گزیده‌‎ای از این مطالب برای کمک به غنای مطالعاتی نخبگان و علاقه‌مندان به موضوعات راهبردی بین‌المللی در پی ازنظرتان می‌گذرد. رصد و ارائه چکیده‌ای از این مطالب به‌منزله تائید دیدگاه نویسندگان یا این اندیشکده‌ها نیست.

شورای روسی امور بین‌الملل

پیامدهای رشد اقتصادی چین: چشم​ اندازی از ایالات متحده

داریا ترکینا، پژوهشگر شورای روسی امور بین‌الملل

چین در چند دهه گذشته یکی از سریع‌ترین اقتصادهای رو به رشد در جهان بوده است و میانگین تولید ناخالص داخلی آن حدود 10 درصد است. بانک جهانی، چین را «سریع‌ترین و پایدارترین رشد اقتصاد بزرگ در طول تاریخ» توصیف کرده است. این نرخ رشد به چین اجازه داده است به‌طور متوسط ​​هر هشت سال، تولید ناخالص داخلی خود را دو برابر و 800 میلیون نفر را از فقر خارج کند. چین ازنظر قدرت برابری خرید نه‌تنها به بزرگ‌ترین اقتصاد جهان تبدیل‌شده است، بلکه به بزرگ‌ترین تولیدکننده، صادرکننده و دارنده ذخایر ارزی نیز مبدل شده است. رشد سریع اقتصادی چین منجر به گسترش چشمگیر روابط تجاری این کشور با ایالات‌متحده و افزایش وابستگی متقابل دو کشور شده است. حجم کل تجارت بین آن‌ها بیش از 130 بار افزایش‌یافته است. به‌نحوی‌که از 5 میلیارد دلار در سال 1980 به 660 میلیارد دلار در سال 2018 رسیده است. چنین روابط نزدیک‌بین دو اقتصاد بزرگ جهان باعث ایجاد شک و نگرانی از طرف ایالات‌متحده شده است. به‌نحوی‌که آمریکایی‌ها تصور می‌کنند که چین رهبری طولانی‌مدت آن‌ها را در عرصه جهانی تضعیف می‌کند. علیرغم اینکه بازار بزرگ چین فرصت‌های زیادی را به شرکت‌های آمریکایی می‌دهد، به گفته واشنگتن، سیاست اقتصادی چین برای منافع ایالات‌متحده ضرر دارد و رشد اقتصادی آن، نظم موجود جهان را تهدید می‌کند. ازاین‌رو ایالات‌متحده چین را به‌عنوان یک رقیب جدی استراتژیک می‌بیند که در هر زمان می‌تواند به یک مقام پیشرو در جهان مبدل شود. در همین راستا، سیاستمداران آمریکایی در حال تدوین استراتژی‌هایی برای تعامل با چین و راه‌هایی برای مهار آن هستند.

خطوط جدید استراتژی اقتصادی خارجی اتحادیه اقتصادی اوراسیا

الکساندر کروولف، معاون بخش آسیا در شورای روسی امور بین‌الملل

بیماری همه‌گیر ویروس کرونا که در بهار سال 2020 به جهانیان آسیب زد و بحرانی که در پی آن رخ داد، از یک‌سو بسیاری از موضوعات فشرده را از دستور کار بین‌المللی خارج کرد و از طرف دیگر، توجه عموم مردم را به مسئله حضور کشورها در فرایندها و اتحادهای ادغام منطقه‌ای جلب کرد. بی‌تردید اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیز از این قاعده مستثنا نیست. در سال 2020، نخستین دوره «پنج‌ساله» عملکرد اتحادیه اقتصادی اوراسیا خاتمه می‌یابد. در ماه مه سال 2020، استراتژی توسعه ادغام برای پنج سال آینده تصویب شد اما همچنان تعداد چالش‌های خارجی در حال افزایش است که از آن جمله می‌توان به گسترش تحریم‌های ضد روسی، جنگ‌های تجاری بین ایالات‌متحده و چین و بحران کرونا اشاره کرد. همه این‌ها باعث می‌شود که ما نگاهی تازه به چشم‌اندازها و الگوی خود برای ارتقاء پروژه ادغام اقتصادی اوراسیا داشته باشیم. ازنظر نهادی، اتحادیه اقتصادی اوراسیا فرصتی برای آزمایش مکانیسم‌های جدید همکاری با شرکای خارجی است. اتحادیه طی 5 سال نخست فعالیت، در این زمینه به موفقیت ملموس رسیده است. بااین‌حال، برای آنکه اتحادیه اقتصادی اوراسیا به پرچم‌دار فرآیندهای ادغام تبدیل شود، باید قالب‌های موجود در تعامل اقتصادی خارجی را گسترش و تعمیق دهد.

