جدیدترین مطالب

نقش ایران در نظم نوین جهانی

شورای راهبردی انلاین – گفتگو: یک تحلیلگر مسائل بین‌الملل گفت: جهان معاصر در حال گذار به سوی نظمی چندقطبی است که در آن، قدرت‌های بزرگ مانند ایالات متحده، چین و روسیه در رقابتی پیچیده برای حفظ یا کسب نفوذ جهانی خود قرار دارند. در این میان، ایران به‌عنوان بازیگری در منطقه و جهان اسلام با ظرفیت‌های راهبردی قابل‌توجه از جمله عضویت در بریکس و شانگهای، می‌تواند از این تحولات برای تقویت جایگاه خود بهره ببرد.

نقش هوش مصنوعی در بازتعریف دیپلماسی عصر دیجیتال

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: از گذشته تا کنون، رابطه نزدیکی بین فناوری و روابط بین‌الملل وجود داشته است. از معرفی موتور بخار تا ظهور تلفن و رادیو، نقاط عطف مهمی را رقم زدند که امکان ارتباط سریع‌تر و مستقیم‌تر را فراهم کرد و نیاز به واسطه‌ها و بوروکراسی دیپلماتیک را کاهش داد. توسعه و استقرار سیستم‌های هوش مصنوعی نیز ظرفیت تغییر جنبه‌های مختلف زندگی بشر را دارد، همان‌طور که تغییرات اقلیمی، چند دهه پیش این قابلیت را در نظام بین‌الملل داشت. علت تاثیر هوش مصنوعی بر نظام بین‌الملل به‌ویژه در حوزه دیپلماسی به این دلیل است که سیاست و موضوعات سیاسی از پیچیده‌ترین رفتارهای انسانی است و این پیچیدگی به بالاترین سطح خود در عرصه بین‌المللی می‌رسد.

دیپلماسی هوشمند ایران در مدیریت بحران‌های منطقه‌ای

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک تحلیلگر مسائل غرب آسیا درباره نقش دیپلماسی هوشمند ایران و تبدیل بحران‌های منطقه‌ای به فرصت‌هایی برای تقویت نفوذ و جایگاه کشورمان در منطقه گفت: سیاست خارجی چندجانبه ایران می‌تواند جایگزینی مؤثر برای مداخلات نظامی غرب باشد، به‌ویژه در شرایطی که ناکامی‌های آمریکا و رژیم اسرائیل، اعتماد کشورهای غرب آسیا به آنها را کاهش داده است، تهران با بهره‌برداری آگاهانه از ظرفیت‌های منطقه‌ای و تقویت همکاری‌ها، می‌تواند نقش محوری در ایجاد ثبات پایدار در منطقه ایفا کند.

ظرفیت بالقوه ایران در بازار بزرگ انرژی

شورای راهبردی آنلاین- گفتگو: تحلیلگر مسائل انرژی گفت: جنگ تحمیلی اخیر رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه ایران، که از سوی دونالد ترامپ موفقیتی نظامی خوانده شد، بازارهای انرژی را متلاطم کرد و نگرانی‌ها از افزایش قیمت نفت را تشدید نمود. این رخداد بار دیگر جایگاه تعیین‌کننده کشورمان در بازار نفت و گاز را برجسته کرد.

شکل‌گیری نظم جدید منطقه‌ای با تحکیم روابط ایران و کشورهای عربی

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: تحلیلگر ارشد مسائل غرب آسیا گفت: اخیرا واشنگتن‌پست در گزارشی تاکید کرد که حملات رژیم صهیونیستی و آمریکا به ایران نه‌تنها راهبرد انزوای تهران را به شکست کشاند، بلکه دیدگاه کشورهای حاشیه خلیج فارس نسبت به تهدیدات منطقه‌ای را نیز تغییر داد و رژیم صهیونیستی را به‌عنوان نیروی اصلی ثبات‌زدای منطقه معرفی کرد.

دلایل موافقت اعضای ناتو با افزایش بودجه پیشنهادی آمریکا

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: بک کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: با توجه به تهدید روسیه و افزایش سیاست نظامی‌گری در جهان، کشورهای اروپایی به این نتیجه رسیدند که باید در زمینه ایجاد سپر دفاعی واحد در اروپا و تقویت ناتو با آمریکا همکاری کنند؛ از این رو آنها با افزایش پنج درصدی بودجه ناتو در اجلاس اخیر موافقت کردند.

