جدیدترین مطالب

بازاندیشی در نگاه کلاسیک به استراتژی کلان

بازاندیشی در نگاه کلاسیک به استراتژی کلان

علی اسماعیلی اردکانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ویراستاران کتاب «استراتژی کلان» تری بالزاک، پیتر دامبروفسکی و سیمون ریک، درک نسبتاً انعطاف‌پذیری از استراتژی کلان طرح می‌کنند که شامل روش‌ها و ابزارهایی است که دولت‌ها برای تعقیب اهداف استراتژیک خود به کار می‌گیرند، حالا به هر شکل که آنها را تعریف کنند.

تهدید هوش مصنوعی علیه ۸ میلیون شغل در انگلیس

“موسسه پژوهش سیاست‌های عمومی” در انگلیس (Institute for Public Policy Research) در گزارشی برآورد کرد با سیاست‌های جاری دولت انگلیس، فناوری هوش مصنوعی، حدود ۸ میلیون شغل را در این کشور تهدید می‌کند.

شمار شهدای غزه به ۳۲ هزار و ۵۵۲ نفر رسید

وزارت بهداشت حماس پنجشنبه اعلام کرد شمار شهدای فلسطینی از آغاز جنگ بین اسرائیل و حماس در نوار غزه به ۳۲ هزار و ۵۵۲ نفر رسید.
بنا بر اعلام وزارت بهداشت حماس، در ۲۴ ساعت گذشته، ۶۲ فلسطینی دیگر به شهادت رسیدند.

Loading

أحدث المقالات

حمله اسرائیل به حومه دمشق پایتخت سوریه

منابع نظامی سوری از فعال شدن پدافند دفاعی سوریه در حومه دمشق و رهگیری تعدادی از موشک‌هایی خبر دادند که گفته می‌شود از سوی رژیم اسرائیل شلیک شده است.

ادعای کمیته تحقیقات روسیه: تروریست‌های کروکوس با اتباع اوکراینی در ارتباط بودند

کمیته تحقیقاتی روسیه در تلگرام اعلام کرد: نتایج ابتدایی تحقیقات می‌تواند ماهیت برنامه‌ریزی شده این اقدامات تروریستی، آماده‌سازی‌های دقیق و حمایت مالی از آن‌ها را تایید کند. نتیجه همکاری با تروریست‌های دستگیر شده، بررسی دستگاه‌های فنی ضبط شده و تحلیل اطلاعات تراکنشات مالی، شواهدی مبنی بر ارتباط با اتباع اوکراینی به دست آمده است.

Loading

اتحادیه اروپا و بحران انرژی

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اتحادیه اروپا هم‌اکنون با افزایش بی‌سابقه بهای انرژی مواجه شده است که می‌تواند بهبود شرایط اقتصادیِ پس از همه‌گیری کرونا در اتحادیه را دچار مشکل کند، درآمدهای خانوارها را محدود و حتی به‌اصطلاح گذار سبز را نیز با چالش مواجه کند. مجموعه‌ای از مؤلفه‌های بازار، جغرافیایی و سیاسی موجب شده است شرایط نامطلوب کنونی به وجود بیاید. علیرضا ثمودی-کارشناس مسائل اروپا

قیمت شاخص گاز تی‌تی‌اف (TTF) هلند نشان می­‌دهد که قیمت­‌ها از 16 یورو مگاوات در هر ساعت در اوایل ژانویه به 88 یورو در اواخر اکتبر افزایش یافته است که از افزایش 450 درصدی در کمتر از یک سال حکایت دارد. اگرچه اتحادیه اروپا به‌تدریج در حال قطع وابستگی دیرین خود به سوخت‌های فسیلی است و برای بخش بار، منابع تجدیدپذیر به مهم­ترین منبع تولید برق در سال 2020 تبدیل شد، اما این تغییر، چندان سریع و کارآمد نبوده و نیست.

 

مؤلفه‌های مؤثر بر افزایش قیمت­‌ها و نقش روسیه

یکی از دلایل شکل­‌گیری شرایط کنونی، افزایش تقاضا برای انرژی پس از پایان همه‌­گیری کرونا است. اگر چه در سال 2020 تقاضا برای گاز طبیعی 9/1 درصد کاهش یافت اما برآوردهای آژانس بین‌المللی انرژی نشان می‌دهد که بین سال­های 2020 تا 2024، تقاضای سالانه گاز 9 درصد افزایش خواهد یافت. همچنین تولید گاز اروپا ازجمله در هلند کاهش یافته است، به همین دلیل اروپایی‌ها به واردات بیشتر گاز به‌­ویژه از روسیه و نروژ وابستگی بیشتری خواهند داشت. از سوی دیگر، عرضه گاز در بازارهای جهانی نیز کاهش یافته است. همچنین به‌غیراز کنار گذاشتن مصرف زغال‌سنگ، استفاده از انرژی باد به دلیل شرایط آب و هوایی نیز کاهش‌یافته است. با توجه به کاهش دمای غیرمنتظره، تقاضا برای گرم کردن خانه‌ها نیز افزایش‌یافته است. همچنین شاهد هستیم که پس از واکسیناسیون عمومی بهار امسال فعالیت مشاغل به‌سرعت افزایش یافت و اداره‌­ها و رستوران‌ها فعالیت­های خود را از سر گرفتند. مجموعه این عوامل موجب افزایش بهای انرژی در اتحادیه اروپا شده است.