مرکز کارنگی مسکو

هشدار عثمانی؛ چه عواملی باعث تغییر کاربری ایاصوفیا شد

تیمور آخمتوف (کارشناس مسائل ترکیه) و کریل کریوشوشف (روزنامه نگار در روزنامه کامرسانت)

در 10 ژوئیه 2020، شورای عالی اداری دولت ترکیه تصمیم پیشین خود در سال 1934 را مبنی بر تبدیل مسجد ایاصوفیا به موزه ابطال کرد. اکنون دوباره مسجدی وجود خواهد داشت که در 24 ژوئیه اولین نماز جمعه در آن برگزار می‌شود. به‌منظور توصیف اهمیت این بنای تاریخی برای جهان، تنها لازم است نگاهی به تاریخ قرن ششم داشته باشیم. هنگامی‌که جهان شاهد ظهور و سقوط دو امپراتوری بود: بیزانس و عثمانی. اکنون ایاصوفیا به نمادی از این واقعیت تبدیل‌شده است که مقامات ترکیه به خاطر منافع خود آماده‌اند تا در هر مسئله تاریخی تجدیدنظر کنند. اکنون ما در مورد ساختمانی در مرکز استانبول صحبت می‌کنیم اما ممکن است فردا شاهد چنین رویدادی در جزایر اژه، قبرس، سوریه و حتی بسفر و داردانل باشیم. علاوه بر این، اردوغان با از بین بردن بخش مهمی از میراث آتاتورک در تغییر کاربری ایاصوفیا این پیام را می‌دهد که او می‌تواند در صورت لزوم، سایر مبانی جمهوری ترکیه را دوباره مورد تجدیدنظر قرار دهد. از میان اقدامات تبلیغاتی لغو قانون «در مورد توهین به آتاتورک» می‌تواند دستور کار بعدی باشد. همچنین همسایگان ترکیه باید به خاطر داشته باشند که اردوغان می‌تواند در توافق‌های بین‌المللی «ناعادلانه» و«تحمیل‌شده» هم تجدیدنظر کند.

مسائل زیست محیطی؛ زمینه جدید اختلافات روسیه و اتحادیه اروپا

ناتالیا پارامونوا، کارشناس مرکز کارنگی مسکو

اتحادیه اروپا پس از همه‌گیری ویروس کرونا شروع به بازسازی اقتصادی می‌کند. این بهبود وضعیت مطابق با استانداردهای زیست‌محیطی موسوم به «معامله سبز» صورت خواهد گرفت که سال گذشته مصوب شد. بر اساس این استاندارد، اتحادیه اروپا باید به میزان چشمگیری انتشار گاز دی‌اکسید کربن را کاهش دهد. بااین‌حال وضعیت برای روسیه چندان مطلوب نیست؛ زیرا در این کشور سیاست‌های زیست‌محیطی عمدتاً در سطح اعلامیه‌ها باقی‌مانده‌اند. در چنین شرایطی، اتخاذ تصمیمات سخت​گیرانه از سوی اروپا که بزرگ‌ترین شریک تجارت خارجی روسیه است، می‌تواند مشکلات زیادی را خصوصاً برای صادرات سنتی روسیه یعنی نفت، گاز و زغال‌سنگ به وجود آورد. درحالی‌که اتحادیه اروپا قصد دارد بیش از یک تریلیون یورو برای بهبود شرایط اقتصادی از طریق پروژه‌های سبز هزینه کند، مقامات روسی برای گذراندن بحران فعلی بیش از همه چشم به نفت و گازدارند که عملاً دی‌اکسید کربن بسیار زیادی تولید می‌کنند.

