بازاندیشی در نگاه کلاسیک به استراتژی کلان
دکتر محمود دهقان در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به درخواست دبیرکل سازمان ملل درخصوص ضرورت اعلام وضعیت اضطراری اقلیمی در کشورها در اجلاس مجازی تغییرات اقلیمی، خاطرنشان کرد: خروج آمریکا از تعدادی از تعهدات مهم بینالمللی و منطقهای که بهطور مستقیم یا غیرمستقیم به وضعیت اقلیم و آبوهوا مربوط میشود، حتی پس از بازگشت به این توافقنامهها، این تردید را ایجاد میکند که همیشه ممکن است قدرت بزرگی مثل آمریکا تعهدات خود را نقض کند.
وی افزود: وقتی قدرتهای بزرگ، قوانین بینالمللی را زیر پا میگذارند دولتهای دیگر، خصوصاً دولتهای کوچک، در اینکه تا چه میزان به تعهدات زیستمحیطیشان پایبند باشند مردد میشوند.
این استاد دانشگاه گفت: متأسفانه آقای ترامپ در چهار سالی که روی کار بود بسیاری از قوانین بینالمللی را به همریخت؛ وقتی او صراحتاً صحبت از قطع بودجه سازمان ملل و یونسکو میکرد نشان داد که از عزم بینالمللی آمریکا در مورد مسائل اقلیمی کاسته شده است.
دهقان با اشاره به حساسیت مسائل اقلیمی و اظهارات گوترش مبنی بر اینکه پنج سال از توافق اقلیمی پاریس گذشته و هنوز در مسیر درستی حرکت نمیکنیم و اهداف این توافق محقق نشده است، ادامه داد: دبیر کل سازمان ملل میخواهد در حقیقت سفرهای را جمع کند که متأسفانه یک قدرت بزرگ در چهار سال گذشته پهن کرده و آن بیقانونی و نقض قراردادهای بینالمللی و تمسخر حقوق و روابط بینالملل است.
این کارشناس مسائل بینالملل در رابطه با تأثیر بازگشت احتمالی آمریکا به توافقات قبلی با حضور جو بایدن در ریاست جمهوری، گفت: طبیعتاً این بازگشت مقداری از اطمینان را برمیگرداند؛ ولی این تردید که همیشه ممکن است چنین مسئلهای دوباره پیش آید و جهان را با مشکلات روبهرو کند وجود دارد. چه تضمینی وجود دارد که چهار سال بعد ترامپ مانندی دوباره روی کار نیاید و دوباره قوانین بینالمللی به بازی گرفته نشود!
وی با اشاره به تجمیع قدرت در شورای امنیت و عدم پشتوانه اجرایی برای نظرات مجمع عمومی، افزود: فلسفه تشکیل شورای امنیت سازمان ملل این بود که امنیت دستهجمعی در مقابل زورگویی یک قدرتی که میخواهد از سلاح استفاده کند، ایجاد شود. در این چارچوب هم آقای ترامپ این تردید را که قدرتها میتوانند تعهداتشان را زیر پا بگذارند و مصوبات جدیدی ایجاد کنند بهعنوان میراث تا سالهای سال از خود باقی گذاشت.
این کارشناس مسائل بینالملل تأکید کرد: چه بخواهیم و چه نخواهیم نظام بینالملل بر اساس سیستم سلسله مراتبی تشکیلشده است، در این نظام سلسله مراتبی هرمی که در جهان 198 کشور از بالا تا پایینبر اساس قدرت در آن حضور دارند همه به ردههای بالاتر خودشان نگاه میکنند. اگر قدرتها قراردادهای اقلیمی را نقض کنند و به آنها بیتوجه باشند کشورهای کوچک بسیار آمادگی دارند که به تبعیت از آنها مخصوصاً با توجه به بلوکبندیها، قراردادهای اقلیمی را رعایت نکند.
دهقان ادامه داد: اگر بخواهیم قرارداد پاریس را در نظر بگیریم، چه کسی بیشترین میزان آلودهکنندگی را دارد! قدرتهای بزرگ. کل تولید گازهای خطرناک گلخانهای در کشورهای جهان سوم اصلاً قابلمقایسه با کشورهای صنعتی نیست.
این استاد دانشگاه گفت: وقتی سران قدرتهای بزرگ مثل آقای ترامپ میگویند اول آمریکا و بعد از قرارداد پاریس خارج میشوند و دوباره تولید زغالسنگ را راه میاندازند اینیک علامت به کشورهایی که سالهاست زیر فشار افکار عمومی جهانی و قراردادهای بینالمللی مجبور شده بودند آرامآرام از سوختهای فسیلی فاصله بگیرند و بهطرف سوختهای تجدید پذیر بروند است.
وی اضافه کرد: بعدازاین اقدام آمریکا برخی از این قدرتها هم تخلفاتی را شروع کردند؛ مثلاً هند، چین و حتی روسیه هم میزان کاهش آلودهکنندهها را در نظر نگرفتهاند و تعهداتشان را نادیده گرفتهاند.
0 Comments