جدیدترین مطالب
نظامیسازی فضا و تسلیحات هستهای
شورای راهبردی آنلاین-رصد: آمریکا در فوریه 2024 در بحبوحه تنشها و خطرات مناقشه هستهای، روسیه را به توسعه یک سلاح ضد ماهواره (ASAT) با خرج هستهای برای مدار پایین زمین متهم کرد. این گزارش به بررسی اتهامات، قوانین بینالمللی علیه تسلیحات کشتار جمعی مستقر در فضا و تلاشهای تاریخی برای جلوگیری از رقابت تسلیحاتی در فضا میپردازد.
آیا نشست بینالافغانی استانبول، اتاق فکر نشست دوحه است؟
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: در اخبار آمده است که پنجشنبه و جمعه، ۱۰ و ۱۱ آبانماه، حدود ۵۰ تن از فعالان سیاسی و مقامات حکومت پیشین افغانستان در نشستی دو روزه در استانبول ترکیه، پشت درهای بسته، گردهم آمدهاند تا درباره «امکان ازسرگیری مذاکرات بینالافغانی» بحث و گفتوگو کنند. این نشست که با حمایت دولت ترکیه و به ابتکار «مجمع گفتمان ملی» برگزار شده، توسط حکمت کرزی، مصطفی مستور، ذبیحالله زیارمل، نبیلا مصلح، ادریس زمان، ایوب عرفانی و فریما نوابی از مقامات پیشین حکومت افغانستان، در سال ۲۰۲۲ تأسیس شده است.
تحلیلی بر سفر اخیر نماینده ویژه دولت آمریکا به لبنان
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: در خصوص سفر اخیر «عاموس هوکشتاین» نماینده ویژه رئیس جمهور آمریکا به لبنان، اهداف و دلایل مهمی مطرح است. براساس آنچه که از جزئیات گفتگوهای هوکشتاین با مقامات لبنانی به بیرون درز کرده است و همچنین برداشتی که از ماهیت سیاستهای اخیر آمریکا در لبنان وجود دارد، پیداست که یافتن «سازوکارهای جدید» برای اجرای قطعنامه 1701 با رویکرد جدید، «هدف اصلی» سفر نماینده ویژه جو بایدن به بیروت بوده است.
دکتر خرازی در مصاحبه با المیادین:
احتمال افزایش برد موشکی ایران وجود دارد
شورای راهبردی آنلاین: رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: در مورد مسئله برد موشک ها تا به حال حساسیت غربی ها، به خصوص اروپاییها را لحاظ میکردیم، ولی وقتی آنها حساسیت های ما را به خصوص در موضوع تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران لحاظ نمیکنند، دلیلی ندارد که ما هم حساسیت های آنان را در نظر بگیریم. لذا احتمال اینکه برد موشک های ایران افزایش یابد، وجود دارد.
نقش بریکس در تحقق نظم نوین جهانی
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: بریکس در چهارچوب سیاستهای «ایجابی» و نه «سلبی»، بدون اینکه از اصول و مؤلفههای نظمساز مبتنی بر منشور ملل متحد تخطی کند یا با آن مخالفت نماید، به دنبال ترتیبات جدیدی است که حاکمیت پارادایمهای سیاسی، اقتصادی، امنیتی و … آمریکا و نظام لیبرال را در دنیای کنونی به چالش میکشد.
الزامات اتحادیه اروپا در قبال رژیم صهیونیستی بر اساس نظر دیوان بینالملل دادگستری
شورای راهبردی آنلاین-رصد: «در ماه ژوئیه، دیوان بینالمللی دادگستری یک نظر مشورتی مبتکرانه درباره پیامدهای حقوقی سیاستها و اقدامات اسرائیل در سرزمینهای اشغالی فلسطین صادر کرد، اسرائیل را مسئول تبعیض نژادی و آپارتاید علیه فلسطینیها دانست و فهرست بلندبالایی از سوء استفاده و نقض قوانین بینالمللی توسط مقامات اسرائیلی ارائه کرد. دیوان اعلام کرد که اشغالگری توسط اسرائیل غیرقانونی است و الزاماتی واضح را برای اسرائیل جهت پرداخت غرامت به فلسطینیها تعیین کرد.»
أحدث المقالات
ضرورت پیگیری حقوقی ترور سردار سلیمانی از منظر نقض صلح و امنیت بینالمللی
کمیسیون حقوق بینالملل سال 2001 پیشنویس مواد مسئولیت دولتها در خصوص اعمال متخلفانه بینالمللی را منتشر کرد که هسته اصلی آن مبتنی بر این حقیقت است که هر اقدام متخلفانه بینالمللی دولت، واجد مسئولیت بینالمللی برای آن دولت است. این اقدامات متخلفانه میتواند ناشی از فعل یا ترک فعل قابل انتساب به آن دولت باشد و نقض الزامات بینالمللی محسوب شود.