دغدغه‌ها و پیامدهای داخلی جنگ 12 روزه برای ترامپ و نتانیاهو

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: هر جنگی فارغ از کوتاه یا طولانی مدت بودن آن، و اینکه به چه نحوی (آتش‌بس، ترک محاصمه و صلح) پایان یابد با مسأله‌ای به نام «روز بعد» (The Day After) مواجه است. منظور از فردای پایان جنگ، روزی است که پیامدهای جنگ در عرصه‌های گوناگون سیاسی، نظامی، اجتماعی، اقتصادی و … به تدریج خود را به طرف‌های جنگ نمایان می‌کند. جنگ تحمیلی رژیم‌صهیونیستی و آمریکا علیه ایران هم از این قاعده مستثنا نیست.

Loading

أحدث المقالات

نقش ایران در نظم نوین جهانی

شورای راهبردی انلاین – گفتگو: یک تحلیلگر مسائل بین‌الملل گفت: جهان معاصر در حال گذار به سوی نظمی چندقطبی است که در آن، قدرت‌های بزرگ مانند ایالات متحده، چین و روسیه در رقابتی پیچیده برای حفظ یا کسب نفوذ جهانی خود قرار دارند. در این میان، ایران به‌عنوان بازیگری در منطقه و جهان اسلام با ظرفیت‌های راهبردی قابل‌توجه از جمله عضویت در بریکس و شانگهای، می‌تواند از این تحولات برای تقویت جایگاه خود بهره ببرد.

نقش هوش مصنوعی در بازتعریف دیپلماسی عصر دیجیتال

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: از گذشته تا کنون، رابطه نزدیکی بین فناوری و روابط بین‌الملل وجود داشته است. از معرفی موتور بخار تا ظهور تلفن و رادیو، نقاط عطف مهمی را رقم زدند که امکان ارتباط سریع‌تر و مستقیم‌تر را فراهم کرد و نیاز به واسطه‌ها و بوروکراسی دیپلماتیک را کاهش داد. توسعه و استقرار سیستم‌های هوش مصنوعی نیز ظرفیت تغییر جنبه‌های مختلف زندگی بشر را دارد، همان‌طور که تغییرات اقلیمی، چند دهه پیش این قابلیت را در نظام بین‌الملل داشت. علت تاثیر هوش مصنوعی بر نظام بین‌الملل به‌ویژه در حوزه دیپلماسی به این دلیل است که سیاست و موضوعات سیاسی از پیچیده‌ترین رفتارهای انسانی است و این پیچیدگی به بالاترین سطح خود در عرصه بین‌المللی می‌رسد.

دیپلماسی هوشمند ایران در مدیریت بحران‌های منطقه‌ای

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک تحلیلگر مسائل غرب آسیا درباره نقش دیپلماسی هوشمند ایران و تبدیل بحران‌های منطقه‌ای به فرصت‌هایی برای تقویت نفوذ و جایگاه کشورمان در منطقه گفت: سیاست خارجی چندجانبه ایران می‌تواند جایگزینی مؤثر برای مداخلات نظامی غرب باشد، به‌ویژه در شرایطی که ناکامی‌های آمریکا و رژیم اسرائیل، اعتماد کشورهای غرب آسیا به آنها را کاهش داده است، تهران با بهره‌برداری آگاهانه از ظرفیت‌های منطقه‌ای و تقویت همکاری‌ها، می‌تواند نقش محوری در ایجاد ثبات پایدار در منطقه ایفا کند.

ظرفیت بالقوه ایران در بازار بزرگ انرژی

شورای راهبردی آنلاین- گفتگو: تحلیلگر مسائل انرژی گفت: جنگ تحمیلی اخیر رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه ایران، که از سوی دونالد ترامپ موفقیتی نظامی خوانده شد، بازارهای انرژی را متلاطم کرد و نگرانی‌ها از افزایش قیمت نفت را تشدید نمود. این رخداد بار دیگر جایگاه تعیین‌کننده کشورمان در بازار نفت و گاز را برجسته کرد.

شکل‌گیری نظم جدید منطقه‌ای با تحکیم روابط ایران و کشورهای عربی

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: تحلیلگر ارشد مسائل غرب آسیا گفت: اخیرا واشنگتن‌پست در گزارشی تاکید کرد که حملات رژیم صهیونیستی و آمریکا به ایران نه‌تنها راهبرد انزوای تهران را به شکست کشاند، بلکه دیدگاه کشورهای حاشیه خلیج فارس نسبت به تهدیدات منطقه‌ای را نیز تغییر داد و رژیم صهیونیستی را به‌عنوان نیروی اصلی ثبات‌زدای منطقه معرفی کرد.

