جدیدترین مطالب
بریکس؛ توانمندیها و محدودیتها
شورای راهبردی آنلاین -رصد: برخی از ناظران به بریکس با نگاهی امیدوار و حتی به دیده تحسین به آن مینگرند و بریکس را نمادی از تغییرات موردانتظار در نظام بینالملل میدانند که باید این نظام را دموکراتیکتر و منصفانهتر سازد. برخی دیگر تردید و نگرانیهای خود را درباره خیزش سریع بریکس ابراز میکنند. آنها نگرانند که این خیزش باعث یک رویارویی میان غرب و باقی کشورها شود و در پی آن سیاست و اقتصاد جهانی دچار گسست شود. اغلب به نظر میرسد که این امیدها و بیمها بار سیاسی دارند و درباره آنها بیش از حد معقول اغراق شده است. بیایید نگاهی دقیقتر به گروه بریکس بیندازیم و بین آنچه این گروه نمیتواند و آنچه که میتواند در آینده نزدیک ارائه دهد تمایز قائل شویم.
چشمانداز تبدیل پول بریکس به ارز مورد پذیرش همگان در اقتصاد جهانی
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: نشست اخیر بریکس با تصویری نمادین از پول بریکس در دستان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهورروسیه پایان پذیرفت. شاید تا پیش از این نشست، عدهای از کارشناسان به استمرار بریکس به مثابه یک بلوک (یا شبکه نوپدید) باور چندانی نداشتند. اگرچه وتوی عضویت ترکیه از سوی هند نشان داد که بریکس برای قدرتگیری از مجرای گسترش ائتلاف، راهی بهنسبت طولانی در پیش دارد، اما نگاهها به بریکس آن را تا حد زیادی موفق نشان میدهد. پول بریکس و نمایش آن در دستان پوتین، یکی از نشانههای جدیت در بریکس و افزایش اهمیت آن در آینده است.
نظامیسازی فضا و تسلیحات هستهای
شورای راهبردی آنلاین-رصد: آمریکا در فوریه 2024 در بحبوحه تنشها و خطرات مناقشه هستهای، روسیه را به توسعه یک سلاح ضد ماهواره (ASAT) با خرج هستهای برای مدار پایین زمین متهم کرد. این گزارش به بررسی اتهامات، قوانین بینالمللی علیه تسلیحات کشتار جمعی مستقر در فضا و تلاشهای تاریخی برای جلوگیری از رقابت تسلیحاتی در فضا میپردازد.
آیا نشست بینالافغانی استانبول، اتاق فکر نشست دوحه است؟
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: در اخبار آمده است که پنجشنبه و جمعه، ۱۰ و ۱۱ آبانماه، حدود ۵۰ تن از فعالان سیاسی و مقامات حکومت پیشین افغانستان در نشستی دو روزه در استانبول ترکیه، پشت درهای بسته، گردهم آمدهاند تا درباره «امکان ازسرگیری مذاکرات بینالافغانی» بحث و گفتوگو کنند. این نشست که با حمایت دولت ترکیه و به ابتکار «مجمع گفتمان ملی» برگزار شده، توسط حکمت کرزی، مصطفی مستور، ذبیحالله زیارمل، نبیلا مصلح، ادریس زمان، ایوب عرفانی و فریما نوابی از مقامات پیشین حکومت افغانستان، در سال ۲۰۲۲ تأسیس شده است.
أحدث المقالات
بریکس؛ توانمندیها و محدودیتها
شورای راهبردی آنلاین -رصد: برخی از ناظران به بریکس با نگاهی امیدوار و حتی به دیده تحسین به آن مینگرند و بریکس را نمادی از تغییرات موردانتظار در نظام بینالملل میدانند که باید این نظام را دموکراتیکتر و منصفانهتر سازد. برخی دیگر تردید و نگرانیهای خود را درباره خیزش سریع بریکس ابراز میکنند. آنها نگرانند که این خیزش باعث یک رویارویی میان غرب و باقی کشورها شود و در پی آن سیاست و اقتصاد جهانی دچار گسست شود. اغلب به نظر میرسد که این امیدها و بیمها بار سیاسی دارند و درباره آنها بیش از حد معقول اغراق شده است. بیایید نگاهی دقیقتر به گروه بریکس بیندازیم و بین آنچه این گروه نمیتواند و آنچه که میتواند در آینده نزدیک ارائه دهد تمایز قائل شویم.
