جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
نگاه جدید فرانسه به شرق برای نجات اروپا
دکتر عبدالرضا فرجیراد در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی خاطرنشان کرد: فرانسویها به ویژه آقای مکرون که نسبت به روسای جمهور پیشین این کشور کمتر سنتی است و با دید بازتری مسائل را میبیند، متوجه شده که دنیا در حال تغییر است و به خصوص بعد از روی کارآمدن آقای ترامپ این مسئله برایشان جدی تر شده است. آنها به این جمعبندی رسیدهاند که آمریکا یکه تاز است و نمیتواند تنها از اروپا دفاع کند و یا منافع اروپا صرفا با گره خوردن به منافع آمریکا تامین نمیشود.
وی توضیح داد: در طول جنگ سرد اروپا با همراهی آمریکا تلاش میکرد یک دولت یا یک ابرقدرت کمونیستی را شکست دهد، اما امروز با توجه به اینکه روسیه به اقتصاد آزاد روی آورده است طبیعتا یک کشور اروپایی به حساب میآید که آمادگی تعامل با اروپا را دارد. از طرف دیگر درست است که حزب کمونیست در چین حاکم است، اما اقتصاد این کشور، اقتصادی باز است که نوعی از سیستم اقتصاد سرمایه داری را اجرا میکند. این مسئله باعث رشد اقتصادهای جهان سوم به ویژه اقتصادهای چین و روسیه شده است. آقای مکرون متوجه شده که دیگر نمیشود تمام تخم مرغها را در سبد آمریکا گذاشت. اگر بخواهند به امنیت و توسعه برسند باید با اقتصادهای جدید رو به رشد هم همکاری کنند.
این استاد ژئوپلیتیک با اشاره به اظهارات مکرون در جمع سفرای فرانسه، توجه به نکات آن را مهم دانست و افزود: مکرون با درنظرگرفتن تحولاتی که در دنیا در حال رخداد است تاکید دارد که اگر اروپا به خود نیاید عقب میافتد و این عقب افتادگی را به هیچ وجه نمیشود جبران کرد. ضمن اینکه دیگر نمیشود برای تامین امنیت به آمریکا اعتماد کرد. اروپا باید خود بتواند امنیتش را تامین کند.
فرجی راد در رابطه به توجه فرانسه به اقتصادهای نوظهور گفت: از یک طرف چین است که اقتصاد در حال رشدی دارد و در اروپا به ویژه اروپای شرقی نفوذ دارد. اروپا که نمیتواند برای مقابله با این نفوذ با چین بجنگد و از همکاری چین با کشورهای عضو اتحادیه اروپا جلوگیری کند. ضمن اینکه نمیتوانند با آمریکا هم از نظر اقتصادی متحد شود؛ زیرا آمریکا همانطور که برای چین تعرفه مازاد وضع کرده برای اروپا هم وضع کرده است.
وی با اشاره به اظهارات ترامپ در ترغیب کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای خروج از این اتحادیه، افزود: آمریکا تلاش میکند اتحادیه اروپا را از هم بپاشاند و بارها کشورهای دیگر اروپا به ویژه اروپای شرقی را تشویق کرده که از این اتحادیه خارج شوند. در واقع آقای ترامپ چون به جهانی شدن اعتقادی ندارد همگرایی های منطقه ای به ویژه اتحادیه اروپا را دشمن نوعی از اقتصادی که مدنظر دارد تلقی و با آن مبارزه میکند.
فرجی راد ادامه داد: فرانسویها میخواهند اروپا را به سمتی بکشانند که تعادلی در روابط با شرق و غرب به وجود بیاورد، نه اینکه از آمریکا جدا شوند. وحشتی که از یک طرف نسبت به روسیه – در ارتباط با امنیت – و در طرف دیگر نسبت به چین – در درجه اول در ارتباط با توسعه اقتصادی و خریداری شرکتها و همکاری با کشورهای اروپایی و در درجه دوم مسائل امنیتی – ایجاد شده را بشکند و مبنا را بر اساس همکاری متوازن بین شرق و غرب بگذارد که اروپا بتواند از امکانات، تکنولوژی، صادرات و واردات استفاده کند.
این استاد ژئوپلیتیک خاطرنشان کرد: آقای مکرون این هشدار را مطرح کرد که ناتو نتوانسته آنچه که اروپا نیاز دارد را تامین کند. از نظر امنیتی ناتو در سالهای اخیر در مبارزه با تروریسم که مهمترین مسئله اروپا است نقشی نداشته. ناتو در ارتباط با مسائل افغانستان، عراق، لیبی، یمن و غیره موفق نبوده است. حتی در رابطه با مسئله اوکراین و تصرف شبه جزیره کریمه و همچنین شرق اوکراین ناتو موفق نبوده و تمام این بحرانها در حاشیه اروپا رخ داده است. بنابراین آقای مکرون میخواهد بگوید اگر ناتو موفق نبوده بنابراین سازمان فلجی است، او با تعبیر فلج مغزی این وضعیت را توصیف کرد.