موسسه خاورمیانه

ایران: جنایت تاریخی ایالات متحده

ویکتور میخین، پژوهشگر ارشد انستیتو شرق​شناسی مسکو

در طول حیات هر کشور، لحظات دردناکی وجود دارد که حتی با گذر زمان هم از یادها نمی‌رود و تمام ملت را اندوهگین می‌کند. این لحظه غم‌انگیز و خونین برای مردم ایران در تاریخ 3 ژوئیه 1988 اتفاق افتاد؛ هنگامی‌که یک موشک زمین به هوا که به‌طور عمدی از ناو وینسنس متعلق به نیروی دریایی ایالات‌متحده پرتاب شد و هواپیمای ایرباس آ 300 را که در حال انجام یک پرواز مسافری و تجاری بود، مورد هدف قرار داد. سقوط این هواپیما در مسیر تهران – بندرعباس – دبی بزرگ‌ترین سقوط هواپیما در تاریخ ایران و ایرباس آ 300 و همچنین در تاریخ خانواده هواپیماهای ایرباس بود که طی آن‌همه 290 نفر مسافر و خدمه در هواپیما ازجمله 65 کودک جان خود را از دست دادند. لازم به ذکر است که در هنگام پرتاب موشک، رزم‌ناو وینسنس در آب‌های سرزمینی ایران قرار داشت. بااین‌حال پنتاگون با شجاعت اظهار داشت که هواپیمای هواپیمایی ایران ایر را به‌اشتباه به‌عنوان جنگنده اف 14 نیروی هوایی ایران شناسایی کرده است. آمریکایی‌ها نه‌تنها از این اقدام ابراز پشیمانی نکردند، بلکه به کاپیتان کشتی، مدال افتخار نیز دادند. این امر نشان می‌دهد که آنچه برای آمریکایی‌ها اهمیت ندارد، «حقیقت» است.

تأثیرات کرونا ویروس در حرفه سیاسی نتانیاهو

جیم دین، کارشناس مدعو در موسسه خاورمیانه

بنیامین نتانیاهو در فضای سیاسی اسرائیل به این امر که قادر است بدون هیچ مشکلی هر حریف سیاسی را به دور انگشت خود بچرخاند، شناخته‌شده است. بااین‌حال، همه‌گیری ویروس کرونا می‌تواند یک مانع جدی برای این سیاستمدار اسرائیلی باشد. اقدامات انجام‌شده در خصوص فاصله‌گذاری اجتماعی و محدودیت‌های ناشی از قرنطینه توسط دولت اسرائیل باعث شده که نرخ بیکاری به 21 درصد رسیده و از ایالات‌متحده فراتر برود. مشاغل محلی اعم از بزرگ و کوچک تقریباً تعطیل‌شده‌اند و دولت نمی‌تواند کمک‌هایی را که وعده داده بوده، به آن‌ها اعطا کند. این واقعیت در حال حاضر به یک سری اعتراضات منجر شده است که به‌نوبه خود، دور جدیدی از شیوع عفونت ویروس کرونا را در پی داشته است.

پیروان گوبلز در واشنگتن حکومت می‌کنند

ولادیمیر آفینتسوف، پژوهشگر موسسه خاورمیانه

وقایع روزهای اخیر به‌وضوح نشان می‌دهد که دستورات و شگردهای ایدئولوژیست آلمان فاشیست، دکتر پل جوزف گوبلز، با تلاش نخبگان سیاسی فعلی آمریکا در ایالات‌متحده ریشه دوانده است و به‌طور فعال در زمینه‌های مختلف زندگی و کار مورداستفاده قرار می‌گیرد. نمونه‌های بسیار زیادی در خصوص استفاده از شگردهای گوبلز در آمریکا وجود دارد! آشفتگی موجود که حاصل نفرت نژادی در ایالات‌متحده است، در دهه‌های گذشته ریشه دارد. این آشفتگی از زندان‌های مخفی سیا در سراسر جهان می‌آید؛ جایی که، مطابق با روش‌های فاشیستی آلمان، زندانیان را شکنجه می‌کنند و از آن‌ها اعترافاتی می‌گیرند که دلخواه خودشان است. این آشفتگی از سازمانی ناشی می‌شود که وظیفه‌اش حذف مخالفان سیاسی است. مشهورترین نمونه در این خصوص، واقعه ترور ژنرال سلیمانی در عراق است. امروز ایالات‌متحده در تمام درگیری‌هایی که به‌ویژه در عراق و افغانستان به راه انداخته است، موفقیتی کسب نکرده، بلکه ارتش آمریکا فقط با ضربات و خسارات آشکار، جان هزاران نفر را گرفته و میلیارد‌ها دلار هزینه کرده است. در چنین شرایطی، حاکمان این کشور برای ماندن در قدرت، به تبلیغاتی شبیه به روش گوبلز دست می‌زنند.