وب سایت مؤسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک (IISS) بریتانیا در یادداشتی نوشت: براساس آنچه از اظهارات و مصاحبه‌های مکرون در مورد سیاست خارجی برمی‌آید، او به دنبال ایفای نقش ویژه فرانسه در اروپا و جهان است. اگرچه انتظار می‌رود حزب مکرون اکثریت مطلق خود را در انتخابات پارلمانی اواسط ژوئن از دست بدهد، اما با توجه به ماهیت بسیار متمرکز سیاست خارجی در جمهوری پنجم فرانسه، تأثیر چندانی بر رویکرد مکرون نخواهد داشت.

در شرایطی که جهان با ظهور بحران‌های پی‌در‌پی مواجه است، هنور مشخص نیست مکرون برای تحقق دیدگاه خود از فرانسه به عنوان رهبر اروپای مستقل موفق خواهد بود یا خیر؟

محوریت اروپایی

تأثیر بحران کرونا بر زنجیره‌های تأمین جهانی و جنگ در اوکراین، اهمیت خودمختاری استراتژیک اروپایی مورد حمایت مکرون را دو چندان کرده است. سطح جاه طلبی‌ها درباره دفاع اروپایی نیز با حمله روسیه به اوکراین افزایش چشمگیری یافته است. بودجه دفاع ملی، از جمله در فرانسه، در حال افزایش است، اگرچه نرخ بالای تورم این امر را تعدیل خواهد کرد. با این حال هنوز معلوم نیست که آلمان چگونه و چه زمانی 100 میلیارد یورو بودجه اضافی را برای دفاع اروپایی هزینه می‌کند، تصمیم برلین برای خرید جنگنده‌های اف 35 از ایالات متحده نشان می‌دهد که آلمان دفاع اروپایی و ناتو را فدای یکدیگر نخواهد کرد؛ اما شاید یکی از پیچیده‌ترین چالش‌ها برای مکرون، روابط دشوار دوجانبه میان او و بوریس جانسون است. بدون همکاری نزدیک‌تر میان قدرت‌های نظامی اصلی اروپا، آینده دفاع اروپایی در معرض تهدید خواهد بود.

به رغم اروپا محور بودن گفتمان مکرون، او باید اقداماتی را برای تعدیل آن انجام دهد؛ چرا که بخش بزرگی از رای دهندگان فرانسوی از احزاب و رهبران راست و چپ افراطی حمایت کردند که آشکارا به اروپای واحد بدبین هستند.

سیاست دوگانه در قبال روسیه

علیرغم جنگ پوتین علیه اوکراین، به نظر می‌رسد رئیس جمهور فرانسه معتقد است روسیه باید و می‌تواند به خانواده ملت‌های اروپایی بازگردانده شود. با وجود اینکه او از سنت بسیاری از روسای جمهور فرانسه پیروی می‌کند و معتقد است که فرانسه می‌تواند نقش ویژه‌ای در حفظ روسیه در اروپا ایفا کند، اما هنوز نتوانسته اکثریت کشورهای اروپایی را با این رویکرد همراه کند. مواضع متفاوت مکرون در مورد اوکراین – حمایت قوی از کی‌یف به موازات عدم تمایل برای شروع روند عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا – را باید در همین راستا ارزیابی کرد. ضمن آنکه بیشتر شرکت‌های تولید کننده اروپایی که هنوز در روسیه فعالیت می‌کنند، فرانسوی هستند.

کار ناتمام در آفریقا

تصمیم مکرون برای پایان دادن به عملیات نظامی فرانسه در منطقه ساحل در غرب آفریقا در طول مبارزات انتخاباتی کمتر مورد توجه قرار گرفت. تجهیزات و نیروهای نظامی فرانسه در پایگاه‌های نظامی موجود در غرب آفریقا مستقر می‌شوند تا از این پس به عنوان بخشی از برنامه نظامی بین‌المللی مبارزه با تروریسم فعالیت ‌کنند. اینکه آیا این اقدام برای مهار گروه‌های تروریستی مختلف که هنوز در منطقه فعال هستند کافی است یا خیر، هنوز مشخص نیست. برخی از دولت‌های محلی، از جمله مالی با این اقدام شریک سنتی خود مخالف هستند و ترجیح می‌دهند از خدمات گروه واگنر روسیه استفاده کنند. با این حال، پایان دادن به عملیات نظامی در ساحل، ممکن است ظرفیت‌ها و منابع فرانسه را در این قاره آزاد کند و مکرون را قادر سازد تا سیاست خود برای تنظیم مجدد روابط بین فرانسه، اروپا و دولت‌های کلیدی آفریقا را دنبال کند. با این حال، محور سیاست مکرون در آفریقا به دنبال این خواهد بود که اتحادیه اروپا بتواند جایگزین اقتصادی مناسبی برای دیپلماسی تله بدهی چین ارائه کند.

بازی بزرگ در هند و اقیانوسیه

امضای پیمان آکوس میان استرالیا، بریتانیا و ایالات متحده، نه تنها از منظر دفاعی- صنعتی برای فرانسه یک عقبگرد بود، بلکه نارضایتی فرانسوی‌ها از این پیمان نیز چندان با حمایت اروپایی‌ها همراه نشد. در چنین شرایطی، مکرون حق انتخاب‌های کمی داشته و چاره‌ای جز تلاش برای تعمیق برخی شراکت‌ها مانند مشارکت با ژاپن و هند ندارد. اگرچه هر یک از آن‌ها محدودیت‌های خاص خود را دارند.

یکی از‌ قدرت‌های محوری در جهان قطبی شده

بحران‌های مهمی که در اولین دوره ریاست‌جمهوری مکرون حادث شدند، فرصت‌های واقعی را برای او فراهم کردند تا دیدگاه خود درباره فرانسه به‌عنوان یک قدرت محوری در دنیای قطبی‌شده را دنبال کند. با این حال، همین بحران‌ها، محدودیت‌های فرانسه برای نقش آفرینی جهانی را آشکار کردند. به همین دلیل تمرکز مکرون بر پروژه اروپایی قرار گرفته است تا بتواند ضمن حمایت از عمق استراتژیک فرانسه قدرت این کشور را ارتقا ببخشد. از این نظر، اروپا عملاً به عنوان محور سیاست خارجی مکرون عمل خواهد کرد.