شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: «میتسوتاکیس»، نخستوزیر یونان که برای یک سفر رسمی به انگلیس سفر کرده بود در اقدامی غیردیپلماتیک توسط میزبان مورد بیتوجهی قرار گرفت و دیدار برنامهریزیشده وی با «ریشی سوناک»، نخستوزیر انگلیس لغو و باعث ایجاد تنش بین دو کشور شد. در پی تصمیم سوناک جهت لغو این دیدار، تدابیر امنیتی که برای هیئت یونانی اجرا میشد، نیز لغو گردید که نشانه اوج بیاحترامی به نخست وزیر یونان است. دلیل این اقدام انگلیس اختلافات دو کشور بر سر استرداد مجمسههای تاریخی پارتنون است که به شکل غیرقانونی در موزه لندن نگهداری می شود و انگلیس از بازگرداندن آن خودداری میکند.
محمود فاضلی - تحلیلگر امور بین الملل
نخست وزیر راستگرای یونان در مصاحبهای با شبکه خبر «بی بی سی» گفته بود «مرمرهای پارتنون به یونان تعلق دارد و باید به این کشور مسترد شود. ادامه نمایش مجسمههای سنگی در موزه انگلیس مانند دو نیم کردن تابلوی «مونالیزا» است، این منازعه درباره حق مالکیت نیست، بلکه مربوط به «وحدت» است.»
یونانی ها بر این باور هستند کسانی که قاطعانه به درستی و عدالت مواضع خود اعتقاد دارند و هرگز در بحث و مناظره سازنده، تردید ندارند. طرف یونانی که از لغو شدن ناگهانی این دیدار سرخورده شده، ادعای طرف انگلیسی مبنی بر توافق طرفین جهت عدم طرح موضوع بازگرداندن مجسمههای معبد پارتنون آکروپلیس را رد کرده و تاکید دارند مانند تمامی دیدارهای نخست وزیر با همتایان انگلیسی خود در گذشته موضوع بازگرداندن مجسمه های معبد پارتنون را مطرح می کنند.
منابع یونانی ادعایی که توسط محافل نخستوزیری انگلیس را مبنی بر اینکه پیش از سفر توافق شده بود موضوع مجسمه های پارتنون در طول سفر میچوتاکیس به لندن مطرح نشود و طرف یونانی این توافق را رعایت نکرده است، بهطور قاطعانه تکذیب می کنند و مدعی اند هرگز چنین توافقی بین دو کشور نشده بود و بدیهی است که با توجه به حساس بودن موضوع مجسمه ها نخست وزیر از فرصت حضورش در انگلیس جهت طرح این موضوع استفاده نماید. این ملاقات از پیش برنامه ریزی شده بود و برنامه دیدارهای نخست وزیر از چند روز قبل به آگاهی طرف انگلیسی رسانده شد. طبیعی است که مانند تمامی دیدارهای نخستوزیر با همتایان انگلیس خود در گذشته موضوع بازگرداندن مجسمه های معبد پارتنون آکروپلیس نیز مطرح گردد و تفاوتی با مواضعی که به صورت مکرر توسط دولت های یونانی بیان شده است، ندارد. موضوع فوق نه به دولت که به موزه انگلیس مربوط میشود و دولت یونان با این موزه در حال مذاکره است.
استرداد مجسمههای مرمرین «پارتنون» از موزه انگلیس به یونان، یکی از موارد مورد بحث میان دو کشور در چند دهه اخیر تبدیل شده است. این مجموعه آثار هنر یونان باستان که بخش اصلی معبد پارتنون و ساختمانهای دیگر آکروپولیس آتن را تشکیل میدادند در قرن نوزدهم از این کشور خارج شدند و از موزه لندن سردرآوردند. هم اکنون بخش اندکی از این کتیبه در معبد پارتنون باقی است. به قول یونانیها این مجسمه «قطع عضو» شده باید به مبدا اصلی خود پیوند زده شود. از نگاه آتن، آکروپولیس تنها به یونان تعلق ندارد بلکه یک میراث فرهنگی جهانی است. یونان در دهههای گذشته علاوه بر تلاش خود برای بازگرداندن این مجسمهها بعضا از طریق شخصیتهای سیاسی، فرهنگی و هنری نیز این خواسته خود را مطرح کرده است.
تصمیم نخستوزیر انگلیس جهت لغو دیدارش با همتای یونانی خود به مجلس عوام این کشور کشیده شد و «استارمر» رئیس حزب کارگر با انتقاد از رویکرد نخستوزیر انگلیس، یونان را یکی از مهمترین شرکای انگلیس در زمینه مقابله با مهاجرت غیر قانونی دانست و بجای اینکه از این دیدار برای گفتوگو در مورد موضوعات جدی استفاده کند، تلاش کرد وی را تحقیر کند و در لحظه آخر ملاقات را لغو کرد.
