جدیدترین مطالب

پیامدهای تنش نظامی ایران و رژیم صهیونیستی بر جنگ غزه

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل منطقه گفت: یکی از ابعاد راهبردی و بلندمدت پاسخ سخت موشکی – پهپادی ایران به سرزمین‌های اشغالی، عقب‌‌ نشینی بیش‌از‌پیش رژیم صهیونیستی از مواضع خود در جنگ غزه خواهد بود.

چشم‌انداز رقابت ژئوپلیتیکی قدرت‌های بزرگ در قفقاز

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل قفقاز گفت: اگر روند واگرایی کشورهای منطقه به‌ویژه جمهوری‌های ارمنستان و آذربایجان از روسیه با سرعت اتفاق بیفتد، ممکن است روس‌ها واکنش جدی‌تری نسبت به آن نشان داده و حتی با استفاده از قدرت سخت از تغییر نظم سنتی منطقه جلوگیری کنند.

تحلیلی بر تقابل نظامی ایران و رژیم صهیونیستی

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل غرب آسیا گفت: جمهوری اسلامی ایران در واپسین ساعات 26 فروردین، حمله‌ای موشکی و پهپادی را علیه سرزمین‌های اشغالی آغاز کرد که تا صبح روز بعد ادامه داشت. این در حالی بود که علی رغم اطلاع‌رسانی قبلی ایران به برخی کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای درباره قطعی بودن پاسخ و اقدام نظامی کشورمان، آمریکا و رژیم اسرائیل نتوانستند مانع از انجام این حمله شوند.

چالش‌های پیش‌روی مودی در انتخابات سراسری هند

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل شرق آسیا گفت: علیرغم شانس پیروزی، لیکن احتمالا تعداد کرسی‌هایی که نارندار مودی، نخست وزیر هند در پارلمان آینده این کشور در اختیار خواهد داشت، کمتر باشد، چون به نظر می‌رسد مسلمانان و دیگر اقوام هند در انتخابات سراسری به سمت احزاب مخالف حزب حاکم حرکت کنند.

پیچیدگی‌ها و ضرورت مقابله با داعش خراسان

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: با قدرت‌گیری طالبان در افغانستان موضوع داعش خراسان و درگیری این دو گروه و گسترش دامنه تهدیدات امنیتی آن در منطقه بیشتر از گذشته اهمیت پیدا کرده است، زیرا فعالیت‌های تروریستی این گروه تروریستی، اختلال در امنیت منطقه را به همراه دارد. علاوه بر این، حمایت از فعالیت‌های انتحاری و افراد مسلح در منطقه، امنیت ایران را نیز به خطر انداخته است. از این رو، داعش خراسان به‌عنوان یک تهدید مهم برای امنیت شرقی کشورمان شناخته می‌شود.

برخورد تبعیض آمیز دبیرکل سازمان ملل در قبال تنش ایران و رژیم صهیونیستی

شورای راهبردی آنلاین – تحلیل و گفتگو: حقوقدانان بین‌المللی معتقدند اگر آمریکا و کشورهای غربی اقدام ایران را به‌عنوان یک اقدام دفاعی به رسمیت می‌شناختند، حمله احتمالی مجدد رژیم اسرائیل به ایران یک اقدام تهاجمی محسوب می‌شد و نتانیاهو نمی‌توانست در صحنه بین‌المللی توجیهی برای آن داشته باشد.

همکاری در حوزه انرژی؛ مانع بروز شکاف در روابط آذربایجان – اتحادیه اروپا؟

شورای راهبردی آنلاین-رصد: پرچم جمهوری آذربایجان در سال 2001 در شورای اروپا برافراشته شد، اما عضویتش در مجمع پارلمانی این شورا 23 سال بعد، به دلیل سوابق ضعیف حقوق بشری به حالت تعلیق درآمد. این مساله نشان دهنده تنش‌هایی رو به رشد میان باکو و برخی کشورهای غربی است.

Loading

أحدث المقالات

سخنگوی وزارت خارجه قطر: مذاکرات آتش‌بس بین حماس و اسرائیل عملا متوقف شده است

سخنگوی وزارت خارجه قطر در گفت‌وگو با روزنامه «هاآرتس» نسبت به سخت‌شدن مواضع اسرائیل و حماس در مذاکرات برای برقراری آتش‌بس در غزه و آزادی گروگان‌ها، ابراز ناامیدی کرد و گفت: «اسرائیل و حماس بر اساس منافع سیاسی خود تصمیم می‌گیرند».

هیاتی از حماس به قاهره می‌رود

تهران-ایرنا- منابع خبری گزارش دادند که هیاتی از جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) فردا (دوشنبه) راهی قاهره خواهد شد.

بیش از ۲۳ میلیون افغانستانی به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند

تهران- ایرنا- نهاد هماهنگ‌کننده کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد برای افغانستان (اوچا)، از نیازمندی حدود ۲۳‌ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر، از جمله ۱۲ میلیون و ۳۰۰ هزار کودک در افغانستان به کمک‌های بشردوستانه در سال جاری میلادی خبر داد.

حماس: پیشنهاد مصر را برای السنوار فرستادیم و منتظر پاسخ هستیم

در میانه خوش‌بینی‌های محتاطانه و نشانه‌های مثبت در مذاکرات مصر و اسرائیل برای رسیدن به آتش‌بس در غزه، یک منبع از گروه حماس در گفتگو با العربیه فاش کرد که پیشنهاد مصر را به یحیی السنوار، رئیس جنبش حماس در نوار غزه فرستاده شد و افزود که «ما منتظر پاسخ به آن ظرف چند روز هستیم.»

بازداشت نامزد ریاست جمهوری در اعتراضات دانشگاه واشینگتن به طرفداری از فلسطینیان

پلیس آمریکا جیل استاین، نامزد ریاست جمهوری را هنگام مشارکت در تظاهرات دانشگاه واشینگتن به طرفداری از فلسطینیان باز داشت کرد. پلیس همچنین جیسون کول، مدیر کمپین انتخاباتی این نامزد و میرل کایر، معاون کول نیز را در جریان حمایت از اعتراضات به ارتباط این دانشگاه با جنگ غزه بازداشت کرده است.

Loading

علل تمایل رهبران عرب به شراکت راهبردی با روسیه

۱۳۹۸/۰۸/۲۵ | خبر تاپ, رصد, سیاسی

شورای راهبردی آنلاین – رصد: اگرچه قطع روابط رهبران عرب با واشنگتن و استقبال از مسکو به عنوان اصلی ترین متحد راهبردی هنوز دور از ذهن است، اما تنش آمریکا - اعراب در حال افزایش است.

امیر آسمر در یادداشتی که شورای روابط خارجی آمریکا آن را منتشر کرد؛ نوشت: روسیه با مداخله در جنگ داخلی سوریه در سال 2015 برای اولین بار از زمان پایان جنگ سرد (و به صورت چشمگیر) وارد آشوب خاورمیانه شد. اکنون آمریکا با خروج اخیر خود از سوریه، ظاهرا صحنه این کشور را برای نفوذ روسیه واگذار می کند. اگرچه بسیاری به انگیزه روسیه در این منطقه پرداخته اند اما انگیزه رهبران عرب چندان مورد توجه قرار نگرفته است که به دنبال روابط نزدیک با روسیه بوده و به نظر من (در آینده) به دنبال شراکت راهبردی با روسیه و جدایی از آمریکا خواهند بود. در عین حال که نارضایتی های دیرینه فی نفسه عامل قطع روابط [آمریکا و اعراب] نبوده است، اما اقدامات اخیر آمریکا باعث ناراحتی رهبران عرب شده و باعث ایجاد فضای بازی شده است که مسکو می تواند از آنها بهره برداری کند. در عرصه جدید رقابت قدرت های بزرگ، رهبران عرب احتمالا به این نتیجه می رسند که آنها اکنون در مقایسه با گذشته بهتر می توانند از گسترش روابط با هر دو قدرت آمریکا و روسیه بهره برداری کنند.

جنگ فلسطین- اسرائیل یکی از مسائل دیرینه در روابط آمریکا- اعراب محسوب می شود. رهبران عرب می دانند که علیرغم تحولات چشمگیری که از زمان جنگ ژوئن 1967 (که موجب تحکیم شراکت آمریکا – اسرائیل شد) در این منطقه روی داده است، اسرائیل برای آمریکا اهمیت بیشتری دارد. اگرچه بسیاری از رهبران عرب برای درد و رنج فلسطین اهمیت چندانی قائل نیستند، اما از قدرت تحریک این مساله و توانایی آن در ایجاد خشم و بسیج مردم این کشورها، بویژه پس از تصمیم اخیر آمریکا برای به رسمیت شناختن بیت المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل و حاکمیت اسرائیل بر جولان، همچنان نگران هستند. به همین ترتیب، آمریکا برتری نظامی اسرائیل بر هر نوع ترکیب دشمنان منطقه ای را تضمین کرده و این امر، فروش تسلیحات پیشرفته ویژه به کشورهای عربی را شدیدا محدود ساخته است.  همچنین، فروش تسلیحات آمریکا برای مصرف کننده نهایی مستلزم موافقتنامه های دست و پاگیری است که استفاده از آنها را محدود می سازد (محدودیت هایی که به گمان رهبران عرب در مورد اسرائیل اعمال نمی شود). در حالیکه قانونگذاران و مقامات آمریکا به تعهدات اکید خود برای اسرائیل همچنان پایبند هستند، اما روسیه موانعی نداشته و به صادرات سلاح به کشورهای عربی ادامه می دهد.

سیاست آمریکا در قبال ایران نیز رهبران کشورهای عربی را سراسیمه کرده است. رهبران عرب نگران از برنامه هسته ای و بلندپروازی های منطقه ای ایران، برای مهار ماجراجویی های ایران چشم به آمریکا دوخته اند. با این حال، جنگ هایی که واشنگتن در عراق و افغانستان (صرف نظر از توجیه آنها) به راه انداخت، باعث حذف دو رژیم شدیدا ضد-ایران، یعنی صدام حسین و طالبان شد و ایران را در پیگیری برنامه های منطقه ای آزاد ساخت. مخصوصا، جنگ عراق باعث ناامیدی رهبران عرب و باعث خشم و نارضایتی مردم این کشور ها شد زیرا این جنگ موید آن بود که واشنگتن برای دست یابی به اهداف خود نسبت به نقض حاکمیت یک کشور عربی اهمیت چندانی قائل نیست. در حال حاضر، علاوه بر گسترش نفوذ ایران در افغانستان، لبنان، سوریه، یمن، و دیگر کشورها، نفوذ ایران در عراق بسیار زیاد است. واشنگتن بدون مشورت کافی با شرکای عرب خود، برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را برای محدودساختن برنامه هسته ای ایران امضا کرد و تنها چند سال بعد و باز هم بدون مشورت با آنها از این توافق خارج شد. با توجه به توانایی مسلم روسیه در همکاری با ایران در سوریه، احتمالا رهبران عرب اکنون مسکو را به عنوان میانجی آنها با ایران قلمداد می کنند – امری که از عهده واشنگتن خارج است.

واکنش میانه آمریکا به حملات 2019 بقیق، تاسیسات حیاتی نفتی عربستان، شک و تردید رهبران عرب را دوچندان کرده است. آمریکا نیز همگام با عربستان، ایران را عامل این حملات دانست (مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، این حمله را «اقدامی جنگی» توصیف کرد) اما به جزء استقرار نیرو و تجهیزات برای «کمک به عربستان سعودی در دفاع از خود» کار چندانی نکرد. این واکنش آمریکا در تضاد کامل با پاسخ فوری و شدید آمریکا بعد از حمله عراق به کویت در سال 1990 است. علاوه بر این، از زمان پایان جنگ ارضی علیه خلافت اسلامی خود- خوانده (موسوم به داعش) و خروج آمریکا از برجام، شبه نظامیان مورد حمایت ایران در سراسر منطقه، منافع و متحدان آمریکا را هدف قرار داده اند. عدم پاسخ شدید آمریکا به حملات بقیق حاکی از آن است که آمریکا نه تنها به حمایت از دوستان عرب خود تمایلی ندارد بلکه در تعهد خود برای [تضمین] جریان آزاد نفت نیز مردد است –که برای تولید کنندگان انرژی در خلیج فارس و متحدان آمریکا در اروپا و دیگر مناطق حیاتی است.

از سوی دیگر، رهبران عرب شاهد آن هستند که واشنگتن رهبران ظاهرا مورد حمایت خود را تنها می گذارد. دولت اوباما پس از سه دهه شراکت [آمریکا] در مورد امنیت منطقه ای با حسنی مبارک، رئیس جمهور سابق مصر، به محض اینکه مبارک دچار بحران سیاسی شد، از وی خواست تا از قدرت کنار برود. حمایت روسیه از بشار اسد در سوریه در تضاد کامل [با شیوه آمریکا] است. روسیه در سوریه به دنبال اجرای تشریفات سیاسی نبوده بلکه به جنگ با افراط گرایان اسلامی پرداخت. همچنین، رهبران عرب چراغ سبز واشنگتن به آنکارا برای اشغال بخش هایی از شمال سوریه را به عنوان خیانت به نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری کردها قلمداد می کنند در حالی که نبرد آمریکا برای شکست داعش توسط این نیروها انجام گرفت. علاوه بر خیانت آمریکا، اشغال سرزمین عربی توسط ترکیه (هر قدر محدود) یادآور امپراطوری عثمانی سابق بوده و اعراب با آن کنار نخواهند آمد.