فرجی راد در عین حال گفت: البته برخی کشورهای اروپایی مانند آلمان هنوز به این اعتقاد نرسیدهاند و شاید هم یک دلیل دارد که آلمانها چندان نمیخواهند این فضا برای چینیها باز شود. چرا که اقتصاد آلمان مستحکم است و این کشور مانند فرانسه علاقه مند به باز کردن فضا نیست.
وی با بیان اینکه اظهارات آقای مکرون تحولی در افکار غرب نسبت به دنیای امروز و ایالات متحده آمریکا است، اضافه کرد: باید ببینیم کشورهای دیگر اروپایی چقدر نسبت به این صحبتها توجه نشان میدهند، اما آن طور که اطلاع داریم اکثر کشورهای اروپایی موافقند که آنها باید یک ارتش اروپایی درست کنند تا بتواند با تکنولوژی های بهتر از خودشان دفاع کند و همچنین با کشورهایی که در پیرامون اروپا هستند همزیستی بهتری برقرار کنند. امروز اروپا چه در رابطه با ناتو و چه در خصوص حوزه های پیرامونی مانند خاورمیانه و شمال آفریقا و روسیه با آمریکا اختلاف دارد. در واقع تنها اسمی از «اتحاد» و « متحدین غربی» وجود دارد و طبیعتا این خوشایند فرانسویها نیست و باید دید آنها چقدر در رابطه با این ایده میتوانند یارگیری کنند.
وی در توضیح اینکه باتوجه به عدم استقلال اروپا از آمریکا که در موضوع برجام هم خود را نشان داد، آیا این ایده میتواند به عنوان نظمی جدید در جهان در آینده نزدیک عملیاتی شود، گفت: تصور نمیکنم آنچه که مکرون اعلام کرد چندان سریع به نتیجه برسد، زیرا در داخل اتحادیه اروپا اختلافاتی وجود دارد و این موضوع هم شاید اختلافات را تشدید کند.
فرجی راد ادامه داد: باید در نظر داشت یکی از دلایلی که آقای مکرون این سخنان را مطرح کرد در رابطه با برجام بود. در واقع او منافع اروپا را کاملا در خطر میبیند چرا که همه شرکتهایشان از بازار ایران و برخی کشورهای دیگر که تحریم شدهاند دور مانده اند. دو کشور متحد چنین ضررهایی را برای یکدیگر ایجاد نمیکنند؛ بنابراین اینها نمیتوانند متحد باشند زیرا در حال تضعیف یکدیگرند.
وی اضافه کرد: آقای مکرون این بحث را باز کرد که اروپاییها به عنوان فکری جدید در رابطه با آن بحث و تبادل نظر کنند. اما با انتخاب مجدد آقای مکرون میتواند این فکر پخته تر شود و عمق بگیرد و بیشتر روی آن کار شود؛ اما اگر دوره بعد در آمریکا ترامپ روی کار بیاید این طرح با جدیت بیشتری پیگیری میشود ولی اگر یک رئیس جمهور همگرا با اروپا مثلا آقای بایدن روی کار بیاید که همان تفکرات آقای اوباما را پیش میبرد، ممکن است این ایده کمرنگ و فراموش شود و دوبار به همان همگرایی و همکاری با هم برگردند.
این استاد ژئوپلیتیک در رابطه با عملکردی که ایران باید در این رابطه مدنظر قرار دهد، گفت: طبیعی است که ایران با توجه به مسائلی که در برجام رخ داد بیشتر همکاری با شرق را مورد توجه و پسند قرار داده است. هر چند که در شرایط فعلی با توجه به محدودیت هایی که وجود دارد این همکاری با شرق هم با موانع جدی روبرو است.
وی تاکید کرد: با توجه به روندی که کشورهای شرقی دارند و توسعه ای که چین دارد و سرمایه گذاری ای که میکند ایران باید استراتژی مشخصی در رابطه با چین و روسیه داشته باشد که دارد اما این استراتژی نظم خوبی ندارد.
فرجی راد با بیان اینکه نباید کار با اروپا را رها کرد، ادامه داد: این اظهارات آقای مکرون برای ما دلنشین است. ما باید با اروپا هم کار بکنیم. باید مانند کبوتری باشیم که یک بال همکاری مان اروپا و بال دیگر همکاریمان شرق با محوریت چین باشد تا بتوانیم کشور را توسعه دهیم. با توجه به اینکه نظام تصمیم گرفته با آمریکا کار نکند اگر بخواهیم صرفا با شرق کار کنیم با مشکلاتی روبرو میشویم، حتما باید آنها در رابطه با همکاری با ایران با یکدیگر رقابت کنند. این رقابت لازم و مثبت است و باید در نظر گرفته شود. این تصور که یا حتما باید شرق را انتخاب کنیم و یا اروپا را، تصور درستی نیست.
0 Comments