جدیدترین مطالب
تلاشهای کابینه جنگ نتانیاهو برای انحراف افکار عمومی از جنگ غزه
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: رژیم صهیونیستی درصدد «بهرهبرداری روانی» از مسائل اخیر منطقه، برای انحراف افکار عمومی جهانی از جنایات این رژیم در غزه است. بررسی فضای حاکم بر محافل سیاسی و رسانهای رژیم صهیونیستی و مراکز همسو با آن در سطح منطقه و بینالملل نشان میدهد که این رژیم، بهدنبال «برجسته و غالبسازی» تنشهای اخیر با جمهوری اسلامی ایران است تا فشار سنگینی که را که در افکار عمومی داخلی، منطقهای، بینالمللی و حتی دولتهای اروپایی علیه جنگ غزه ایجاد شده است، را کاهش دهد.
تحلیلی بر تقابل نظامی ایران و رژیم صهیونیستی
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل غرب آسیا گفت: جمهوری اسلامی ایران در واپسین ساعات 26 فروردین، حملهای موشکی و پهپادی را علیه سرزمینهای اشغالی آغاز کرد که تا صبح روز بعد ادامه داشت. این در حالی بود که علی رغم اطلاعرسانی قبلی ایران به برخی کشورهای منطقهای و فرامنطقهای درباره قطعی بودن پاسخ و اقدام نظامی کشورمان، آمریکا و رژیم اسرائیل نتوانستند مانع از انجام این حمله شوند.
چالشهای پیشروی مودی در انتخابات سراسری هند
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل شرق آسیا گفت: علیرغم شانس پیروزی، لیکن احتمالا تعداد کرسیهایی که نارندار مودی، نخست وزیر هند در پارلمان آینده این کشور در اختیار خواهد داشت، کمتر باشد، چون به نظر میرسد مسلمانان و دیگر اقوام هند در انتخابات سراسری به سمت احزاب مخالف حزب حاکم حرکت کنند.
أحدث المقالات
اهمیت راهبرد ترکیه برای برقراری توازن در روابط با روسیه و غرب
پلین آیان موسیل در تحلیلی که در وبسایت موسسه روابط بین الملل پراگ منتشر شد، به بررسی ترکیه به عنوان یکی از قدرتهای متوسط و نقش این کشور در رقابت روسیه و بلوک غرب پرداخت و ترکیه را کشوری در نظر گرفت که اتحاد و گرایشاتش از طرفی به طرف دیگر در نوسان است. این کشور بارها از الگوهای دنبال شده توسط متحدان غربی خود فاصله گرفته و در خصوص تهاجم روسیه به اوکراین، با به کارگیری «راهبردی میانجیگرانه»، سعی در کسب منافع از هر دو طرف داشته است.
موضع ترکیه برای ایجاد توازن در روابط با روسیه و غرب، پس از تثبیت قدرت رجب طیب اردوغان در انتخابات ۲۰۲۳، هنوز تغییری نکرده است. تنش در روابط ترکیه با روسیه تشدید شده اما در تعاملات با غرب مسیری مثبتتر را دنبال کرده است. این امر منجر به تدوین راهبرد بلندمدت اتحادیه اروپا برای روابط بهتر با ترکیه شد. این مقاله خواستار احتیاط در قبال این چرخش مثبت است و به سه عامل که میتواند مانع از همسو شدن بالقوه ترکیه با غرب شود، اشاره میکند: افزایش نفوذ احزاب راست افراطی درون دولت ترکیه، وابستگی این کشور به گاز روسیه و جاهطلبی آن برای اعمال رهبری در جهان اسلام، که در آن لفاظیهای ضدغربی نقشی اساسی ایفا میکند.
اقدام ترکیه برای حفظ توازن: ارزیابی موقعیت فعلی آن
روابط ترکیه با ناتو و اتحادیه اروپا در شش سال گذشته به طور قابل توجهی عقبگرد داشته است. گزارشات اتحادیه اروپا و بیانیههای ناتو، با اشاره به اقدامات جنجالی ترکیه، بر «غیرقابل اعتماد» و «غیرقابل پیشبینی» بودن این کشور تأکید کردهاند. اقداماتی همچون خرید سامانه ضدهوایی اس-۴۰۰، سوءاستفاده از پناهندگان سوری، حفاری یکجانبه در شرق مدیترانه، خودداری از تأیید تحریم مسکو و ممانعت از الحاق سوئد به ناتو باعث شد که متحدان غربی، ترکیه را یک «شریک غیرقابل اعتماد» و «مخرب» تلقی کنند.
