شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل قفقاز گفت: اخیرا ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه و نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان، پس از ماه‌ها اختلاف و تنش در روابط دو کشور، در مسکو دیدار کردند. کرملین، ویدیویی از این دیدار منتشر کرد که در آن پوتین خطاب به پاشینیان گفت که روابط دوجانبه با موفقیت در حال گسترش است.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل غرب آسیا گفت: بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اسرائیل، اخیرا در اظهاراتی مدعی شد که از بین بردن حماس بدون هیچ بهانه‌ای نخستین شرط درباره فردای جنگ است. او در عین حال گفت آماده نیستم که حکومت حماسستان را با فتحستان جایگزین کنم. این در حالی است که در رای‌گیری اوایل ماه جاری مجمع عمومی سازمان ملل متحد، ۱۴۳ عضو از ۱۹۳ عضو به حمایت از یک کشور فلسطینی برای پیوستن به سازمان ملل رای مثبت دادند.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: دیپلمات پیشین کشورمان درباره تردید عربستان برای تعامل با چین در چارچوب توافق تجارت آزاد چین و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس گفت: این موضوع صرفا دلیل اقتصادی یا سیاسی ندارد، ضمن آنکه دلایل این تعلل و تاخیر با توجه به تحولات منطقه و بین‌الملل به‌طور لحظه‌ای تغییر کرده و قطعا در راستای منافع هر یک از کشورهای طرف توافق است.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل قفقاز گفت: اخیرا ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه و نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان، پس از ماه‌ها اختلاف و تنش در روابط دو کشور، در مسکو دیدار کردند. کرملین، ویدیویی از این دیدار منتشر کرد که در آن پوتین خطاب به پاشینیان گفت که روابط دوجانبه با موفقیت در حال گسترش است.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل غرب آسیا گفت: بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اسرائیل، اخیرا در اظهاراتی مدعی شد که از بین بردن حماس بدون هیچ بهانه‌ای نخستین شرط درباره فردای جنگ است. او در عین حال گفت آماده نیستم که حکومت حماسستان را با فتحستان جایگزین کنم. این در حالی است که در رای‌گیری اوایل ماه جاری مجمع عمومی سازمان ملل متحد، ۱۴۳ عضو از ۱۹۳ عضو به حمایت از یک کشور فلسطینی برای پیوستن به سازمان ملل رای مثبت دادند.
همزمان با برگزاری مرحله نهایی رزمایش پیامبر اعظم (ص) در منطقه عمومی خلیج فارس که از ۲۴ آذر ماه آغاز شد، ناو هواپیمابر آمریکایی یو اس اس جان سی استنیس نیز وارد منطقه خلیج فارس شد؛ اقدامی که واکنش مقامات نظامی کشورمان را در پی داشت. سعدالله زارعی، کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی به بررسی ابعاد و زوایای گوناگون این موضوع پرداخته است.
متن کامل این گفتگو را در پی می‌خوانید.
پرسش: ارزیابی شما از حضور ناو هواپیمابر آمریکایی در منطقه خلیج فارس چیست؟
در ابتدا توجه داشته باشید که مسئله حضور ناوهای آمریکایی در خلیج فارس، امر تازه‌ای نیست؛ یعنی از سال ۱۳۶۷ ناوهای آمریکایی در خلیج فارس حضور دارند.
در سال ۱۳۶۹ زمان جنگ دوم خلیج فارس این حضور تشدید شد و حداقل از سال ۱۳۶۹ تا به امروز یعنی طی سه دهه گذشته ناوهای آمریکا در این منطقه حضور داشتند و تعداد آنها نیز همواره بین ۶۰ تا ۷۰ ناو بوده است.
منتها در شرایطی که آمریکایی‌ها صحبت از خروج از سوریه و کاهش نیروهای نظامی‌شان در افغانستان کرده‌اند، ابهام زیادی درباره آینده متحدان و یا به تعبیر دیگر وابستگان ایالات متحده آمریکا در منطقه پیش آمده است. لذا حضور ناو هواپیمابر آمریکا در خلیج فارس می‌تواند این نکته را مطرح کند که خروج نظامی آمریکا از سوریه به معنای کاهش حمایت واشنگتن از کشوری مانند عربستان و یا رژیم صهیونیستی در منطقه نیست. در واقع، به نظر می‌رسد آمریکا با این اقدام یک پیام کوتاه مدت با بردکوتاه مدت را به برخی متحدان خود ارسال کرده است.
