شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل ترکیه گفت: خلاء قدرت در منطقه بعد از خروج نظامی آمریکا از عراق و تشدید آن بعد از خروج از افغانستان، فضا را برای مانور قدرت‌های منطقه‌ای به‌ویژه ترکیه باز کرد و در این میان، آنکارا با تکیه بر قدرت ملی، سیاست خارجی فعال و همراهی با بلوک‌های اصلی قدرت در نظام بین‌الملل به سمت بلندپروازی و نقش‌آفرینی در امور کشورها و موضوعات منطقه‌ای روی آورد که مهمترین مصداق آن را امروز در سوریه شاهد هستیم.
شورای راهبردی آنلاین -رصد: واکنش‌های رسمی روسیه به پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا محتاطانه و در عین حال منسجم بوده و این تصور را به وجود می‌آورد که یک علامت سیاسی عمدی است که هدف آن هم مخاطبان داخلی روسیه (کاهش انتظارات برای پایان سریع جنگ و بهبود روابط با آمریکا) و هم دولت آینده ترامپ است (ابراز قدردانی از اظهارات او درباره تمایلش به پایان دادن به رویارویی نظامی و بهبود روابط).
شورای راهبردی آنلاین-رصد: بسیاری از شرکت‌های چینی در مناقصات داخلی ترکیه با استفاده از حمایت مالی پروژه اگزیم‌بانک چین و ارائه قیمت‌های رقابتی، پروژه‌ها را به دست می‌گیرند. در حالی که مناقصه نیروگاه‌های حرارتی با سوخت فسیلی به پایان رسیده است، اخبار اخیر از برنامه‌های تولید سالانه 150000 خودروی برقی در منطقه صنعتی سازمان یافته مانیسا حکایت دارد. خاطرنشان می‌شود که در مرحله تولید 2500 کارگر چینی مشغول به کار خواهند شد. اما این کارگران چگونه اسکان داده و تغذیه می‌شوند و چگونه در جامعه محلی ادغام می‌شوند؟ واضح است که فرآیندهای مربوطه بسیار پیچیده است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: جنگ نیابتی زمانی است که دو کشور به طور غیرمستقیم و با حمایت از شرکت کنندگان در حال جنگ، با یکدیگر می‌جنگند. نمونه‌های کلاسیک دوران جنگ سرد عبارتند از بحران کنگو در دهه 1960 و بحران آنگولا در دهه 1970، زمانی که اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده هر یک از جناح‌های متخاصم در یک جنگ داخلی با پول، اسلحه و گاهی اوقات سربازان از کشورهای دیگر حمایت کردند، اما خود هرگز مستقیماً درگیر جنگ نشدند. براین اساس، رویکرد آمریکا و اروپا در قالب ناتو و در حمایت همه جانبه از اوکراین همه نشانه‌های جنگ نیابتی آنها علیه روسیه را دارد.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: مین آنگ هلاینگ، رهبر نظامی میانمار، با اتهام جنایت علیه بشریت به دلیل کشتار و آزار و اذیت مسلمانان روهینگیا روبه‌رو است. این جنایات که بیش از یک میلیون نفر از مردم میانمار را تحت تأثیر قرار داد، بین ماه‌های آگوست تا دسامبر 2017 رخ داد. در این مدت، ارتش میانمار عملیاتی تحت عنوان “پاکسازی” را با بهانه مبارزه با گروه‌های مسلح آغاز کرد که منجر به نسل‌کشی مسلمانان استان راخین در غرب میانمار شد. این عملیات با کشتار وسیع بیش از 200 هزار نفر از مسلمانان روهینگیا و آوارگی حدود 700 هزار نفر همراه بود. دیوان کیفری بین‌المللی این اقدامات را به عنوان مصادیق نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت شناسایی کرده است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اخیرا وزیر بازرگانی ترکیه تایید کرد که سیستم گمرک ترکیه، به روی تجارت با رژیم صهیونیستی، به طور کامل بسته شده است. این خبر با حواشی و سوال‌های بسیاری مواجه شد و یکی از مهمترین پرسش‌ها این بود که چرا ترکیه تصمیم به چنین اقدامی گرفت و درعمل تا چه حد جدی می‌باشد و پیامدهای آن بر مناسبات طرفین چه خواهد بود؟
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل ترکیه گفت: خلاء قدرت در منطقه بعد از خروج نظامی آمریکا از عراق و تشدید آن بعد از خروج از افغانستان، فضا را برای مانور قدرت‌های منطقه‌ای به‌ویژه ترکیه باز کرد و در این میان، آنکارا با تکیه بر قدرت ملی، سیاست خارجی فعال و همراهی با بلوک‌های اصلی قدرت در نظام بین‌الملل به سمت بلندپروازی و نقش‌آفرینی در امور کشورها و موضوعات منطقه‌ای روی آورد که مهمترین مصداق آن را امروز در سوریه شاهد هستیم.
شورای راهبردی آنلاین -رصد: واکنش‌های رسمی روسیه به پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا محتاطانه و در عین حال منسجم بوده و این تصور را به وجود می‌آورد که یک علامت سیاسی عمدی است که هدف آن هم مخاطبان داخلی روسیه (کاهش انتظارات برای پایان سریع جنگ و بهبود روابط با آمریکا) و هم دولت آینده ترامپ است (ابراز قدردانی از اظهارات او درباره تمایلش به پایان دادن به رویارویی نظامی و بهبود روابط).
شورای راهبردی آنلاین-رصد: بسیاری از شرکت‌های چینی در مناقصات داخلی ترکیه با استفاده از حمایت مالی پروژه اگزیم‌بانک چین و ارائه قیمت‌های رقابتی، پروژه‌ها را به دست می‌گیرند. در حالی که مناقصه نیروگاه‌های حرارتی با سوخت فسیلی به پایان رسیده است، اخبار اخیر از برنامه‌های تولید سالانه 150000 خودروی برقی در منطقه صنعتی سازمان یافته مانیسا حکایت دارد. خاطرنشان می‌شود که در مرحله تولید 2500 کارگر چینی مشغول به کار خواهند شد. اما این کارگران چگونه اسکان داده و تغذیه می‌شوند و چگونه در جامعه محلی ادغام می‌شوند؟ واضح است که فرآیندهای مربوطه بسیار پیچیده است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: جنگ نیابتی زمانی است که دو کشور به طور غیرمستقیم و با حمایت از شرکت کنندگان در حال جنگ، با یکدیگر می‌جنگند. نمونه‌های کلاسیک دوران جنگ سرد عبارتند از بحران کنگو در دهه 1960 و بحران آنگولا در دهه 1970، زمانی که اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده هر یک از جناح‌های متخاصم در یک جنگ داخلی با پول، اسلحه و گاهی اوقات سربازان از کشورهای دیگر حمایت کردند، اما خود هرگز مستقیماً درگیر جنگ نشدند. براین اساس، رویکرد آمریکا و اروپا در قالب ناتو و در حمایت همه جانبه از اوکراین همه نشانه‌های جنگ نیابتی آنها علیه روسیه را دارد.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: مین آنگ هلاینگ، رهبر نظامی میانمار، با اتهام جنایت علیه بشریت به دلیل کشتار و آزار و اذیت مسلمانان روهینگیا روبه‌رو است. این جنایات که بیش از یک میلیون نفر از مردم میانمار را تحت تأثیر قرار داد، بین ماه‌های آگوست تا دسامبر 2017 رخ داد. در این مدت، ارتش میانمار عملیاتی تحت عنوان “پاکسازی” را با بهانه مبارزه با گروه‌های مسلح آغاز کرد که منجر به نسل‌کشی مسلمانان استان راخین در غرب میانمار شد. این عملیات با کشتار وسیع بیش از 200 هزار نفر از مسلمانان روهینگیا و آوارگی حدود 700 هزار نفر همراه بود. دیوان کیفری بین‌المللی این اقدامات را به عنوان مصادیق نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت شناسایی کرده است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اخیرا وزیر بازرگانی ترکیه تایید کرد که سیستم گمرک ترکیه، به روی تجارت با رژیم صهیونیستی، به طور کامل بسته شده است. این خبر با حواشی و سوال‌های بسیاری مواجه شد و یکی از مهمترین پرسش‌ها این بود که چرا ترکیه تصمیم به چنین اقدامی گرفت و درعمل تا چه حد جدی می‌باشد و پیامدهای آن بر مناسبات طرفین چه خواهد بود؟
11 درصد کل تجارت کالا و خدمات هند در سال 2020 میلادی (96 میلیارد یورو) با اتحادیه اروپا بوده است. همچنین حدود 6000 شرکت اروپایی در هند فعال هستند که 7/1 میلیون شغل به‌طور مستقیم و پنج میلیون شغل به‌طور غیرمستقیم ایجاد می‌کنند.
گفتگوهای دوجانبه میان بروکسل و هند در سال 2013 که به دلیل اختلاف بر سر موضوع‌هایی همچون کاهش تعرفه‌ها، مالکیت معنوی و برخی مسائل دیگر به حالت تعلیق درآمد، حالا پس از برگزاری اجلاس اتحادیه اروپا و هند در مه 2021، برای رسیدن به یک موافقت‌نامه سرمایه‌گذاری و تجارت از سر گرفته‌شده است.
کشورهای اروپایی هند را نه‌تنها یک ابرقدرت در جنوب آسیا می‌دانند، بلکه دهلی را قدرتی می‌دانند که می‌تواند مانع قدرت‌یابی بیشتر چین شود. این توجه خاص اروپا را می‌توان در سال 2018 مشاهده کرد که اتحادیه اروپا هند را یک ستون ژئوپلیتیک در جهان چندقطبی قلمداد کرد. هند همچنین بازیگری است که می‌تواند موازنه قوا را در جنوب آسیا و حتی کل آسیا حفظ کند.
مؤلفه چین و گرم شدن روابط دوجانبه
از زمان توقف گفتگوهای هند و اتحادیه اروپا در سال 2013، چشم‌انداز ژئوپلیتیک تغییرهای اساسی داشته است. افزایش تنش میان هند و چین و همچنین تلاش اروپا برای کاهش وابستگی به چین موجب تغییر در سیاست‌های دهلی‌نو و بروکسل شده است.
زمانی که نخست‌وزیران چین و هند در آوریل سال 2020، هفتادمین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک میان دهلی و پکن را جشن می‌گرفتند، کمتر کسی تصور می‌کرد که روابط دو طرف با تنش مواجه شود. ظرف سه ماه به دلیل درگیری مرزی میان دو کشور دست‌کم بیست سرباز هندی و تعدادی سرباز چینی کشته شدند.
همچنین دولت هند استفاده از 118 اپلیکیشن و تلفن همراه چینی را ممنوع کرد است. روابط چین و هند از آن زمان به بعد وارد یک چرخه تنش‌آلود شده است. همه‌گیری ویروس کرونا نیز موجب بدتر شدن شرایط میان هند و چین شده است. از سوی دیگر، هند طرح‌هایی را برای تقویت مناسبات اقتصادی با ژاپن و استرالیا برای تغییر مناسبات در منطقه هند و پاسیفیک دارد.
هند و اتحادیه اروپا به‌نوعی علائم ژئوپلیتیک خاص خود را به سایر کنشگران ارسال می‌کنند و درصدد تحقق اهداف خود هستند. اتحادیه اروپا در این شرایط همه‌گیری کرونا و با توجه به تحولات اخیر ازجمله خروج آمریکا از افغانستان به دنبال استقلال راهبردی است.
بروکسل با اجرای راهبرد جدید خود در منطقه آسیا پاسیفیک هم به دنبال ایجاد تنوع در شرکای تجاری خود در منطقه هندو پاسیفیک است. تلاش اتحادیه اروپا برای توسعه روابط دوجانبه با هند تحت تأثیر نگرانی‌های اقتصادی، سیاسی و راهبردی به وجود آمده است.
بروکسل با توجه به شکل‌گیری امواج ملی‌گرایی اقتصادی در سرتاسر جهان، بر استقلال راهبردی اروپایی و حاکمیت اقتصادی و ضرورت کاهش وابستگی خارجی تأکید می‌کند. اتحادیه اروپا می‌تواند از هند به‌عنوان بدیلی برای چین و با هدف گسترش صادرات و تجارت خود استفاده کند.
در سال‌های اخیر روابط پکن و دهلی با فراز و نشیب‌های زیادی مواجه بوده است. دهلی با کمک کشورهای بیرون از منطقه به دنبال کسب اهرم‌های چانه‌زنی بیشتر در برابر پکن است. مقام‌های هند بر این باورند که با گسترش این همکاری‌ها می‌توانند برتری‌هایی بر چین در حوزه ژئوپلیتیک به‌دست بیاورند.
همچنین اقتصاد هند تحت تأثیر همه‌گیری کرونا با آسیب زیادی مواجه شده است. هند امیدوار است که مذاکره‌ها با اتحادیه اروپا بر سر منطقه تجارت آزاد بتواند به اقتصاد این کشور کمک کند. هندی‌ها در مقاطع مختلف این پیغام را ارسال کرده‌اند که چنانچه کشورهایی علاقه‌مند به تغییر شرایط تولید به‌ویژه تغییر در مناطق ژئوپلیتیک باشند، دهلی آماده انجام این کار است.
این سیاست از سال 2014 به‌عنوان اولویت سیاسی هند مطرح بوده است؛ سیاستی با عنوان «ساخت هند» که هدف آن به چالش کشیدن چین در مقام بزرگ‌ترین قطب تولیدی است. همه‌گیری کرونا موجب شده است دهلی‌نو و بروکسل هر دو به افزایش همکاری‌های اقتصادی علاقه‌مند شوند. درواقع، بروکسل و دهلی‌نو پس از پایان همه‌گیری کرونا با این چالش مواجه خواهند بود که چگونه رشد اقتصادی خود را افزایش دهند.
اتحادیه اروپا به دنبال تقویت زنجیره‌های عرضه خود با هدف کاهش وابستگی به چین است و هند نیز می‌خواهد خود را یک بدیل مطمئن برای سرمایه‌گذاری‌های اروپایی معرفی کند.
سخن پایانی
در ماه‌های اخیر مؤلفه چین موجب تحرک بیشتر در روابط دهلی‌نو و بروکسل شده است، اگرچه این امر بدین معنا نیست که اتحادیه اروپا روابط تجاری با چین را متوقف خواهد کرد. باید به این موضوع اشاره کرد که ازسرگیری گفتگوهای تجاری میان بروکسل و دهلی فقط یک موضوع اقتصادی نیست، بلکه اهداف سیاسی را نیز در برمی‌گیرد. درواقع، دهلی‌نو معتقد است که رابطه میان هند و اتحادیه اروپا نمی‌تواند فقط یک پایه داشته باشد و با افزودن بُعد ژئوپلیتیک به آن قوی‌تر خواهد شد.
البته همکاری‌های فزاینده کنونی به‌یک‌باره توسعه‌نیافته است و دهه‌ها زمان برای شکوفایی آن صَرف شده است. در سال‌های اخیر نیز مؤلفه‌هایی همچون پاندمی کرونا، بی‌اعتماد شدن هند به پروژه ابتکار کمربند و جاده و همچنین نگرانی درباره انحصار هوآوی در فناوری 5G از عوامل مؤثر بر این تغییر پارادایمی بوده است.
روابط بسیار مناسب میان هند با فرانسه و آلمان نیز در تقویت روابط بروکسل و دهلی مؤثر بوده است. می‌توان گفت بافتار کنونی ژئوپلیتیک منطقه هندو پاسیفیک نیز موجب افزایش اهمیت روابط دوجانبه اتحادیه و هند شده است. منطقه هندو پاسیفیک کانون ژئوپلیتیک دهه آینده خواهد بود و پکن در حال ایجاد تغییر در شرایط این منطقه است، به همین دلیل هند و اتحادیه اروپا ناچار به تقویت همکاری‌ها هستند.
البته هرچند دو طرف متمایل به تقویت همکاری‌ها هستند، بااین‌حال، در برخی حوزه‌های کلیدی ازجمله تعرفه‌های هند بر کالاهای اروپایی چندان پیشرفتی حاصل نشده است.
درواقع، باید گفت چشم‌انداز همکاری اقتصادی بروکسل و دهلی همچنان نامشخص است که دلیل آن وجود واگرایی دوجانبه عمیق در حوزه فرهنگی، اقتصادی و سیاسی است.
0 Comments