اما استنباط طرف روسی از ترکیه متفاوت بوده است. «ناایمنی» ترکیه، حداقل تا مه ۲۰۲۳ عاملی برای نگرانی مسکو نبود. پوتین در اکتبر ۲۰۲۲ ترکیه را شریکی چالشبرانگیز در مذاکرات خواند اما بر ثبات روابط دو کشور تاکید و خاطرنشان کرد که گرچه بسیاری از تصمیمات مشترک با ترکیه نتیجه اختلافاتی دشوار بوده اما دو طرف به رسیدن به توافق تمایل داشتهاند. یک فرهنگ هدفمند «همکاری رقابتی» میان دو طرف وجود داشت، که بر اساس آن هر دو کشور میتوانستند موافقت کنند که نظرشان درباره برخی موضوعات کلیدی مخالف باشد. شاید به همین دلیل روسیه به انتخاب مجدد اردوغان تمایل داشت و از آن تلویحا حمایت کرد.
اما در پی تثبیت قدرت اردوغان، نوسانات در همسویی ترکیه به ضرر روسیه و به نفع غرب تغییر جهت داد. روابط ترکیه و روسیه پس از حمایت آنکارا از عضویت سوئد در ناتو و انتقال پنج فرمانده از گردان آزوف اوکراین به کییف متشنج شد. روسیه نیز از احیای توافق تحت حمایت سازمان ملل برای عبور امن غلات از اوکراین که با میانجیگری ترکیه حاصل شده بود، خودداری کرد.
در جبهه غرب، ترکیه نه تنها روابطش را با یونان و شرکای مختلف غربی عادی کرد، بلکه کمیسیون و نماینده عالی اتحادیه اروپا نیز راهبردی آیندهنگرانه را با هدف تقویت روابط بلندمدت با ترکیه در پیش گرفتند. این حرکت راهبردی اتحادیه اروپا مورد استقبال دولت ترکیه قرار گرفت.
راهبرد آینده نگر اتحادیه اروپا و اصرار روسیه بر عدم تمدید قرارداد غلات، گزینهای را مد نظر ترکیه قرار میدهد، که همگرایی بیشتر با غرب است. راهبرد اتحادیه اروپا را میتوان کاملاً سازنده در نظر گرفت، زیرا هدف آن قرار دادن ترکیه در حوزه نفوذ اتحادیه اروپا و به طور بالقوه کاهش نوسانات در همسویی این کشور است. در بحبوحه چالشهای امنیتی و ژئوپلیتیکی مداوم، این راهبرد جدید اروپا امیدوارکنندهتر از همکاری موقت با ترکیه در مورد موضوعات راهبردی، مانند توافقنامه مهاجرت میان اتحادیه اروپا و ترکیه است. این راهبرد از پتانسیل ایجاد یک چارچوب نهادی باثبات برای مذاکره و توافق، یا دست کم اراده برای «موافقت کردن با داشتن اختلاف نظر» در مورد مسائل راهبردی (مشابه رویکرد اخیر با روسیه) برخوردار است.
پیش بینی
اگرچه واکنش اولیه ترکیه به راهبرد جدید بلندمدت اتحادیه اروپا در سطح وزیران مثبت بوده است، اما دلایلی وجود دارد برای این که انتظار سناریوهای خیلی خوشبینانه را نداشته باشیم. اول و مهمتر از همه، ترکیه همچنان به تلاشهای خود برای رهبری منافع مسلمانان در سراسر جهان ادامه میدهد که در آن سخنان ضدغربی نقش مهمی دارد. دوم، احساسات ضدغربی در افکار عمومی ترکیه بسیار قوی است و حزب اردوغان در ائتلاف حاکم قدرت را با احزاب کوچک راست افراطی به اشتراک میگذارد. علاوه بر این، افزایش وابستگی ترکیه به گاز روسیه پس از حمله به اوکراین، چالش مهمی در برابر انتظار اروپا برای همکاری ترکیه در جلوگیری از دور زدن تحریمها ایجاد میکند. در نهایت، با تشدید مجدد درگیری اسرائیل و فلسطین، به دلیل منافع مشترک ترکیه و روسیه در به حاشیه راندن بازیگران غربی در این درگیری، احتمالاً روابط آنکارا-مسکو دوباره تقویت خواهد شد.
ترکیه نمونه بارزی است از این که چگونه یک قدرت متوسط که در همسویی با طرفهای مختلف دچار نوسان است، میتواند در درگیری بین روسیه و غرب اهمیت راهبردی پیدا کند. نقش ترکیه باعث انحراف و تأخیر در تحولات مربوط به پویایی قدرت میشود، مانند آنچه در روند گسترش ناتو یا در راهبردهای صادرات و واردات طرفهای درگیر رخ میدهد.
راهبرد بلندمدت اتحادیه اروپا که هدفش بهبود روابط با ترکیه است، در بحبوحه درگیریهای سیاسی جدی مطرح شده است. این راهبرد تمایل بازیگران غربی را برای پذیرش تفاوتهای ترکیه با هدف رسیدن به روابطی باثبات و حل مناقشات قدیمی نشان میدهد.
افزایش ملیگرایی در ساختار حکومتی ترکیه، وابستگی این کشور به انرژی روسیه و جاهطلبی آن برای رهبری منافع مسلمانان در پی درگیری اسرائیل و فلسطین، سه چالش کلیدی برای موفقیت این راهبرد هستند.
0 Comments