وب‌سایت مرکز مطالعات شرقی لهستان (OSW) در یادداشتی نوشت: در اوایل اوت، نیروی دریایی ترکیه کشتی‌های تحقیقاتی این کشور را اسکورت کردند. در مقابل، یونان هم با مانور نظامی در 29 اوت با مشارکت ناوچه‌ها و هواپیماهای فرانسه به آن واکنش نشان داد (پاریس در مناقشه آتن با آنکارا، شدیداً از آتن حمایت کرده است). این اقدامات با بیانات ضد ترک رهبران و شخصیت‌های نظامی یونان همراه بوده است.

قبل از تشدید مناقشه، آلمان ابتکار میانجیگری بین ترکیه و یونان را به دست گرفت، اما این مذاکرات غیررسمی تحت نظارت برلین هیچ نتیجه‌ای نداشت. در چنین شرایطی، در پایان اوت، جوزپ بورل، رئیس دیپلماسی اتحادیه اروپا، به اعمال تحریم‌هایی علیه ترکیه تهدید کرد که برخی سیاستمداران را شامل شده، محدودیت‌هایی بر کشتی‌ها (ازجمله جلوگیری از دسترسی آن‌ها به بندرهای اروپا) اعمال کرده و پیامدهای مالی نامعین خواهد داشت. تصمیم در این خصوص در دیدار ویژه شورای اروپا اتخاذ خواهد شد که برای 25-24 سپتامبر برنامه ریزی شده است.

در هفته‌های اخیر، تنش سنتی بین ترکیه و یونان به سطحی بی‌سابقه از دهه 1990 رسیده است. ترکیه که کنوانسیون قوانین دریایی سازمان ملل را امضا نکرده است، معتقد است که یونان تا زمانی که جمهوری [ترک شمال] قبرس را به رسمیت نشناسد، نمی‌تواند یک منطقه ویژه اقتصادی (200 مایل دریایی از ساحل) در اطراف جزایر خود ایجاد کند. آنکارا می‌خواهد این آب‌ها را بر اساس توافق دوجانبه جداگانه با کشورها تقسیم کند، اما تابه‌حال تنها با لیبی و جمهوری شمال قبرس (یک شبه دولت که تنها ترکیه آن را به رسمیت می‌شناسد) به چنین توافقی دست یافته است.

روابط ترکیه با دیگر کشورهای این منطقه نیز عمدتاً به خاطر پتانسیل گاز موجود در بخش شرقی مدیترانه، اخیراً بهبود پیدا کرده است. با کشف ذخایر قابل‌توجه گاز در سواحل مصر، اسرائیل و قبرس در دهه اخیر، اتحادیه گاز شرق مدیترانه با مشارکت طرفین ذی‌نفع و همچنین، فرانسه و ایتالیا در آغاز سال 2020 در قاهره تأسیس شد. ترکیه که با عمده بازیگران منطقه‌ای روابط کم‌وبیش تیره‌ای دارد، از این طرح کنار گذاشته شده است. آنکارا هر نوع طرح‌های همکاری سیاسی اقتصادی منافی با منافع ترکیه در حومه خود را خصمانه تلقی می‌کند. ازاین‌رو، ترکیه بر اساس دکترین «وطن آبی» خود، به دنبال اکتشاف گاز در آب‌های مورد مناقشه و تقویت حضور نظامی خود در این دریا و سرزمین‌های اطراف آن (همچون لیبی) بوده است.

تنش‌های جاری بین ترکیه و یونان باعث آشکار شدن تنش‌های قبلی موجود در درون ناتو (که هر دو کشور ترکیه و یونان عضو آن هستند) و اتحادیه اروپا شده است. درعین‌حال که رهبری ناتو تلاش می‌کند تا آنکارا و آتن را به مذاکره در مورد این مناقشه تشویق کند، فرانسه از یونان طرفداری کرده و به مداخله نظامی در این منطقه پرداخته است. موضع ضد ترکیه مقامات فرانسه ناشی از این واقعیت است که پاریس اقدامات آنکارا در مدیترانه را تهدیدی برای منافع خود قلمداد می‌کند. بااین‌حال، نگرش دولت فرانسه از فقدان هماهنگی رویکرد کشورهای غربی در قبال این مسئله حکایت می‌کند. ازیک‌طرف، جوزپ بورل، رئیس دیپلماسی اتحادیه اروپا، اولین نفری است که به‌احتمال تحریم ترکیه اشاره‌کرده و (به همراه روسیه و چین) ترکیه را کشوری تجدیدنظرطلب و توسعه‌طلب نامیده است. از طرف دیگر، چارلز میشل، رئیس شورای اروپا، اجلاسی را برای شرکت طرفین ذی‌نفع پیشنهاد کرده و بر لزوم انجام گفتگو تأکید کرده است. بیانات میشل در راستای سیاست برلین در تلاش برای کاهش این تنش است. در غیر این صورت، جنگ یونان یا فروپاشی اقتصاد ترکیه (که هر دو در صورت اعمال تحریم‌ها محتمل است) ثبات داخلی اتحادیه اروپا را شدیداً تحت تأثیر قرار خواهد داد.

ترکیه از تأثیر سیاست‌های خود بر ناهماهنگی‌های به وجود آمده در ساختار یورو-آتلانتیک آگاه بوده و آگاهانه به آن دامن می‌زند. یکی از نمودهای این سیاست ترکیه عبارت است از لحن ضد فرانسوی شدید در اظهارات آنکارا نظیر متهم ساختن پاریس به حمایت از نیروهای شورشی ژنرال خلیفه حفتر در لیبی که آنکارا وی را کودتاچی می‌خواند. بااین‌حال، آنکارا علیرغم تلاش‌های میانجیگری برلین، آشکارا موضع ضد آلمان نیز اتخاذ کرده است، به‌طوری‌که رئیس‌جمهور رجب طیب اردوغان، صدراعظم آنگلا مرکل را به اقدام تبعیض‌آمیز متهم کرده است. تا جایی که به ناتو مربوط است، دولت آنکارا خود را خواهان مذاکره جلوه داده و آتن را به ناتوانی برای گفتگو متهم کرده است. ترکیه با پیروی از این سیاست «دو طرفه»، به بازی خطرناکی دست‌زده و اتحادیه اروپا را برای تأمین منافع آنکارا تحت‌فشار گذاشته است. در سطح داخلی، دیدگاه ضد یونان و ضد غرب، مردم ترکیه را هم‌زمان با مشکلات اقتصادی و موج دوم احتمالی شیوع کووید-19، حول دولت متحد کرده است. بااین‌وجود، اگر گزینه ضد ترکیه در اتحادیه اروپا حاکم شده و تحریم‌ها اعمال شوند، سیاست‌های ترکیه نتیجه عکس خواهد داد.