چشمانداز تبدیل پول بریکس به ارز مورد پذیرش همگان در اقتصاد جهانی
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: نشست اخیر بریکس با تصویری نمادین از پول بریکس در دستان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهورروسیه پایان پذیرفت. شاید تا پیش از این نشست، عدهای از کارشناسان به استمرار بریکس به مثابه یک بلوک (یا شبکه نوپدید) باور چندانی نداشتند. اگرچه وتوی عضویت ترکیه از سوی هند نشان داد که بریکس برای قدرتگیری از مجرای گسترش ائتلاف، راهی بهنسبت طولانی در پیش دارد، اما نگاهها به بریکس آن را تا حد زیادی موفق نشان میدهد. پول بریکس و نمایش آن در دستان پوتین، یکی از نشانههای جدیت در بریکس و افزایش اهمیت آن در آینده است.
نظامیسازی فضا و تسلیحات هستهای
شورای راهبردی آنلاین-رصد: آمریکا در فوریه 2024 در بحبوحه تنشها و خطرات مناقشه هستهای، روسیه را به توسعه یک سلاح ضد ماهواره (ASAT) با خرج هستهای برای مدار پایین زمین متهم کرد. این گزارش به بررسی اتهامات، قوانین بینالمللی علیه تسلیحات کشتار جمعی مستقر در فضا و تلاشهای تاریخی برای جلوگیری از رقابت تسلیحاتی در فضا میپردازد.
آیا نشست بینالافغانی استانبول، اتاق فکر نشست دوحه است؟
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: در اخبار آمده است که پنجشنبه و جمعه، ۱۰ و ۱۱ آبانماه، حدود ۵۰ تن از فعالان سیاسی و مقامات حکومت پیشین افغانستان در نشستی دو روزه در استانبول ترکیه، پشت درهای بسته، گردهم آمدهاند تا درباره «امکان ازسرگیری مذاکرات بینالافغانی» بحث و گفتوگو کنند. این نشست که با حمایت دولت ترکیه و به ابتکار «مجمع گفتمان ملی» برگزار شده، توسط حکمت کرزی، مصطفی مستور، ذبیحالله زیارمل، نبیلا مصلح، ادریس زمان، ایوب عرفانی و فریما نوابی از مقامات پیشین حکومت افغانستان، در سال ۲۰۲۲ تأسیس شده است.
تحلیلی بر احیای روابط ترکیه و امارات
انگیزهها
علیرغم اینکه امارات و عربستان سعودی در بسیاری از مسائل منطقهای همسو هستند، اما امارات متحده عربی به دنبال متحدان جدید در بحبوحه رقابت منطقهای فزاینده با عربستان سعودی است. ریاض میخواهد از سلطه ابوظبی بهعنوان قطب تجاری خلیجفارس سبقت بگیرد، درحالیکه امارات متحده عربی در حال به چالش کشیدن رهبری واقعی عربستان سعودی در منطقه است. ترکیه علیرغم تنشهای پس از بهار عربی با همسایگان، بهویژه با توجه به اتحاد نزدیک و پایگاه نظامی در قطر و همکاری امنیتی با کویت، همچنان یک قدرت مهم در خلیجفارس است. به این دلایل، آنکارا به شریک بالقوه جذابی برای ابوظبی تبدیل شده است، زیرا ابوظبی در تلاش برای ایجاد یک محور جایگزین است. این تلاشها برای عادیسازی نیز با توجه به پیامدهای خروج نظامی آمریکا از منطقه صورت میگیرد که میتوان آن را در اقدامات دیپلماتیک اخیر ترکیه در قبال رژیم صهیونیستی هم مشاهده کرد.
از آنجا که از دیدگاه ترکیه، تمرکز فزاینده بر قدرت سخت برای دستیابی به اهداف سیاست خارجیاش از زمان بهار عربی، این کشور را منزوی کرده است و امارات روابط نزدیکی با همسایگان نزدیک ترکیه مانند یونان و جمهوری قبرس، مصر و رژیم صهیونیستی دارد، نزدیکی به ابوظبی میتواند اولین گام بهسوی عادیسازی با همسایگانش، بهویژه در مجمع گاز مدیترانه شرقی، متشکل از مصر، قبرس، یونان، رژیم صهیونیستی، ایتالیا و اردن باشد.
نکته دیگر اینکه، قطر، نزدیکترین متحد عرب ترکیه است. از زمان پایان محاصره دوحه به رهبری عربستان سعودی در اوایل سال 2021، قطر در حال عادیسازی روابط با کشورهای خلیجفارس، بهویژه رقیب اصلی منطقهای ترکیه یعنی عربستان سعودی بوده است. علیرغم همسویی ایدئولوژیک و امنیتی ترکیه با قطر، ترکیه منافعی کلیدی در گسترش روابط خود در خلیجفارس دارد که از سفر اردوغان به عربستان سعودی پس از سالها تیرگی روابط که با قتل جمال خاشقچی روزنامهنگار برجسته سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول در سال 2018 بدتر شد، مشهود است.
