جدیدترین مطالب

أحدث المقالات

نوسازی هستهای از نگاه آمریکایی – روسی و چینی
بولتن دانشمندان اتمی، با انتشار این مطلب، نگاه سه کشور را به نوسازی تسلیحات هستهای بررسی کرد.
ماتیو کرونیگ در بررسی نگاه آمریکایی به نوسازی تسلیحات هسته ای نوشت: در طول دهه آتی و پس از آن، آمریکا نیاز زیادی به نوسازی توانایی هستهای کهنهشده خود دارد. برخی منتقدان استدلال میکنند که پروژه نوسازی هستهای با اهداف خلع سلاح دولت در خصوص جهان عاری از سلاح هسته ای در تضاد است.
این در حالی است که جهان امروز، دنیای رقابت امنیتی و برخی مواقع درگیری کامل است. اختلاف سیاسی میان قدرت های بزرگ در سالهای اخیر بازگشته است. روسیه کریمه و دونباس را به خود ملحق یا اشغال کرده و با آزمایش موشک هستهای میان برد پیمان منع موشکهای هستهای میان برد را نقض کرده است. مسکو زیردریایی ها، بمب افکن ها و موشک های بالستیک جدیدی را به زرادخانهاش اضافه کردهاست. برنامه تقویت نظامی و نوسازی توان هستهای چین نیز تهدیدی علیه منطقه و جهان است.
در طول دو دهه گذشته، برتری آمریکا در سلاح متعارف موجب شده تا واشنگتن اهمیت کمتری به سلاح هستهای بدهد. اما مزیت و برتری سلاح متعارف آمریکا با توجه به تقویت روسیه و چین در این قبیل سلاحها رو به کاهش است. به علاوه، سلاح هستهای همچنان ابزار نهایی قدرت نظامی تلقی میشود و دشمنان بالقوه واشنگتن شامل روسیه، چین و کره شمالی نوسازی زرادخانه هستهای را در دست اجرا دارند.
هر زمانی تهدیدات امنیتی به اندازه کافی کاهش یابد، کاهش سلاح هسته ای به آسانی به دست خواهد آمد. اما صرف اینکه آمریکا قدرت هستهایاش را نوسازی نکند، این امر منجر به حذف سلاح هستهای در جهان نخواهد شد.
رویا، مسئولیت
از نگاه این نویسنده، ناکامی در نوسازی (سلاح هسته ای) کمکی به خلع سلاح نمیکند. نیروی هستهای زمین گیر شده آمریکا، دشمنانش را جسور، متحدانش را مرعوب و بی ثباتی بینالمللی ایجاد خواهد کرد و امنیت آمریکا را تضعیف خواهد ساخت.
بر مبنای این استدلال، واشنگتن باید نیرو و توان هستهایاش را نوسازی کند. این امر به معنای ارتقای مثلث سهگانه هستهای شامل نوسازی کلاهکهای هستهای، نوسازی مجموعه و پایگاههای تولید و در صورت لزوم حصول اراده سیاسی برای ساخت تواناییهای جدیدی جهت پاسخ به مطالبات جدید است.
نویسنده در پایان نتیجه می گیرد شاید یک روز خوب فرا برسد که شاهد تحقق رویای عدم نوسازی تسلیحات هسته ای باشیم، اما تا آن زمان باید به مسئولیت خود که همان نوسازی هستهای است، عمل کند.
نگاه روسی
اویگنه میاسنیکوف، رییس مرکز مطالعات کنترل تسلیحات، انرژی و محیط زیست هم به تشریح رویکرد روسیه در قبال نوسازی تسلیحات اتمی پرداخت و نوشت: کشورهای هسته ای تعهد خود را برای رها کردن سلاح های هسته ای اعلام کردهاند، اما هیچکدام آماده این کار نیستند، مگر اینکه دیگران این کار را شروع کنند. البته حتی اگر طرفی هم بپذیرد، معلوم نیست در بلندمدت به خلع سلاح پایبند بماند.
در روابط بین آمریکا و شوروی چهار عامل برای نوسازی تسلیحات موثر بود: اول نیاز به تسلیحات موثرتر جهت حفظ امنیت، دوم توسعه و گسترش تسلیحات تهاجمی توسط طرف مقابل، سوم تمایل به گسترش توانمندیهای عملیاتی برای سامانههای حمل موشک های هسته ای و چهارم عمر محدود سامانههای موجود.
دو عامل اول در حقیقت ایجاد کننده رقابت تسلیحاتی در زمان جنگ سرد شدند، اما میزان تاثیر دفاع موشکی بالستیک و محدودیت های آن، موضوعی بود که در زمان جنگ سرد، کارآمدی این ابزار را تا حدودی زیر سوال برد.
عامل توسعه برای برنامه های جاه طلبانه روسیه برای استقرار سامانههای جدید، عدم امکان به کارگیری سامانههای فعلی این کشور و مهمتر، تهدید سامانههای دفاع موشکی آمریکاست.
برداشت های متفاوت
آمریکا و روسیه از اواخر دهه 80، شروع به کاهش زرادخانه های هسته ای نمودند. ولی طرفین برداشت های مشابهی در این خصوص ندارند.
در آمریکا مردم معتقدند زرادخانه های هسته ای شان بیش از حد بزرگ شده است. در طرف دیگر در روسیه این اعتقاد وجود دارد که توسعه نامحدود سامانههای دفاع موشکی آمریکا نیازمند پاسخ مناسب است.
سوال اصلی این است که نوسازی تا چه حد کافی است؟ این بستگی به تصمیم مردم آمریکا دارد که میزان و اندازه زرادخانه های هسته ای و میزان نوسازی آن را مشخص کنند.
نگاه چینی
لو یین، کلنل ارتش آزادیبخش خلق چین هم در مقالهای به تشریح رویکرد چین در قبال نوسازی تسلیحات اتمی پرداخت و نوشت: هم اکنون دو روند متضاد در موضوع کنترل تسلیحات و خلع سلاح جریان دارد: یکی آرزوی امحای آنها و دیگری نیاز به نوسازی آنها.
قدرتهای هسته ای به سه دلیل به نوسازی دخایر خود می پردازند: اول نیاز به حفظ امنیت خود از طریق بازدارندگی، دوم نقش این سلاح ها در حفظ ثبات راهبردی جهانی و سوم نیاز به نوسازی آنها برای محافظت از خود تسلیحات.
در میان پنج کشور دارنده سلاح اتمی فقط چین است که بدون شرط متعهد به سیاست عدم پیشدستی در استفاده از آن شده است.
اما دیگر کشورها سیاست مدرنسازی را دنبال نموده و به این ترتیب به نظر می رسد خلع سلاح امکان پذیر نباشد. راه حل این مساله این است که کشورها باید نقش سلاح های هسته ای را در راهبرد ملی خود کمرنگ کنند.
گزینه عملی
به نظر می رسد از بین رفتن سلاح های هسته ای در این شرایط عملی نباشد. اما می توان بین مدرن نمودن سلاح ها و خلع سلاح، توازنی برقرار نمود. آمریکا و روسیه نیز باید، در این امر پیشقدم شوند و در مرحله دوم شروع به کاهش ذخایر خود کنند.
کشورهای هسته ای همچنین باید معاهده عدم استفاده از سلاح های هسته ای در وهله اول بین خود را امضا کنند.
0 Comments