شورای راهبردی آنلاین- رصد: اتحادیه اروپا باید راهبرد «دروازه جهانی» و ابعاد بینالمللی «معامله سبز» اروپا را بهعنوان بخشهایی از یک راهبرد واحد در نظر بگیرد که قادرند یکدیگر را متقابلاً تقویت کنند. چنین اقدامی اروپا را به شریک اصلی در گذار سبز آفریقا تبدیل خواهد کرد و این به نفع هر دو قاره خواهد بود.
مایکل تانشوم در یادداشتی که در وبسایت اندیشکده شورای روابط خارجی اروپا منتشر شد، نوشت: کمیسیون اروپایی در 15 سپتامبر 2021 اعلام کرد که اتحادیه اروپا یک راهبرد بزرگ اتصال را با نام «دروازه جهانی» به اجرا درخواهد آورد. «دروازه جهانی» راهبردی برای خنثی کردن «ابتکار کمربند و جاده» چین است که ساختار بازرگانی در جهان را تغییر خواهد داد.
اورسولا فون درلاین، رئیس کمیسیون اروپایی ضمن معرفی راهبرد «دروازه جهانی»، بر شراکت اروپا با کشورهای آفریقایی تأکید کرد. او اجلاس اتحادیه اروپا-آفریقا را که در فوریه 2022 برگزار خواهد شد، بهعنوان اولین مکانی معرفی کرد که در آن اتحادیه اروپا درباره این راهبرد جدید با شرکای منطقهای خود مذاکره خواهد کرد. بااینحال آیا اروپا میتواند به رقابت با سرمایهگذاری چین در آفریقا که ارزش آن بالغبر 47.4 میلیارد دلار است، امیدوار باشد؟ بله میتواند.
وقتی مسئله به شراکت در سرمایهگذاری موفق در آفریقا مربوط باشد، شراکت بزرگتر به معنای شراکت بهتر نخواهد بود. سرمایهگذاریهای چین در آفریقا منجر به یک رونق اقتصادی به سبک چین در یک آفریقای واحد نخواهد شد.
فرصت اروپا برای پر کردن شکافهایی که وجود دارد، به یک سرمایهگذاری بستگی دارد که بتواند به تولید در مقیاسی بزرگ و با ارزشافزوده در آفریقا منجر شود. به این منظور، اتحادیه اروپا باید منابعش را به شکلی هماهنگ و راهبردی مستقر کند. کلید اطمینان از تبدیل اروپا به شریک اصلی رشد آفریقا، تلفیق «دروازه جهانی» با «معامله سبز »اروپا است. معامله سبز ابتکار اتحادیه اروپا برای مقابله با تغییرات آب و هوایی در داخل و خارج از این قاره با ارزشی بالغبر یک تریلیون دلار است. اروپا باید این دو را در یک کل منسجم ترکیب کند.
آفریقا فرصت انجام این کار را فراهم میسازد. تدابیر اقلیمی در آفریقا به سبز کردن صنایع سنگین این قاره و توسعه بخشهای تجاری جدید و سازگار با اقلیم که از اقتصاد دیجیتال استفاده میکنند، مربوط میشود. جنوب صحرای آفریقا در حال حاضر درزمینه بانکداری مبتنی بر تلفن همراه و خدمات مالی دیجیتال از باقی جهان جلو زده است. در سال 2019 این خدمات و بخشهای تجاری جدید ناشی از آن 155 میلیارد دلار ارزشافزوده را در کشورهای جنوب صحرای آفریقا ایجاد کرد. بخش عمده این رشد در اقتصاد سبز آفریقا صورت گرفته است. فقط در شرق آفریقا، یکمیلیون مشترکِ تلفن همراه، سیستمهای خورشیدی منفصل از شبکه و همچنین لامپ، تلویزیون و یخچالهای کممصرفی را که با این سیستمها کار میکنند، خریدهاند. این امر 86 میلیون دلار درآمد و 467 میلیون دلار صرفهجویی در هزینه را برای خانوارها رقم زد و از ورود 2 میلیون تن دیاکسید کربن به جو جلوگیری کرد.
