شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا گفت: براساس گزارش گاردین، اتحادیه اروپا به توافقی در مورد برداشت سود از دارایی‌های مسدود شده روسیه برای خرید تسلیحات و کمک به اوکراین دست یافته است. از آنجایی که اتحادیه اروپا از عواقب قانونی مصادره کامل دارایی‌های روسیه نگران است و با توجه به اینکه مسکو حق قانونی برای برداشت این وجوه نداشت، تصمیم گرفت فقط سود حاصل از دارایی‌ها را برای کمک به اوکراین استفاده کند.
شورای راهبردی آنلاین: رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بعد از مصاحبه اینجانب با الجزیره موضعگیری و حرف های گذشته را تکرار کرد که نمی گذارند ایران سلاح هسته ای تولید کند، ولی نهایتا گفت بهترین راه دیپلماسی است. بله ما هم براساس فتوای رهبری دنبال تولید سلاح نیستیم، بلکه مدافع دیپلماسی و تحقق طرح منطقه عاری از سلاح هسته ای هستیم، ولی اگر رژیم اسراییل ما را تهدید هسته ای کند، نمی توانیم دست روی دست بگذاریم و منتظر اجازه دیگران باشیم.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک پژوهشگر مسائل عربستان گفت: آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اخیرا طی یک سفر منطقه‌ای وارد ریاض شد و رایزنی‌هایی با مقامات این کشور داشت. به نظر می‌رسد یکی از دستورکارهای بین عربستان و آمریکا علاوه بر بحث جنگ غزه، روند عادی‌سازی روابط رژیم اسرائیل و این کشور عربی است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماه‌های اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایت‌گرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتی‌های عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده داده‌اند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: یک کارشناس مسائل منطقه گفت: مقامات قطر به طور حتم در برابر فشار غربی‌ها برای اخراج رهبران حماس از خاک خود مقاومت می‌کنند و احتمالا آمریکا هم در این رابطه به سمت معادله صفر و صد حرکت نخواهد کرد، چراکه ماندن رهبران حماس در قطر که متحد آمریکا است، بهتر از این است که حماس در کشوری خارج از قدرت اعمال فشار آمریکا قرار گیرد.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا گفت: براساس گزارش گاردین، اتحادیه اروپا به توافقی در مورد برداشت سود از دارایی‌های مسدود شده روسیه برای خرید تسلیحات و کمک به اوکراین دست یافته است. از آنجایی که اتحادیه اروپا از عواقب قانونی مصادره کامل دارایی‌های روسیه نگران است و با توجه به اینکه مسکو حق قانونی برای برداشت این وجوه نداشت، تصمیم گرفت فقط سود حاصل از دارایی‌ها را برای کمک به اوکراین استفاده کند.
شورای راهبردی آنلاین: رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بعد از مصاحبه اینجانب با الجزیره موضعگیری و حرف های گذشته را تکرار کرد که نمی گذارند ایران سلاح هسته ای تولید کند، ولی نهایتا گفت بهترین راه دیپلماسی است. بله ما هم براساس فتوای رهبری دنبال تولید سلاح نیستیم، بلکه مدافع دیپلماسی و تحقق طرح منطقه عاری از سلاح هسته ای هستیم، ولی اگر رژیم اسراییل ما را تهدید هسته ای کند، نمی توانیم دست روی دست بگذاریم و منتظر اجازه دیگران باشیم.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک پژوهشگر مسائل عربستان گفت: آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اخیرا طی یک سفر منطقه‌ای وارد ریاض شد و رایزنی‌هایی با مقامات این کشور داشت. به نظر می‌رسد یکی از دستورکارهای بین عربستان و آمریکا علاوه بر بحث جنگ غزه، روند عادی‌سازی روابط رژیم اسرائیل و این کشور عربی است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماه‌های اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایت‌گرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتی‌های عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده داده‌اند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: یک کارشناس مسائل منطقه گفت: مقامات قطر به طور حتم در برابر فشار غربی‌ها برای اخراج رهبران حماس از خاک خود مقاومت می‌کنند و احتمالا آمریکا هم در این رابطه به سمت معادله صفر و صد حرکت نخواهد کرد، چراکه ماندن رهبران حماس در قطر که متحد آمریکا است، بهتر از این است که حماس در کشوری خارج از قدرت اعمال فشار آمریکا قرار گیرد.
آشوک بهوریا و مهتاب الام در مقاله‌ای که اندیشکده هندی مطالعات و تحلیل دفاعی (IDSA) منتشر کرد، نوشتند: بر این اساس هند می تواند در حوزه هایی همچون خودرو، دارو، منسوجات و مواد غذایی (چای، برنج، ادویه جات و…) اقدام به سرمایه گذاری کند.
تجار محلی چابهار نیز علاقمند هستند تا هند در حوزه های صنعت جواهرآلات، آموزش به ویژه در بخش آی تی و مدیریت تجارت سرمایه گذاری کند. ضمن آنکه موسسات آموزشی غیردولتی هند نیز می‌توانند برای راه اندازی شعب نمایندگی خود در این شهر بندری اقدام کنند.
اما مهمتر از همه برای دولت کنونی هند، نقش مواصلاتی چابهار است که می تواند دسترسی هند را به افغانستان و آسیای مرکزی تسهیل کند.
بنابراین سرمایه‌گذاری در پروژه طرح توسعه بندر چابهار علاوه بر دستاوردهای راهبردی، فرصت های مغتنمی را در حوزه های تجاری و اقتصادی برای هند فراهم خواهد آورد. در همین راستا نیز نیتین گادکاری، وزیر حمل و نقل هند اخیرا با سفر به تهران تفاهنامه سرمایه‌گذاری 195 میلیون دلاری مشارکت در طرح توسعه بندر چابهار را به امضا رساند.
اتمام این طرح هزینه های دسترسی هند به آسیای مرکزی، افغانستان و کشورهای حوزه خلیج فارس را کاهش خواهد داد و همچنین می تواند نیاز هند به مسیر پاکستان را کاهش دهد.
این تفاهمنامه در حالی به امضا رسید که همچنان تحریم های غرب علیه ایران ادامه دارند. بنابراین امضای این تفاهمنامه در چنین شرایطی می تواند نشاندهنده اشتیاق فراوان هند برای سرمایه گذاری در ایران و گسترش روابط دوجانبه، به ویژه در زمینه توسعه بندر چابهار باشد.
در حالی که قرار است اجرای طرح توسعه چابهار در دو فاز عملیاتی شود، آمریکا آن را تصمیمی عجولانه از سوی دولت هند خوانده است.
با این حال دیدار گادگاری با حسن روحانی و علی اکبر ولایتی و مذاکره در خصوص منافع متقابل نشان می دهد که چشم انداز روابط دو کشور فراتر از طرح توسعه بندر چابهار است. همچنانکه حجم تجارت دوجانبه دو کشور با وجود تحریم‌ها در دو سال گذشته افزایش یافت و صادرات هند به ایران به مرز چهار میلیارد دلار رسیده است.
بر این اساس سفر هیئت های مختلف تجاری و اقتصادی هند به ایران و اظهار علاقمندی به مشارکت در طرح های توسعه حمل و نقلی و پتروشیمی را می توان نشانه ای از نگرش جدید در مقامات هندی قلمداد کرد. مضاف بر آن، تمایل طرف ایرانی برای گسترش روابط دوجانبه با توجه به ارتباطات تاریخی دو کشور و چشم انداز رشد اقتصادی هند در آینده نیز امیدواری‌ها را برای اینکه دولت جدید هند بدون توجه به تحریکات آمریکا پروژه توسعه بندر چابهار را به اتمام برساند، افزایش داده است.
علاوه بر این، غیر از هند، افغانستان نیز از منافع توسعه این بندر بهره‌مند خواهد شد. همچنانکه اشرف غنی در دیدار اخیر خود از هند با تاکید بر اهمیت بندر چابهار آن را مسیری جایگزین و قابل اعتماد خواند که می تواند ضمن کاهش وابستگی این کشور به مسیر پاکستان، به توسعه افغانستان و آسیای مرکزی کمک کند.
علاوه بر این، چابهار یک منطقه مهم پتروشیمی نیز محسوب می شود که ایران با هدف تبدیل آن به قطب سوم پتروشیمی خود، سرمایه‌گذاری فراوانی در آنجا کرده است. به نحوی که یک منطقه بزرگ 1100 هکتاری را برای تاسیس یک مجتمع عظیم پتروشیمی اختصاص داده است و در حال حذب سرمایه گذاری های داخلی و خارجی برای احداث آن است. دولت ایران همچنین قصد دارد تا خط آهنی را برای اتصال چابهار به زاهدان و مشهد احداث و خط لوله جدیدی را نیز برای انتقال گاز اتان از پارس جنوبی به چابهار راه اندازی کند.
از همین رو نیز این منطقه پتروشیمی توجه بسیاری از شرکت های خارجی از چین و عمان و برخی از کشورهای اروپایی را جلب کرده است. در حال حاضر یک شرکت چینی به صورت عملی از سرمایه گذاری در بخش پتروشیمی چابهار در آینده‌ای نزدیک خبر داده است. تعدادی از تجار چینی هم اقدام به راه اندازی یک بازار خاص برای فروش اقلام چینی کرده‌اند. در مجموع می توان چین را به عنوان رقیب اصلی هند در بهره‌گیری از ظرفیت های چابهار برشمرد.
با همه این احوال موفقیت یا شکست مذاکرات هسته ای بین ایران و 1+5 می تواند بر ادامه حضور هند در چابهار تاثیرگذار باشد. هرچند که هند با توجه به نیاز روزافزون خود به انرژی بسیار امیدوار است که این مذاکرات با موفقیت پایان یابد و طرح توسعه چابهار به گسترش روابط دو کشور در زمینه های مختلف از جمله صادرات نفت ایران به هند کمک نماید.
در مجموع می توان گفت که اظهار تمایل دولت هند به توسعه چابهار یک تغییر رویکرد از سیاست های محافظه‌کارانه سابق محسوب می شود و درصدد است تا با گسترش روابط با ایران منافع راهبردی خود را دنبال کند. به ویژه آنکه رفتار پیش‌بینی‌ناپذیر پاکستان و همکاری با گروه های افراطی مسیر ترانزیت پاکستان به افغانستان را ناامن و غیرمطمئن کرده است. حال آنکه بندر راهبردی و بین المللی چابهار ظرفیت مناسبی برای توسعه قدرت منطقه ای هند و شکوفایی اقتصادی و تجاری این کشور دارد.
0 Comments