شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: با توجه به تعلیق در روند مذاکرات چند هفته‌ای روسیه و آمریکا در خصوص پایان دادن به جنگ اوکراین، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در عمل نتوانست در بازه زمانی که انتظار داشت به جنگ اوکراین پایان دهد؛ به خصوص که خواسته‌های ترامپ برای پایان دادن به این جنگ، شوک زیادی را در میان رهبران اروپایی و دولت اوکراین ایجاد و در عمل منافع و شرایط سیاسی و اقتصادی آنها را در این مذاکرات نادیده گرفته بود.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: دعوت از احمد الشرع، رئیس دولت سوریه برای حضور در اجلاس سران عرب، پیامی از سوی دولت عراق به جهان عرب است که بغداد در پی ایفای نقشی محوری در بازسازی روابط عربی و کاهش تنش‌های منطقه‌ای است. اما به نظر می‌رسد که مسیر پیش روی بغداد چندان ساده نخواهد بود. دعوت از رئیس موقت سوریه که با میانجی‌گری شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، و دیدار اولیه السودانی با الشرع در دوحه در فوریه ۲۰۲۵ تسهیل شد، نشان‌دهنده عزم عراق برای میانجی‌گری در مناقشات منطقه‌ای است.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک تحلیلگر ارشد مسائل اروپا گفت: اتحادیه اروپا برای کاهش وابستگی به ایالات متحده و تقویت توان دفاعی خود، به استقلال و مسئولیت‌پذیری نظامی نیاز دارد، اما در خصوص تحقق این امر تردیدهای جدی وجود دارد. به گزارش رویترز، آنتونیو کاستا، رئیس شورای اتحادیه اروپا، در بازدید از کارخانه اسلحه‌سازی «آرسنال» در بلغارستان تأکید کرد که اروپا باید سلاح‌های خود را تولید کند، زیرا واشنگتن تهدید به کاهش حضور نظامی در این قاره کرده است. وی افزود که «ما باید سلاح‌های اروپایی بیشتری تولید کنیم تا خودمختارتر باشیم.» اورسولا فون درلاین، رئیس کمیسیون اروپا نیز در رونمایی از «سند سفید دفاع اروپا» در ۲۹ اسفند ۱۴۰۳ در بروکسل اعلام کرد که «دوره سود بردن از صلح پایان یافته و اروپا باید مسئولیت دفاعی بیشتری بپذیرد.» این اظهارات در حالی مطرح شده که طرح «تسلیح مجدد اروپا» با هدف تقویت توان دفاعی در سایه شکاف فراآتلانتیک و نگرانی از کاهش حمایت آمریکا رونمایی شده است.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: توافق میان اوکراین و آمریکا بر سر استفاده مشترک از سود حاصل از فروش مواد معدنی اوکراین و تغییر رویکرد آمریکا نسبت به مذاکرات صلح و کمرنگ شدن میانجی‌گری این کشور میان مسکو و کی یف نشان داد که ترامپ از ابتدا هم صلح و خاتمه جنگ یا احترام به تمامیت ارضی کشورها برایش مهم نبوده است، بلکه صرفا به دنبال تامین منافع و اهداف خود در اوکراین بوده است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: با توجه به تعلیق در روند مذاکرات چند هفته‌ای روسیه و آمریکا در خصوص پایان دادن به جنگ اوکراین، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در عمل نتوانست در بازه زمانی که انتظار داشت به جنگ اوکراین پایان دهد؛ به خصوص که خواسته‌های ترامپ برای پایان دادن به این جنگ، شوک زیادی را در میان رهبران اروپایی و دولت اوکراین ایجاد و در عمل منافع و شرایط سیاسی و اقتصادی آنها را در این مذاکرات نادیده گرفته بود.