دلایل موافقت اعضای ناتو با افزایش بودجه پیشنهادی آمریکا

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: بک کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: با توجه به تهدید روسیه و افزایش سیاست نظامی‌گری در جهان، کشورهای اروپایی به این نتیجه رسیدند که باید در زمینه ایجاد سپر دفاعی واحد در اروپا و تقویت ناتو با آمریکا همکاری کنند؛ از این رو آنها با افزایش پنج درصدی بودجه ناتو در اجلاس اخیر موافقت کردند.

دغدغه‌ها و پیامدهای داخلی جنگ 12 روزه برای ترامپ و نتانیاهو

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: هر جنگی فارغ از کوتاه یا طولانی مدت بودن آن، و اینکه به چه نحوی (آتش‌بس، ترک محاصمه و صلح) پایان یابد با مسأله‌ای به نام «روز بعد» (The Day After) مواجه است. منظور از فردای پایان جنگ، روزی است که پیامدهای جنگ در عرصه‌های گوناگون سیاسی، نظامی، اجتماعی، اقتصادی و … به تدریج خود را به طرف‌های جنگ نمایان می‌کند. جنگ تحمیلی رژیم‌صهیونیستی و آمریکا علیه ایران هم از این قاعده مستثنا نیست.

Loading

تلاش عربستان برای جبران سیاست دوری از عراق

شورای راهبردی آنلاین – رصد: عربستان سعودی پس از دهه‌ها تلاش برای منزوی کردن عراق، سرانجام به تعامل با این همسایه شمالی پرداخته است.

بروس ریدل در یادداشتی که وب‌سایت اندیشکده بروکینگز آن را منتشر کرد؛ نوشت: گذرگاه مرزی «عرعر» از زمان حمله عراق به کویت بسته بود اما پس از 30 سال بالاخره باز شده است. تعامل اخیر عربستان با عراق به سال 2015 و هنگامی برمی‌گردد که ریاض پس از 25 سال قطعی روابط بالاخره سفیری به بغداد فرستاد. سال 2017 وزیر امور خارجه عربستان از پایتخت عراق دیدار کرد که اولین دیدار یک مقام ارشد این کشور از عراق از زمان دیدار شاهزاده بندر (سفیر وقت عربستان در آمریکا) در اوایل 1990 محسوب می‌شود. سعودی‌ها در سال 2019 در بصره یک کنسولگری باز کردند. بازگشایی گذرگاه مرزی عرعر بزرگ‌ترین گام در جهت عادی‌سازی روابط از زمان سقوط صدام بشمار می‌رود.

بااین‌حال، قبل از سال 2015، سعودی‌ها فرصتی حیاتی برای تعامل با عراق را از دست دادند و این فرصت سوزی به نفع ایران تمام شد. تابستان 2006، نوری المالکی، نخست‌وزیر عراق، در بازدید از پادشاهی عربستان با ملک عبدالله دیدار کرد. پس‌ازاین دیدار، ملک عبدالله به این نتیجه رسید که مالکی و دولت وی متحد ایران بوده و قابل‌اعتماد نیست. وی تصمیم گرفت که از تعامل بیشتر با عراق خودداری کند. این کار ملک عبدالله باعث شد که پیامدهای نامطلوب تصمیم بد آمریکا در حمله به عراق با تصمیم بد عربستان در عدم کمک به ثبات همسایه خود، دوچندان شود.

در حال حاضر، اگرچه مالکی متحدی قوی برای ایران قلمداد می‌شود اما این دیدگاه گمراه‌کننده است. او یک عراقی ملی‌گرا بوده و هست. علاوه بر این، مالکی در زمان نخست‌وزیری به دنبال اتحاد مجدد عراق با اعراب بوده است. درواقع سفر مالکی به عربستان در سال 2006 (اولین سفر خارجی وی به‌عنوان نخست‌وزیر) بیانگر تمایل وی به بازیابی جایگاه مناسب عراق در جهان عرب بود.