پرسش: ممکن است حضور ناو آمریکایی با تحریک برخی از دشمنان منطقه ای ایران صورت گرفته باشد؟
بعید نیست که چنین حضوری به درخواست سعودی‌ها و یا اسرائیلی‌ها انجام گرفته باشد. زیرا همانطور که اشاره شد تل‌آویو و ریاض نسبت به خروج نیروهای آمریکایی در منطقه بسیار نگران هستند و ترس از نقش‌آفرینی بیشتر ایران را دارند. بنابراین دور از انتظار نیست که آنها با هدف واهی فشار بر ایران چنین درخواستی را از واشنگتن مطرح کرده باشند.
درواقع به دنبال تصمیم خروج نیروهای آمریکایی از سوریه در خصوص ادامه حمایت‌های نظامی آمریکا از عربستان سعودی و رژیم اسرائیل تردیدهایی شکل گرفته بود اما حضور ناو آمریکایی در نزدیکی آب‌های ایران می‌تواند التیامی بر این مسئله باشد و این جو را تاحدودی خنثی کند.
پرسش: آیا آمریکا با چنین اقدامی می‌تواند علیه ایران فضاسازی انجام دهد؟
من بازتاب گسترده‌ای در این رابطه ندیده‌ام و احتمال می‌‌دهم که این مسئله نتواند پس از این نیز خیلی گستره رسانه‌ای پیدا کند. شاید هدف آمریکا فضاسازی علیه ایران باشد به خصوص که این کشور با خروج از برجام نتوانست به اهداف ضدایرانی خود دست پیدا کند و امروز نیز خود را در منطقه ناکام می‌بیند ولی به هر حال این اقدام نمی‌تواند اثرگذاری بر سیاست‌های ایران و یا نقش‌آفرینی جمهوری اسلامی در منطقه داشته باشد.
پرسش: واکنش مقامات نظامی ایران و هشدارهای صورت گرفته را چطور ارزیابی می‌کنید؟
اساسا اینگونه اقدامات و حضور نظامی آمریکا در آب‌های خلیج فارس، برای جمهوری اسلامی ایران یک امر غیرقابل قبول است و از همین رو هر گونه تحرک آمریکایی‌ها را در این منطقه به نوعی تضعیف وضعیت امنیتی کشورهای حاشیه خلیج فارس قلمداد می‌کنیم. این سیاست، سیاست سنتی جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با حضور ناوهای نظامی خارجی در این آب‌راه است و به همین دلیل نیز مقامات نظامی و امنیتی کشور در خصوص حضور ناو آمریکایی هشدارهای صریحی به طرف مقابل دادند.
پرسش: در دهه‌های گذشته حضور ناوهای هواپیمابر آمریکایی در خلیج فارس به امری دائمی بدل شده بود، اما امسال پس از آنکه ناو «یو. اس. اس تئودور روزولت» منطقه را ترک کرد، واشنگتن ناو جایگزینی به خلیج فارس اعزام نکرد. پنتاگون این اقدام را بخشی از برنامه خود برای افزایش انعطاف‌پذیری و پیش‌بینی ناپذیری نیروی دریایی توصیف کرد. با این تفاسیر فکر می‌کنید حضور این ناو تا چه زمانی ادامه پیدا کند؟
بر اساس آنچه که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری این کشور درباره خروج نیروهایشان از سوریه اعلام کرده مبنی بر بی‌فایده بودن این حضور و هزینه‌های اقتصادی آن، علی القاعده آمریکا حضور نظامی در خلیج فارس را نیز با همین سیاست دنبال می‌کند و از این قاعده مستثنی نیست. یعنی این حضور، حضوری بی‌اثر و پرهزینه برای آمریکا است و به نظر می‌رسد این کشور در نهایت ناگزیر می‌شود همان سیاستی که برای سوریه اعلام کرد دررابطه با این منطقه نیز در پیش بگیرد.
0 Comments