شورای راهبردی آنلاین – رصد: خطر بحران جدید ناشی از توسعه تسلیحات هستهای و سامانههای دوربرد کره شمالی ظاهراً با آغاز سال 2020 تشدید شده است. درحالیکه تنش در شبهجزیره کره بهواسطه همهگیری کرونا ویروس کاهش یافته است، احتمال بروز بحرانی دیگر در این منطقه نگرانیها را دوچندان کرده است. بااینحال، غیبت غیرموجه کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، از رسانههای دولتی یادآور آن است که هرگز نباید روی دوره طولانی ثبات و آرامش در این شبهجزیره حساب باز کرد.
اسکات اسنایدر در یادداشتی که وبسایت شورای روابط خارجی آمریکا آن را منتشر کرد؛ نوشت: تا حلوفصل یا کاهش تهدید موشکهای دوربرد و سلاح هستهای کره شمالی، پتانسیل بحرانی دیگر همچنان پابرجا خواهد بود؛ بنابراین، تداوم برنامهریزی و دوراندیشی ضروری است. چنین تفاهمی مستلزم برنامهریزی اضطراری و ارزیابی قبلی در مورد خطر درگیری نظامی در کره شمالی و بررسی طیفی از سناریوهای بحران است که بروز آن طی دوازده ماه آتی محتمل است. آمریکا باید با احیای دیپلماسی چندجانبه و لغو تحریمهای سازمان ملل به ایجاد انسجام بینالمللی برای مقابله با توسعه هستهای کره شمالی بپردازد.
نگرانیهای جدید
بروز بحرانی جدید در کره شمالی به چند طریق محتمل است. نخست آنکه، توسعه قابلتوجه توانمندی هستهای و موشکی کره شمالی ممکن است به بحران منجر شود. از آغاز سال 2020، کره شمالی در تلاش برای تقویت بازدارندگی هستهای خود حداقل در پنج نوبت به آزمایش موشکیهای بالستیک کوتاه برد مبادرت کرده است. آزمایش سامانههای موجود نظیر راکتهای سوخت جامد، شاید برای سرزمینهای فراتر از شبهجزیره کره تهدید محسوب نشود، اما این راکتها ممکن است در توسعه موشکهای دوربرد یا موشکهای بالستیک پرتاب از زیردریایی مورداستفاده قرار گیرد.
دوم آنکه، تأثیر اقتصادی تحریمها و قرنطینهها به رکود اقتصادی فزاینده دامن زده و ممکن است به یک بحران بینجامد. کاهش چشمگیر واردات کره شمالی در سهماهه اول سال 2020 بیانگر آن است که این کشور با بحران ارز مواجه است. به نظر میرسد که تأثیر و فشار قرنطینه خودخواسته کره شمالی در واکنش به کووید-19 بیش از تحریمهای آمریکا بوده و زنجیره عرضه کره شمالی را موقتاً قطع کرده است. همچنین، کره شمالی در تلاش برای غلبه بر تحریمهای آمریکا، بهجای پذیرش درخواست آمریکا برای ازسرگیری گفتگوها، اقدامات اقتصادی خود-اتکایی را دوچندان کرده است. تأثیر تحریمهای خارجی به همراه محدودیتهای داخلی، میتواند به افزایش شدید قیمتها و کمبود عرضه منجر شده و مزید بر علت شرایط وخیم انسانی در بسیاری از بخشهای کره شمالی شود. اگر شرایط اقتصادی بیشازپیش وخیمتر شود، کیم جونگ اون ممکن است به خاطر بیم از ناآرامیهای مدنی به اقدامات مخاطرهآمیزی برای تقویت مکانیسمهای کنترل داخلی مبادرت کرده و افکار عمومی را علیه تهدیدهای خارجی بشوراند. این اقدامات احتمالاً شامل اقدامات تحریککننده نظامی برای نمایش قدرت ملی و پوشش ضعفهای رژیم و فشار بر آمریکا برای کاهش تحریمها علیه رژیم کره شمالی شود.
سوم آنکه، احتمال دارد که کیم جونگ اون تا پس از انتخابات ریاست جمهوری 2020 آمریکا صبر کرده و به مجموعه جدیدی از تحریکهای نظامی دست بزند. اگر ترامپ دوباره انتخاب شود، کره شمالی بازهم میتواند از آن تحریکها برای دستیابی به برتری و کسب امتیازات استفاده کند. اگر یک دموکرات در آمریکا به قدرت برسد، کره شمالی با اقدام به فشارهای زودهنگام، موضوع را تا صدر اولویتهای امنیتی دولت جدید آمریکا ارتقاء خواهد داد. ازاینرو، صرفنظر از نتیجه انتخابات آمریکا، تنشها در شبهجزیره کره احتمالاً بار دیگر بروز خواهد کرد و خطر درگیری نظامی ناخواسته را افزایش خواهد داد.
این سناریوها شکست دیپلماسی در سطح بالا برای خلع سلاح هستهای یا رفع شکاف عظیم بیاعتمادی بین آمریکا و کره شمالی را نشان میدهد. دیدار ترامپ -کیم بهجای اینکه مکانیسمی برای کاهش اختلافات در اختیار بگذارد، اختلافات عمیق در اهداف و چشماندازهای متناقض راهبردی آنها را به نمایش گذاشت. دیپلماسی کیم در این دیدار بهجای خلع سلاح هستهای بر بده بستان با آمریکا استوار بود درحالیکه هدف آمریکا در این بده ستان، خلع سلاح هستهای بوده است.
ازاینرو، آمریکا باید با پیشنهاد گفتگوی عاجل بین اعضای دائمی شورای امنیت، بهاضافه ژاپن و کره جنوبی، نقش سازمان ملل را در این موضوع احیاء کند. منافع چین و روسیه نیز مستلزم پیشگیری از بحران در شبهجزیره کره و نیز کاهش آسیبی است که دستیابی کره شمالی به سلاح هستهای بر اقدامات منع گسترش هستهای جهانی خواهد داشت.
آمریکا باید اثربخشی تحریمها علیه کره شمالی را بهبود بخشد تا توانایی دور زدن تحریمها را از کره شمالی سلب کرده و این کشور را به سمت گفتگو سوق دهد. رزمایش نظامی آمریکا و متحدان آن باید طبق برنامه ماقبل دیدار 2018 سنگاپور برگزار شود و آمادگیها برای بیثباتی در کره شمالی باید بهروزرسانی شود.
کره شمالی ادعا میکند که سیاستهای خصمانه دیرینه آمریکا دلیل توسعه تسلیحات هستهای کره شمالی است، اما چنین توجیهی خطر امنیت جهانی ناشی از احتمال استفاده از این تسلیحات را نادیده میگیرد. احیای مذاکرات چندجانبه مؤید آن خواهد بود که مسئله هستهای کره شمالی یک دغدغه امنیت جهانی است و موضع دوجانبه بین آمریکا و کره شمالی نیست. این مذاکرات به برقراری فشار اقتصادی چندجانبه بر کره شمالی کمک کرده و راه گریزی جز مذاکرات دیپلماتیک برای این کشور باقی نخواهد گذاشت.
0 Comments