جدیدترین مطالب
تحلیلی بر تقابل نظامی ایران و رژیم صهیونیستی
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل غرب آسیا گفت: جمهوری اسلامی ایران در واپسین ساعات 26 فروردین، حملهای موشکی و پهپادی را علیه سرزمینهای اشغالی آغاز کرد که تا صبح روز بعد ادامه داشت. این در حالی بود که علی رغم اطلاعرسانی قبلی ایران به برخی کشورهای منطقهای و فرامنطقهای درباره قطعی بودن پاسخ و اقدام نظامی کشورمان، آمریکا و رژیم اسرائیل نتوانستند مانع از انجام این حمله شوند.
چالشهای پیشروی مودی در انتخابات سراسری هند
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل شرق آسیا گفت: علیرغم شانس پیروزی، لیکن احتمالا تعداد کرسیهایی که نارندار مودی، نخست وزیر هند در پارلمان آینده این کشور در اختیار خواهد داشت، کمتر باشد، چون به نظر میرسد مسلمانان و دیگر اقوام هند در انتخابات سراسری به سمت احزاب مخالف حزب حاکم حرکت کنند.
پیچیدگیها و ضرورت مقابله با داعش خراسان
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: با قدرتگیری طالبان در افغانستان موضوع داعش خراسان و درگیری این دو گروه و گسترش دامنه تهدیدات امنیتی آن در منطقه بیشتر از گذشته اهمیت پیدا کرده است، زیرا فعالیتهای تروریستی این گروه تروریستی، اختلال در امنیت منطقه را به همراه دارد. علاوه بر این، حمایت از فعالیتهای انتحاری و افراد مسلح در منطقه، امنیت ایران را نیز به خطر انداخته است. از این رو، داعش خراسان بهعنوان یک تهدید مهم برای امنیت شرقی کشورمان شناخته میشود.
أحدث المقالات
ابعاد و چشمانداز رقابت امارات و عربستان در بحران اوکراین
صابر گلعنبری در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی خاطرنشان کرد: از حدود یک دهه قبل، با رسیدن محمدبنسلمان به قدرت، رقابتهای شاهزادگان در شیخ نشینهای منطقه شدت یافت؛ رقابتی که رفتهرفته در سالهای اخیر بر شدت آن افزوده شد. بحران با قطر و محاصره سه ساله آن، قبل از اینکه معلول اختلافات و تنشهای ناشی از تعارض دیدگاه و منافع در جریان بهارعربی باشد، محصول این رقابت بود که جنبه خصومت شخصی میان شاهزادگان پیدا کرد.
وی با یادآوری اینکه قطر دردوران شیخ حمد و پسرش شیخ تمیم به قدرتی اقتصادی و رسانهای و بازیگرسیاسی و نقش آفرین مهم در سطح منطقه تبدیل شده و درکانونهای قدرت جهانی نیز نفوذ فزاینده پیدا کرده بود، توضیح داد: این موقعیت قطر برای امارات و عربستان بسیار ناخوشایند بود.
این کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه خط پایان بحران با قطر در نشست آشتی «العلای» عربستان در ژانویه 2021 نوعی تنش میان بن سلمان و بن زاید را کلید زد، ادامه داد: علیرغم اینکه امارات با درنظرداشتن ملاحظاتی نسبت به این مساله، همچنان تمایلی به این آشتی نداشت، بن سلمان این سیاست را به عنوان راه گریزی در مواجهه با پیامدهای جهانی ترور جمال خاشقچی درپیشگرفت. البته دلایل و انگیزههای دیگری هم مطرح بود.
گلعنبری با اشاره به اینکه تنش میان امارات و عربستان به مرور زمان در حدود دوسال اخیر تحتتاثیر مجموعه عوامل دیگری فربهتر هم شدهاست، عواملی مانند اختلافات در پرونده یمن، رقابت اقتصادی کلان میان دو طرف و طرحهای بلندپروازانه بنسلمان که برخی از آنها عملا موقعیت امارات به عنوان مرکزیت تجارت در منطقه را نشانه رفته را از جمله این عوامل برشمرد و اضافه کرد: به موازات تشدید رقابت و تنش، زمینههای همکاری هم تا حدودی کاهش یافت و همینمساله،خود مزید برعلت شد. به عنوان مثال، در یک دهه اخیر، تحولات بهارعربی و نگرانی امارات وعربستان از آن و دشمنی آنها با این انقلابها و خصومت با قطر همکاری گستردهای را میان ریاض و ابوظبی برای دفع این تهدیدات مشترک رقم زد که با سقوط دومینووار انقلابهای عربی و جنبشهای اسلامسیاسی دیگر این عرصه همکاری کمرنگ شد.
وی گفت: در چارچوب این رقابت تنش آلود، شاهد نوعی رقابت دیپلماتیک میان دوکشور نیزهستیم که ابعاد و اشکال مختلفی دارد، از برگزاری نشستهای دو جانبه و چند جانبه با کشورهای مختلف و سازمانهای منطقهای و بینالمللی گرفته تا وساطت و نقشآفرینی در پروندههای مهم منطقهای و بینالمللی از جمله پرونده جنگ اوکراین.
