامی بهعنوان بازیگر خردمندی است که به دنبال ثبات و امنیت بیشتر در خاورمیانه است. به نظر من جمهوری اسلامی ایران باید به همین روشی که در سیاست خارجی در پیشگرفته ادامه دهد و تحت تأثیر فشارهای عربستان سعودی و تحریکات و هیجانات ولیعهد جوان سعودی قرار نگیرد و در جوامع بینالمللی تلاش کند افکار عمومی و حتی افکار دیپلماتها بهخصوص در کشورهای غربی و اروپایی را درباره عربستان سعودی روشن کند و به آنها بفهماند که عربستان سعودی بازیگری است که نظم در خاورمیانه را هدف قرار داده و منطقه خاورمیانه را به سمت بینظمی بیشتر سوق میدهد. درعینحال میتوان از عربستان سعودی بهواسطه حماتی که از منافقین میکند و همچنین بهواسطه ناامنیهایی که تلاش میکند علیه جمهوری اسلامی ایران ایجاد کند، در محاکم بینالمللی هم از عربستان سعودی شکایت و اهداف خود را در محاکم بینالمللی علیه عربستان سعودی پیگیری کند.
0 Comments