شورای راهبردی آنلاین – رصد: در اوایل ماه جاری، رولف موتزنیخ، رهبر بانفوذ گروه پارلمانی حزب سوسیال‌دموکرات آلمان، خواستار خروج تسلیحات هسته‌ای آمریکا از آلمان و پایان شراکت آلمان در توافق مشارکت هسته‌ای ناتو شد که بحث دامنه‌داری در داخل این حزب به راه انداخت. بااین‌حال همان‌طور که هایکو ماس، وزیر امور خارجه و هم‌حزبی موتزنیخ گفته است، این اقدامات تأثیرگذار (در صورت تصمیم‌گیری در مورد آن) نباید به‌طور یکجانبه انجام شود، بلکه این اقدامات نیازمند اتفاق‌نظر در این ائتلاف است.
فرانک رز در یادداشتی که وب‌سایت اندیشکده بروکینگز آن را منتشر کرد؛ نوشت: تحلیل گران امور امنیت ملی آمریکا و پیشکسوتان دولت‌های دموکرات و جمهوری‌خواه این کشور یقیناً موافق این نظر هستند که شراکت آلمان در مشارکت هسته‌ای هدف بسیار مهم هر دو حزب آمریکاست. آنها همچنین این امر را در راستای منافع ملی آلمان می‌دانند، زیرا بدون مشارکت آلمان در مأموریت هسته‌ای ناتو، مخاطرات در اروپا افزایش و ثبات آن کاهش خواهد یافت.
برای درک علت آن، لازم است تا پیشنهاد موتزنیخ و دو استدلال وی بررسی شوند. نخست آنکه، وی اظهار کرده است که تصمیم آمریکا به نوسازی زرادخانه هسته‌ای، خود به مسابقه تسلیحاتی شتاب بخشیده و ازاین‌رو، امنیت اروپا را به خطر می‌اندازد. وی می‌گوید که به‌جای خرید جت‌های جنگنده گران‌قیمت آمریکایی برای حمل تسلیحات هسته‌ای، آلمان باید از کنترل تسلیحات و خلع سلاح حمایت کند.
متأسفانه، مسابقه تسلیحاتی که موتزنیخ از آن بیم دارد، از قبل آغاز شده است و عامل آن هم آمریکا نیست. طی پنجاه سال گذشته، روسیه در همه ابعاد قدرت هسته‌ای خود، به‌ویژه در سلاح‌های به اصلاح غیر راهبردی سرمایه‌گذاری چشمگیری کرده است که برای اصابت بر اهداف نزدیک در اروپا طراحی شده‌اند. این سلاح‌ها موشک‌های بالستیک دوربرد، کوتاه‌برد و میان‌برد و همچنین، موشک‌های کروز جدید زمین پایه، هواپایه و دریاپایه را شامل می‌شود. حقیقت این است که موشک کروز 9M729 روسیه آینده پیمان ای ان اف را به خطر انداخت اما مسکو پا را فراتر نهاده و این موشک را مستقر کرد و مستقیماً باعث فروپاشی این پیمان شد. درنتیجه، هیچ‌کدام از موشک‌های بالستیک یا کروز میان برد روسیه با موافقت‌نامه‌های کنترل تسلیحات محدود نشده است.
اگر روسیه یک دموکراسی بالنده و در صلح با غرب بود، چنین امری چندان نگران‌کننده نبود؛ اما روسیه تحت رهبری ولادیمیر پوتین، علیه گرجستان و اوکراین جنگ به راه انداخته و مرزهای اروپا را برای اولین بار از زمان پایان جنگ سرد تغییر داده است. پوتین در اوج بحران اوکراین گفت که «بهتر است با ما درگیر نشوید. چراکه روسیه یکی از قدرت‌های پیشتاز هسته‌ای است». این اقدام گستاخانه به تهدید هسته‌ای، ویژگی همیشگی دیپلماسی روسیه بوده است. روسیه برای اینکه پیام خود را به گوش اروپا برساند، هشدار هسته‌ای خود را به عمل تبدیل کرده و به‌عنوان‌مثال، چند سال قبل، نیروی هوایی روسیه، حمله هسته‌ای در مقیاس بزرگ بر استکهلم را شبیه‌سازی کرد.
بااین‌وجود، سیاست خارجی تهاجمی روسیه و زرادخانه فزاینده آن مانع از اقدامات هدفمند کاهش خطر یا حتی کنترل تسلیحات با غرب نمی‌شود؛ اما به ثمر نشستن این اقدامات مستلزم انگیزه دهی به روسیه است. در حال حاضر، بمب B61 که توسط هواپیماهای دومنظوره حمل می‌شود، تنها بمب هسته‌ای غیر راهبردی ناتو است. اگر آلمان به این فعالیت پشت کند، مسکو دلیل چندانی برای کنترل زرادخانه هسته‌ای خود نخواهد داشت. به قول هری ترومن، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، تجهیزات هسته‌ای و کنترل تسلیحات «دو روی یک سکه‌اند». ازاین‌رو، به‌طور متناقضی، کمک آلمان به مشارکت هسته‌ای نه‌تنها به بازدارندگی کمک می‌کند بلکه مسیری روشن است که دقیقاً به آرزوی موتزنیخ یعنی محدود سازی تسلیحات هسته‌ای ختم می‌شود.
استدلال دوم موتزنیخ این است که شراکت آلمان در مشارکت هسته‌ای منافع سیاسی چندانی ندارد. وی نتیجه می‌گیرد که درخواست از آمریکا برای خارج کردن تسلیحات هسته‌ای خود از آلمان، احتمالاً واشنگتن را ناراحت کند اما به‌عنوان عضوی از گروه برنامه‌ریزی هسته‌ای ناتو، کمک برلین به راهبرد ناتو و آمریکا کاهش چشمگیری نخواهد داشت.
در نگاه اول، این استدلال وسوسه کننده به نظر می‌رسد اما قدرت آلمان نکته مهمی است که نادیده گرفته شده است. در حال حاضر، آلمان به بزرگ‌ترین و مهم‌ترین کشور اروپا تبدیل شده است. این کشور لنگر سیاست هسته‌ای ناتوست. شاید آلمانی‌ها همواره قدر قدرت خویش را ندانند یا با کاهش ابعاد نظامی آن مشکلی نداشته باشند اما تصمیمات برلین سایر کشورهای اروپایی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگر آلمان وظیفه هسته‌ای خود را کنار بگذارد، هلند، بلژیک و ایتالیا احتمالاً از قافله عقب نخواهند ماند. احتمال دارد که کل توافق مشارکت هسته‌ای از هم بپاشد و کشورهای شرق اروپا نظیر لهستان را به تجدیدنظر در نقش خود در وظیفه هسته‌ای ناتو سوق دهد؛ بنابراین، ناامیدی آمریکا از توانمندی‌های نظامی ضعیف آلمان صرفاً افزایش خواهد یافت، امری که به تصمیم ترامپ برای کاهش یک‌سوم از نیروهای آمریکا در آلمان دامن زده است.
آلمان به‌عنوان دومین کشور ثروتمند ناتو، باید در مسئولیت این ائتلاف سهیم باشد. در چهل سال گذشته جهان تغییرات اساسی داشته است، اما اهمیت آلمان همچنان پابرجاست. رهبر حزب سوسیال‌دموکرات بحث تفرقه‌آمیزی در راهبرد هسته‌ای آلمان آغاز کرده است. باید به رهبران آلمان یک‌چیز را خاطرنشان کرد: تصمیم شما از مسکو تا واشنگتن طنین‌انداز شده است. بس تصمیم عاقلانه اتخاذ کنید.
0 Comments