از سوی دیگر، کاهش چشمگیر عرضه جدید گاز طبیعی روسیه که مهم­ترین صادرکننده گاز به اتحادیه است، این نگرانی را به وجود آورده است که مسکو به دنبال استفاده از بحران کنونی و اعمال فشار بر اتحادیه اروپا برای عملیاتی ساختن نورد استریم 2 است. به‌عنوان‌مثال، ولادیمیر پوتین ضمن انتقاد از اتحادیه اروپا برای مخالفت با امضای قراردادهای بلندمدت، اعلام کرده است که در صورت حمایت اتحادیه اروپا از نورد استریم 2، روسیه می‌تواند ۱۰ درصد صادرات گاز به اروپا را افزایش دهد. مسکو همچنین تلاش می­کند تا به‌نوعی از وضعیت کنونی برای اعمال فشار بر اوکراین هم استفاده کند. یکی از نخستین نشانه‌هایی که روسیه ممکن است گاز انتقالی از طریق مسیر اوکراین را دچار مشکل کند، روز اول اکتبر مشخص شد، آن‌هم‌ زمانی که شرکت گازپروم اعلام کرد گازی که به‌­طور تاریخی از طریق اوکراین منتقل می‌شود به کریدور جنوبی تغییر مسیر خواهد داد و خط لوله جدید تورک استریم را در دریای سیاه به زیرساخت‌های بلغارستان و صربستان خواهد رساند.

گازپروم مدت­هاست که از افزایش عرضه گاز به بازار نقدی خودداری کرده است که در آن تجارت بر اساس نیازهای کوتاه‌مدت و نه قراردادهای بلندمدت انجام می‌شود. این اقدام گازپروم به معنای تلاش روسیه برای تحت‌فشار قرار دادن اروپا در ماجرای نورد استریم 2 است. می­توان گفت موضع اخیر روسیه موجب ایجاد نگرانی‌هایی در کشورهای اروپایی شده است. به باور رهبران اروپایی، روسیه از اهرم گاز به­‌عنوان سلاح بر ضد اتحادیه اروپا استفاده می­کند و از اهرم انرژی برای فشار به بروکسل و برلین برای کسب تائیدهای فنی و قانونی برای خط لوله نورد استریم 2 بهره می­برد.

 

ایران و امنیت انرژی اروپا

اروپایی‌ها در چند سال اخیر تصور می‌کردند که می‌توانند به‌سرعت از ذخایر گازی وسیع ایران و آسیای مرکزی استفاده کنند، اما ترکیبی از مؤلفه‌هایی همچون هزینه‌های بالای توسعه زیرساخت­‌ها، استمرار تحریم‌­های آمریکا بر ضد ایران و افزایش تقاضای چین در حوزه انرژی، مانع تحقق این هدف اتحادیه اروپا شد. پروژه جاه‌­طلبانه خط لوله نابوکو نیز در نهایت کنار گذاشته شد. درواقع، کریدور انرژی جنوبی بیشتر موجب تقویت موضع روسیه و نه تضعیف آن شده است. در سال 2016 تصور اتحادیه اروپا این بود که توافق هسته‌ای با ایران در کنار اکتشاف­‌های جدید گاز طبیعی در شرق مدیترانه می‌تواند سلطه روسیه بر بازار انرژی اروپا را پایان دهد. همچنان که اشاره شد این تلقی وجود داشت که لغو تحریم‌­های سازمان ملل متحد در کنار کاهش تدابیر تنبیهی آمریکا می‌تواند زمینه­‌ساز سرمایه‌­گذاری عظیم در بخش گاز طبیعی ایران شود. در همان زمان، انتظار می‌رفت که کنسرسیومی از دولت‌­های شرق مدیترانه بتواند میدان‌های گاز کشف‌شده را توسعه دهد و زیرساخت­های لازم برای انتقال این منابع را به مصرف­‌کنندگان اروپایی فراهم کند. در حقیقت، این ایده که کشورهای مدیترانه شرقی، شمال آفریقا و غرب آسیا می‌توانند با تولیدکنندگان روسی رقابت کنند، پیشران مهمی برای شرکت­های روس بود تا آن‌ها نیز در برخی از این پروژه­‌ها حضور پیدا کنند. بااین‌حال، تصمیم دولت ترامپ در خروج از برجام و اعمال مجدد تحریم­‌ها به این معنا بود که رؤیای حضور گاز ایران در اروپا تحقق نخواهد یافت. همچنین کشورهای مدیترانه نیز نتوانستند درباره ادعاهای خود در شرق مدیترانه به مصالحه برسند. به نظر می­‌رسد در صورت لغو تحریم‌­ها و کاهش تنش‌­های میان ایران و غرب، تهران می­‌تواند در بلندمدت نقش مهمی در تامین گاز اروپا داشته باشد.

 

سخن پایانی

می‌توان گفت ناکامی سیاست‌های انرژی اروپا ارتباط زیادی با سوخت‌­های فسیلی و منابع تجدید پذیر ندارد. تحقق امنیت انرژی مستلزم ایجاد موازنه بین نیروهای بازار، فناوری، سیاست‌ها و ژئوپلیتیک است. واقعیت این است که هم ایدئولوژی بازار جناح راست و هم سرکوب بازار جناح چپ در اروپا موجب شکل­‌گیری بحران کنونی انرژی شده است. افزایش بهای انرژی موجب نگرانی جدی در بروکسل شده، زیرا ممکن است موجب شکل­‌گیری انتقاد شدید از اتحادیه اروپا و سیاست‌های سبز اتحادیه و همچنین بروز اعتراض‌های گسترده شود. 

0 Comments

یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *