همانگونه که اعضای شورای امنیت سازمان ملل در قطعنامه جدید (2191) تاکید مینمایند، عملکرد کمکرسانی انساندوستانه به آوارگان سوری موفق نبوده است.
این عملکرد ناموفق سازمان ملل و آژانسهای تخصصی آن در امر کمکرسانی را میتوان این گونه فهرست کرد:
– نامشخص بودن مقوله کمکرسانی؛
– سوءظن برخی طرفهای درگیر در سوریه نسبت به نیات ارسال این قبیل کمکها؛
– نامشخص بودن طرفهای هماهنگ کننده کمکها؛
– چگونگی ارسال کمکها به آوارگان گرفتار در مناطق تحت تصرف گروههای تروریستی؛ و به طور کلی
– نامشخص بودن مسئول دریافت و توزیع کننده کمکها (دولت سوریه یا شورشیان).
در قطعنامه 2191 نقطه ضعفهای اینچنینی همچنان به قوت خود باقی است و تا زمانی که ضعف های موجود در ارسال کمکهای انساندوستانه به آوارگان سوری برطرف نشود و رویه متناسب با شرایط این کشور اتخاذ نشود، بعید است وضعیت وخامتبار آوارگان، به ویژه آن دسته از آوارگان گرفتار در چنگال گروههای تروریستی بهبود یابد.
از دیگر موضوعات قابل تامل در قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل برای ارسال کمکهای انساندوستانه به سوریه، بیتوجهی به جلب موافقت دمشق برای ارسال این قبیل کمکها و نادیده گرفتن حاکمیت این کشور است. این رویه موجب شده تا ارسال کمکهای مذکور اثربخشی لازم را در بهبود وضعیت انسانی و زندگی آوارگان نداشته باشد.
در این ارتباط مقامات سوری از جمله وائل الحقی، نخست وزیر سوریه ارسال کمکهای به اصطلاح بشردوستانه به سوریه را خلاف قوانین و مقررات بینالمللی برشمرده و اعلام داشتند که قدرتهای فرامنطقهای و برخی کشورهای منطقه تحت لوای ارسال کمکهای انساندوستانه، از گروههای تکفیری و تروریستی حمایت مالی، تجهیزاتی و نظامی به عمل میآورند.
بنابراین، مسلما پیگیری رویه غیرمتعارف و خلاف قوانین و مقررات بین المللی در امر کمکرسانی به آوارگان در مناطق بحرانی که نمونه آن را در بحران سوریه شاهد هستیم، بر گستره بحران داخلی این کشور خواهد افزود.
نگاه اجمالی به قطعنامه 2191
شورای امنیت سازمان ملل در 26 آذرماه 1393 برابر با 17 دسامبر 2014 با رای مثبت همه 15 عضو خود قطعنامه 2191 را که در حقیقت تمدید قطعنامه 2165 است، برای یک سال به تصویب رساند.
براساس تصمیم جدید، آژانسها و سازمانهای فعال در عرصه کمکهای انساندوستانه تا 10 ژانویه مجاز هستند ضمن اطلاعرسانی لازم به دولت سوریه، از چهار نقطه مرزی یعنی 2 نقطه در مرکز ترکیه و یک نقطه در مرز با عراق و یک نقطه در مرز با اردن برای ارسال کمک های بشردوستانه به سوریه استفاده نمایند.
در قطعنامه 2191 ضمن تاکید مجدد بر تعهد به حق حاکمیت، استقلال، وحدت و یکپارچگی سرزمینی و نیز ابراز خشم نسبت به کشتار و قتل عام بیش از 191هزار نفر از مردم سوریه و آوارگی بیش از 12 میلیون نفر، ارسال کمک های انساندوستانه به افراد آواره در مناطق مختلف داخل سوریه یک ضرورت اعلام شد.
در قطعنامه جدید همچنین اشاره شد که از زمان تصویب قطعنامه 2165در تیر ماه 1393 تاکنون، حدود یک میلیون نفر دیگر به جمع آوارگان اضافه شده اند.
صداقت؛ عنصر مفقود در مداخلات فرامنطقهای
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان تا زمانی که همه طرفهای درگیر به ویژه حامیان گروههای تروریستی جدیت لازم برای برقراری صلح در سوریه نشان ندهند، هیچ طرح صلحی بختی برای موفقیت نخواهد داشت.
علاوه بر آن تصمیم آمریکا برای آموزش 5000 نفر از مخالفان دولت سوریه که به زعم واشنگتن میانهرو و متعادل هستند، هرگونه تلاش برای حصول یک راهکار سیاسی مورد تاکید شورای امنیت سازمان ملل و کشورهای دلسوز مردم سوریه را عقیم خواهد ساخت، زیرا از یک منظر این اقدام به منزله سازماندهی مجدد گروههای تروریستی برای جنگ با دولت سوریه و تداوم درگیری در این کشور است.
چنین اقدامی تردید جدی در صداقت قدرتهای فرامنطقهای برای توافق سیاسی در سوریه ایجاد کرده است. براساس اخبار موجود آموزش این افراد در اردن در ژانویه 2016 به اتمام خواهد رسید و این بدان معناست که تا آن زمان هیچ طرحی برای برقراری ثبات در سوریه و حصول یک راهکار سیاسی به ثمر نخواهد نشست.
0 Comments