متاسفانه در حال حاضر شاهد وحدت نظر در دیدگاه حقوقدانان بینالمللی در خصوص ترور سردار سلیمانی نیستیم و دلیل آن هم به این مسئله برمیگردد که زاویه نگاه آنها بر مبنای گزارشهای رسانهای شکل گرفته است.
رویه جاری نشان میدهد اوضاع حقوق بینالملل در عصر حاضر چقدر نگران کننده شده و بیشتر از آنکه جامعه جهانی را به یک راه حل قطعی رهنمون سازد، در موضوعات واضح هم سردرگم مانده است. یک مسئله مهم این است که اگر حقوقدانان بینالمللی حتی به عنوان اشخاص حقیقی نتوانند بر سر مشروعیت یا عمل متخلفانه بودن اقدام یک دولت در ترور یک شخصیت نظامی برجسته کشوری دیگر که با آن در جنگ نیست، آن هم در خاک یک کشور بیطرف به اجماع برسند، به سختی میتوان درک کرد که از قاعده منع توسل به زور به عنوان سنگ بنای منشور سازمان ملل متحد به طور اخص و حقوق بینالملل به طور اعم چه تفسیری به عمل میآید.
پیامدهای خطرناک تفسیر به رای
آنچه آمریکا توانسته نزد حقوقدانان بینالمللی با تولید ادبیات و با تبلیغات جا بیندازد، پرهیز از لفظ ترور برای این شخصیت برجسته و بیبدیل جمهوری اسلامی ایران بوده است. آمریکا تلاش کرده این تفسیر را جا بیندازد که سردار سلیمانی یک هدف مشروع نظامی بوده چرا که به ادعای این رژیم میخواسته بهاصطلاح حملات قریبالوقوعی را علیه دیپلماتها و کارکنان نظامی آمریکا داشته باشد؟! به این تفسیر، دفاع از خود به صورت پیشدستانه گفته میشود، یعنی دفع حملاتی که هنوز شروع هم نشدهاند.
این تفسیر در حالی وجه غالب به خود گرفته است که کارشناسان حقوق بینالملل معتقدند حقوق بینالملل اجازه توسل به زور را برای پاسخ به طرحی برای حمله در آینده به هیچ کس نداده است و هیچ دیوان یا محکمه بینالمللی هم هیچگاه چنین نظریه و استدلالی را نپذیرفته است.
این در حالی است که اگنس کالامارد، گزارشگر ویژه وقت سازمان ملل در امور قتلهای فراقضایی در گزارش به شورای حقوق بشر تصریح میکند رویه آمریکا در این عملیات، فراقانونی و مغایر با حقوق بینالملل بوده است.
از نگاه حقوقدانان ایرانی، آنچه روی داده، یک ترور تمام عیار دولتی است. این عنوان مجرمانه البته هنوز دارای سندی بینالمللی نیست و متاسفانه کنوانسیونهای مرتبط با تروریسم از جمله کنوانسیون جلوگیری و مجازات جنایت علیه اشخاص حفاظتشده بینالمللی شامل دیپلماتها یا کنوانسیون بینالمللی سرکوب و بمبگذاریهای تروریستی تاکنون دولتها را هدف تعریف خود قرار ندادهاند و بر اشخاص حقیقی یا گروههای غیردولتی متمرکز بودهاند.
در مقابل ترفندهای حقوقی همچون دفاع از خود به صورت پیشدستانه، قطعا ایجاد اجماع جهانی و ایجاد اصطلاحات متناسب حقوقی و قابل پذیرش برای جامعه بینالمللی مورد نیاز است تا گرفتار رژیمهای حقوقی یکطرفه و دلخواه قدرتهای جهانی نشویم.
اقدام آمریکا علیه صلح و امنیت بینالملل
اکنون با در نظر داشتن این سابقه و الگوی عمل و خطر از بین رفتن ساختارهای حقوقی در روابط بینالملل، با نگاهی به ساختار کنونی سازمان ملل و شورای امنیت باید دید آیا میتوان اقدام آمریکا را مصداق نقض صلح و امنیت بینالملل برشمرد؟
شهید سردار سلیمانی به گواه دوست و دشمن، نقش کلیدی در برقراری امنیت و ثبات در غرب آسیا ایفا کرده است. این فرمانده شجاع و کاریزماتیک، همچنین سالهای متمادی در راستای تامین امنیت و منافع ملی کشور خدمت کرد و در مراسم وداع ملت با این سردار دیدیم که مردم ایران و حتی منطقه چگونه به او ادای احترام کردند.