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: دعوت از احمد الشرع، رئیس دولت سوریه برای حضور در اجلاس سران عرب، پیامی از سوی دولت عراق به جهان عرب است که بغداد در پی ایفای نقشی محوری در بازسازی روابط عربی و کاهش تنش‌های منطقه‌ای است. اما به نظر می‌رسد که مسیر پیش روی بغداد چندان ساده نخواهد بود. دعوت از رئیس موقت سوریه که با میانجی‌گری شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، و دیدار اولیه السودانی با الشرع در دوحه در فوریه ۲۰۲۵ تسهیل شد، نشان‌دهنده عزم عراق برای میانجی‌گری در مناقشات منطقه‌ای است.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک تحلیلگر ارشد مسائل اروپا گفت: اتحادیه اروپا برای کاهش وابستگی به ایالات متحده و تقویت توان دفاعی خود، به استقلال و مسئولیت‌پذیری نظامی نیاز دارد، اما در خصوص تحقق این امر تردیدهای جدی وجود دارد. به گزارش رویترز، آنتونیو کاستا، رئیس شورای اتحادیه اروپا، در بازدید از کارخانه اسلحه‌سازی «آرسنال» در بلغارستان تأکید کرد که اروپا باید سلاح‌های خود را تولید کند، زیرا واشنگتن تهدید به کاهش حضور نظامی در این قاره کرده است. وی افزود که «ما باید سلاح‌های اروپایی بیشتری تولید کنیم تا خودمختارتر باشیم.» اورسولا فون درلاین، رئیس کمیسیون اروپا نیز در رونمایی از «سند سفید دفاع اروپا» در ۲۹ اسفند ۱۴۰۳ در بروکسل اعلام کرد که «دوره سود بردن از صلح پایان یافته و اروپا باید مسئولیت دفاعی بیشتری بپذیرد.» این اظهارات در حالی مطرح شده که طرح «تسلیح مجدد اروپا» با هدف تقویت توان دفاعی در سایه شکاف فراآتلانتیک و نگرانی از کاهش حمایت آمریکا رونمایی شده است.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: توافق میان اوکراین و آمریکا بر سر استفاده مشترک از سود حاصل از فروش مواد معدنی اوکراین و تغییر رویکرد آمریکا نسبت به مذاکرات صلح و کمرنگ شدن میانجی‌گری این کشور میان مسکو و کی یف نشان داد که ترامپ از ابتدا هم صلح و خاتمه جنگ یا احترام به تمامیت ارضی کشورها برایش مهم نبوده است، بلکه صرفا به دنبال تامین منافع و اهداف خود در اوکراین بوده است.
ژرژ فهمی، عضو برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا در اندیشکده چتم هاوس در تحلیلی که این اندیشکده روی وب سایتش منتشر کرد، نوشت: کووید-19 فرصتی را برای رژیم‌های این منطقه فراهم کرده است تا بتوانند به اعتراضات پایان دهند. خیابان‌ها و میدان‌های الجزایر، بغداد و بیروت که چند ماه قبل مملو از معترضان بود حالا به دلیل شیوع کرونا خالی شده و گردهمایی‌های سیاسی نیز به حالت تعلیق درآمده‌اند. کرونا چیزی را حاصل کرده که تک تیراندازها، تبلیغات حامی رژیم و حتی بحران اقتصادی نمی‌توانست انجام دهد.
به علاوه رژیم‌های سیاسی بعضا از این بحران بهره برده‌اند تا بتوانند با بازداشت معترضان کنترل بر عرصه سیاسی را گسترش دهند.
در هر صورت، این بیماری با وجود چالش‌هایی که با خود همراه آورده، فرصت‌هایی را نیز برای جنبش‌های اعتراضی در این منطقه ایجاد کرده است.
اگرچه این بحران به حضور مردم در خیابان‌ها پایان داده، اما اشکال جدیدی از فعالیت‌ها را در قالب ابتکارات همبستگی برای کمک به آن‌هایی ایجاد کرده است که تحت تاثیر پیامدهای این بحران قرار گرفته‌اند. به عنوان مثال در الجزایر، فعالان حراک، پویش‌هایی آنلاین برای افزایش آگاهی درباره ویروس کرونا راه انداخته و از مردم خواسته‌اند در خانه بمانند.