بهباور نخستوزیر انگلیس، وقتی مشخص شد که هدف از این دیدار بحث در مورد مسائل اساسی نیست، بلکه بازخوانی مسائل گذشته است، انجام این دیدار نامناسب تشخیص شد. تعهدات و تضمینهای مشخصی در مورد موضوع مجسمهها داده شد و سپس نقض شد.
منابع حزب محافظهکار انگلیس استرداد مجسمههای آکروپلیس را اشتباه میدانند و اینکه این آثار بازگردانده نمیشوند و صاحب قانونی مجسمهها موزه انگلیس است. نظرسنجی YouGov در لندن نشان میدهد 66 درصد تصمیم نخستوزیر انگلیس جهت لغو دیدار با همتاش یونانی را اشتباه و فقط 11 درصد درست میدانند. 49 درصد با بازگرداندن مجسمههای آکروپلیس به یونان موافق و 15 درصد مخالف هستند.
در سالهای اخیر شخصیتهای مهم سیاسی و فرهنگی انگلیس بارها موضوع بازگرداندن مجمسههای یونان از موزه لندن را رد کرده و اعتقاد دارند مرمرهای پارتنون با توجه به قوانین اجرایی آن دوره بهصورت قانونی تحت مالکیت «لرد الگین» درآمدهاند. این مجسمههای 2500 ساله که با نام «مرمرهای الگین» شناخته میشوند، بهشکل قانونی در مجموعه موزه انگلیس قرار گرفتهاند.
استارمر رئیس حزب کارگر نیز با انتقاد از رویکرد نخستوزیر انگلیس بر این اعتقاد است یونان یکی از مهمترین شرکای ما در زمینه مقابله با مهاجرت غیر قانونی است، اما بجای اینکه از این دیدار برای گفتگو در مورد موضوعات جدی استفاده کند، تلاش کرد وی را تحقیر کند و در لحظه آخر ملاقات را لغو کرد. جرج آزبورن رئیس موزه انگلیس نیز از تصمیم نخستوزیر انگلیس جهت لغو دیدارش با همتای یونانی خود انتقاد کرد. بهگفته او، چگونه میتوان از نخستوزیر یونان انتظار داشت که به انگلیس بیاید و موضوع مجسمهها را مطرح نکند.
این موزه در سال ۲۰۰۷ اعلام کرده تمایل دارد مجسمههای پارتنون را بهطور موقت به یونان قرض دهد مشروط به اینکه طرف یونانی مالکیت موزه بر این مجسمهها را بهرسمیت بشناسد که با پاسخ منفی یونان روبهرو شد. این مجسمهها موضوع کشمکش طولانی بین یونان و انگلیس در دهههای اخیر بوده است. این مجسمههای مرمر حدود سال 1800 توسط «توماس بروس» اشرافزاده اسکاتلندی که به نام «لرد الگین» شناخته میشود از معبد «پارتنون» از مجموعه تاریخی آکروپولیس جدا و به انگلیس منتقل شد. الگین این مرمرها را به دولت انگلیس فروخت و دولت در سال 1817 این آثار را به موزه انگلیس سپرد. لندن سالهاست که مدعی است این مرمرها توسط «لرد الگین» با مجوزی از سوی ترکهای عثمانی حاکم بر یونان از کشور خارج شده اما یونان بر دزدیده شدن مرمرها تاکید دارد.
در انگلیس بسیاری معتقدند هدف این اقدام لندن انحراف افکار عمومی از مشکلات دولت پیرامون سیاست مهاجرتی و جلب توجه رای دهندگان حزب محافظهکار بود اما رای دهندگان مناطق مرکزی و شمالی انگلیس علاقهای به مجمسهها ندارند. منابع دولتی معتقدند که انگیزههای سیاسی و انتخاباتی دلیل اصلی این اقدام زشت نخستوزیر انگلیس بوده است. در نظرسنجیهایی که در آستانه انتخابات 2024 انجام شده، سوناک حدود 20 درصد از نامزد حزب کارگر عقب است و احتمالا نخستوزیر انگلیس خواسته است جهت تقویت محبوبیت خود در میان شهروندان که با بازگرداندن مجسمهها به یونان مخالفند و با توجه به موضع نرمتر و انعطافپذیر حزب کارگر در مورد این موضوع، در یک حرکت نمایشی دیدارش با نخستوزیر یونان را لغو کند.
0 Comments