از آن زمان، مالکی و دیگر اعضای ارشد دولت وی سال‌ها برای بازگشایی روابط با عربستان تلاش کردند اما ملک عبدالله هرگز در تصمیم خود برای منزوی‌سازی آن‌ها تجدیدنظر نکرد؛ اما چرا ملک عبدالله تا این اندازه به مالکی بی‌اعتماد بود؟ اعتقادات افراد ذی‌نفوذ در رهبری عربستان در مورد ایران و شیعیان عرب، برای عراق تأثیر منفی داشت. به مدت دهه‌ها، سعودی‌ها ایران را توسعه‌طلب تلقی کرده و اعراب سنی، ازجمله سعودی‌ها، به‌طور کلیشه‌ای شیعیان جهان عرب را وفادار به ایران قلمداد کرده‌اند. همچنین، اعتقادات وهابی سعودی‌ها، شیعه را نفی می‌کند. با توجه به این اعتقادات، هنگامی‌که آمریکا به عراق حمله کرد و باعث تقویت شیعه شد، رهبران سعودی نتیجه گرفتند که آمریکا «عراق را تقدیم ایران کرد».

تصمیم عربستان به عدم تعامل با عراق پیامدهای عظیمی داشته است. اساساً، خودداری سعودی‌ها از تعامل با عراق، باعث محرومیت این کشور از وزنه اعراب شد، وزنه‌ای که می‌توانست توازنی در روابط عراق با ایران ایجاد کند. رویگردانی مهم‌ترین بازیگر جهان عرب از عراق، باعث دشواری ادغام عراق در جرگه اعراب شده و این کشور را بیش‌ازپیش به ایران نزدیک کرد. از سوی دیگر، عراقی‌ها این عدم تعامل سعودی‌ها را خصومت عربستان بانظم جدید عراق تفسیر کرده و از تلاش برخی برای تغییر این نظم پسا-2003، احساس خطر کردند. سال 2006 و 2007 وهابی‌های سعودی به القاعده پیوستند و احساس خطر عراق از عربستان مزید بر نزدیکی بیشتر به ایران شد.

خودداری ریاض از تعامل با عراق ریشه در تصمیم آمریکا به سرنگونی رژیم عراق دارد. دولت بوش به دنبال تقویت شیعیان عراق نبود اما جایگزینی دیکتاتوری صدام با دموکراسی، به‌طور طبیعی اکثریت شیعه عراق را به قدرت رساند. موفقیت اقدام آمریکا مستلزم پذیرش عراق توسط همسایگان این کشور بود. به همین منظور، تیم بوش عربستان را برای تعامل با عراق تحت‌فشار گذاشت؛ اما ملک عبدالله، رهبری شیعه در عراق را منافی با منافع عربستان قلمداد می‌کرد و فشار آمریکا نظر وی را تغییر نداد. به‌طور خلاصه، آمریکا در ثبات عراق نیازمند حمایت عربستان بود اما این نوع تغییر رژیم عراق فی‌نفسه عربستان را ناامید کرد؛ بنابراین، پروژه دولت بوش از ابتدا محکوم‌به شکست بود.

از زمان مرگ ملک عبدالله در سال 2015، ملک سلمان و پسر وی محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، بالاخره به این نتیجه رسیدند که عدم تعامل با عراق، میدان را برای نفوذ ایران باز می‌گذارد. جالب است که سعودی‌ها همین اشتباه را در مورد همسایه جنوبی خود یعنی یمن تکرار کردند. عربستان شیعیان زیدی حوثی‌های شمال یمن را متحد ایران قلمداد می‌کند، درست همان‌طور که مالکی را متحد ایران تلقی می‌کرد حوثی‌ها کمک چندانی از ایران دریافت نمی‌کردند تا اینکه عربستان با آغاز جنگ هوایی علیه آن‌ها، حوثی‌ها را به‌طور فزاینده‌ای به‌طرف تهران سوق داد زیرا ایران تنها کشور مهم مخالف این جنگ سعودی‌ها بود.

قبل از 2015، سعودی‌ها عراق را منزوی ساختند و از سال 2015 حوثی‌ها را منزوی کرده‌اند. در هر دو مورد، سیاست عربستان به نفع ایران بوده است. عربستان شدیداً نیازمند تغییری اساسی در نحوه برخورد خود با همسایگان عرب شیعه خویش است تا به‌جای انزوای آن‌ها به تعامل با آن‌ها بپردازد؛ اما برخلاف برخی پیشرفت‌ها در مورد عراق، این تغییر رویه در آینده نزدیک بعید به نظر می‌رسد.

0 Comments

Submit a Comment

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Samir Design Group گروه طراحی سمیر