دیگران اماکن عمومی را تمیز و ضدعفونی کرده‌اند. در عراق گروه‌های معترض فعالیت‌شان را به سمت افزایش آگاهی و توزیع مواد غذایی ضروری برای کمک به کاهش مشکل کمبود غذا و بالا رفتن قیمت‌ها در این کشور برده‌اند. این ابتکارات مشروعیت جنبش‌های اعتراضی را بالا می‌برد و اگر با پیامی سیاسی همراه شود، می‌تواند فرصتی مهم را برای گسترش پایگاه مردمی، برای آنها فراهم کند.
گلایه از اقتصاد، فساد، خدمات عمومی ضعیف از جمله نگرانی‌های موج اخیر اعتراضات بود و کرونا سطح آسیب‌پذیری اقتصادی در این منطقه را بیش‌تر در معرض نمایش گذاشت. کووید-19 نابرابری‌های اجتماعی-اقتصادی را در کشورهای این منطقه واضح‌تر کرد. این بحران بر آسیب‌پذیری درصد بالای نیروی کار غیررسمی (فاقد امنیت اجتماعی از جمله بیمه سلامت و مستمری) در این کشورها که قادر نبوده‌اند از عهده ضربه ناشی از قرنطینه برآیند، تاکید کرد.
کرونا نیاز به سرمایه‌گذاری دولتی بیش‌تر در نظام‌های سلامت عمومی به منظور کارآمدتر کردن آنها و کاهش فساد را برجسته و دلیل معترضان برای نیاز به اصلاحات شدید اجتماعی-اقتصادی را تقویت کرد.
در سطح ژئوپلیتیک، این بحران رویکرد ثبات محور قدرت‌های غربی در قبال این منطقه را زیر سوال برد. سال‌ها بود که قدرت‌های غربی به نیروهای امنیتی در این منطقه کمک می‌کردند تا با تروریسم مبارزه کنند، اما کرونا ثابت کرد که چالشی مهلک‌تر از تروریسم برای این منطقه و غرب است.
بازیگران بین‌المللی باید در مواجهه با این چالش، در رویکردشان تجدیدنظر کنند تا شامل حمایت از ابتکارات مربوط به سلامت و آموزش و نیز آزادی بیان و شفافیت شود. آن طور که سیاستگذاران غربی خودشان استدلال می‌کنند، عدم شفافیت چین و پاسخ کند این کشور باعث شیوع کرونا شد.
بنابراین، این بحران به جنبش‌های اعتراضی منطقه این فرصت را می‌دهد که روی این دوران سرمایه‌گذاری کنند و سیاست‌های قدرت‌های غربی را که متمرکز بر ثبات منطقه‌ای برای مبارزه با تروریسم است، عقب برانند.
اما بحران‌ها جهان را تغییر نمی‌دهند. کووید-19 به خودی خود به تغییر سیاسی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا منجر نمی‌شود، بلکه فرصت‌ها و خطراتی را همراه می‌آورد که اگر از آنها بهره‌برداری شود، به بازیگران سیاسی اجازه خواهد داد دستور کار خودشان را پیش ببرند. اگرچه این بحران به بسیج‌های مردمی خاتمه و به برخی رژیم‌ها اجازه داد محکم‌تر بر عرصه سیاسی چنگ بزنند، اما در پس این چالش، برای جنبش‌های اعتراضی فرصت‌های واقعی وجود دارد.
وضعیت کنونی این امکان را برای آنها فراهم می‌کند که از طریق نوآوری‌های همبستگی، پایگاه مردمی خود را گسترش دهند و برای پاسخ به نابرابری‌های اجتماعی – اقتصادی اهمیت بیشتری قائل شوند.
گروه طراحی سمیر
0 Comments