کینگستون ریف

شرایطی که تحت آن، روسای جمهور ایالات متحده ممکن است از سلاح‌‌های ‌‌هسته‌ای استفاده کنند در هفته‌‌های اخیر به موضوعی چالش برانگیز برای بحث و جدل های داخلی تبدیل شده است.

در اواخر اولین مناظره کاندیداهای ریاست جمهوری در 27 سپتامبر، مجری برنامه «لستر هولت» از نامزد جمهوری‌خواهان «دونالد ترامپ» پرسید که آیا او از تصویب سیاست اعلام شده مبنی بر این که ایالات متحده در یک درگیری احتمالی، اولین طرفی نخواهد بود که از سلاح‌‌های ‌‌هسته‌ای استفاده کند، (طرحی سیاسی که گفته ‌می‌شود تحت نظر رییس جمهور «باراک اوباما» ‌در حال بررسی است) حمایت ‌می‌کند؟

پاسخ ترامپ، همانند سایر پاسخ های سیاسی وی، متناقض بود. او گفت: “من قطعا اولین ضربه را نخواهم زد. هرچند که باید آماده باشیم. بنابراین نمی‌توانم گزینه ای را از روی میز بردارم.”

اگرچه م یتوان به آسانی این پاسخ را به عنوان اظهاراتی نامفهوم و بی‌ربط از سوی کسی که گفته ‌می‌شود ناآگاه ترین نامزد ریاست جمهوری در طول تاریخ است را رد کرد. اما عجیب آن که پاسخ ترامپ کم و بیش جوهره سیاست کنونی ایالات متحده را دربر ‌می‌گیرد.

در حالی که بسیار بعید است ایالات متحده پیش از همه از سلاح‌‌های ‌‌هسته‌ای استفاده کند، ولی واشنگتن هنوز گزینه استفاده از آن را، حتی در شرایطی که این کشور و یا یک متحد آن مورد حمله ‌‌هسته‌ای قرار نگرفته اند، همچنان حفظ کرده است.

حفظ چنین گزینه‌ای بر روی میز، نه صرفا به این خاطر که دونالد ترامپ به زودی ‌می‌تواند به رمزهای ‌‌هسته‌ای دسترسی داشته باشد، خطرناک و غیرضروری است.

برای شروع‌کنندگان، اولین ضربه اتمی در منازعه‌ای که در آن روسیه و یا چینِ مسلح به سلاح ‌‌هسته‌ای در آن درگیر باشند خطر تشدید ‌‌هسته‌ای فاجعه‌بار را در برخواهد داشت. تهدید به اولین استفاده در چنین رویارویی با درنظر گرفتن عواقب آن، اگرچه ممکن بود در طول جنگ سرد باورکردنی به نظر برسد، اما تصور یک تهدید غیر‌‌هسته‌ای برای ایالات متحده یا یکی از متحدان آن در عصر حاضر که واشنگتن را بی‌درنگ به انجام چنین خطری وادارد، تقریبا غیرممکن است.

خوشبختانه، ایالات متحده نیازی به تکیه بر تهدید به اولین ضربه ندارد. نیروهای متعارف ایالات متحده و متحدان آن بیش از اندازه قادر به مقابله با حمله‌ای که در آن از سلاح‌‌های متعارف، شیمیایی، و یا میکروبی توسط دشمن استفاده شود ‌می‌باشند – و تا زمانی که این مزایا پایدار باقی بمانند، چنین سیاستی حفظ خواهد شد.

به این دلایل و دلایل دیگر، ایالات متحده در حال حاضر دارای سیاست غیررسمی ‌نه – به اولین ضربه- است. اما از این سیاست مزایایی را که یک سیاست رسمی‌ نه- به اولین ضربه-  ارائه ‌می‌کند، حاصل نمی‌شود.

به عنوان مثال، سیاست روشن نه- به اولین ضربه- خطر محاسبات غلط ‌‌هسته‌ای روسیه یا چین در طول یک بحران به خاطر کاهش نگرانی‌‌ها در مورد اولین ضربه ‌‌هسته‌ای ویرانگر ایالات متحده را کاهش می دهد. با توسعه قابلیت‌‌های سایبری تهاجمی ‌واشنگتن که ‌می‌توانند سامانه‌‌های فرماندهی و کنترل ‌‌هسته‌ای را مغشوش کنند، و با افزایش قابلیت‌‌های دفاع موشکی بالستیک و ضربه‌‌های متعارف، که روسیه و چین معتقدند ممکن است توان بالقوه تلافی‌جویانه ‌‌هسته‌ای ‌‌آن‌ها را کاهش دهد، چنین خطراتی امکان دارد در آینده بیشتر نیز شوند.

علاوه بر این، رفتن به سمت سیاست  نه-به اولین ضربه-  به ایالات متحده کمک خواهد کرد کانون توجه را به کشورهایی، به ویژه روسیه و پاکستان، که تهدید به استفاده از سلاح‌‌های ‌‌هسته‌ای در واکنش به حملات مهم نظا‌می‌ متعارف ‌می‌کنند، معطوف سازد.