این تحلیلگرمسائل بینالملل با تاکیدبراینکه این گونه نیست که درمجموع، رقابت تنها مولفه سیاستگذاری و سیاستورزی در این کشورها باشد، توضیح داد: این کشورها برنامهها و سیاستهای کلان خود در عرصههای مختلف را متناسب با ظرفیتها و فرصتهای فراروی خود پیش میبرند که رقابت تنها یکی از پیشرانها و محرکها بوده و هست. ناگفته نماند که توسعه اقتصادی و نقشآفرینی خارجی روزافزون مثلث عربستان، قطر و امارات، به نوعی مولود همین رقابتهایی است که بعضا اشکال تنشآلودی به خود گرفته است.
گلعنبری امارات و عربستان را دو کشوری عنوانکرد که با شروع جنگ اوکراین، از این وضعیت بین المللی پیش آمده بیشتر بهرهمند شدند و گفت: جدا از سودهای کلان این کشورها ناشی از افزایش قیمت جهانی نفت در مقاطعی در این دوسال اخیر، امارات بیشترین بهره اقتصادی را از این جنگ برده است. از یک طرف به تحریمهای غرب علیه روسیه نپیوسته و از طرف دیگر هم به مقصد ملیونرها و سرمایهداران و بازرگانان روس تبدیل شده است و آنها بخش اعظم تجارت خود را به امارات منتقل کردهاند. در این زمینه، عربستان در حد امارات منتفع نشده است.
وی با بیان اینکه این پرونده به عرصه رقابتی میان عربستان و امارات برای ارائه ظرفیتها و توانمندیهای نرم خود و تقویت آن، با توجه به خلق نوعی توازن به ویژه در سالهای اخیر در روابط با شرق و غرب، تبدیل شده، تصریحکرد: بهمن ماه گذشته پس از آن که امارات موفق شد در وساطتی با میزبانی دو هیات اوکراینی و روسی، قرارداد مبادله 200 اسیر میان دو طرف را به سرانجام برساند، عربستان نیز مهرماه در وساطتی مشابه، تبادل اسرا میان آنها را رقم زد. اما مهمتر از آن، تلاش دو طرف برای میانجگیری برای شروع روندی دیپلماتیک میان روسیه و اوکراین است.
گلعنبری به اعلام آمادگی رئیس امارات برای میانجیگری در جنگ اوکراین در سفر ژوئن گذشتهاش به سن پترزبورگ و طی دیدار با پوتین اشاره کرد و افزود: تلاش جدیتر در این زمینه که نوعی رضایت بلوک غرب را نیز با خود به همراه دارد، از جانب عربستان در جریان است و برگزاری نشست اخیر مذاکرات صلح اوکراین با مشارکت بیش از 40 کشور، بدون دعوت از روسیه موید این مدعاست. البته رقابت در این پرونده، به رسانههای حامی دو طرف هم کشیده شده و شاهد انتقادها و حملات در رسانههای غربی و منطقهای نزدیک به امارات علیه نشست جده بودیم.
این کارشناس مسائل بین الملل با یادآوریاینکه وزن ظرفیتها و اهرمهای عربستان در این پرونده سنگینتر است، اضافهکرد: عربستان به دلایل مختلفی همچون جایگاه و موقعیت مهمتری که در جهان عرب و اسلام و همچنین اقتصاد بین الملل به عنوان بزرگترین صادر کننده نفت و نفوذ و قدرت نرم بیشتری که در کانونهای قدرت غربی دارد، قدرت مانور و بسیج بیشتری برای جلب حمایت منطقهای و بین المللی نسبت به ابتکار میانجیگری در این پرونده حساس را دارد. هرچند که فعلا این وساطتها در مراحل نخست قراردارد و بعید است که در آینده نزدیک هم اتفاق خاصی دراین خصوص بیفتد.
وی گفت:با این فرض که این جنگ از طریق وساطتها به اشکال مختلف پایان یابد، نه درنتیجه مذاکرات مستقیم میان آمریکا و روسیه، شانس بازیگرانی چون عربستان و ترکیه برای این میانجیگری بیشتر است. بازیگری از بلوک غرب که درگیر جنگ است، نمیتواند در موقعیت وساطت قرارگیرد.غرب روی خوش به میانجیگری چین نشان نمیدهد و آفریقای جنوبی و اتحادیه آفریقا هم از پتانسیل و قدرت نرم کافی برای پیشبرد ابتکارعمل خود برخوردارنیستند.
گلعنبری با بیان اینکه با توجه به تعدد پروندههای مورد گفتگو میان آمریکا و عربستان و در راس آنها پرونده عادیسازی روابط میان ریاض و تل آویو،بعید نیست که واشنگتن در چارچوب بده بستانی کلان از وساطت و میزبانی عربستان در پرونده جنگ اوکراین حمایت کند، ادامه داد: از طرف دیگر بعید است که روسیه نیز با نقش میانجیگرانه احتمالی عربستان در آینده مخالفت کند.
0 Comments