شورای راهبردی آنلاین – رصد: بحران سودان که اکنون وارد دومین ماه خود شده است، پیامدهای جدی برای کشورهای همسایه دارد. این امر به ویژه در خصوص مصر که با چالش اقتصادی مواجه است، مصداق دارد. این کشور با وقوع بحران انسانی در مرزهای خود به دلیل فرار دهها هزار پناهجوی سودانی فراری از درگیری روبروست.
شهیرا امین در تحلیلی که شورای آتلانتیک منتشر کرد، نوشت: بر اساس گزارش سازمان بین المللی مهاجرت (IOM) از زمان شروع جنگ در اواسط آوریل، حداقل 259 هزار نفر از سودان به کشورهای همسایه – یعنی مصر، چاد، اریتره و جمهوری آفریقای مرکزی- پناهنده شدهاند؛ اما مصر بیشترین آسیب را در این میان دیده است.
مصر مقصد اصلی این پناهجویان است و بیش از 50 هزار نفر را پذیرفته است. انتظار میرود در صورت ادامه جنگ، صدها هزار نفر دیگر در ماههای آینده وارد این کشور شوند. این هجوم انبوه نه تنها تهدیدی برای تشدید بحران انسانی در مرز مصر است، بلکه تهدیدی برای افزایش فشار بیش از حد بر منابع این کشور، آن هم در زمانی است که با بحران اقتصادی عمیقتری مواجه است که خطر نارضایتی بیشتر مصریهای ناراضی را در پی دارد.
اما نگرانی دولت مصر بسیار بیشتر از افزایش نارضایتی عمومی ناشی از فشارهای عظیم اقتصادی است. نفوذ احتمالی گروههای افراطی به مصر در حال حاضر یکی از نگرانیهای اصلی مقامات است.
آزادی اخیر شخصیتهای طرفدار اخوانالمسلمین از زندانی در سودان، نگرانی قاهره را از گشودن جبهه جدیدی افزایش داده است.
یکی دیگر از نگرانی های اصلی مصر، روابط قوی نیروهای پشتیبانی سریع (RSF) با اتیوپی است. مصر در مناقشه جاری خود با اتیوپی بر سر سهم این کشور پایین دستی از آب های نیل، خواهان حمایت سودان بوده است. مصر ساخت و بهرهبرداری سد بزرگ رنسانس اتیوپی (GERD) را به عنوان یک «تهدید وجودی» تلقی می کند. اگر مصر در هر زمانی در آینده تصمیم به استفاده از گزینه نظامی علیه اتیوپی بگیرد، ممکن است مجبور شود این کار را یکجانبه انجام دهد، زیرا دیگر سودان را در کنار خود نخواهد داشت.
رئیس جمهور عبدالفتاح السیسی هرگونه مداخله در سودان را رد و استدلال کرده که بحران سودان یک موضوع «داخلی» است. او همچنین متعهد شده است که مصر در مناقشه از یکی از دو طرف درگیری در سودان حمایت نخواهد کرد و پیشنهاد میانجیگری بین جناح های رقیب سودان را داده است. با این حال، برخی ناظران میگویند مصر در حال حاضر عمیقاً در خارطوم درگیر است. آنها تاکید می کنند که ارتش مصر از ارتش سودان حمایت می کند.
برخی از تحلیلگران استدلال می کنند که خطرات وضعیت کنونی برای قاهره بسیار زیاد است و به همین خاطر نمی تواند بیکار بماند و شاهد وخامت اوضاع باشد.
بر کسی پوشیده نیست که قاهره از مدت ها قبل از ارتش سودان، با این اعتقاد که تنها نهادی است که می تواند ثبات را در سودان بازگرداند، حمایت کرده است.
همه اینها مصر را در یک دوراهی قرار می دهد. از یک سو، از ترس سرایت خشونت به خاک مصر، مایل است ثبات و امنیت در سودان برقرار شود. از سوی دیگر، همسایه شمالی سودان نمیخواهد با جانبداری علنی از یک طرف در مناقشه، خطر کند و به ویژه روابطش با امارات را که اهداف متفاوتی را در سودان پیگیری میکند، به خطر بیندازد. مصر با کمبود نقدینگی، دارایی های دولتی را به این کشور ثروتمند خلیج فارس می فروشد تا اقتصاد آشفته خود را تقویت کند. تحریک امارات متحده عربی ممکن است باعث شود که این کشور سرمایه گذاری های خود در مصر را متوقف کند و این کشور آفریقای شمالی را از پول نقدی که برای جبران شکاف مالی 17 میلیارد دلاری در چهار سال آینده به آن نیاز دارد، محروم سازد.
گزینه محافظهکارانهتر برای مصر حمایت پنهان یا غیرمستقیم از نیروهای مسلح سودان، بدون اعلام علنی موضع منفی خود علیه RSF است. با این حال، با کامل شدن تقریبی روند تخلیه خارجی ها از سودان و با فرض تداوم درگیریها، این انتظار وجود دارد که تهاجم نظامی تمام عیار مصر به سودان قریب الوقوع باشد. به گفته برخی از تحلیلگران، حمله به سودان به مصر فرصتی می دهد تا نقش رهبری خود را در منطقه بازیابد.
کمک به پایان دادن به مناقشه در سودان همچنین به مصر این امکان را می دهد که سیاست خارجی و منافع خود را با ایالات متحده هماهنگ کند و روند قبلی دیدگاه های متضاد در خصوص مسائل منطقه را معکوس نماید. این امر راه را برای همکاری بیشتر بین ایالات متحده و متحد دیرینه اش در خاورمیانه هموار می کند و بدون شک به کاهش تنش ها بر سر مواضع مخالف درباره چندین موضوع، از جمله حمایت مصر از حفتر در طول جنگ داخلی در لیبی و گزارش های اخیردرباره قصد مصر برای ارسال موشک به روسیه کمک می کند. روابط راهبردی مصر با روسیه بیش از همه آمریکا را عصبانی کرده است.
بنابراین، در حالی که عوامل پیچیده بسیاری وجود دارد که ممکن است مصر را از مداخله آشکار در سودان منصرف کند، امکان تهاجم را نمی توان رد کرد.
0 Comments