طرفداران حفظ گزینه اولین ضربه بر روی میز ادعا ‌می‌کنند که تغییر سیاست کنونی، بازدارندگی از حملات غیر ‌‌هسته‌ای را تضعیف ‌می‌کند، متحدان را ‌می‌ترساند، و فاقد اعتبار است.

اما این استدلال قانع کننده نیست.

چرا که اعلان سیاست نه- به اولین ضربه- بازدارندگی یک تهدید غیر‌‌هسته‌ای در مقیاس بزرگ را تضعیف کند، دشمنان ایالات متحده باید بر این باور باشند که آمریکا و متحدان آن تمایل و یا توان واکنش نسبت به نیروی غیر‌‌هسته‌ای ویرانگر را ندارند. با توجه به توازن کنونی نیروها و نگرانی علنی روسیه و چین نسبت به قابلیت‌‌های متعارف نظام متحد تحت رهبری ایالات متحده، چنین استدلالی دشوار ‌می‌باشد.

در برخی زمینه‌‌ها و در بعضی موارد – مانند مناقشه با چین بر سر تایوان، و یا رویارویی با روسیه در منطقه بالتیک – ایالات متحده و هم‌پیمانان آن برای مقابله سریع نسبت به حملات با سلاح‌‌های متعارف ‌می‌توانند مشکل داشته باشند.

با این حال حفظ گزینه اولین ضربه در دفاع از هم‌پیمانان در چنین مواردی یک راه حل موثر و معتبر برای این مشکل نیست، و این تا حدی به خاطر این است که به نظر نمی‌رسد روسیه و چین حاضر به چشم‎پوشی از توانایی به چالش کشیدن و تحمیل هزینه بر ایالات متحده در یک درگیری متعارف نسبتا محدود در کشورهای خارجی نزدیک ‌‌آن‌ها باشند.

با توجه به تعهدات هم پیمانان ایالات متحده و ناخوشایندی اولین استفاده‌کننده از سلاح ‌‌هسته‌ای، واشنگتن و متحدانش هیچ چاره‌ای جز این ندارند که این اطمینان حاصل شود که دشمن دست کم با هزینه‌‌های شدید اولیه در یک درگیری متعارف مواجه خواهد شد و در نهایت نمی‌تواند در یک جنگ طولانی برنده باشد.

با این حال، برخی از حامیان حفظ سیاست ابهام ‌‌هسته‌ای ‌می‌گویند چنین سیاستی ثابت کرده است که دارای سابقه بازدارندگی از حملات ‌‌هسته‌ای در مقیاس بزرگ است، و در نتیجه نیاز به پیروزی در یک جنگ متعارف بزرگ به قیمت گزاف را از بین ‌می‌برد.

شواهد موجود نه تنها از این ادعای فراگیر پشتیبانی نمی‌کند، بلکه بسیاری از بحر‌‌ان‌ها را از آغاز عصر ‌‌هسته‌ای که بازدارندگی تقریبا شکست خورد را نادیده ‌می‌گیرد. حضور سلاح‌‌های ‌‌هسته‌ای و آموزه‌های استفاده از سلاح‌‌های ‌‌هسته‌ای خطرناک در این موارد تنش‌‌ها و خطرات استفاده ‌‌هسته‌ای ناخواسته را افزایش بخشید.

در حالی که برخی از هم‌پیمانان ایالات متحده، مانند ژاپن و کره جنوبی، ممکن است در ابتدا نگرانی‌‌هایی در مورد گذار به سیاست نه- به اولین ضربه- ایالات متحده داشته باشند، این ادعا که ‌‌آن‌ها ممکن است سلاح‌‌های ‌‌هسته‌ای خود را در واکنش به چنین وضعیتی به دست آورند، اغراق‌آمیز است.

اگر یک هم‌پیمان ایالات متحده در اروپای شرقی و یا شرق آسیا به رها کردن تعهد خود نسبت به منع گسترش سلاح ‌‌هسته‌ای بیاندیشد، هزینه آن نسبت به تغییر در سیاست اعلام شده ایالات متحده، اختلالِ به مراتب بیشتری در روابط هم پیمانان در پی خواهد داشت.

آیا ‌می‌توان از دشمنان ایالات متحده انتظار داشت که اعلان سیاست نه- به اولین ضربه- را جدی بگیرند؟

اعلان این سیاست، در محیط راهبردی قابل پیش‌بینی کنونی بسیار معتبر خواهد بود و در طول زمان ‌می‌تواند با تنظیم اقدامات عملیاتی ایالات متحده برای انعکاس آشکارسیاست اعلان شده جدید ‌‌هسته‌ای این کشور، از قبیل کاهش نیاز به آمادگی شدید نیروهای ‌‌هسته‌ای آمریکا، از اعتبار بیشتری برخوردار گردد.

ادامه حفظ گزینه استفاده ‌‌هسته‌ای توسط آمریکا، که تقریبا به طور قطع هرگز اجرا نمی‌شود، گزینه‌ای زیان‌آور است. در محیط امنیت جهانی امروز، تهدید به اولین استفاده‌کننده از سلاح ‌‌هسته‌ای توجیه ناپذیر و به دور از تدبیر است.

منبع: انجمن کنترل تسلیحات

انتشار یادداشت به معنای رد یا تایید نظرات نویسنده از سوی پایگاه اینترنتی شورای راهبردی روابط خارجی نیست.