بدتر شدن وضعیت اقتصادی ترکیه نیز احتمالاً ملاحظاتی برای این تغییر رویکرد ترکیه نسبت به کشورهای عربی خلیجفارس بوده است. با توجه به اینکه لیر ترکیه شدیدترین کاهش ارزش خود را در سال جاری از زمان روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه اردوغان در سال 2002 تجربه میکند، این نزدیکی میتواند تلاشی برای حفظ و تقویت ورود جریان سرمایه به اقتصاد ترکیه باشد. ترکیه و امارات 10 یادداشت تفاهم امضا کردند که در آن امارات قول سرمایهگذاری 10 میلیارد دلاری در ترکیه را داد؛ خبری که مورد استقبال برخی قرار گرفت اما توسط برخی دیگر بهعنوان تصرف ارزان داراییهای ترکیه موردانتقاد قرار گرفت. این عادیسازی مطمئناً به نفع امارات متحده عربی است که میخواهد از طریق ایران یک مسیر تجاری به بندر مرسین ترکیه باز کند، برای تنوع اقتصادی وارد بازار ترکیه شود و نیز ظرفیتهای مالی خود را از طریق توافقنامههای بانک مرکزی و بورس استانبول بهبود بخشد.
گامهای متقابل
از آغاز مذاکرات احیای روابط، دو طرف تلاشهای قابلتوجهی برای ایجاد اعتماد انجام دادهاند و ترکیه ممنوعیت دو خبرگزاری WAM و العین نیوز را لغو کرد. امارات متحده عربی نیز با لغو ممنوعیتهای خبرگزاری آناتولی و دیگر خبرگزاریهای حامی دولت ترکیه گامهای متقابلی را برداشته است. علاوه بر این، سازمانهای رسانهای در هر دو کشور که ارتباط نزدیکی با دولتهای متبوع خود دارند لحن خود را از انتقاد، اتهامزنی و حتی افترا به همکاری و توافق تغییر دادهاند.
امارات همچنین دسترسی به اینترنت را برای سدات پکر که قبلاً ویدئوهایی را منتشر کرده بود که ادعا میکرد معاملات غیرقانونی مقامات و سیاستمداران ترکیه را که توسط میلیونها نفر در ترکیه دیده شده بود، افشا کرده بود، مسدود کرد. اینترپل که در حال حاضر توسط بازرس کل سابق وزارت کشور امارات یعنی احمد ناصر الرئیسی اداره میشود، دو هفته قبل از سفر اردوغان برای دستگیری پکر اخطار قرمز صادر کرد.
موانع
ترکیه و امارات همچنان در لیبی، سوریه و برخی مناطق آفریقا با یکدیگر رقابت میکنند که میتواند چالشهایی را برای روابط دوجانبه آینده آنها ایجاد کند. بهعنوانمثال، امارات از ژنرال خلیفه حفتر حمایت میکند، درحالیکه ترکیه از دولت وفاق ملی مستقر در طرابلس و به رسمیت شناختهشده توسط سازمان ملل متحد پشتیبانی میکند. همچنین امارات روابط خود را با دولت بشار اسد، رئیسجمهور سوریه برقرار کرده است، درحالیکه نیروهای ترکیه به کنترل بخشهایی از شمال سوریه ادامه میدهند. بااینحال پس از مصالحه، ترکیه و امارات ممکن است از طرح اتهامات مستقیم علیه یکدیگر خودداری کنند و در عوض به همان روشی که ترکیه با روسیه با وجود تعدادی اختلافنظر همکاری میکند، روابط خود را ادامه دهند.
علاوه بر این، نزدیکی امارات و ترکیه یک ابتکار دیپلماتیک است که فراتر از روابط دوجانبه است. درحالیکه این ابتکار برای توازن قدرت درون خلیجفارس اهمیت دارد، پیامدهای مستقیمی برای سیاست ایالاتمتحده نیز دارد زیرا هم ترکیه و هم امارات متحده عربی نقش شایان توجهی در امور منطقهای ایفا کردهاند؛ بنابراین، عادیسازی روابط بین این دو متحد، محاسبات ایالاتمتحده در منطقه را آسان میکند، زیرا مجبور نیست متحدی را بر دیگری ترجیح دهد. ابوظبی و آنکارا در پی کاهش دخالت ایالاتمتحده در منطقه، نقش بیشتری در خاورمیانه خواهند داشت و احیای روابط آنها میتواند همکاری بهتری ایجاد کند. از سوی دیگر، ازآنجاییکه امارات و رژیم صهیونیستی یکدیگر را به رسمیت میشناسند و در حال ایجاد اتحاد هستند، نزدیک شدن ترکیه به این دو بازیگر فرصتی را برای ایالاتمتحده ایجاد میکند، زیرا همه این کشورها شرکای ایالاتمتحده هستند.
0 Comments