مضاف بر این، رهبران عرب در روابط خود با واشنگتن با نگرش مبهم (اگر نه خصمانه) مردم خود مواجه هستند. شایان ذکر است که بیشتر رهبران کشورهای عربی حاکم مطلقه هستند و امنیت آنها به سطوح مختلف مشروعیت داخلی وابسته است. از این رو، شراکت خارجی این رهبران تا حدودی بر نگرش داخلی در مورد شریک خارجی مورد نظر استوار است. نظر سنجی 2017 موسسه بین المللی «زوگبی» (Zogby) از موسسات آمریکایی- عربی نشان داد که پاسخ دهندگان تنها در دو کشور از هفت کشور عربی نقش آمریکا در عراق و سوریه را مثبت ارزیابی کرده یا سیاست های دولت دونالد ترامپ را مطلوب می دانند. برخلاف نقش آمریکا در شکست داعش، عراقی ها جزو کسانی بودند که فعالیت آمریکا در عراق را ناپسند ارزیابی کرده اند. علاوه بر این، بر اساس نظر سنجی موسسه تحقیقاتی پیو (Pew)، 35 درصد از پاسخ دهندگان مصری و عربستانی (دو شریک نزدیک بلامنازع آمریکا) نقش روسیه را مثبت ارزیابی کرده اند در حالی که تنها 27 درصد نگرش مثبت به آمریکا داشته اند.

گفته می شود که عرب ها آمریکا را عامل بسیاری از مشکلات منطقه ای (غالبا با توطئه چینی) قلمداد کرده و حتی نسبت به آن نگرش خصمانه ای دارند. برخی آمریکا را همچون قلدری می دانند که برای پیگیری اهداف خاص منطقه ای خود از کشورهای عربی استفاده کرده و باعث اشوب و ناآرامی در منطقه می شود. برخی دیگر (کسانی که هیچ وابستگی به دولت های خود نداشتند) معتقد بودند که واشنگتن در سال 1990 عراق را به حمله به کویت تحریک کرد تا برای مداخله در عراق و کنترل نفت آن دستاویزی داشته باشد؛ به اعتقاد آنها، آمریکا القاعده را ایجاد کرده و در حملات یازده سپتامبر دست داشته است تا جنگ علیه اسلام را توجیه کند؛ به جنگ عراق مبادرت کرده تا اسرائیل را از صدام حسین محافظت کند؛ دولت اخوان المسلمین را به عنوان جایگزین سیاسی القاعده و دیگر افراط گرایان در سال 2012 در قاهره نشانده؛ و برای برپایی دولت فلسطین در سینا، با رضایت اخوان المسلمین، نقشه کشیده است.

اگرچه قطع روابط رهبران عرب با واشنگتن و استقبال از مسکو به عنوان اصلی ترین متحد راهبردی هنوز دور از ذهن است، اما تنش آمریکا – اعراب در حال افزایش است. رهبران عرب می دانند که آنها در سیاست آمریکا نفوذ محدودی دارند اما آنها احتمالا اکنون به این نتیجه رسیده اند که آمریکا غیرقابل پیش بینی و حتی غیرقابل اعتماد است. تحولات مختلفی از جمله تجدید خیزش های مردمی کشورهای عربی، جنگ اسرائیل- فلسطین، آشتی آمریکا- ایران، یا وقوع یک حمله تروریستی اسلامی مهم در خاک آمریکا می تواند روابط آمریکا- اعراب را تغییر داده و فضای تازه ای برای مسکو بگشاید.

آمریکا باید هشیار باشد زیرا تمایل به روسیه باعث می شود که آمریکا در دسترسی سریع به منطقه برای عملیات نظامی به منظور اعمال نفوذ هرچه بیشتر در عرضه و قیمت نفت، و اتحاد موثر با بازیگران منطقه ای در پیشبرد منافع حیاتی نظیر مبارزه با تروریسم، مهار ایران، و افزایش ثبات، توانایی خود را از دست بدهد. تعدادی از شرکای عرب آمریکا در حال گسترش همکاری های سازنده خود با روسیه در برخی مسائل معین هستند و دسته بندی های چندجانبه نظیر اتحادیه همکاری اعراب- روسیه تعداد فزاینده ای از وزرای عرب را جذب کرده است.

اگر آمریکا می خواهد از منافع شراکت با کشورهای عربی برخوردار باشد، باید شریکی قابل پیش بینی باشد. سیاست آمریکا باید تنها هنگامی از وضعیت سابق خود عدول کند که شرایط شدیدا تغییر کرده و آن را موجه سازد. رهبران عرب باید به روشنی بدانند که آنها تحت چه شرایطی می توانند به حمایت آمریکا تکیه کنند و واشنگتن در پیگیری اهداف معین تا کجا پیش می رود. این امر برای شرکای آمریکا بویژه در منطقه مستعد شوک خاورمیانه اهمیت زیادی دارد. در صورت امکان، قبل از تغییر در سیاست باید با شرکا مشورت شود تا تغییر رویه، اهداف آن و مقدار تغییر موضع واشنگتن توضیح داده شود. این امر به معنای چشم پوشی از اولویت ها یا ارزش ها نیست بلکه ایجاد تعادل و ثبات قدم در آنهاست.

0 Comments

یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *