علاوه بر نفت و گاز، صادرات تکنولوژی و به ویژه تکنولوژی مربوط به اکتشاف و تولید نفت و گاز باعث شده که درآمدهای قابل توجهی نصیب این کشور شود. در یک دهه اخیر به دفعات سازمان ملل متحد، نروژ را از نظر توسعه یافتگی در رده بالای جدول خود قرار داده است. روابط ایران و نروژ از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی دارای فراز و نشیب بوده و نروژی ها نسبت به بسیاری از کشورهای اروپایی بیشتر بر مسائل حقوق بشری تاکید می کردند. در دوران اصلاحات روابط دو کشور در بستر آرامی قرار گرفت به طوری که چند شرکت مهم نروژی در پروژه های کشورمان فعال شدند. ازجمله پروژه های مهم می توان به تکمیل دو فاز در پارس جنوبی، اکتشاف نفت در استان ایلام به ویژه در مناطقی همچون چنگوله و آذر و نیز لرزه نگاری در استان لرستان اشاره کرد. متاسفانه با اعمال تحریم های بین المللی علیه جمهوری اسلامی ایران، شرکت های نروژی همچون استات اویل- هیدروفعالیت های خود را در ایلام و خرم آباد متوقف کردند هر چند که دو فاز مربوطه در پارس جنوبی، با موفقیت به اتمام رسید.

با توجه به علاقه مندی اروپایی ها به ازسرگیری فعالیت های اقتصادی خود در ایران، سفر دکتر ظریف به اسلو می تواند نقطه عطفی در روابط دو کشور به حساب آید. نروژ توان بالایی در استخراج نفت و گاز در خشکی و فلات قاره دارد و جمهوری اسلامی ایران باتوجه به نیاز در سرمایه گذاری در این بخش می تواند از این پتانسیل به نحو احسن استفاده کند. به ویژه آنکه مسوولان مربوطه در کشور از فعالیت شرکت های نروژی رضایت دارند. پیش از تحریم، برنامه ریزی شده بود در ظرف چند سال تولید نفت در مناطق آذر و چنگوله در استان ایلام به ۵٠٠ هزار بشکه برسد که سفر دکتر ظریف می تواند نویدی برای آغاز به کار مجدد شرکت هیدرو که در سال های اخیر با استات اویل ادغام شده است، باشد.

علاوه بر آن با توجه به ضرورت سرمایه گذاری های کلان چه در خشکی و چه فلات قاره، نروژی ها می توانند نقش مهمی در این زمینه داشته باشند. یکی از پروژه های مهمی که نروژ می تواند به طور کامل یا به صورت شراکتی با دیگر شرکت ها در ایران فعال شود، انتقال گاز پارس جنوبی به کشورهای شبه قاره است که در صورت عدم توافق با پاکستان، گاز ایران می تواند از طریق لوله و در زیر آب های دریای عمان و دریای عرب به غرب هندوستان متصل شود.

علاوه بر انرژی، نروژ در زمینه های تکنولوژی پیشرفته الکترونیکی، شیلات و به ویژه کشتی سازی تبحر دارد و شرکت های این کشور می توانند در این زمینه همکاری کنند.

در نروژ مراکز تحقیقاتی و استراتژیک متعددی وجود دارد که آمادگی همکاری با موسسات مشابه ایرانی را دارند: هر چند که این همکاری ها تا قبل از تحریم ها وجود داشته و لازم است مجددا احیا شود.

از موضوعات دیگری که احتمالادر دستور کار دکتر ظریف و مقامات نروژی خواهد بود مسائل مربوط به محیط زیست، صلح و امنیت منطقه و بین الملل و تروریسم است. نروژ از جمله کشورهای در اندازه متوسط اروپایی است که در حوزه پیرامونی ایران چه از نظر اقتصادی و چه از نظر سیاسی، اجتماعی و کمک های انسان دوستانه فعال است و علاقمند است با ایران همکاری کند.

یکی از برنامه های دکتر ظریف در سفر به نروژ، دیدار از پارلمان و رایزنی با رییس مجلس و هم چنین ملاقات با رییس و اعضای کمیسیون سیاست خارجی و دفاعی پارلمان این کشور است. پارلمان نروژ نقش مهمی در سیاستگذاری های آن کشور دارد به طوری که رییس پارلمان از نظر جایگاه، نقش برجسته ای در کشور دارد. رفت و آمدهای پارلمانی بین دو کشور علاوه بر اینکه بسیاری از سوءتفاهمات را می تواند برطرف کند، در توسعه روابط دو کشور نیز موثر خواهد افتاد.

همزمان با سفر دکتر ظریف به نروژ، نشست موسوم به «اسلوفورم» در زمینه مطالعات و ابتکارات صلح و گفت وگو در این باره نیز برگزار می شود. علاوه بر شرکت وزیر امور خارجه کشورمان، سیاستمداران بعضی کشورهای جهان در این نشست شرکت می کنند. این نشست فرصتی دست خواهد داد که دکتر ظریف با بعضی وزرا و سیاستمداران دیگر کشورها به گفت وگو بنشینند. فدریکا موگرینی، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپایی و جان کری، وزیر امور خارجه امریکا نیز قرار است با همتای ایرانی خود ملاقات کنند. به طور قطع مسائل مربوط به برجام و تاخیر در گشایش منابع مالی مورد گفت وگو و پیگیری قرار خواهند گرفت. از آنجایی که در این نشست وزرای خارجه بعضی کشورهای عضو ١+۵ نیز حضور دارند نشست اسلوفروم و سفر به نروژ می تواند دارای دستاوردهای مفیدی برای کشور باشد.

منبع:

فرجی راد، عبدالرضا. “سفیر پیشین ایران در نروژ.” روزنامه اعتماد، خرداد 1395: 10.