زیرساخت لازم برای تولید انرژی سبز و همچنین شبکههای اطلاعاتی و ارتباطی پیشرفته در آفریقا میتواند بر شبکه اتصال «دروازه جهانی» تکیه کند. بنابراین، اتحادیه اروپا باید از دروازه جهانی برای اجرای ابعاد بینالمللی معامله سبز اروپایی و نهفقط برای تقویت صادرات انرژی سبز آفریقا بهمنظور مصرف در اروپا استفاده کند. این امر مستلزم آن است که این بلوک راهبردیتر فکر کند. ورود اروپا به گذار سبز آفریقا به نفع هر دو قاره خواهد بود.
ارزش راهبردی سرمایهگذاری «هوشمندتر»
فون درلاین در سخنرانی خود به برخی از نواقص سرمایهگذاری اروپایی در آفریقا اذعان و اعلام کرد که «برای اروپا منطقی نیست که یک جاده بیعیب و نقص میان یک معدن مس تحت مالکیت چین و یک بندر تحت مالکیت چین ایجاد کند. وی افزود: «وقتی مسئله به این نوع سرمایهگذاریها مربوط میشود، ما باید هشیارتر باشیم». اگر قرار باشد اتحادیه اروپا کریدورهایی بازرگانی برای شکل دادن به ساختار تجارت جهانی ایجاد کند، باید سرمایهگذاری بیشتری در زیرساختهای بندری و ریلی انجام دهد که در آن یک پایگاه صنعتی قرار دارد که در «زنجیرههای ارزش» تولید ادغامشده است.
اروپا دقیقاً در یک مورد در آفریقا چنین کاری را انجام داده است. شراکت اروپا با رباط باعث شده مراکش به غول تولید خودرو در آفریقا تبدیل شود. مراکش در حال تبدیلشدن به نقطه اتصال مرکزیِ یک کریدور تجاری است که از غرب آفریقا به غرب اروپا کشیده میشود.
اگرچه چین سرمایهگذاری زیادی برای توسعه بندر اصلی مراکش کرد، اما این بندر خودروهای اروپایی ساخت مراکش-و نه خودروهای چینی-را به بازارهای بینالمللی ارسال میکند. درواقع، شرکتهای چینی مجبور به ادغام در زنجیره ارزش مراکش -اروپا شدهاند.
نقش اروپا در اقتصادهای سبز و دیجیتال آفریقا
فون در لاین در تشریح اهداف دروازه جهانی برای عمق بخشیدن به ارتباطات تجاری و تقویت زنجیرههای تأمین بهضرورت «توسعه پروژههای سرمایهگذاری جدید در فناوریهای سبز و دیجیتال» اشاره کرد. معامله سبز اروپا میتواند یک موتور سرمایهگذاری برای رسیدن به این هدف در صورتی باشد که شامل تعهد مالی اروپا در مقیاسی بزرگ و مطابق با جاهطلبیهای دروازه جهانی باشد.
اینگونه شراکت معامله سبز اروپایی با بازیگران آفریقایی پتانسیل عظیمی برای توسعه اقتصاد دارد. برای دستیابی به این هدف، سرمایهگذاری اتحادیه اروپا در آفریقا باید بهقدر کافی برای تولید محلی و ایجاد ارزشافزودهای که به ظهور اقتصادهای سبز و دیجیتالی این قاره کمک میکند، بزرگ باشد. اتحادیه اروپا میتواند ابزارهای دروازه جهانی را با معامله سبز اروپا ادغام کند تا با تقویت متقابل به اهداف خود برسند. بهاینترتیب، اتحادیه اروپا میتواند برای مشارکت خود در آفریقا مبنایی جدید ایجاد کند که رفاه، امنیت و حاکمیت آفریقا را تقویت کند و درعینحال قواعد و شیوههای تجاری همراستا با اولویتها و ارزشهای اروپایی را ارتقا بخشد.
0 Comments