آیا جهان میتواند نقش سردار سلیمانی را در مبارزه با داعش، جبهه النصره و گروههای مختلف تروریستی در عراق، سوریه و دیگر مناطق فراموش کند؟ اگر با تدبیر این فرمانده بزرگ نبود، آیا تروریستها که پایتختهای مهمی را در غرب آسیا به تسخیر خود در آورده بودند، یکایک این سرزمینها را با پرچمهای سیاه خود به اعماق تاریکی فرو نمیکشاندند؟
تمام آنچه آمریکا تلاش کرد در این دو سال بعد از ترور به منصه ظهور برساند، تغییر توازن قدرت در منطقه به نفع خود و نایبانش بوده است. این امر واجد چه خطراتی برای غرب آسیا و جهان بوده است و خواهد بود؟
ترور یکی از مهمترین شخصیتهای نظامی اثرگذار در منطقه غرب آسیا پیامدهای قابل توجه و پیچیدهای برای کل این منطقه داشته است. اولین آن، افزایش خصومت در روابط آمریکا و ایران و دیگر دولتهای منطقه بوده است. سیاست فشار حداکثری آمریکا علیه ایران تلاش داشت کشورمان را به زانو درآورد. این ترور هم در همان راستا قرار داشت.
هیچ کس در منطقه نیست که از تبعات خصومت آمریکا با ایران در صورتی که کار به درگیری مسلحانه بکشد، ضرر نکند. لذا آمریکا با این اقدام، به صورت آشکار کل منطقه را به خطر انداخته است. پاسخ قاطع ایران به تلافی ترور سردار سلیمانی در حمله به پایگاه عینالاسد نشان داد ایران برای حفظ امنیت و اقتدار ملی خود با هیچ قدرتی تعارف ندارد.
در حالی که گروههای مقاومت در منطقه نگاهشان الهام گرفته از جمهوری اسلامی ایران و مبتنی بر عقلانیت و ایجاد ثبات در منطقه به نفع مردم غرب آسیاست و چنین سیاست مقاومتی را پیگیری میکنند، آمریکا با هدف گرفتن شخصیتی اثرگذار بر ثبات و امنیت منطقه، تلاش کرده است ضمن تحریک مقاومت، توازن قوا را در منطقه به نفع گروههای وابسته به خود تغییر دهد.
آنچه در این سالها از سیاستها و اقدامات آمریکا سراغ داریم، جز این نبوده که از قدرت گرفتن دولتهای دستنشانده یا گروههای تروریستی حمایت کند که کار و برنامهشان ویرانی منطقه بوده است. کافی است به نمونه جنگ تجاوزکارانه علیه یمن نگاه کنیم که چگونه امنیت و ثبات را در منطقه بر هم زده است. در ماجرای جنگ داخلی در سوریه، چه دولتهایی از تروریستها حمایت مالی و اطلاعاتی و لجستیکی کردند؟
ناامنی غرب آسیا
وضعیتی که این ترور رقم زده، تلاش برای ایجاد هرج و مرج و ناامنی بیشتر در منطقه غرب آسیا بوده است. همان گونه که ذکر شد و مصداقهای متعدد آن را شاهد بودهایم، اگر ایران دست از ایده حمایت از مقاومت در منطقه بردارد یا وضعیت امنیتی منطقه را به حال خود بگذارد، آنچه اتفاق خواهد افتاد، پیگیری اقدامات تروریستی از سوی رژیم صهیونیستی، پرورش گروههای تروریستی همچون القاعده و داعش از سوی غرب با حمایت برخی دولتهای عربی و تشدید جنگ و خونریزی در پرقدمتترین منطقه جهان خواهد بود.
آمریکا عرصه سیاست متمدنانه متکی بر حقوق و برابری را به دوران جنگ سخت بازگردانده است. آیا زمان آن نرسیده که نهادهای بینالمللی از جمله شورای امنیت طبق تصریح منشور ملل متحد به این قبیل اقدامات که ناقض صلح و امنیت بینالمللی است، ورود کنند؟
البته که ورود این نهادها هم دردی را دوا نخواهد کرد، چرا که ساختار غیرمنطقی این نهادها همچنان بر پایه ترتیبات پساجنگ جهانی دوم است که با اعطای امتیازات خاص برای کشورهایی مثل آمریکا ایجاد شده و متناسب با وضعیت و چالشهای جهانی امروز نیست.
0 Comments